Bồ câu chuyển thư hay bồ câu liên lạc là một giống bồ câu nhà được nuôi dưỡng và huấn luyện đặc biệt để chuyển giao thông tin, chủ yếu là các bức thư. Loài bồ câu này đã trở thành một công cụ liên lạc vô cùng hữu ích, đặc biệt là trong các tình huống chiến tranh, nơi chúng được sử dụng như một phần của đội quân động vật. Bồ câu có khả năng định vị và bay về tổ ở khoảng cách rất xa, thậm chí lên tới hàng ngàn km, giúp truyền thông tin một cách nhanh chóng và hiệu quả, nên chúng được gọi là bồ câu chuyển thư.
Khả năng
Khả năng chuyển thư của bồ câu đã được biết đến từ thời kỳ Ai Cập cổ đại. Chúng không chỉ đơn thuần bay theo các tuyến đường mà còn có khả năng ghi nhớ và bắt chước rất tốt. Quá trình tiến hóa của chúng đã phát triển khả năng ghi nhớ dài hạn, giúp chúng nhớ những sự kiện quan trọng và hành vi tương ứng với các sự kiện đó. Khả năng này ngày càng được hoàn thiện để hỗ trợ sự sống còn. Bồ câu bay rất hiệu quả theo các con đường khi có đôi bạn đồng hành; chúng có thể chọn con đường ngắn hơn nếu bay cùng nhau so với bay một mình.
Các bưu tá viên bồ câu không sử dụng mặt trời để định hướng đến địa chỉ nhận thư. Chúng bay dọc theo các tuyến đường lớn, điều chỉnh hướng tại các giao lộ và thậm chí vòng qua các bùng binh. Bồ câu có khả năng tự tìm đường trong những chuyến bay dài, ngay cả khi thực hiện nhiệm vụ lần đầu tiên. Khi bay nhiều lần trên cùng một tuyến đường, chúng thường dừng lại tại những điểm quen thuộc trên đường đi. Khả năng xác định hướng bay của bồ câu cũng được hỗ trợ bởi khứu giác của chúng.
Đào tạo
Bồ câu chuyển thư được nuôi dưỡng giống như các loại bồ câu bình thường khác, nhưng thường được giữ tại một cơ sở chuyên biệt để nhận thư. Khi cần gửi thư, bạn chỉ cần mang chúng theo, viết thư ngắn gọn và buộc vào chân của bồ câu, sau đó thả chúng ra. Chúng sẽ bay về nhà và mang theo bức thư để người nhận nhận được. Không phải tất cả các giống bồ câu đều có khả năng chuyển thư, chỉ một số giống đặc biệt mới có khả năng này. Người ta thường mua bồ câu con từ 4 đến 8 tuần tuổi, nuôi lớn khoảng 3 tháng và bắt đầu huấn luyện trên khoảng cách ngắn rồi dần dần tăng lên, hoặc đợi đến khi bồ câu trưởng thành và bắt đầu sinh sản thì tiến hành tập huấn. Đến thời điểm này, chúng đã có thể thực hiện các chuyến bay với khoảng cách xa hơn.
Thông tin thêm
Một con bồ câu chuyển thư đã được bán với mức giá kỷ lục 400.000 USD, vượt qua mức giá cao nhất trước đó là 322.000 USD dành cho một con bồ câu thể thao của Bỉ. Đồng thời, một kỷ lục thế giới khác cũng được thiết lập khi tổng số tiền thu được từ việc bán 530 con bồ câu lên đến 5,58 triệu USD. Tại Việt Nam, có thông tin về một con bồ câu lạ bị bắn rơi bằng súng cao su và khi được kiểm tra, người ta phát hiện nhiều ký tự Trung Quốc trên lông và chân của nó, gây ra nhiều đồn đoán.
Chú thích
- Levi, Wendell (1977). The Pigeon. Sumter, South Carolina: Levi Publishing Co, Inc. ISBN 0-85390-013-2.
- Blechman, Andrew (2007). Pigeons - Cuộc hành trình kỳ thú của loài chim được tôn thờ và phê phán nhất thế giới. St Lucia, Queensland: University of Queensland Press. ISBN 978-0-7022-3641-9.
- Zahn, Curtis (1958) 'Bưu điện hàng không đầu tiên của Mỹ' bài viết trong The Natural Sciences Illustrated, New York, New York: J. J. Little And Ives Co., Inc.