TOP 4 Đề đọc hiểu Bài thơ về tiểu đội xe không kính của Phạm Tiến Duật có đáp án đi kèm, giúp các học sinh lớp 9 rèn luyện kỹ năng trả lời câu hỏi đọc hiểu hiệu quả, để đạt kết quả cao trong các bài kiểm tra, bài thi sắp tới.
Với các dạng đề đọc hiểu Bài thơ về tiểu đội xe không kính, các học sinh sẽ hiểu rõ hơn về tác phẩm và tác giả. Ngoài ra, các bạn có thể tham khảo bộ đề đọc hiểu Chị em Thúy Kiều, Cảnh ngày xuân, Đoàn thuyền đánh cá để áp dụng cách hiểu, tư duy. Mời các bạn cùng theo dõi bài viết dưới đây của Mytour:
Đề đọc hiểu Bài thơ về tiểu đội xe không kính - Đề 1
Đọc khổ thơ dưới đây và trả lời câu hỏi:
Không có kính, xe không có đèn,
Thùng xe có xước, xe không có mui,
Xe vẫn chạy vì phía trước là miền Nam:
Chỉ cần trong xe có một trái tim
Câu 1: Dấu hai chấm ở cuối dòng thơ thứ ba của khổ thơ trên có tác dụng gì?
Câu 2: Cuối khổ thơ trên sử dụng biện pháp tu từ gì? Có thể hiểu như thế nào?
Câu 3: Giải thích ý nghĩa của hình ảnh 'trái tim' trong việc thể hiện vẻ đẹp của người lái xe.
Câu 4: Phân tích biện pháp tu từ của khổ thơ trên.
Đáp án đề đọc hiểu Bài thơ về tiểu đội xe không kính
Câu 1: Dấu hai chấm ở cuối dòng thơ thứ ba của khổ thơ trên giúp làm rõ ý của dòng thơ trước đó.
Câu 2: Câu thơ cuối của khổ thơ trên sử dụng biện pháp hoán dụ trong hình ảnh 'trái tim'.
Từ “Trái tim” ở câu thơ cuối cùng có thể hiểu theo nghĩa bóng:
- Chỉ đối với người lính lái xe.
- Chỉ sự nhiệt tình cứu nước, lòng yêu nước cháy bỏng, quyết tâm giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.
Câu 3: Ý nghĩa của hình ảnh 'trái tim' trong việc thể hiện vẻ đẹp của người lính lái xe là:
- Hình ảnh trái tim được hiểu theo nghĩa ẩn dụ và hoán dụ: trái tim tượng trưng cho tâm hồn và phẩm chất của người chiến sĩ lái xe. Trái tim nồng cháy vì lý tưởng cao đẹp: tất cả vì miền Nam yêu dấu, trái tim chứa đựng bản lĩnh, trách nhiệm, lòng dũng cảm và tinh thần lạc quan vào ngày thống nhất.
- Trái tim trở thành biểu tượng toàn bộ bài thơ, thể hiện tất cả vẻ đẹp của tinh thần và ý chí của người lính lái xe, để lại cảm xúc sâu sắc trong lòng người đọc.
- Trái tim thay thế cho những thiếu thốn trên xe “không kính, không đèn, không mui”, hòa nhập với tinh thần, ý chí của người lính lái xe không gì có thể ngăn cản, không thể hủy diệt.
Câu 4: Biện pháp tu từ được sử dụng ở khổ thơ trên là: điều chỉnh và hoán dụ.
- Biện pháp tu từ điều chỉnh: Thay đổi từ “không” ba lần để nhấn mạnh tính chất tàn khốc của chiến tranh làm cho chiếc xe biến dạng đến mức không thể chạy được nữa.
- Biện pháp tu từ hoán dụ: Dùng một phần để chỉ toàn thể: “trái tim” đại diện cho người lính lái xe trên tuyến đường Trường Sơn trong những năm đánh Mỹ. Dùng cái cụ thể để diễn dịch cái trừu tượng: “trái tim” biểu hiện tình yêu nước to lớn, như máu thịt, như mẹ cha, như vợ chồng… thể hiện khát khao giải phóng miền Nam và thống nhất đất nước của người lính.
Bài đọc hiểu về Bài thơ tiểu đội xe không kính - Đề 2
Đọc đoạn thơ sau và trả lời câu hỏi:
Không có kính không phải là do xe không có kính
Bom giật, bom rung, kính đã vỡ đi rồi
Thong thả ngồi trong buồng lái,
Nhìn xuống đất, nhìn lên trời, nhìn thẳng về phía trước.
Nhìn thấy gió thổi vào đôi mắt cay đắng
Thấy con đường chạy thẳng vào tâm hồn.
Thấy sao trên trời và đột ngột những con chim
Bay vào như là cơn mưa bất ngờ đổ vào trong buồng lái.
(…) Không có kính, ướt áo rồi,
Cơn mưa rơi xối xả như ngoài kia
Không cần phải thay đổi, lái xe hơn trăm cây số nữa
Mưa ngừng, gió rít nhanh thôi..
Những chiếc xe từ trong vùng chiến trường
Đã quay về và tập hợp thành một đội nhỏ
Gặp gỡ bạn bè dọc theo con đường đi tới
Giơ tay qua những cửa kính đã vỡ tan.
(Bài thơ về Tiểu đội xe không kính - Phạm Tiến Duật)
Câu 2. Trong những câu thơ nào thể hiện tình đồng chí, đồng đội của những người chiến sĩ?
Câu 3. Nội dung chính của ba khổ thơ đầu tiên trong bài 'Bài thơ về tiểu đội xe không kính' là gì?
Câu 4. Hình ảnh những chiếc xe không có kính vẫn tiến vào chiến trường giữa những đợt bom đạn của địch gợi cho bạn cảm nhận gì?
Đáp án cho bài đọc hiểu về Bài thơ về tiểu đội xe không kính
Câu 1: Các hình ảnh trong bài thơ thể hiện sự can đảm và nhiệt huyết của các chiến sĩ lái xe là:
“Ung dung buồng lái ta ngồi,
Nhìn đất, nhìn trời, nhìn thẳng”.
“Bom giật bom rung kính vỡ đi rồi”, tuy lái xe bị gió lùa làm mắt đắng, nhưng anh vẫn mạnh mẽ đẩy xe đi như bay suốt đêm ngày. Thật là hăng hái:
Nhìn thấy gió vào xoa mắt đắng
Thấy con đường chạy thẳng vào tim
Thấy sao trời và đột ngột cánh chim
Như sa, như ùa vào buồng lái”.
Dù mưa rất to “mưa tuôn mưa xối”, những người chiến sĩ như ngồi trong mưa, áo quần ướt nhưng vẫn dũng cảm và hăng hái:
“Chẳng cần đổi người lái trăm dặm nữa
Mưa ngừng, gió lùa mau khô thôi”.
Chữ “ừ ” trong câu thơ “Không có kính ừ thì ướt áo” đã thể hiện tinh thần sẵn sàng chấp nhận mọi khó khăn và hy sinh để hoàn thành nhiệm vụ chở vũ khí và lương thực… cho tiền tuyến.
Câu 2: Tình đồng chí, đồng đội của các chiến sĩ trong Tiểu đội xe không kính được thể hiện qua các từ ngữ: “họp thành”, “gặp”, “bắt tay” và trong các câu trong khổ thơ sau:
“Những chiếc xe từ trong bom rơi
Đã về đây họp thành tiểu đội
Gặp bè bạn suốt dọc đường đi tới
Bắt tay qua cửa kính vỡ rồi”.
Câu 3: Nội dung chính của ba khổ thơ đầu là: Ba khổ thơ đầu gợi lên hình ảnh những chiếc xe không có kính, và hình ảnh người lính lái xe với thái độ nghiêm túc, lạc quan, coi thường nguy hiểm trên hành trình tiến về phía trước.
Câu 4: Hình ảnh những chiếc xe không có kính vẫn băng băng ra trận giữa bom đạn của kẻ thù khiến tôi cảm động sâu sắc.
- Cuộc chiến chống Mỹ của dân ta và của những chiến sĩ lái xe trên con đường chiến lược Trường Sơn là rất khốc liệt và dữ dội.
- Những chiến sĩ lái xe rất dũng cảm, hăng hái và luôn lạc quan, hy sinh không ngại gian khổ, quyết tâm hỗ trợ chiến trường miền Nam, vì sự thống nhất đất nước.
- Những chiến sĩ lái xe đã nâng cao tinh thần anh hùng làm gương cho chúng ta học tập.
Đề đọc hiểu Bài thơ về tiểu đội xe không kính - Đề 3
Đọc đoạn thơ sau:
Không có kính không phải vì xe không có kính
Bom giật bom rung kính vỡ đi rồi
Ung dung buồng lái ta ngồi
Nhìn đất, nhìn trời, nhìn thẳng.
Nhìn thấy gió vào xoa mắt đắng
Nhìn thấy con đường chạy thẳng vào tim
Thấy sao trời và đột ngột cánh chim
Như sa, như ùa vào buồng lái.
(Trích Bài thơ về tiểu đội xe không kính, Ngữ văn 9, tập 1)
Câu 1: Nêu tên tác giả và hoàn cảnh sáng tác bài thơ
Câu 2: Bài thơ sử dụng hình tượng những chiếc xe không kính để diễn tả tinh thần dũng cảm và sự quyết tâm của người lính lái xe, đồng thời tôn vinh tinh thần chiến đấu bền bỉ trên con đường chiến lược Trường Sơn.
Câu 3: Bài thơ thu hút ngay từ tiêu đề vì mang một cảm xúc mạnh mẽ và độc đáo, giúp người đọc tò mò và muốn tìm hiểu thêm về nội dung của bài thơ.
Câu 4: Theo những gì được diễn tả trong đoạn thơ, người lính lái xe hiện lên là những người gan dạ, sẵn sàng đương đầu với mọi khó khăn, hy sinh vì sứ mệnh cao cả của mình. Họ bày tỏ tâm hồn mạnh mẽ, sự bền bỉ và lòng quyết tâm không thể khói nguôi, nhưng cũng toát lên sự lạc quan và hy vọng trong tương lai của đất nước. Họ là những chiến sĩ không chỉ lái xe mà còn là những người hùng của miền Nam thân yêu.
Đáp án đề đọc hiểu Bài thơ về tiểu đội xe không kính
Câu 1: Đoạn thơ trên được lấy từ 'Bài thơ về tiểu đội xe không kính' của Phạm Tiến Duật
Hoàn cảnh sáng tác của bài thơ: Bài thơ được sáng tác vào năm 1969 trên tuyến đường Trường Sơn, trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ diễn ra dữ dội. Bài thơ này được tặng giải Nhất trong cuộc thi thơ của báo Văn nghệ năm 1969, được in trong tập “Vầng trăng quầng lửa”.
Câu 2: Ý nghĩa của việc sử dụng hình tượng những chiếc xe không kính là: Đây là một hình ảnh rất thực, không hiếm trên tuyến đường Trường Sơn trong những năm kháng chiến chống Mỹ. Đây là một hình ảnh đặc sắc, độc đáo trong thơ của Phạm Tiến Duật và trong thơ ca kháng chiến chống Mỹ nói chung. Nó không chỉ là biểu tượng cho sự tàn phá của chiến tranh mà còn là một hình ảnh đẹp đẽ, toát lên vẻ đẹp của tinh thần kháng chiến trong cuộc chiến tranh gay gắt.
Câu 3: Bài thơ từ nhan đề đến nội dung đều rất độc đáo.
- Nhan đề dài, tưởng như có chỗ thừa nhưng thu hút người đọc bởi sự độc đáo, lạ lẫm của nó.
- Bài thơ nổi bật với hình ảnh đặc biệt: Những chiếc xe không có kính.
- Hai chữ 'Bài thơ' thêm vào cho thấy góc nhìn hiện thực khắc nghiệt của chiến tranh, chất thơ của tuổi trẻ, hiên ngang, bất khuất, dũng cảm vượt qua sự thiếu thốn, gian khổ nguy hiểm của thời chiến.
Câu 4: Gợi ý để làm bài
- Giới thiệu về tác giả, tác phẩm và vẻ đẹp của người lính trong đoạn thơ
- Phong thái ung dung, hiên ngang, dũng cảm:
- Đảo ngữ: làm nổi bật sự ung dung, bình thản, điềm tĩnh đến mức lạ kỳ.
- Điệp ngữ “nhìn”, thủ pháp liệt kê và cách miêu tả nhìn thẳng, không né tránh sự gian khổ, hy sinh, sẵn sàng đối mặt với gian nan, thử thách.
- Tinh thần lạc quan, sôi nổi, tinh nghịch, trẻ trung.
- Giọng thơ tươi sáng, hài hước: “Không có”, “ừ thì có”.
- Hiện thực: gió, bụi vốn khắc nghiệt bỗng dưới góc nhìn tươi sáng, hóm hỉnh.
- Cái nhìn lạc quan vào hiện thực.
⟹ Họ là biểu tượng đại diện cho thế hệ trẻ trong cuộc kháng chiến chống Mỹ.
Đề đọc hiểu Bài thơ về tiểu đội xe không kính - Đề 4
Cho câu thơ sau:
“Không có kính, ừ thì có bụi”
Câu 1: Sao chép chính xác 7 câu thơ tiếp theo và cho biết đoạn thơ em vừa sao chép nằm trong tác phẩm nào? Ai là tác giả? Tác phẩm được viết trong bối cảnh nào?
Câu 2: Điểm đặc sắc trong đoạn thơ bạn vừa sao chép là giọng điệu, ngôn ngữ và cấu trúc ngữ pháp. Hãy chỉ ra những câu thơ tạo nên điểm đặc sắc đó và mô tả tác dụng của chúng trong việc thể hiện nội dung của đoạn thơ.
Câu 3: Phân tích đoạn thơ trên, một người đã viết câu sau:
“Vậy là, với những câu thơ đầy ung dung, khỏe khoắn, nhà thơ đã cho chúng ta thấy thái độ ung dung hiên ngang, tâm hồn lạc quan trẻ trung của những người lính lái xe Trường Sơn cũng như của thế hệ trẻ Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Mỹ oai hùng của dân tộc.”
Xem câu văn trên là câu cuối trong đoạn văn tóm tắt, em hãy viết khoảng 10-12 câu để hoàn chỉnh đoạn văn. Trong đoạn văn có sử dụng 01 câu bị động, (gạch chân và chú thích rõ câu bị động)
GỢI Ý
1 | Chép chính xác 7 câu thơ tiếp theo và cho biết đoạn thơ em vừa chép nằm trong tác phẩm nào? Ai là tác giả? Tác phẩm được sáng tác trong hoàn cảnh nào? |
Chép thuộc, chính xác 7 câu thơ: - Chép tiếp từ: Bụi phun tóc trắng như người già
Không có kính, ừ thì ướt áo Chưa cần thay, lái trăm cây số nữa Mưa ngừng, gió lùa khô mau thôi. - Tên tác phẩm: Bài thơ về tiểu đội xe không kính - Tên tác giả: Phạm Tiến Duật - Hoàn cảnh sáng tác: Bài thơ sáng tác năm 1969, thời kì cuộc kháng chiến chống Mĩ đang diễn ra ác liệt, tác giả là bộ đội lái xe trên tuyến đường Trường Sơn. | |
2 | Nét đặc sắc trong đoạn thơ em vừa chép là giọng điệu, ngôn ngữ và cấu trúc ngữ pháp. Hãy chỉ ra những câu thơ làm nên nét đặc sắc đó và cho biết tác dụng trong việc thể hiện nội dung của đoạn thơ. |
Các câu thơ đặc sắc về giọng điệu, ngôn ngữ, tác dụng: - Một số câu thơ: Không có kính, ừ thì có bụi Chưa cần rửa, phì phèo châm điếu thuốc Không có kính ừ thì ướt áo - Tác dụng: Cho ta thấy thái độ ngang tàng, ngạo nghễ, chấp nhận và vượt qua mọi khó khăn, gian khổ của người chiến sĩ lái xe. | |
3 | Phân tích đoạn thơ trên, một bạn đã viết câu văn sau: |
Viết đoạn văn để thấy thái độ ung dung hiên ngang, tâm hồn lạc quan trẻ trung của những người lính lái xe Trường Sơn nói riêng và thế hệ trẻ Việt Nam nói chung trong cuộc kháng chiến chống Mĩ oai hùng của dân tộc: |