Bộ Cá Bống

Bộ Cá Bống (danh pháp khoa học: Gobiiformes) là một nhóm cá có vây tia. Trước đây, chúng được phân loại là phân bộ Gobioidei thuộc bộ Cá Vược - bộ cá lớn nhất thế giới. Tuy nhiên, các nghiên cứu gần đây chỉ ra rằng bộ Cá Vược không phải là đơn ngành, và phân bộ Cá Bống đã được tách ra thành một bộ riêng gọi là Bộ Cá Bống (Gobiiformes Günther, 1880), có quan hệ gần gũi với bộ Kurtiformes trong nhánh Gobiomorpharia = Gobiaria.

Phân loại

Khi thuộc bộ Cá Vược, phân bộ này bao gồm 9 họ cá bống.

• Eleotridae (Cá bống đen)
• Gobiidae (Cá bống trắng)
• Kraemeriidae (Cá bống cát)
• Microdesmidae (Cá bống biển sâu, bao gồm cả Ptereleotridae (cá bống bay))
• Odontobutidae (Cá bống tròn)
• Rhyacichthyidae (Cá bống chạch)
• Schindleriidae (infantfishes)
• Thalasseleotrididae
• Xenisthmidae (Cá bống dừa)

Khi phân tách thành bộ Cá Bống, phân bộ Cá Bống trong nghĩa hẹp không bao gồm hai họ Eleotridae và Odontobutidae. Chúng được xếp vào các phân bộ riêng biệt là Eleotroidei (Cá bống đen) và Odontobutoidei (Cá bống tròn). Cụ thể như sau:

• Bộ Gobiiformes
  • Phân bộ Odontobutoidei
    • Odontobutidae
    • Rhyacichthyidae
  • Phân bộ Eleotroidei
    • Eleotridae (bao gồm cả Xenisthmidae)
    • Milyeringidae (tách ra từ Eleotridae)
  • Phân bộ Gobioidei
    • Butidae (tách ra từ Eleotridae)
    • Oxudercidae (tách ra từ các phân họ Gobionellinae, Amblyopinae, Oxudercinae và Sicydiinae của Gobiidae)
    • Gobiidae (còn lại phân họ Gobiinae và các họ Microdesmidae, Ptereleotridae, Kraemeriidae, Schindleriidae)
    • Thalasseleotrididae

Nguồn gốc và sự phát sinh

Đặc điểm sinh thái

Đa dạng, bao gồm nước ngọt, nước lợ và nước mặn...

Văn hóa

Cá Bống xuất hiện trong truyện cổ tích Việt Nam Tấm Cám, nổi bật với câu thần chú khi rải cơm để cá bống từ dưới giếng hiện lên:

'Bống bống bang bangLên ăn cơm vàng, cơm bạc của nhà taChớ ăn cơm hẩm, cháo hoa của nhà người.'

Chú thích

• Thông tin về Gobiiformes trên Wikispecies
• Tài liệu liên quan đến Gobiiformes trên Wikimedia Commons
• Cá Bống trong Từ điển Bách khoa Việt Nam