Bộ đề đọc hiểu Cảnh ngày xuân của Nguyễn Du có 3 đề và đáp án, giúp học sinh ôn tập và rèn kỹ năng trả lời câu hỏi trong đề thi vào lớp 10 năm 2022 - 2023.
Ngoài ra, bạn cũng có thể tham khảo bộ đề đọc hiểu Chị em Thúy Kiều, Mùa xuân nho nhỏ, Đoàn thuyền đánh cá, Sang thu để áp dụng cách hiểu và tư duy, giúp bạn nhanh chóng trả lời câu hỏi trong đề thi vào lớp 10 năm 2022 - 2023. Hãy tải miễn phí 3 đề đọc hiểu Cảnh ngày xuân từ bài viết dưới đây của Mytour:
Đề đọc hiểu Cảnh ngày xuân - Đề 1
Đọc kỹ đoạn văn dưới đây và trả lời các câu hỏi:
Thanh minh trong tiết tháng ba
Lễ là tảo mộ hội là đạp thanh
Gần xa nô nức yến anh
Chị em sắm sửa bộ hành chơi xuân
Dập dìu tài tử giai nhân
Ngựa xe như nước áo quần như nêm
Câu 1: Đoạn thơ trên được trích từ tác phẩm nào? Tác giả là ai?
Câu 2: Tìm 4 từ ghép Hán Việt trong đoạn thơ trên.
Câu 3: Câu thơ nào là câu ghép? Câu nào dùng đảo ngữ
Câu 4: Chỉ ra những từ láy trong đoạn thơ. Những từ láy đó giúp em hình dung một ngày lễ hội như thế nào?
Đáp án đề đọc hiểu Cảnh ngày xuân
Câu 1: Đoạn thơ trích từ tác phẩm Cảnh ngày xuân (trích Truyện Kiều), của tác giả Nguyễn Du.
Câu 2: Bốn từ ghép Hán Việt là: Thanh minh, tảo mộ, tài tử, giai nhân (hoặc đạp thanh, bộ hành)
Câu 3:
- Câu thơ ghép: Lễ là tảo mộ hội là đạp thanh
- Câu dùng đảo ngữ: Gần xa nô nức yến anh
Câu 4: Những từ láy trong đoạn thơ là: Nô nức, sắm sửa, dập dìu
Đây là những từ láy tượng hình, tượng thanh gợi ra trước mắt người đọc khung cảnh đẹp về ngày hội trong buổi sáng thanh minh tháng ba.
- Không gian thoáng đãng, thời tiết ấm áp, dễ chịu.
- Gần xa trai – gái nô nức đi trẩy hội, dập dìu từng cặp, từng đôi, ngựa xe ngược xuôi, chen chúc, vui vẻ.
- Ngày lễ giao hòa độc đáo giữa cái quá khứ và hiện tại, cái đã qua và sắp tới.
- Những nam thanh nữ tú đi lễ tưởng niệm quá khứ nhưng có thể tìm thấy sợi tơ hồng trong ngày hội cho mai sau.
Đề đọc hiểu Cảnh ngày xuân - Đề 2
Cho đoạn thơ sau:
Tà tà bóng ngả về Tây
Chị em thơ thẩn dan tay ra về
Bước dần theo ngọn tiểu khê
Lần xem phong cảnh có bề thanh thanh
Nao nao dòng nước uốn quanh
Nhịp cầu nho nhỏ cuối ghềnh bắc ngang
Câu 1: Sáu câu thơ trên nằm phần nào trong tác phẩm Truyện Kiều Nguyễn Du? Hãy nêu ngắn gọn nội dung đó?
Câu 2: Câu thơ “Tà tà bóng ngả về tây” gợi đến khoảng thời gian nào trong ngày? Việc đó có tác dụng gì?
Câu 3: Các từ láy được sử dụng trong bài là những từ láy nào? Nêu tác dụng của việc sử dụng các từ láy đó.
Câu 4: Giải thích ý nghĩa của từ Tiểu khê trong câu “Bước dần theo ngọn tiểu khê”.
Câu 5: Trong câu thơ: “Nao nao dòng nước uốn quanh”. Tác giả sử dụng biện pháp tu từ nào?
Đáp án đề đọc hiểu Cảnh ngày xuân
Câu 1:
- Sáu câu thơ trên nằm ở phần cuối của đoạn trích ''Cảnh ngày xuân'' thuộc phần 1: '' Gặp gỡ và đính ước'' trong tác phẩm Truyện Kiều Nguyễn Du.
- Nội dung: chị em Thúy Kiều du xuân trở về.
Câu 2:
- Câu thơ “Tà tà bóng ngả về tây” diễn đạt thời gian lúc chiều tà, thời điểm tâm trạng buồn đang được nổi lên trong văn học.
- Ý nghĩa của việc miêu tả cảnh vào thời điểm đó là:
- Việc tả cảnh hoàng hôn khi tự nhiên đang yên bình, êm đềm, tạo nên một không gian trầm lặng khó tả.
- Tâm trạng của con người cũng thay đổi theo những biến đổi của thời gian.
- Buổi chiều mang lại cảm giác buồn bã, uất ức trong lòng người.
Câu 3:
- Các từ láy được sử dụng trong bài: thơ thẩn, thanh thanh, nao nao, nho nhỏ để diễn đạt sắc thái của cảnh vật và tâm trạng con người.
- Tác dụng của việc sử dụng các từ láy đó là: gợi lên cảm giác buồn, bâng khuâng và xao xuyến với một ngày xuân vui vẻ đã hé mở một vẻ đẹp tâm hồn, thiếu nữ tha thiết với vẻ đẹp của tạo vật, niềm vui với cuộc sống, nhạy cảm và sâu lắng.
=> Những từ này đã tô thêm màu sắc tâm trạng lên cảnh vật, thông qua cách miêu tả ngụ tình, cảnh tình trở nên càng sinh động hơn.
Câu 4: Trong câu “Bước dần theo ngọn tiểu khê”, từ tiểu khê có nghĩa là dòng suối nhỏ, ngọn nước nhỏ.
Câu 5: Trong câu thơ: “Nao nao dòng nước uốn quanh”, tác giả sử dụng biện pháp tả cảnh ngụ tình: miêu tả cảnh kết hợp với tâm trạng con người, tình và cảnh hoà quyện, cảnh thể hiện tâm trạng của con người, tâm trạng nhuốm màu lên cảnh vật.
- Chị em Kiều khi trở về sau khi tan hội cảm thấy tiếc nuối, bần thần, bâng khuâng khó diễn đạt.
- Cảm giác nao nao khó tả đã khơi ra vẻ đẹp tâm hồn tha thiết với cuộc sống, nhạy cảm và sâu lắng.
Đề đọc hiểu Cảnh ngày xuân - Đề 3
Cho đoạn thơ sau:
Ngày xuân con én đưa thoi
Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi
Cỏ non xanh tận chân trời
Cành lê trắng điểm một vài bông hoa
Câu 1: Đoạn thơ trên kết hợp sử dụng hình tượng, số liệu, màu sắc để miêu tả cảnh xuân rõ nét và sống động.
Câu 2: Câu thơ 'Ngày xuân con én đưa thoi' tả cảnh xuân với hình ảnh con én đưa thoi bay lượn trên bầu trời, tượng trưng cho bầu không khí tươi mới của mùa xuân.
Câu 3: Câu thơ “Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi” thể hiện thời điểm cuối của mùa xuân, muốn diễn đạt sự khô cằn và già nua của mùa này.
Câu 4: Câu thơ “Cành lê trắng điểm một vài bông hoa' dùng biện pháp tu từ, thể hiện sự tươi mới và mong manh của bông hoa trên cành lê.
Câu 5: Biện pháp tu từ trong hai câu thơ “Ngày xuân con én đưa thoi/Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi” tạo ra hình ảnh sống động và sắc nét về mùa xuân.
Câu 6: Nếu thay từ “tận” bằng từ “rợn” thì ý nghĩa của câu thơ không thay đổi, vì cả hai từ đều gợi lên hình ảnh mạnh mẽ về mùa xuân.
Đáp án đề đọc hiểu Cảnh ngày xuân
Câu 1:
Phần thơ này dùng cách mô tả và chia sẻ cá nhân.
- Mô tả: không gian, màu sắc, ánh sáng tươi đẹp, đặc trưng của mùa xuân.
- Chia sẻ cá nhân: Kể về sự việc, sự vật trong những ngày tháng 3 - tiết Thanh Minh, thời gian trôi nhanh, mùa xuân sắp kết thúc.
Câu 2: Hình ảnh “con én đưa thoi” có nhiều ý nghĩa. Có thể hiểu là những cánh cò bay trong bầu trời giống như thoi đưa, bởi chim én là biểu tượng của mùa xuân. Ngoài ra, “con én đưa thoi” cũng có thể đại diện cho sự trôi qua nhanh chóng giống như thoi đưa. Nếu hiểu theo cách này, câu thơ 'Ngày xuân con én đưa thoi không chỉ đơn thuần là mô tả cảnh vật mà còn chứa đựng sự chuyển động nhanh chóng của thời gian.
Câu 3: Câu thơ “Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi” nhắc nhở về thời gian của Tiết Thanh Minh trong mùa xuân.
Tác giả cảm thấy tiếc nuối và ngạc nhiên trước sự trôi chảy nhanh chóng của thời gian.
Câu 4: Câu thơ “Cành lê trắng điểm một vài bông hoa” dùng phương thức mô tả và nhân hóa. Trên bầu trời xanh ngọc của chiều xuân, những đốm trắng của hoa lê tạo nên điểm nhấn tinh tế và trong trẻo.
- Chữ “trắng” được đặt trước để tạo nên sự mới mẻ, trong trắng, và tinh khiết, phản ánh tinh hoa của thiên nhiên.
- Chữ “điểm” nhấn mạnh, tạo hình ảnh bàn tay của người họa sĩ tạo ra những điểm chấm nhấn cho bức tranh của mùa xuân.
→ Câu thơ quý giá, diễn tả vẻ đẹp tự nhiên đơn giản, trong trẻo và đầy sức sống của mùa xuân.
Câu 5: Biện pháp tu từ ở hai dòng thơ đó là ẩn dụ.
Biện pháp tu từ ''Con én đưa thoi'' gợi nhắc về kết thúc mùa xuân, tác giả dùng hình ảnh để ngụ ý sự luyến tiếc với mùa xuân.
Câu 6: Nếu thay từ “tận” bằng từ “rợn” thì ý nghĩa của câu thơ sẽ hoàn toàn thay đổi.
- Từ tận mở ra không gian vô tận, tạo cảm giác rộng lớn và mở mắt; trong khi từ rợn sẽ thu hẹp không gian, tạo cảm giác huyền bí và khép kín.