Bitcoin là gì? Tất cả những điều cần biết về BTC

Việc ra đời của Bitcoin vào năm 2009 đã đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc phát triển thị trường tiền điện tử hiện đại. Hãy cùng khám phá về loại tiền mã hoá đặc biệt này qua bài viết dưới đây!

Bitcoin (BTC) là gì?

Bitcoin (BTC) là một loại tiền mã hoá được tạo ra từ năm 2009 bởi một nhóm lập trình viên dưới biệt danh Satoshi Nakamoto. Bitcoin được thiết kế để hoạt động như một phương tiện thanh toán độc lập, không phụ thuộc vào bất kỳ cá nhân, tổ chức nào, giúp loại bỏ sự can thiệp của bên thứ ba trong các giao dịch tài chính

Bitcoin chỉ có một lượng cung cố định, với 21 triệu Bitcoin được tạo ra trong hệ thống. 

Ai là người tạo ra Bitcoin?

Bitcoin được giới thiệu lần đầu tiên là một thuật toán nguồn mở bởi một lập trình viên ẩn danh, hoặc có thể là một nhóm lập trình viên dưới biệt danh Satoshi Nakamoto. Người sáng tạo Bitcoin đã công bố Bitcoin Whitepaper vào năm 2008 và phát hành phiên bản đầu tiên của phần mềm Bitcoin vào năm 2009. Mặc dù có nhiều tin đồn xoay quanh danh tính thực sự của nhà sáng lập BTC, nhưng các tin đồn về Nakamoto đều bị cộng đồng phủ nhận.

Satoshi Nakamoto từng tự nhận mình là một người đàn ông 37 tuổi sống tại Nhật Bản. Tuy nhiên, với tiếng Anh rất lưu loát và phần mềm của anh không có bất kỳ ghi chú nào bằng tiếng Nhật, mọi người vẫn còn nghi ngờ về nguồn gốc của Satoshi. Vào khoảng giữa năm 2010, Nakamoto đã 'trở thành bóng đêm', để lại dự án Bitcoin cho một số thành viên nổi tiếng trong cộng đồng. Gavin Adressen được Satoshi giao cho vai trò nhà phát triển chính.

Ước tính Nakamoto sở hữu gần 1 triệu Bitcoin, tương đương khoảng 27 tỷ đô theo giá trị thị trường vào tháng 10 năm 2023.

Ai là người kiểm soát Bitcoin?

Sau khi Satoshi Nakamoto ra đi, Gavin Andresen đã trở thành một trong những nhân vật quan trọng góp phần làm cho đồng tiền mã hoá này trở nên phổ biến hơn. Andresen mong muốn Bitcoin tiếp tục tồn tại độc lập, dù cho anh phải “chịu cảnh lạc hậu”.
Với nhiều người, giá trị cốt lõi của Bitcoin nằm ở tính độc lập khỏi thế giới chính trị, các hệ thống ngân hàng và tập đoàn. Không có ai có thể can thiệp vào giao dịch BTC, áp đặt phí giao dịch hoặc chiếm đoạt tài sản của người khác. Ngoài ra, mọi sự thay đổi trong hệ thống Bitcoin đều được ghi chép một cách minh bạch qua mạng lưới Blockchain, một cuốn sổ cái công cộng phân tán.

Nhìn chung, Bitcoin không được kiểm soát theo cách truyền thống, nhưng người dùng vẫn giữ toàn quyền kiểm soát tài sản của họ.

Về cơ bản, dù Bitcoin không bị kiểm soát theo cách truyền thống, nhưng người dùng vẫn hoàn toàn kiểm soát được tài chính cá nhân.

Ai là người đầu tiên nhận được phát tặng Bitcoin từ Satoshi Nakamoto?

Vào ngày 11/01/2009, Hal Finney đã được tặng 10 BTC từ Satoshi Nakamoto. Hành động này đến từ việc ông là một trong những người sử dụng blockchain này và báo cáo lỗi của nó cho Satoshi Nakamoto. Từ đó, giao dịch on-chain đầu tiên của Bitcoin đã được tạo ra và Hal Finney trở thành người đầu tiên nhận phát tặng trước cả khi thuật ngữ này trở nên phổ biến trong thị trường tiền mã hoá.

Bitcoin hoạt động như thế nào?

Mỗi người dùng chỉ có thể thấy số lượng Bitcoin trong ví của họ cùng với lịch sử giao dịch.

Về phần công nghệ, mạng lưới Bitcoin chia sẻ một sổ cái công khai có tên là “blockchain”. Sổ cái này ghi lại mọi giao dịch đã diễn ra. Nếu bất kỳ ai cố gắng thay đổi bất kỳ thông tin nào trong các block giao dịch, điều này sẽ ảnh hưởng đến tất cả các block sau đó.

Ví của người dùng có thể xác minh tính hợp lệ của mỗi giao dịch. Tính xác thực của từng giao dịch được bảo vệ bằng một chữ ký số tương ứng với địa chỉ gửi.

Nhờ quy trình xác thực và dựa trên nền tảng giao dịch an toàn, một giao dịch BTC có thể mất vài phút để hoàn tất. Giao thức Bitcoin được thiết kế để mỗi block có thể mất tới 10 phút để được đào.

Lịch sử và quá trình phát triển của Bitcoin

1976

Ngày Diffi-Hellman - 1/11/1976

Whitfield Diffie và Martin E. Hellman đã giới thiệu một giao thức mật mã đột phá trong bài báo mang tựa đề “Những hướng đi mới trong mật mã học”. Công trình của họ đã đặt nền móng cho mật mã hiện đại và nhấn mạnh tầm quan trọng của truyền thông kỹ thuật số an toàn. Nó cũng mở ra cánh cửa cho việc sử dụng khóa công khai và khóa riêng tư trong giao dịch tiền mã hoá như ngày nay.

1989 

Digicash được ra đời 

David Chaum, một nhà mật mã học, đã thành lập DigiCash, một dự án ban đầu nhằm tạo ra một hệ thống thanh toán kỹ thuật số hoàn toàn ẩn danh và an toàn dựa trên Công nghệ Blind Signature. Công nghệ này cho phép thực hiện các giao dịch an toàn và riêng tư mà không cần phải tin tưởng bên thứ ba. DigiCash đã mở ra tiền đề cho các loại tiền mã hoá hiện đại như Bitcoin.

Người sáng lập Digicash

2008

Tên miền Bitcoin.Org được đăng ký - 18/8/2008

Tên miền “Bitcoin.org” đã được đăng ký bởi một cá nhân ẩn danh sử dụng các dịch vụ bảo vệ quyền riêng tư. Mặc dù danh tính của người đăng ký vẫn chưa được xác định nhưng nhiều người suy đoán đó có thể là Satoshi Nakamoto. 

Tên miền bitcoin.org

Ngày nay, tên miền này được bảo quản bởi một cộng đồng mã nguồn mở bao gồm các nhà phát triển và tình nguyện viên làm việc trên phần mềm Bitcoin Core và các dự án liên quan. 

Bitcoin Whitepaper được công bố - 31/10/2008

Bitcoin Whitepaper, có tiêu đề “Bitcoin: Hệ thống tiền mặt điện tử ngang hàng”, được công bố bởi Satoshi Nakamoto, đã mô tả một hệ thống tiền tệ kỹ thuật số phi tập trung cho các giao dịch ngang hàng thông qua việc sử dụng blockchain. 

Bitcoin Whitepaper

2009

Khối đầu tiên của Bitcoin được khai thác - 3/1/2009

Satoshi Nakamoto đã khai thác khối đầu tiên của Bitcoin, được gọi là “Genesis Block” (Khối 0 hoặc Khối 1). Khối này chứa một thông điệp trong tham số coinbase, có nội dung: The Times 03/Jan/2009 Chancellor on brink of second bailout for banks. Thông điệp này nhấn mạnh mục tiêu của Bitcoin là cung cấp giải pháp thay thế cho các tổ chức tài chính tập trung. Khối này chứa 50 Bitcoin đầu tiên được khai thác, đánh dấu sự khởi đầu một kỷ nguyên mới trong các giao dịch ngang hàng, phi tập trung.

Giao dịch Bitcoin đầu tiên - 12/1/2009

Chỉ vài ngày sau khi mạng Bitcoin ra mắt, Satoshi Nakamoto đã gửi 10 Bitcoin cho Hal Finney, thể hiện cho việc Bitcoin sẽ sớm được sử dụng như một loại tiền tệ

2010 

Ngày Pizza Bitcoin - 22/5/2010

Giao dịch thương mại Bitcoin đầu tiên đã diễn ra khi Laszlo Hanyecz trả 10.000 Bitcoin để mua hai chiếc bánh pizza của Papa John ở Jacksonville, Florida. 

Mt. Gox được thành lập - 18/1/2010

Vào ngày 18 tháng 7 năm 2010, lập trình viên Jed McCaleb đã thành lập Mt.Gox, ban đầu là nền tảng giao dịch thẻ bài ảo trong trò chơi Magic: The Gathering, trước khi chuyển đổi thành sàn giao dịch Bitcoin đầu tiên. 

Sự xuất hiện của Mt. Gox đã tạo điều kiện thuận lợi cho việc trao đổi tiền pháp định và Bitcoin, đóng vai trò là một trong những sàn giao dịch Bitcoin đầu tiên, thể hiện sự quan tâm ngày càng tăng đối với tiền mã hoá.

2011

Silk Road được tạo ra - 2/2011

Silk Road, một thị trường chợ đen trực tuyến, hoạt động trong hai năm trước khi bị chính phủ liên bang đóng cửa vào năm 2013. Silk Road đã đóng vai trò quan trọng trong việc sớm áp dụng Bitcoin như một phương tiện trao đổi trong thế giới thực. 

Sàn giao dịch Mt. Gox bị tấn công - 20/6/2011

Vào ngày 20 tháng 6 năm 2011, Mt. Gox, sàn giao dịch Bitcoin lớn nhất thế giới khi đó, đã trải qua một vụ hack lớn đầu tiên. Điều này báo hiệu cho một loạt vấn đề mà cuối cùng dẫn đến sự sụp đổ của chính sàn giao dịch này. 

2012

Bitcoin Halving lần đầu tiên - 28/11/2012

Sự kiện Bitcoin Halving đầu tiên đã xảy ra. Trong đợt Bitcoin halving đầu tiên, phần thưởng khối đã giảm từ 50 Bitcoin xuống còn 25 Bitcoin. 

2013

Bitcoin ATM ra mắt - 2/5/2013

Máy Bitcoin ATM đầu tiên được cài đặt tại Vancouver, Canada vào tháng 10 năm 2013, bắt đầu một xu hướng toàn cầu. Máy Bitcoin ATM được thiết kế để cung cấp cho người dùng một cách thuận tiện và nhanh chóng để tham gia vào thị trường tiền mã hoá bằng tiền mặt. 

Ngày HODL - 18/12/2013

Ngày HODL bắt nguồn từ một bài viết trên diễn đàn Bitcointalk.org có tiêu đề 'TÔI ĐANG HODLING', trong đó người dùng giải thích ý định giữ lại Bitcoin của họ bất chấp giá giảm. 'HODL' từ đó trở thành một thuật ngữ phổ biến đề cập đến việc nắm giữ tiền mã hoá bất chấp sự dao động giá ngắn hạn. 

Vào Ngày HODL, cộng đồng tiền mã hoá tái khẳng định cam kết nắm giữ tài sản kỹ thuật số và khuyến khích những người khác làm điều tương tự, bày tỏ sự ủng hộ đối với không gian tiền mã hoá và tiềm năng lâu dài của nó.

2014

Mt. Gox đệ đơn bảo hộ phá sản - 25/2/2014

Mt. Gox, một sàn giao dịch Bitcoin lớn đặt trụ sở tại Tokyo, đã nộp đơn bảo hộ phá sản do bị tấn công và mất 850.000 Bitcoin (tương đương khoảng 450 triệu USD tại thời điểm đó). Quá trình bồi thường cho các người dùng của Mt. Gox vẫn đang diễn ra từ đó đến nay.

2015

Liquid khởi động - 12/10/2015

Vào ngày 12 tháng 10 năm 2015, Liquid, một Bitcoin sidechain do Blockstream phát triển, được tạo ra nhằm khắc phục những hạn chế của Bitcoin. Liquid hoạt động như một blockchain phụ độc lập, tốc độ nhanh hơn và cho phép chuyển đổi tài sản hiệu quả giữa các sàn giao dịch và tổ chức. Nó cho phép người dùng khóa Bitcoin trên chuỗi chính và phát hành Liquid Bitcoin (L-BTC). 

2016

Whitepaper Mạng Lightning được xuất bản - 14/1/2016

Joseph Poon và Thaddeus Dryja đã công bố Whitepaper Mạng Lightning, đề xuất một giao thức ngoài chuỗi để xử lý giao dịch nhanh hơn và có khả năng mở rộng trên blockchain Bitcoin. Mục tiêu của giao thức này là giải quyết vấn đề về khả năng mở rộng của Bitcoin bằng cách xử lý các giao dịch ngoài chuỗi và sử dụng các kênh thanh toán đa chữ ký. 

2017

Bitcoin Cash Hard Fork - 1/8/2017

Hard fork của Bitcoin Cash bắt nguồn từ một mâu thuẫn trong cộng đồng Bitcoin về tương lai của nó. Trong khi nhiều người ủng hộ soft fork Segregated Witness (SegWit), một nhóm các thợ đào và nhà phát triển đã chọn hard fork để tạo ra Bitcoin Cash (BCH), với mục tiêu tăng tốc độ giao dịch và giảm phí giao dịch. 

2021

Khởi động của Stacks - 1/2021

Stacks, một lớp nằm trên Bitcoin, được sáng lập bởi Muneeb Ali và Ryan Shea, giới thiệu hợp đồng thông minh cho Bitcoin. Giao thức này sử dụng ngôn ngữ lập trình Clarity và cơ chế đồng thuận Proof-of-Transfer (PoX) để thực thi hợp đồng thông minh trên blockchain của Bitcoin.

Bitcoin chính thức đạt mức vốn hoá 1 nghìn tỷ USD - 19/1/2021

Giá Bitcoin đạt 54.000 USD, đưa loại tiền mã hoá này lên mức vốn hóa 1 nghìn tỷ USD sau 13 năm từ khi được tạo ra.

Bitcoin trở thành tiền tệ hợp pháp tại El Salvador - 7/9/2021

Vào ngày 7 tháng 9 năm 2021, El Salvador đã chính thức công nhận Bitcoin là đồng tiền hợp pháp cùng với đồng USD. Tổng thống Nayib Bukele đặt mục tiêu tăng cường tài chính, thu hút đầu tư và giảm chi phí chuyển tiền. Bitcoin hiện được chấp nhận bởi nhiều doanh nghiệp tại El Salvador.

2023

Giao thức Ordinals ra mắt - 21/1/2021

Casey Rodarmor giới thiệu giao thức Ordinals trên Bitcoin. Ordinals thu hút sự chú ý với tính năng inscription, cho phép người dùng đính kèm nội dung và dữ liệu vào satoshi và ghi trực tiếp vào Bitcoin blockchain qua các giao dịch.

Tiêu chuẩn BRC-20 xuất hiện - 8/3/2023

Các thuộc tính của Bitcoin

Phi tập trung

Một trong mục tiêu cốt lõi của Satoshi Nakamoto khi tạo ra Bitcoin là tạo ra sự độc lập khỏi sự kiểm soát của bên thứ ba. Mạng lưới này được thiết kế để mỗi người, mỗi doanh nghiệp và mỗi thiết bị sử dụng trong khai thác, xác nhận giao dịch sẽ là thành phần quan trọng của một mạng lưới phổ biến. Ngoài ra, thậm chí nếu một phần của hệ thống bị sập, tiền vẫn tiếp tục lưu thông.

Giao dịch ẩn danh

Ngày nay, hầu hết các ngân hàng đều biết mọi thứ về khách hàng của họ: lịch sử tín dụng, địa chỉ, số điện thoại, thói quen chi tiêu, ... Bitcoin lại hoàn toàn trái ngược, vì các ví không liên kết với bất kỳ thông tin cá nhân nào. Mặc dù có sự ủng hộ cho tính ẩn danh không bị theo dõi của BTC, một số người khác cho rằng loại hình giao dịch này có thể bị tội phạm ma túy, khủng bố hoặc rửa tiền lợi dụng.

Tính minh bạch

Tính ẩn danh của Bitcoin chỉ tương đối, mỗi giao dịch BTC đều được lưu trữ trong Blockchain. Về mặt lý thuyết, nếu địa chỉ ví của bạn được sử dụng công cộng, bất kỳ ai cũng có thể tìm hiểu số dư nếu nghiên cứu kỹ sổ cái blockchain.

Không thể hoàn lại

Khi đã gửi Bitcoin đi, không có cách nào để lấy lại trừ khi người nhận đồng ý hoàn trả cho bạn. Điều này làm cho việc thanh toán trở nên có chứng cứ, ngăn chặn bất kỳ ai bạn giao dịch không thể lừa dối bạn bằng cách tuyên bố rằng họ chưa nhận được tiền.

Đơn vị đo lường của Bitcoin

Satoshi là đơn vị nhỏ nhất của Bitcoin. Tên này được đặt theo tên của Satoshi Nakamoto, người sáng lập giao thức được sử dụng trong blockchain và tiền mã hoá Bitcoin. 

1 BTC = 100.000.000.000 satoshi

Phương thức đào Bitcoin

Khai thác là quá trình xác nhận các giao dịch và tạo ra một khối mới trên blockchain. Việc này được thực hiện bởi các ứng dụng chạy trên máy tính hoặc các thiết bị đào ASIC được thiết kế đặc biệt cho việc này.

Quá trình khai thác Bitcoin 

Hash là một bài toán toán học phức tạp, cũng là trung tâm của quá trình khai thác. Các thiết bị đào sẽ cố gắng giải quyết các hash một cách nhanh nhất. Độ khó của hash sẽ thay đổi dựa trên số lượng thợ đào trên mạng Bitcoin, và nó sẽ tăng lên với sự gia tăng của số lượng thợ đào. Sau khi một khối được khai thác, quá trình này sẽ tiếp tục cho các khối tiếp theo.

Từ khi được giới thiệu đến hiện tại, Bitcoin đã trải qua một sự phát triển mạnh mẽ và trở thành biểu tượng của thị trường tiền điện tử. Đồng thời, độ khó của việc khai thác cũng đã tăng lên đáng kể, đạt hàng chục triệu tỷ.

Biểu đồ cho thấy độ khó của quá trình khai thác Bitcoin vào ngày 18/10/2023 - Nguồn: blockchain.com

Độ khó của việc khai thác Bitcoin ngày càng gia tăng, yêu cầu các công ty khai thác phải trang bị cho mình các máy đào mạnh mẽ hơn và tiêu thụ lượng điện năng lớn hơn.

Quy trình khai thác Bitcoin:

• Bước 1: Xây dựng một bộ máy đào (mining rig). Đây là một máy tính được thiết kế đặc biệt để khai thác tiền điện tử.
• Bước 2: Thiết lập ví Bitcoin để lưu trữ BTC sau khi khai thác.
• Bước 3: Sau khi cài đặt phần mềm khai thác, người dùng cần tham gia Mining Pool. Đây là một nhóm các công cụ khai thác kết hợp sức mạnh tính toán của họ để tăng cơ hội tìm thấy khối và kiếm phần thưởng.
• Bước 4: Bắt đầu quá trình khai thác Bitcoin.

Có gì có thể mua bằng Bitcoin?

Vào năm 2009, khi Bitcoin ra đời lần đầu tiên, chúng ta chưa thể sử dụng nó cho bất kỳ mục đích nào. Nhưng hiện tại, bạn có thể sử dụng nó để mua hầu hết mọi thứ. Ví dụ, các công ty lớn như Microsoft và Dell đều chấp nhận thanh toán bằng BTC cho nhiều sản phẩm và nội dung kỹ thuật số của họ.

Một số lựa chọn khác bao gồm đặt phòng khách sạn hoặc mua hàng, thanh toán hóa đơn nhà hàng, quán bar, hẹn hò, mua thẻ quà tặng, đặt cược tại sòng casino hoặc tham gia các hoạt động từ thiện. Ngoài ra, có nhiều thị trường trực tuyến bán đủ loại sản phẩm từ hóa chất cấm đến những món đồ xa xỉ và đắt tiền.

Bitcoin hiện vẫn là một hình thức thanh toán tương đối phức tạp và mới mẻ, do đó, việc sử dụng nó để chi tiêu vẫn hạn chế. Tuy nhiên, ngày càng có nhiều doanh nghiệp từ các cửa hàng cà phê nhỏ đến các công ty lớn đều chấp nhận thanh toán bằng BTC.

Ngoài ra, do tỷ giá biến động không ngừng, Bitcoin trở thành một trong những lựa chọn đầu tư hấp dẫn.

Cách mua Bitcoin như thế nào?

Bitcoin hiện đang được mua bán trên nhiều sàn giao dịch khác nhau, nhưng các nhà đầu tư cũng có thể mua trực tiếp từ các thị trường khác nhau, có thể thanh toán bằng tiền mặt, chuyển khoản tín dụng hoặc thậm chí là mua bằng một loại tiền mã hoá khác đang được lưu thông. 

Nhà đầu tư có thể giao dịch Bitcoin trên hầu hết các sàn giao dịch tiền mã hoá uy tín trên thị trường như: Coinbase, Binance, OKX, Bybit, Kucoin,...

Lợi ích của Bitcoin là gì?

Tự do

BTC được thiết kế với triết lý tự do. Đặc biệt quan trọng là khả năng tự do khỏi sự kiểm soát của bất kỳ bên thứ ba nào trong các giao dịch. Trong những năm gần đây, việc sử dụng tiền mã hoá đã trở nên tiện lợi ngang với việc sử dụng tiền pháp định. Đặc biệt là khi bạn mua hàng từ một số thị trường deep web, BTC trở thành hình thức thanh toán lý tưởng so với các loại tiền tệ khác.

Sự thuận tiện cao

Một trong những đặc tính của tiền là sự tiện lợi, tức là dễ dàng mang theo và sử dụng. Vì Bitcoin là công nghệ kỹ thuật số hoàn toàn, tất cả số tiền được lưu trữ trong một ứng dụng hoặc ví cứng.

Tiền mã hoá cho phép mọi người gửi và nhận tiền một cách tự do chỉ bằng cách quét mã QR hoặc thông qua một vài bước truy cập vào ví trực tuyến. Gần như không tốn thời gian, không có phí giao dịch và tiền được chuyển trực tiếp từ người này sang người khác mà không cần bất kỳ sự can thiệp của bên trung gian nào. Tất cả bạn cần là kết nối Internet.

Lựa chọn phí giao dịch

Một trong những ưu điểm không thể phủ nhận của mạng lưới Bitcoin là khả năng tự do lựa chọn mức phí giao dịch. Phí giao dịch được trả cho các thợ đào sau khi một số block mới được tạo ra. Thường, người gửi sẽ thanh toán toàn bộ phí, và nếu không có phí, giao dịch có thể bị coi là không hoàn thành.

Phí giao dịch là hoàn toàn tùy chọn và là động lực để các thợ đào tiếp tục làm việc. Đây cũng là nguồn thu nhập chính trong lĩnh vực khai thác tiền mã hoá, mang lại thu nhập lớn hơn so với ngành công nghiệp khai thác truyền thống. Hoạt động đào Bitcoin sẽ dừng lại vào một thời điểm nào đó trong tương lai khi toàn bộ số lượng Bitcoin đã được đào hết.

Do đó, thị trường tiền mã hoá sẽ phải đối mặt với sự lựa chọn giữa phí giao dịch và thời gian chờ đợi. Phí giao dịch cao sẽ đồng nghĩa với giao dịch nhanh chóng, trong khi một số người dùng có thể chấp nhận chờ đợi để tiết kiệm chi phí.

Không nằm trong PCI

PCI là viết tắt của Ngành công nghiệp thẻ thanh toán. Các sản phẩm trong ngành này bao gồm máy rút tiền, thẻ ghi nợ, thẻ tín dụng, hệ thống POS và các dịch vụ liên quan. Nó bao gồm tất cả các tổ chức lưu trữ và phát hành dữ liệu thanh toán. Hiện nay, có một số quy định bảo mật nghiêm ngặt và hầu hết các công ty thẻ thanh toán đều tham gia vào.

Trong khi việc tuân thủ quy định thống nhất có thể phù hợp với các công ty lớn, nhưng hệ thống không cung cấp sự linh hoạt cần thiết cho các nhu cầu cụ thể của cá nhân. Khi sử dụng Bitcoin, bạn không cần phải tuân theo các tiêu chuẩn của PCI. Điều này cho phép người dùng tham gia vào các thị trường mà không cần thẻ tín dụng hoặc lo ngại về rủi ro lừa đảo.

Vì vậy, việc giảm phí giao dịch, mở rộng thị trường và giảm chi phí vận hành trở nên khả thi hơn.

Tính bảo mật và kiểm soát

Người dùng Bitcoin có thể kiểm soát giao dịch của mình, không ai có thể rút tiền từ tài khoản của bạn mà không có sự ủy quyền của bạn. Trong các giao dịch thanh toán, không ai có thể dễ dàng đánh cắp thông tin thanh toán từ doanh nghiệp như thẻ tín dụng truyền thống.

Người dùng Bitcoin cũng có thể bảo vệ tiền của mình bằng cách sao lưu private key. Ngoài ra, thông tin cá nhân hoặc danh tính cũng được bảo vệ, không bị tiết lộ trong quá trình giao dịch.

Bitcoin minh bạch và trung lập

Mỗi giao dịch và thông tin về Bitcoin đều được công khai trên Blockchain. Bạn có thể kiểm tra và sử dụng chúng tính theo thời gian thực. Giao thức Bitcoin được mã hóa, do đó con người hoặc tổ chức không thể can thiệp, kiểm soát và chi phối. Mạng lưới này hoàn toàn phi tập trung, không ai hoàn toàn kiểm soát. Do đó, Bitcoin được xem là một trong những công nghệ trung lập, minh bạch nhất từ trước đến nay.

Bitcoin không thể làm giả

Một trong những cách phổ biến nhất để làm giả trong thế giới kỹ thuật số là sử dụng một đồng tiền hai lần, khiến cả hai giao dịch đều mang tính lừa đảo. Hiện tượng này được gọi là “double spend” – lặp chi. Để giải quyết vấn đề này, Bitcoin sử dụng công nghệ Blockchain cùng với nhiều cơ chế đồng thuận khác nhau để xây dựng nên một giao thức hoàn chỉnh.

Nguy cơ khi đầu tư vào Bitcoin

Rủi ro pháp lý

Việc thiếu các quy định thống nhất trong việc quản lý tiền mã hoá đặt ra câu hỏi về tuổi thọ, tính thanh khoản và sự phổ biến của chúng.

Rủi ro bảo mật

Mua Bitcoin trên các sàn giao dịch như Binance hoặc OKX là cách phổ biến nhất để sở hữu loại tiền mã hoá này. Tuy nhiên, các sàn giao dịch này có nguy cơ bị tấn công mọi lúc, gây tổn thất tài sản cho người dùng.

Ngoài ra, nhiều người dùng cũng lưu trữ Bitcoin trên các loại ví không cần ký. Private key là một mật khẩu kết hợp số và chữ dùng để truy cập vào các loại ví không cần ký này. Mất key hoặc bị lộ key có nghĩa là mất luôn cả tài sản trong ví.

Nguy cơ trên thị trường

Bitcoin có sự biến động rất mạnh, đây được coi là một trong những yếu tố rủi ro có thể gây thiệt hại nghiêm trọng đến tài sản của các nhà đầu tư.

Bitcoin có phải là “cú lừa”?

Nhà đầu tư tỷ phú Howard Marks gần đây đã cho rằng tiền mã hoá không gì ngoài mô hình lừa đảo đa cấp. Anh giải thích rằng những thành công hiện tại của tiền tệ kỹ thuật số không có giá trị thực ngoài niềm tin vô hình của nhà đầu tư.

Những ai đầu tư vào một mô hình lừa đảo đa cấp sẽ dễ thu tiền từ chênh lệch giữa những nhà đầu tư cấp hai và cấp ba, thay vì thu lợi nhuận từ những cá nhân điều hành kinh doanh. Tuy nhiên, khi nói về Bitcoin, anh ấy cho rằng giá trị cốt lõi nằm ở lượng cung tiền xác định. Khi càng nhiều người có thêm nhiều đồng coin, nguồn cung sẽ khan hiếm hơn và điều đó giúp giá trị mỗi đồng tăng đáng kể. Cuối cùng, Bitcoin không có những đặc điểm của một mô hình lừa đảo đa cấp.

Bitcoin có phải là một bong bóng kinh tế?

Robert Shiller, nhà kinh tế đoạt giải Nobel, đã đề xuất một danh sách các tiêu chuẩn giúp xác định một bong bóng kinh tế tiêu biểu. Danh sách này bao gồm: Những đợt tăng giá mạnh của loại tài sản, sự hưng phấn của công chúng, sự phủ sóng của truyền thông, câu chuyện làm giàu và thành công từ những tài sản này lưu truyền trong dư luận. Bitcoin đã có tất cả những dấu hiệu trên.

Do đó, ở một khía cạnh nào đó, có thể Bitcoin là một bong bóng và đã từng vỡ trước đây. Sau vụ đóng cửa đình đám của Mt. Gox, sàn giao dịch đã từng xử lý hơn 70% khối lượng giao dịch Bitcoin toàn cầu, giá BTC đã giảm liên tục trong một năm rưỡi. Phải mất chính xác 3 năm để thị trường bắt đầu phục hồi. Và đương nhiên, khó để có thể dự đoán điều gì sẽ tiếp tục xảy ra trong tương lai.

Sự khác biệt của Bitcoin so với các loại tiền tệ truyền thống

Phi tập trung

Mọi đồng tiền trên thế giới đều dưới sự chi phối của một hình thức quyền lực. Giao dịch phải thông qua ngân hàng, thường gặp phải mức phí không hợp lý và thời gian giao dịch dài lê thê giữa các bên.

Ngược lại, Bitcoin không phụ thuộc vào bất kỳ tổ chức nào, nó hoạt động trên một mạng lưới phi tập trung và được xây dựng dựa trên sự hợp tác và đồng thuận của các thành viên tham gia. Vì vậy, ngay cả khi một phần của mạng lưới bị ngừng hoạt động, giao dịch vẫn tiếp tục được ghi nhận.

Không thể làm giả

Bitcoin được thiết kế để chống lại việc làm giả. Tính hợp pháp của mỗi đồng Bitcoin được đảm bảo bởi công nghệ blockchain, cũng như các cơ chế bảo vệ khác được tích hợp trong giao thức.

Hầu hết các đồng tiền truyền thống đều dễ bị làm giả. Tuy nhiên, các tổ chức kiểm soát hiếm khi thực sự ngăn chặn triệt để vấn đề này.

Tính bền vững

Bitcoin không tồn tại dưới dạng vật lý, điều này có nghĩa là nó không thể bị phá hủy. Mỗi đồng Bitcoin về cơ bản là vĩnh viễn, không giống như tiền giấy hoặc đồng xu.

”Bút sa, gà chết”

Nếu ai đó gửi tiền đến một ví sai sót, họ sẽ phải hy vọng vào sự may mắn. Giống như nhiều tính năng khác của Bitcoin, tính không thể đảo ngược được thiết kế để ngăn chặn lừa đảo. Tuy nhiên, đáng tiếc, nếu đó là tiền pháp định, bạn chỉ cần gọi điện để khiếu nại.

Tính chuyển đổi

Mặc dù một số đồng tiền như đô la và euro được chấp nhận rộng rãi trên thế giới, nhưng hầu hết các tiền tệ của các quốc gia khác chỉ có thể sử dụng trong phạm vi địa lý của chúng. Ngược lại, BTC là một loại tiền tệ trực tuyến, nghĩa là môi trường giao dịch của nó là toàn cầu.

Các tiêu chuẩn token mới được triển khai trên Bitcoin

BRC-20

BRC-20 là một loại token thử nghiệm được tạo ra thông qua giao thức Ordinals bằng cách ghi dữ liệu dưới dạng văn bản trực tiếp lên mạng Bitcoin. BRC-20 về cơ bản không có khả năng tương tác với hợp đồng thông minh và không có nhiều tính năng, nhưng với sự tham gia của các nhà phát triển, BRC-20 đã có nhiều ứng dụng hơn kể từ khi được ra mắt ban đầu.

Một loại token BRC-20 sẽ có dạng như thế này:

BRC-20

Tổng vốn hóa của các token BRC-20 hiện đã lên đến 1 tỷ USD. 

Vốn hóa của các token BRC-20

ORC-20

ORC-20 là một chuẩn mở cho các token ordinals trên mạng Bitcoin được tạo ra để cải thiện một số hạn chế và đưa vào những tính năng mới cho BRC-20. 

ORC-20 hoạt động với mục đích tương thích ngược với BRC-20 nhằm nâng cao khả năng thích ứng, mở rộng, bảo mật và loại bỏ khả năng double-spending. 

ORC-20

SRC-20

SRC-20 là tiêu chuẩn token phát triển từ các thông số kỹ thuật của Bitcoin Stamps – một tác phẩm nghệ thuật kỹ thuật số ra mắt vào tháng 3 năm 2023 và được lưu trữ trên blockchain.

Bitcoin Stamps chuyển đổi hình ảnh thành văn bản, thêm “Stamp:” trước văn bản và mã hóa nó dưới dạng tệp Base64. Sau đó, nó gửi tệp được mã hóa đến mạng Bitcoin để xác thực và biên dịch lại thành bản gốc.

Hợp đồng Thông minh trên Bitcoin

Trong thời gian gần đây, đã có nhiều nỗ lực từ nhiều nhà phát triển khác nhau như RGB Protocol và Spiderchain để triển khai hợp đồng thông minh trên Bitcoin.

RGB Protocol

RGB là một bộ giao thức mã nguồn mở cho phép thực hiện các hợp đồng thông minh trên Bitcoin. Các hợp đồng thông minh sẽ được thực thi và xác thực ngoài chuỗi, điều này cho phép người tham gia hưởng lợi từ tính bảo mật của lớp đồng thuận Bitcoin và cải thiện tính linh hoạt và khả năng mở rộng.

RGB Protocol

Nói một cách đơn giản, RGB là một hệ thống cho phép người dùng kiểm tra hợp đồng thông minh, thực thi và xác minh nó riêng lẻ bất kỳ lúc nào mà không phải trả thêm phí vì nó không sử dụng blockchain như các hệ thống 'truyền thống' như Ethereum. Các hệ thống hợp đồng thông minh phức tạp như Ethereum nó đòi hỏi người dùng phải tiêu tốn một lượng gas đáng kể cho mỗi hoạt động. 

Spiderchain

Spiderchain là một sidechain neo vào mạng Bitcoin, hỗ trợ khả năng tương thích EVM để triển khai các ứng dụng của Ethereum. Ý tưởng phát triển Spiderchain được xây dựng bởi Bontanix Labs, đội ngũ đặt mục tiêu kết nối giải pháp layer-2 trên Ethereum của họ là Bontanix EVM đến với Bitcoin.

Spiderchain

Đánh thuế Bitcoin thế nào?

Việc đánh thuế Bitcoin phụ thuộc vào khung pháp lý về tiền mã hoá của từng quốc gia. Tại Việt Nam, vấn đề này vẫn chưa được quy định rõ ràng, nên giao dịch Bitcoin vẫn chưa phải chịu thuế.

Tuy nhiên, ở các quốc gia phát triển như Hoa Kỳ, giao dịch Bitcoin thường bị đánh thuế. Thuế được tính tương tự như các loại tài sản khác như cổ phiếu, trái phiếu, và kim loại quý. Lãi từ việc đầu tư Bitcoin dài hạn thường được xem xét như thu nhập thông thường và chịu thuế theo mức suất tương tự như thu nhập từ công việc. Tuy nhiên, mức thuế có thể được ưu đãi hơn tùy thuộc vào tình hình thuế và thu nhập của người đóng thuế.

Bitcoin halving là gì?

- Chi tiết: Bitcoin Halving là gì? Những điều cần biết về Bitcoin Halving

Mỗi khi khai thác 210.000 block hoặc khoảng bốn năm một lần, phần thưởng cho các thợ đào Bitcoin xử lý giao dịch sẽ giảm một nửa. Sự kiện này được gọi là halving vì nó giảm một nửa số lượng bitcoin mới được phát hành vào hệ thống. Đây là cách Bitcoin giảm lạm phát cho đến khi toàn bộ bitcoin được phân phối hết.

Hình thức phần thưởng này sẽ tiếp tục cho đến khoảng năm 2140, khi tổng cung bitcoin đạt tới giới hạn 21 triệu. Lúc đó, các thợ đào sẽ được trả phí từ các giao dịch người dùng mạng thực hiện. Các khoản phí này đảm bảo rằng các thợ đào vẫn có động lực để tiếp tục hoạt động mạng lưới.

Sự kiện halving có ý nghĩa lớn vì nó đánh dấu sự giảm tỷ lệ phát sinh bitcoin khi mạng tiến tới nguồn cung cố định: tổng cung tối đa của bitcoin là 21 triệu. Tính đến tháng 10 năm 2021, đã có khoảng 18.85 triệu bitcoin được phân phối, chỉ còn khoảng 2.15 triệu bitcoin sẽ được phát hành thông qua phần thưởng khai thác.

Sự Thống Trị của BTC

Sự Thống Trị của Bitcoin là chỉ số phản ánh sức mạnh của Bitcoin trong thị trường tiền mã hóa. Sự Thống Trị của Bitcoin được tính bằng tỷ lệ giữa vốn hóa thị trường của Bitcoin so với tổng vốn hóa thị trường của tất cả các loại tiền mã hóa.

Chỉ số này được tính theo công thức:

Sự Thống Trị của Bitcoin = Vốn hóa thị trường của BTC / Tổng Vốn hóa thị trường tiền mã hóa

Với sự bùng nổ của ICO vào năm 2017 và sự xuất hiện của nhiều altcoin mới, các nhà đầu tư thường sử dụng Sự Thống Trị của Bitcoin để đánh giá xem các loại altcoin đang tăng giá hay giảm giá so với Bitcoin.

Mặc dù chỉ số này bắt đầu được sử dụng trong cộng đồng giao dịch từ khoảng năm 2017, nhưng nó đã không trở nên phổ biến cho đến khi bùng nổ của altcoin vào năm 2021.

CoinMarketCap và Trading View là một số nền tảng ban đầu để theo dõi Sự Thống Trị của Bitcoin và phổ biến nó như một cách để quan sát xu hướng và tâm trạng của thị trường.

Các Loại Ví Lưu Trữ Bitcoin

Ngày nay, với sự phát triển của thị trường tiền mã hoá có nhiều lựa chọn ví cho người dùng lưu trữ Bitcoin, có thể chia thành 3 loại chính:

• Ví nóng: là loại ví lưu trữ Bitcoin được tạo trực tuyến do người dùng giữ private key. Các ví nóng phổ biến: Blockchain.com, Coin98 Wallet, Exodus, Coinbase Wallet, …
• Ví lạnh: là loại ví lưu trữ Bitcoin với độ bảo mật cực cao, private key được lưu trữ trong thiết bị vật lý. Hai loại ví lạnh phổ biến nhất hiện nay: Ledger, Trezor.
• Ví sàn: là loại ví được cung cấp bởi các sàn giao dịch, người dùng không giữ private key. Các sàn phổ biến: Binance, Huobi, OKX, Kucoin, Gate.io, MXC, …

Có Nên Mua Bitcoin Hay Không?

Bitcoin là một trong những loại tài sản biến động mạnh. Ví dụ, vào tháng 12/2017, giá BTC từng tăng đột ngột lên 19.850 USD, sau đó giảm xuống 5.000 USD. Tháng 11/2021, giá BTC đạt đỉnh mới 67.617 USD, nhưng sau 2 tháng đã giảm gần 50% xuống khoảng 30.000 USD.

Biến động mạnh khiến Bitcoin trở thành một trong những tài sản rủi ro cao. Để đầu tư thành công trong thị trường crypto, cần nắm vững kiến thức cơ bản như: chu kỳ thị trường, phân tích kỹ thuật, ... Nếu không, đầu tư vào Bitcoin có thể gây ra thua lỗ nặng nề.

Khái niệm 'Cá voi Bitcoin' là gì?

'Cá voi Bitcoin' là những nhà đầu tư nắm giữ một lượng Bitcoin đáng kể, thường trong hàng trăm nghìn BTC. Đây có thể là các triệu phú giấu tên hoặc các quỹ đầu tư lớn trong thị trường tiền điện tử.

Với lượng Bitcoin lớn, các 'cá voi Bitcoin' thường thực hiện giao dịch thông qua các thỏa thuận đặc biệt với các đơn vị cung cấp dịch vụ OTC để tránh sự chú ý của các nhà đầu tư cá nhân và giảm thiểu biến động giá Bitcoin.

Xem thêm: 'Cá voi Bitcoin' là gì? Hiểu về cách hành xử của những 'người khổng lồ' này trong thị trường Crypto

Tóm lại

Dưới đây là tất cả thông tin mà bạn cần biết về Bitcoin, yếu tố có ảnh hưởng lớn nhất trong thị trường tiền điện tử. Qua bài viết này, Mytour đã giúp bạn hiểu được những kiến thức cơ bản về Bitcoin để tự đưa ra quyết định đầu tư của riêng mình. 

Lưu ý: Các thông tin trong bài viết này không phải là lời khuyên đầu tư. Mytour không chịu trách nhiệm với bất kỳ quyết định đầu tư nào của bạn.