Bộ đề đọc hiểu ngoài chương trình Ngữ văn 7 bao gồm 125 đề đọc hiểu sách giáo khoa lớp 7 và có đáp án chi tiết.
Danh sách 125 đề đọc hiểu Ngữ văn 7 ngoài chương trình, thiết kế để đánh giá khả năng đọc hiểu và suy luận của học sinh về các văn bản xã hội và văn học.
Bộ đề đọc hiểu ngoài chương trình Ngữ văn lớp 7
Stt | Chủ đề | chơi xổ số | Trang |
1 | Truyện | 20 | 01-32 |
2 | Tiểu thuyết | 03 | 33-39 |
3 | Thơ bốn chữ, năm chữ | 22 | 40-93 |
4 | Truyện ngụ ngôn | 10 | 94-117 |
5 | Văn bản nghị luận | 34 | 118-158 |
6 | Thơ tự do | 26 | 159-186 |
7 | Văn bản thông tin | 6 | 187-200 |
8 | Tản văn | 1 | 201-206 |
9 | Truyện viễn tưởng | 11 | 207-220 |
10 | Trang sách và cuộc sống | 1 | 221-226 |
TỔNG | 126 |
Đề đọc hiểu thứ nhất
ĐỀ 1: Đọc đoạn văn sau và trả lời các câu hỏi dưới đây:
Món quà từ bà
Bà của tôi luôn bận rộn với công việc hàng ngày. Mặc cho việc bận rộn, bà vẫn không quên mỗi khi đi chợ mang về những món quà nhỏ cho chúng tôi như bánh đa, quả thị, củ sắn luộc hoặc mớ táo. Chúng tôi thích ăn những món quà mà bà mang về, nhưng ngồi bên bà và nghe bà kể chuyện là điều mà chúng tôi yêu thích nhất.
Gần đây, sức khỏe của bà không còn tốt như trước. Hai năm trở lại đây, bà bị đau chân nên không thể đi chợ hoặc chơi với chúng tôi như trước. Nhưng dù vậy, mỗi khi chúng tôi đến thăm, bà vẫn luôn có món quà cho chúng tôi: từ củ dong riềng, cây mía, quả na đến một ít sắn dây, tất cả đều là những thứ bà tự trồng. Chiều hôm qua, sau khi học về, tôi chạy ngay đến thăm bà. Bà ngồi dậy, cười, và với đôi tay run run, bà mở ra một gói quà đặc biệt: ô mai sấu!
Bà ơi, bà ơi! Món ô mai sấu này, cháu sẽ chia cho bố, mẹ và anh cháu… Cháu hiểu mà, bà ơi… Mỗi sáng sớm, sau mỗi đêm mưa gió, bà lại ra sân nhặt những quả sấu rơi dưới gốc cây sấu mà bà trồng từ khi còn trẻ. Bà rửa, ngâm muối, và phơi khô. Bà gói từng gói nhỏ, sẵn sàng đợi chúng tôi đến nhận…
(Theo Vũ Tú Nam)
Phần 1: Phương thức diễn đạt chính của văn bản là gì?
Phần 2: Hãy tìm một cụm từ thể hiện sự mở rộng câu trong câu: “Mỗi sáng sớm, sau mỗi đêm mưa gió, bà lại đi ra sân, nhặt những quả sấu rơi ở gốc cây sấu bà trồng từ thời con gái.”
Phần 3: Cho biết và giải thích tác dụng của biện pháp tu từ được sử dụng trong đoạn văn sau: “Bà ngồi dậy, mỉm cười, đôi tay bà run lên, bà mở lòng bàn tay của mình, đưa cho tôi một gói quà đặc biệt: ô mai sấu!”
Phần 4: Theo bạn, tác giả muốn truyền đạt thông điệp gì qua văn bản này?
Câu 5: Dựa trên nội dung đoạn văn trên, viết một đoạn văn khoảng 100 từ, diễn đạt cảm xúc của bạn về hình ảnh của người bà và tình cảm mà nhân vật “tôi” dành cho bà.
ĐÁP ÁN GỢI Ý
1 | Phương thức biểu đạt chính: Tự sự |
2 | HS tìm được 1 cụm C-V theo yêu cầu của đề bài. VD: bà trồng, … |
3 | Biện pháp tu từ: Liệt kê. Liệt kê cử chỉ, hoạt động của bà: ngồi dậy, cười cười, mở, đưa |
Tác dụng: Thể hiện hình ảnh người bà hiền hậu với tình thương yêu trìu mến của bà dành cho người cháu; luôn quan tâm và dành cho cháu những món quà “đặc biệt” mà cháu thích. | |
4 | Đây là câu hỏi mở, tùy học sinh lựa chọn bức thông điệp miễn là lí giải hợp lí. Dưới đây là một số nội dung gợi ý: - Tình cảm của bà cháu là tình cảm gia đình thiêng liêng quý giá vì đây là tình cảm làm cơ sở cội nguồn cho tình yêu quê hương đất nước. - Chúng ta cần yêu thương và có hiếu với bà vì tình yêu thương của bà dành cho cháu là sâu nặng vô bờ bến. - Cần kính yêu, tự hào và giữ gìn trân trọng tình cảm bà cháu. Vì đó là tình cảm thiêng liêng, là điểm tựa cho cuộc đời của mỗi chúng ta... - Người cháu thấu hiểu và cảm nhận được tình cảm của bà dành cho mình và rất mực yêu thương, kính trọng bà nên đã viết về bà với thái độ trân trọng ngợi ca bà… (HS cần nêu ít nhất 2 nội dung) |
5 | a. Đảm bảo thể thức đoạn văn, số chữ qui định. |
b. Xác định đúng nội dung đoạn văn: Hình ảnh người bà | |
c. Nội dung: - Hình ảnh người bà: nhân hậu, yêu thương các cháu hết lòng, dù tuổi cao sức yếu nhưng vẫn đến thăm cháu và khi chân đau không thể tiếp tục đến thăm cháu được, bà vẫn luôn có quà cho cháu, làm ô mai sấu cho cháu… - Tình cảm của nhân vật “tôi”: gần gũi, thấu hiểu những tình cảm bà dành cho mình, từ đó rất mực yêu thương, kính trọng, tự hào ngợi ca bà. |
Đề đọc hiểu số 2
Đọc câu chuyện sau và trả lời câu hỏi:
CÂU CHUYỆN HAI CON GÀ TRỐNG
“Hai con gà từ cùng một tổ mẹ sinh ra và được chăm sóc. Khi trưởng thành, chúng trở thành hai con gà trống, thường xuyên cãi nhau. Mỗi con tự tin mình đẹp đẽ, oai phong, và muốn trở thành Vua của Nông Trại.
Một ngày nọ, sau khi cãi nhau, chúng quyết định đánh nhau để xác định ai sẽ làm Vua của Nông Trại. Cuối cùng, một con thắng và một con thua, như dĩ nhiên.
Con gà chiến thắng nhảy lên hàng rào, vỗ cánh và gáy vang, tuyên dương chiến thắng của mình. Nhưng đột nhiên, tiếng gáy của nó thu hút sự chú ý của một con chim ưng đang bay ngang qua. Chim ưng lao xuống và bắt con gà chiến thắng đi. Trong khi đó, con gà thua vẫn nằm im lìm trên mặt đất, thở gấp.
Câu 1: Phương thức diễn đạt chính trong văn bản là gì?
Câu 2: Biện pháp tu từ được sử dụng như thế nào trong văn bản?
Câu 3: Diễn đạt quan điểm của bạn về ý nghĩa của câu chuyện trong một đoạn văn gồm khoảng 7-9 câu.
GỢI Ý:
PTBĐ: Tự truyện
BPTT: Nhân văn
3* Hình thức: Viết một đoạn văn gồm khoảng 7-9 câu, trình bày mạch lạc...
* Tóm tắt nội dung:
- Câu chuyện kể về hai anh em ruột nhà gà cãi nhau, đánh nhau vì muốn trở thành Vua của Nông Trại.
- Nói về tình cảm gia đình anh em ruột trong một gia đình. Anh em cùng cha mẹ sinh ra cần phải quý trọng, yêu thương, và hỗ trợ lẫn nhau, không nên tranh giành, cãi vã vì điều đó sẽ gây ra hậu quả tiêu cực. Câu chuyện cũng chỉ trích tính kiêu ngạo, tự cao của con người.
Đề đọc hiểu số 3
ĐỀ 3: Đọc văn bản dưới đây và trả lời các câu hỏi sau:
Cha tôi
Tôi học ở dưới đồng bằng, nhưng cha tôi lại ở nơi núi đồi hiểm trở, luôn theo dõi tôi.
Mỗi cuối tuần, cha tôi mặc chiếc áo kẻ ô phẳng phiu nhất, xuống núi. Anh ấy đến bưu điện nhận thư tôi gửi. Mở từng lá thư, chạm nhẹ vào từng chữ, rồi cất vào bao thư. Anh ấy nhẹ nhàng, ôn hòa như lúc mở ra. Sau đó, anh ấy trầm ngâm một chút, nhẹ nhàng mỉm cười rồi trở về núi.
Trở về nhà, cha tôi nói với mẹ tôi về thư. Anh ấy trao thư cho bà, và bà khen: “Chữ của con thật đẹp! Tiếc là không biết nó viết gì. Ông có nên nhờ ai đó ở bưu điện đọc giùm không?”. Cha tôi bảo: “Nó là con tôi, tôi biết nó viết gì”. Sau đó, anh ấy cất thư vào tủ, giữ nguyên như những lá thư trước, những lá thư anh ấy luôn ngắm nhìn, chạm mặt, không thiếu một lá, kể cả những lá đầu tiên nét chữ còn non nớt...
Hôm nay, khi bước vào đại học, tôi nhớ đến cha. Dù đã ra đi, nhưng tôi tin rằng cha sẽ đi cùng tôi suốt cuộc đời, trên những con đường mới.
(Theo Nguyễn Ngọc Thuần)
Câu 1(0.5 điểm): Xác định phương thức diễn đạt chính của văn bản.
Câu 2 (0.5 điểm): Tìm một cụm chủ - vị có tác dụng mở rộng câu trong câu: “Nhưng tôi biết bố sẽ đi cùng tôi trên những con đường mà tôi sẽ đi, suốt cả hành trình cuộc đời.”
Câu 3 (0.1 điểm): Chỉ ra và nêu tác dụng của tu từ được sử dụng trong câu văn sau: “Ông xem từng con chữ, lấy tay chạm vào nó, rồi ép vào khuôn mặt đầy râu của ông.”
Câu 4 (0.1 điểm): Theo em, tác giả muốn truyền đạt điều gì qua văn bản trên?
Câu 5 (2.0 điểm): Từ nội dung của đoạn văn trên, em hãy viết một đoạn văn (khoảng 100 từ), diễn đạt cảm nhận của mình về hình ảnh người bố và tình cảm của nhân vật “tôi” đối với bố.
GỢI Ý:
1.Phương thức diễn đạt chính: Tự sự
2.Học sinh tìm được 1 cụm chủ - vị theo yêu cầu của đề bài.
VD: bố sẽ đi, tôi sẽ đi…
3.Biện pháp tu từ: Liệt kê hành động, cử chỉ của cha: xem, chạm vào, ép, …Tác dụng: Thể hiện sự nâng niu, trân trọng lá thư của con và tình thương yêu quý của cha.
4.Đây là câu hỏi mở, học sinh có thể chọn bất kỳ thông điệp nào dựa trên cảm nhận cá nhân, miễn là giải thích hợp. Dưới đây là một số gợi ý:
- Tình cha con là tình thiêng liêng, là nền tảng của tình yêu quê hương.
- Hãy trân trọng yêu thương bố, vì tình cha là vô cùng lớn lao, cao cả.
- Người con hiểu biết, yêu thương bố nên viết về ông với lòng kính trọng và tự hào…
(HS cần đề cập ít nhất 2 điểm)
5.Nội dung:
- Trong văn bản, người bố luôn tỏ ra yêu thương sâu nặng đối với con, luôn quan tâm và gìn giữ những lá thư của con như một kho báu.
- Tình cảm của người con được thể hiện qua lòng kính trọng, tình yêu, và tự hào về cha. Họ cảm thấy tiếc nuối khi cha không còn bên cạnh.
ĐỀ 4: Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi:
Người ăn mày
Trong lúc đó, tôi đang đi dọc trên phố. Một người ăn mày già lụp xụp đứng ngay trước mặt tôi. Đôi mắt của ông ta đỏ ửng và bóng bẩy nước mắt. Đôi môi tái nhạt, bộ quần áo rách rưới thảm hại... Thật là khốn khổ khi cảnh nghèo đói đã cướp đi sự hiền lành của con người! Người già giơ tay trước mặt tôi, đôi bàn tay sưng phình, bẩn thỉu. Ông ta kêu van cầu xin giúp đỡ.
Tôi lục tung túi này túi kia, nhưng không có tiền, không có đồng hồ, không có một cái khăn tay. Trên người tôi không có gì có giá trị.
Người ăn mày vẫn đứng đó chờ đợi tôi. Tay ông vẫn giơ lên, run lẩy bẩy. Tôi không biết phải làm gì. Tôi nắm chặt bàn tay run rẩy đó:
- Ông đừng tức giận, tôi không có gì để cho ông cả.
Người ăn mày nhìn tôi một cách chăm chú, đôi mắt ướt đẫm. Đôi môi tái nhợt nhạt nhòa một nụ cười và tay ông cũng nắm lấy tay tôi:
- Cháu ơi, cảm ơn cháu! Vậy là cháu đã giúp lão rồi. - Ông lão nói với giọng khàn khàn.
Khi đó, tôi bỗng hiểu rằng: không chỉ là tôi, mà tôi cũng đã nhận được một chút gì từ ông lão.
(Theo Tuốc-ghê-nhép)
Câu 1. Xác định phương thức diễn đạt chính trong văn bản trên.
Câu 2. Cháu bé không có gì cho ông lão, nhưng ông lão lại nói: 'Vậy là cháu đã giúp lão rồi'. Em nghĩ cháu bé đã giúp ông lão bằng cách gì? Theo em, cháu bé đã nhận được điều gì từ ông lão ăn xin?
Câu 3. Xét về cấu tạo, câu: “Chao ôi!” trong văn bản trên thuộc loại câu nào? Có tác dụng gì?
Câu 4. Em rút ra được bài học gì qua câu chuyện trên?
GỢI Ý:
Câu 1 | - Phương thức biểu đạt chính : Tự sự. |
Câu 2
| - Cậu bé đã cho ông lão tình yêu thương, sự cảm thông và tôn trọng bằng tất cả tấm lòng. - Cậu bé nhận được từ ông ông lão lòng biết ơn, sự đồng cảm. |
Câu 3
| - Chao ôi! -> Là câu đặc biệt. - Tác dụng: Bộc lộ cảm xúc. |
Câu 4
| - Tình yêu thương, lòng nhân ái của con người sẽ giúp chúng ta vượt qua những đau khổ trong cuộc đời. Chính tình yêu thương sẽ làm cho xã hội này trở nên tốt đẹp hơn, nhân văn hơn. Hãy sống, hãy cho đi, hãy nhân rộng tình yêu thương để thế giới này ngập tràn sự ấm áp trong mối quan hệ giữa người với người… (HS có nhiều cách cảm nhận khác nhau, khi chấm GV cần linh hoạt) |
Đề đọc hiểu số 5
ĐỀ 5: Đọc văn bản và trả lời các câu hỏi bên dưới:
ĐÔI TAI CỦA TÂM HỒN
Một cô bé vừa gầy vừa thấp bị thầy giáo loại khỏi dàn đồng ca. Cũng chỉ tại cô bé ấy lúc nào cũng chỉ mặc mỗi bộ quần áo vừa bẩn, vừa cũ lại vừa rộng nữa. Cô bé buồn tủi ngồi khóc một mình
Một cô bé vừa gầy vừa thấp bị thầy giáo loại khỏi dàn đồng ca. Cũng chỉ tại cô bé ấy lúc nào cũng chỉ mặc mỗi bộ quần áo vừa bẩn, vừa cũ lại vừa rộng nữa. Cô bé buồn tủi ngồi khóc một mình trong công viên. Cô bé nghĩ: Tại sao mình lại không được hát? Chẳng lẽ mình hát tồi đến thế sao? Cô bé nghĩ mãi rồi cô cất giọng hát khe khẽ. Cô bé cứ hát hết bài này đến bài khác cho đến khi mệt lả mới thôi.
- Cháu hát hay quá, một giọng nói vang lên: “Cảm ơn cháu, cháu gái bé nhỏ, cháu đã cho ta cả một buổi chiều thật vui vẻ”. Cô bé ngẩn người. Người vừa khen cô bé là một ông cụ tóc bạc trắng. Ông cụ nói xong liền chậm rãi bước đi.
Hôm sau, khi cô bé tới công viên đã thấy ông già ngồi ở chiếc ghế đá hôm trước. Khuôn mặt hiền từ mỉm cười chào cô bé. Cô lại hát, cụ già vẫn chăm chú lắng nghe. Ông vỗ tay lớn: “Cảm ơn cháu, cháu gái bé nhỏ của ta, cháu hát hay quá!” Nói xong cụ già lại một mình chậm rãi bước đi. Như vậy, nhiều năm trôi qua, cô bé giờ đây đã trở thành một ca sĩ nổi tiếng. Cô gái vẫn không quên cụ già ngồi tựa lưng vào thành ghế đá trong công viên nghe cô hát. Một buổi chiều mùa đông, cô đến công viên tìm cụ nhưng ở đó chỉ còn lại chiếc ghế đá trống không. Cô hỏi mọi người trong công viên về ông cụ:
- Ông cụ bị điếc ấy ư? Ông ấy đã qua đời rồi, một người trong công viên nói với cô.
Cô gái sững người, bật khóc. Hóa ra, bao nhiêu năm nay, tiếng hát của cô luôn được khích lệ bởi một đôi tai đặc biệt: đôi tai của tâm hồn.
Câu 1 (1,0 điểm). Phương thức biểu đạt chính của văn bản trên?
Câu 2 (1,0 điểm). Truyện được kể theo ngôi thứ mấy?
Câu 3 (2,0 điểm). Tình huống bất ngờ trong câu chuyện là sự việc nào?
Câu 4 (2,0 điểm). Ý nghĩa mà câu chuyện gửi tới chúng ta là gì?
Câu 5. (4,0 điểm)
Từ nội dung phần đọc hiểu, em hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của em về ý nghĩa của lời khen trong cuộc sống
GỢI Ý
1. Phương thức diễn đạt chính: Phác thảo tự sự
2. Góc nhìn kể: Thứ ba. Ý nghĩa: Tăng tính khách quan, hấp dẫn của câu chuyện
3. Sự kiện bất ngờ trong câu chuyện: Cô gái bất ngờ khi nhận ra người khích lệ giọng hát của mình suốt nhiều năm lại là một ông cụ bị điếc
4. Ý nghĩa của câu chuyện:
- Trước khó khăn và thách thức, niềm tin và quyết tâm là chìa khóa để vượt qua mọi khó khăn và đạt được thành công.
- Truyện cũng nhấn mạnh vào sức mạnh của tình thương con người.
5. - Giới thiệu vấn đề cần thảo luận: vai trò của việc khen ngợi trong đời sống.
a. Giải thích
- Khen ngợi: là sự công nhận, động viên, và khích lệ tinh thần của người khác khi họ hoàn thành một việc gì đó tốt.
b. Phân tích vai trò của việc khen ngợi trong cuộc sống
Lời khen giúp tăng thêm lòng tự tin và tự hào cho người nhận, khẳng định họ đang đi đúng hướng và khuyến khích họ tiếp tục cố gắng.
Sự khích lệ và động viên giúp người khác cảm thấy hứng khởi hơn, động viên họ tiếp tục phấn đấu và thu hoạch thêm nhiều thành công.
Lời khen là cách thể hiện sự quan tâm và sự theo dõi đối với công việc của người khác, khiến họ cảm thấy vui vẻ và không cô đơn, đồng thời khích lệ họ phấn đấu hơn nữa.
Nếu sự nỗ lực và thành tựu không được công nhận và đánh giá kịp thời, có thể làm người ta buồn chán, mất hứng thú và cảm thấy như công việc của mình không đáng giá hoặc tự ti và dễ chấp nhận thất bại.
(Học sinh có thể tham khảo ví dụ cụ thể để hiểu rõ hơn.)
Khích lệ sự động viên và lời khen được thể hiện đúng lúc, đúng người, đúng tình huống làm tăng thêm động lực và sự hứng khởi.
c. Thảo luận
Lời khen cần phải chân thành, tránh gây ra cảm giác giả tạo cho người nhận. Nếu không, có thể khiến họ mất kiểm soát và dẫn đến tình trạng tự mãn, kiêu ngạo dẫn đến thất bại.
Lời khen không chỉ dành cho những người thành công mà còn cần thiết cho những người đang cố gắng vượt qua chính bản thân họ mỗi ngày.
Ngoài lời khen, cuộc sống cũng cần những lời khuyên xây dựng để giúp mỗi người vượt qua nhược điểm và phát triển bản thân tốt hơn.
d. Bài học
Lời khen cần được sử dụng một cách tỉ mỉ, không nên nói quá nhiều nhưng cũng không nên phô trương và lạm dụng, người nghe cần phải có khả năng phân biệt được lời khen chân thành và lời khen rỗng.
Đề số 6
Đề 6: Đọc đoạn văn sau và trả lời câu hỏi.
Khi tôi còn nhỏ, đôi khi mẹ tôi vẫn làm bánh mì nướng cháy đen. Một tối, sau một ngày dài làm việc, mẹ tôi làm bữa tối cho gia đình. Bà mang ra bàn mấy lát bánh mì cháy, không chỉ cháy bình thường mà cháy đen như than. Tôi chờ đợi xem có ai nhận ra điều bất thường ấy không.
Nhưng bố tôi tự ý ăn miếng bánh của ông và hỏi tôi về bài tập cũng như những việc ở trường như mọi ngày. Tôi không nhớ chính xác tôi đã nói gì với ông hôm đó, nhưng tôi nhớ nghe mẹ xin lỗi ông vì đã làm bánh cháy. Và tôi không bao giờ quên những gì bố tôi nói với mẹ tôi: “Con ơi, bố thích bánh cháy mà”.
Đêm đó, tôi đến gần cha, chúc ông ngủ ngon và hỏi ông có thực sự thích bánh cháy không. Cha đặt tay qua vai tôi và nói:
- Mẹ con làm việc vất vả cả ngày và rất mệt. Một lát bánh cháy không thể làm tổn thương ai con ạ, nhưng con có biết điều gì thực sự gây tổn thương không? Những lời chỉ trích, chỉ trách cay đắng đấy.
Rồi ông tiếp tục:
- Con biết rồi, cuộc đời đầy những thứ không hoàn hảo và những người không hoàn toàn hoàn hảo. Bố cũng có những sai lầm, chẳng hạn như không nhớ ngày sinh nhật hay ngày kỷ niệm như một số người khác. Những gì bố học được qua nhiều năm tháng, đó là học cách chấp nhận lỗi lầm của người khác và lựa chọn ủng hộ sự khác biệt của họ. Đó là chìa khóa quan trọng nhất để xây dựng một mối quan hệ lành mạnh, trưởng thành và bền vững con ạ. Cuộc sống ngắn ngủi, không đáng để dành thời gian để hối tiếc và phiền muộn. Hãy yêu quý những người đối xử tốt với con, và hãy thông cảm với những người chưa làm được điều đó.
(Nguồn: Sống đáng sống)
1. Đặt tiêu đề phù hợp cho bài viết. (0,5 điểm)
2. Xác định phương thức diễn đạt chính của văn bản. (0,5 điểm)
3. Theo người cha, “Chìa khóa quan trọng nhất để xây dựng một mối quan hệ lành mạnh, trưởng thành và bền vững” là gì? (1,0 điểm)
4. Em hiểu như thế nào về lời của người cha: “Một miếng bánh mì cháy không thể làm tổn thương ai con ạ, nhưng con có biết điều gì thực sự gây tổn thương cho người khác không? Những lời phê phán, chỉ trích gay gắt đấy.” (1,0 điểm)
5. Thông điệp quan trọng nhất mà văn bản truyền đạt đối với tôi là gì ? (1,0 điểm)
6. Từ văn bản đọc, hãy viết một đoạn văn (khoảng 20 dòng) thể hiện quan điểm của em về tình thương gia đình.
Gợi ý:
Câu 1: Miếng bánh mì cháy.
Câu 2: Phương thức chính của văn bản là: Tự sự.
Câu 3: Theo quan điểm của người cha, “Yếu tố quan trọng nhất để xây dựng một mối quan hệ lành mạnh, trưởng thành và bền vững” là: học cách chấp nhận lỗi lầm của người khác và ủng hộ sự khác biệt của họ.
Câu 4: Học sinh chỉ ra được ý nghĩa của lời nói: những lời chỉ trích, chỉ trách sẽ gây tổn thương lớn cho con người. Vì thế, hãy tha thứ và đồng cảm khi có thể.
Câu 5: Học sinh có thể chọn một trong những thông điệp mà câu chuyện truyền tải như: tình yêu thương gia đình, sự tha thứ, lòng đồng cảm, sự chấp nhận những khiếm khuyết của người khác…
Câu 6: Tình thương yêu với người thân trong gia đình.
- Giải thích: đó là sự quan tâm, đồng cảm, chia sẻ…với những người thân yêu quanh ta.
- Ý nghĩa của tình thương đối với người thân:
+ Giúp mối quan hệ giữa người thân trở nên gần gũi hơn, mạnh mẽ hơn.
+ Mang lại niềm vui, hạnh phúc cho tất cả các thành viên trong gia đình.
+ Làm cho cuộc sống trở nên đẹp đẽ, ý nghĩa hơn...
- Bài học về nhận thức và hành động:
+ Bảo tồn, khai thác tình thương với những người thân trong gia đình.
+ Phê phán sự lạnh lùng, vô tâm, thiếu tình thương giữa những người thân trong gia đình.
Đề đọc hiểu số 7
ĐỀ 7 : Câu chuyện về bốn ngọn nến
Trong căn phòng tối om, có bốn ngọn nến đang sáng rực. Không gian yên bình, đến mức mọi người có thể nghe thấy tiếng thì thầm của chúng.
Ngọn nến thứ nhất nói : Tôi là biểu tượng của hòa bình. Cuộc sống sẽ như thế nào nếu thiếu đi tôi? Tôi thực sự quan trọng đối với mọi người.
Ngọn nến thứ hai lên tiếng : Còn tôi là biểu tượng của lòng trung thành. Trong mọi tình huống, mọi người đều cần đến tôi.
Đến lượt của mình, ngọn nến thứ ba nói : Tôi là biểu tượng của tình yêu. Tôi mới thực sự quan trọng. Hãy tưởng tượng cuộc sống sẽ thế nào nếu thiếu đi tình yêu?
Bất ngờ, cánh cửa mở ra, một cậu bé chạy vào phòng. Một cơn gió đột ngột thổi tắt ba ngọn nến. 'Tại sao ba ngọn nến lại tắt?' - cậu bé ngạc nhiên hỏi. Rồi cậu bé bắt đầu khóc.
Lúc này, ngọn nến thứ tư mới lên tiếng: Đừng lo lắng, cậu bé ơi. Khi tôi còn sáng, tôi có thể thắp lại cả ba ngọn nến kia. Vì, tôi chính là nguồn hy vọng.
Cậu bé lau đi những giọt nước mắt còn đọng lại, sau đó lần lượt thắp sáng lại những ngọn nến vừa tắt bằng ngọn lửa của hy vọng.
(Trích từ “Những bài học về cuộc sống”, NXB Thanh Niên, 2005)
a. Điểm ra 2 ví dụ về tu từ trong đoạn văn trên?
b. Anh/chị nghĩ gì về ý nghĩa của lời thầm thì của ngọn nến thứ nhất: Tôi là biểu tượng của hòa bình. Cuộc sống sẽ như thế nào nếu thiếu đi tôi ? Tôi thực sự quan trọng cho mọi người?
c. Anh/chị cảm thấy thế nào về ý nghĩa của lời thầm thì của ngọn nến thứ hai: Còn tôi là biểu tượng của lòng trung thành. Hơn tất cả, mọi người đều cần phải có tôi ?
d. Ý nghĩa sâu sắc nhất mà bạn thấy từ văn bản trên. Vì sao?
e. Hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 từ) trả lời cho câu hỏi trong đoạn đọc: Cuộc sống sẽ thế nào nếu thiếu đi tình yêu?
Trả lời:
a. Học sinh chỉ ra 2 trong các phương pháp tu từ sau: Liệt kê, cấu trúc, hoặc nhân hóa…
b. Ngọn nến thứ nhất cho rằng nó quan trọng vì là biểu tượng của hòa bình.
– Hòa bình không có chiến tranh và cảnh chết chóc, mà là nơi mọi người gắn kết với nhau, cùng hỗ trợ nhau phát triển vì hạnh phúc của tất cả.
– Hòa bình mang lại cuộc sống hạnh phúc cho mỗi người, mỗi gia đình và cộng đồng. Sống trong tình yêu thương, hòa bình và sự bình yên sẽ thúc đẩy con người tiến bộ, học hỏi và lao động hết mình cho sự phát triển chung của loài người.
– Thiếu hòa bình, con người phải chịu đựng đau khổ, đói kém, bệnh tật, và sự chia lìa đau đớn.
c. Ngọn nến thứ hai cho rằng nó quan trọng vì là biểu tượng của lòng trung thành.
– Trung thành là phẩm chất quý giá mà mọi người cần phải có, vì nó là cách sống nhất quán, kiên định, và duy trì niềm tin và tình thân thiết không thay đổi qua mọi hoàn cảnh trong mối quan hệ.
– Trung thành giúp xây dựng niềm tin và tín nhiệm, củng cố các mối quan hệ, làm cho chúng trở nên vững mạnh và tốt đẹp hơn.
d. Thông điệp về hòa bình, lòng trung thành, tình yêu và hy vọng trong cuộc sống.
e. Viết một đoạn văn (khoảng 200 từ) trình bày suy nghĩ về ý nghĩa của tinh thần hợp tác trong làm việc nhóm.
– Tình yêu là một trong những tình cảm cao quý nhất của con người; biết yêu thương, quan tâm, chia sẻ niềm vui và nỗi buồn trong cuộc sống.
– Thiếu tình yêu, cuộc sống sẽ trở nên:
+ Dần trở nên monoton và thiếu ý nghĩa trong cuộc sống
+ Tạo ra sự lạnh lùng và vô cảm giữa con người
+ Mất đi khả năng hiểu biết và cảm nhận niềm hạnh phúc từ việc cho và nhận
+ Thay vì sự yêu thương và chia sẻ, thế giới sẽ bị chiến tranh, căm hận và thù địch quật khởi…
– Đó là lý do tại sao con người cần yêu thương:
+ Dịu dàng chữa lành những vết thương
+ Dẫn dắt những người lạc lối trở về con đường đúng đắn
+ Loại bỏ hận thù, chiến thắng ác và bóng tối
+ Trải nghiệm hạnh phúc khi mang lại hạnh phúc cho người khác
Đề đọc hiểu số 8
Đọc đoạn văn dưới đây và trả lời câu hỏi
Bằng cách nào đó, một hạt cát rơi vào cơ thể của một chàng trai. Mặc dù không được mời mà đến, nhưng nó vô tình gây ra nhiều khó chịu và đau đớn cho cơ thể mềm mại của chàng trai. Không thể loại bỏ hạt cát, chàng trai quyết định ứng phó bằng cách tiết ra một chất dẻo bọc quanh hạt cát.
Vượt qua từng ngày, chàng trai đã biến hạt cát gây ra cho mình những nỗi đau thành một viên ngọc trai lấp lánh tuyệt đẹp...
(Theo Lớn lên trong trái tim của mẹ, Bùi Xuân Lộc, NXB trẻ, 2005)
Câu 1: Xác định phương thức diễn đạt chính của đoạn văn trên?
Câu 2: Sau khi 'không thể loại bỏ hạt cát ra ngoài,' chàng trai đã sản xuất ra một chất dẻo để bọc quanh hạt cát. Kết quả của việc này là hạt cát đã trở thành một viên ngọc trai rực rỡ.
Câu 3: Đặt tiêu đề phù hợp với nội dung văn bản?
Câu 4: Văn bản trên truyền đạt một thông điệp sâu sắc và ý nghĩa. Dưới đây là suy nghĩ của tôi về thông điệp đó:
GỢI Ý:
1- Phương thức diễn đạt chính: Tự sự.
2- Khi 'không thể loại bỏ hạt cát ra ngoài,' 'Chàng trai đã tiết ra một chất dẻo để bọc quanh hạt cát.'
- Kết quả: Hạt cát đã được biến thành một viên ngọc trai tuyệt đẹp.
3.Nhan đề:
- Chuyện kể về viên ngọc trai.
- Nỗ lực và kiên trì dẫn đến thành công.
- Điều gì cố gắng, sẽ thắng.
- Mài sắt có ngày nên kim.
- Biết chấp nhận và tiến lên phía trước.
(Học sinh đưa ra một tiêu đề phù hợp với nội dung văn bản để đạt điểm tối đa.)
4- Tác giả gửi gắm thông điệp gì qua đoạn trích:
+ Cuộc sống luôn đầy những khó khăn và thách thức bất ngờ...
+ Điều này đòi hỏi chúng ta cần phải biết chấp nhận khó khăn và không ngừng nỗ lực tiến lên bằng ý chí và nghị lực của mình…
+ Chúng ta không được phép đầu hàng trước thử thách mà cần tự mình biến khó khăn thành cơ hội để thể hiện bản thân…
+ Khi đó, chúng ta sẽ thu hoạch được thành công trong cuộc sống…
Đề đọc hiểu số 9
Đọc câu chuyện dưới đây và trả lời câu hỏi
“Chia sẻ hạnh phúc”
Đồng chí liên lạc gọi công văn vào 10 giờ tối mới đến. Bác lấy ra một bát và một thìa con. Sau đó, Bác đưa ra bát chè đậu đen, đường phèn, mà anh em phục vụ vừa mang lên, chia sẻ một nửa cho đồng chí liên lạc.
– Hãy ăn đi!
Thấy đồng chí liên lạc ngần ngại, và có tiếng động ồn ào bên ngoài, Bác nhanh chóng nhắc nhở:
– Hãy ăn đi, Bác cũng ăn với…
Cảm ơn Bác, đồng chí liên lạc ra về. Rời khỏi nhà sàn, xuống sân, đồng chí cấp dưỡng bấm vào vai tôi lính thông tin:
– Tao chán quá. Cả ngày Bác có bát chè để bồi dưỡng làm đêm mà mày lại ăn mất một nửa.
– Khổ quá, anh ơi! Tôi có sung sướng gì đâu. Thương Bác, tôi vừa ăn vừa rớt nước mắt, nhưng không ăn lại sợ Bác không vui, mà ăn thì biết cái chắc là mấy ông mắng mỏ rồi.
( Kể chuyện về Bác Hồ, NXN Nghệ An, 2010)
Câu 1 (1 điểm). Chỉ ra phương thức biểu đạt chính của văn bản?
Câu 2 (1 điểm).Trong câu: Ra khỏi nhà sàn, xuống sân, vai anh lính thông tin đã được bấm bởi đồng chí cấp dưỡng.
Em hãy chuyển đổi câu bị động thành câu chủ động?
Câu 3 (1,0 điểm).Ý nghĩa của câu chuyện trên?
GỢI Ý:
1 | Phương thức biểu đạt chính: tự sự |
2 | Ra khỏi nhà sàn, xuống sân, anh lính thông tin được (bị) đồng chí cấp dưỡng bấm vào vai |
3 | ý nghĩa sâu sắc: giúp chúng ta biết được rằng sống và chia sẻ chính là một trong những phẩm chất tốt đẹp của con người. Cần phải học tập đức tính giản dị của Bác |
Đề đọc hiểu số 10
Đọc văn bản dưới đây và trả lời các câu hỏi.
Khi tôi lên tám hoặc chín tuổi, tôi nhớ rằng đôi khi mẹ tôi vẫn nướng bánh mì cháy khét. Một tối nọ, sau một ngày làm việc dài, mẹ tôi về nhà và chuẩn bị bữa tối cho gia đình. Bà mang ra vài lát bánh mì nướng cháy, không phải cháy một chút như bình thường mà cháy đen như than. Tôi nhìn những lát bánh mì đó và đợi xem có ai nhận ra điều không bình thường ấy và nói lên hay không.
Nhưng cha tôi tự ý ăn một miếng bánh và hỏi tôi về bài tập và những việc ở trường như thường lệ. Tôi không nhớ rõ tôi đã nói gì với ông vào ngày đó, nhưng tôi nhớ nghe mẹ xin lỗi ông vì đã làm cháy bánh mì. Và tôi không bao giờ quên những gì cha tôi nói với mẹ tôi: “Con ơi, bố thích bánh mì cháy mà”.
Đêm đó, tôi đến gần cha, chúc ông ngủ ngon và hỏi liệu ông có thích bánh mì cháy thực sự không. Cha ôm tôi vào lòng và nói:
- Mẹ con đã làm việc vất vả cả ngày và rất mệt. Một lát bánh mì cháy không thể làm tổn thương ai được con ạ, nhưng con biết điều gì thực sự có thể gây tổn thương cho người khác không? Những lời chỉ trích, những lời trách móc cay nghiệt đấy.
Sau đó ông tiếp tục:
- Con biết rồi, cuộc đời đầy những điều không hoàn hảo và những con người không hoàn thiện. Cha cũng khá tệ trong rất nhiều việc, như là cha không thể nhớ được ngày sinh nhật hay ngày kỷ niệm như một số người khác. Nhưng điều cha học được qua những năm tháng, đó là học cách chấp nhận lỗi lầm của người khác và chọn cách ủng hộ những sự khác biệt của họ. Đó là chìa khóa quan trọng nhất để tạo ra một mối quan hệ lành mạnh, trưởng thành và bền vững con ạ. Cuộc đời quá ngắn ngủi để tỉnh giấc với những hối tiếc và khó chịu. Hãy yêu thương những người đã đối xử tốt với con, và hãy thông cảm với những người chưa làm được điều đó.
(Nguồn: Quà tặng cuộc sống)
1. Đặt tiêu đề phù hợp cho văn bản. (0,5 điểm)
2. Xác định phương thức diễn đạt chính của văn bản. (0,5 điểm)
3. Theo cha, “Chìa khóa quan trọng nhất để xây dựng một mối quan hệ lành mạnh, trưởng thành và bền vững” là gì ? (1,0 điểm)
4. Em hiểu như thế nào về câu của cha: “Một lát bánh mì cháy chẳng thể làm hại ai con ạ, nhưng con biết điều gì thực sự có thể gây tổn thương cho người khác không? Những lời chỉ trích, trách móc cay nghiệt đấy.”(1,0 điểm)
5. Thông điệp nào của văn bản có ý nghĩa nhất với em ? (1,0 điểm)
6. Từ văn bản đọc hiểu, hãy viết đoạn văn (khoảng 20 dòng) thể hiện suy nghĩ về tình thương đối với người thân trong gia đình.
Gợi ý:
Câu 1: Phần bánh mì cháy.
Câu 2: Phương thức diễn đạt chủ yếu của văn bản là: Tự kể.
Câu 3: Theo người cha, “Chìa khóa quan trọng nhất để xây dựng một mối quan hệ lành mạnh, trưởng thành và bền vững” là: học cách chấp nhận lỗi lầm của người khác và chọn cách ủng hộ những sự khác biệt của họ.
Câu 4: Học sinh chỉ ra được ý nghĩa của lời nói: những lời chỉ trích, trách móc có thể gây ra tổn thương rất lớn cho con người. Vì vậy, hãy tha thứ, thông cảm cho nhau khi cần.
Câu 5: Học sinh có thể lựa chọn một trong những thông điệp mà câu chuyện truyền đạt như: tình thương trong gia đình, lòng tha thứ, sự thông cảm, cách chấp nhận nhược điểm của người khác…
Câu 6: Tình thương với người thân trong gia đình.
- Định nghĩa: đó là sự yêu thương, thông cảm, sẻ chia…với những người thân yêu quý trong cuộc sống của chúng ta.
- Ý nghĩa của tình thương với người thân:
+ Kết nối và củng cố mối quan hệ giữa các thành viên trong gia đình.
+ Mang lại hạnh phúc và niềm vui cho mỗi thành viên trong gia đình.
+ Tạo ra cuộc sống ý nghĩa và đẹp đẽ hơn…
- Bài học nhận thức và hành động:
+ Bảo quản và phát triển tình yêu thương đối với những người thân trong gia đình.
+ Lên án thái độ lạnh lùng, vô tình, thiếu tình cảm trong mối quan hệ giữa những người thân yêu với nhau.
Đề đọc hiểu số 11
Câu chuyện về bốn cây nến
Trong căn phòng tối om, có bốn cây nến đang sáng. Không gian yên bình, đến nỗi người ta có thể nghe thấy tiếng rì rào của chúng.
Cây nến đầu tiên nói: Tôi là biểu tượng của hòa bình. Cuộc sống sẽ ra sao nếu thiếu vắng tôi? Tôi thực sự quan trọng đối với mọi người.
Cây nến thứ hai lên tiếng: Tôi là biểu tượng của lòng trung thành. Trên hết, mọi người cần đến tôi.
Lần lượt, cây nến thứ ba nói: Tôi là biểu tượng của tình yêu. Tôi mới thật sự quan trọng. Hãy tưởng tượng cuộc sống nếu không có tình yêu?
Bất ngờ, cánh cửa mở toang, một cậu bé lao vào phòng. Cơn gió đồng thời thổi tắt ba cây nến. 'Tại sao ba cây nến lại tắt?' - cậu bé ngạc nhiên nói. Rồi cậu bé bật khóc.
Lúc này, cây nến thứ tư lên tiếng: Đừng lo, cậu bé ơi. Khi tôi còn cháy, tôi có thể thắp lại ánh sáng cho ba cây nến kia. Bởi vì, tôi là niềm hy vọng.
Với những giọt nước mắt còn lăn dài, cậu bé từng bước thắp sáng lại những cây nến đã tắt bằng ngọn lửa của niềm hy vọng.
(Trích từ “Những bài học về cuộc sống”, NXB Thanh Niên, 2005)
a. Chỉ ra 2 phương thức tu từ trong văn bản trên?
b. Anh/chị hiểu như thế nào về lời thầm của cây nến đầu tiên: Tôi là biểu tượng của hòa bình. Cuộc sống sẽ ra sao nếu không có tôi? Tôi thực sự quan trọng cho mọi người?
c. Anh chị hiểu như thế nào về lời thầm của cây nến thứ hai: Còn tôi là biểu tượng của lòng trung thành. Hơn hết, mọi người đều cần đến tôi?
d. Thông điệp sâu sắc nhất mà anh/chị nhận được từ văn bản trên. Tại sao?
e. Anh/Chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 từ) trả lời cho câu hỏi trong phần đọc hiểu: Tình yêu thiếu vắng, cuộc sống sẽ trở nên thế nào?
GỢI Ý ĐÁP ÁN
a. Trong cuộc sống, chúng ta có thể thấy hai biện pháp quan trọng: Liệt kê và nhân hóa, điều này đã được HS chỉ ra.
b. Ngọn nến đầu tiên không chỉ là biểu tượng của sự quan trọng mà còn là biểu hiện của hòa bình.
– Hòa bình không chỉ là nơi không có chiến tranh hay cái chết, mà còn là nơi mà mọi người cùng nhau gắn bó, giúp đỡ nhau phát triển để đạt được sự phồn vinh và hạnh phúc cho nhân loại.
– Cuộc sống và hạnh phúc sẽ đến với mỗi người, mỗi gia đình và cả xã hội nếu có hòa bình. Khi sống trong tình yêu thương và hòa ái, con người sẽ có động lực mạnh mẽ để học tập, lao động và cống hiến cho sự phát triển chung của nhân loại.
– Trong một thế giới không có hòa bình, con người sẽ phải đối mặt với đau thương, đói nghèo, bệnh tật và cái chết, đó là sự thực không thể phủ nhận.
c. Ngọn nến thứ hai cho biết sự quan trọng của nó thông qua lòng trung thành.
– Lòng trung thành là một phẩm chất quý báu mà mọi người cần có, đó là sự nhất quán trong suy nghĩ và hành động, giữ vững niềm tin và tình cảm không thay đổi dù cho có bất kỳ biến cố nào xảy ra trong mối quan hệ giữa con người.
– Sự trung thành sẽ tạo ra niềm tin, sự tín nhiệm và củng cố các mối quan hệ, từ đó tạo ra những liên kết vững chắc và tốt đẹp hơn.
d. Gửi đi thông điệp về hòa bình, lòng trung thành, tình yêu và hy vọng trong cuộc sống.
e. Viết 01 đoạn văn (khoảng 200 từ) trình bày quan điểm về ý nghĩa của tinh thần hợp tác trong làm việc nhóm.
– Tình yêu là một trong những tình cảm cao quý nhất của con người; biết yêu thương, quan tâm, chia sẻ ... những niềm vui và nỗi buồn trong cuộc sống.
– Trong trường hợp thiếu đi tình yêu, cuộc sống sẽ:
+ trở nên u ám và thiếu sáng tạo
+ con người sẽ trở nên lạnh lùng và vô cảm với nhau
+ không còn khả năng hiểu và cảm nhận niềm hạnh phúc khi dành và nhận
+ Thay vì sống trong chiến tranh, sự thù hận, con người cần biết yêu thương, quan tâm và chia sẻ.
– Vì thế, yêu thương là cần thiết để:
+ Ôm ấp và chữa lành những vết thương trong lòng
+ Lan tỏa tinh thần yêu thương đến những người lạc lối
+ Tiêu diệt hận thù, chiến thắng sự ác và bóng tối
+ Cảm nhận niềm hạnh phúc khi mang lại hạnh phúc cho người khác.
Bài đọc hiểu số 12
Trạng nguyên Nguyễn Hiền sinh ra ở Nam Định. Ông có một hoàn cảnh đặc biệt: cha mất sớm, sống cùng mẹ trong một căn nhà nhỏ gần một ngôi chùa. Sư trụ trì của chùa là một nhà Nho, không chỉ tụng kinh niệm phật mà còn dạy học cho các em nhỏ trong làng. Nguyễn Hiền từ nhỏ đã tham gia vào các lớp học, sớm tiếp xúc với tri thức từ sách vở. Tài năng và trí thông minh của ông được phát triển nhanh chóng; mặc dù chưa đến tuổi học đại học, Nguyễn Hiền đã có kiến thức sâu rộng và khả năng giải đố tốt. Ông được tôn vinh với danh hiệu “Thần đồng xuất chúng”. Khi mới 12 tuổi, Nguyễn Hiền đã thi đỗ kỳ thi Trạng nguyên, trở thành Trạng nguyên trẻ nhất trong lịch sử Việt Nam.
(Nguồn: Internet)
Câu 1. Phương thức biểu đạt nào được sử dụng trong văn bản trên?
Câu 2. Văn bản nói về ai? Hoàn cảnh của nhân vật có điều gì đặc biệt?
Câu 3. Theo em, tại sao Nguyễn Hiền có thể thi đậu Trạng nguyên khi mới 12 tuổi?
Câu 4. Từ câu chuyện về Trạng nguyên Nguyễn Hiền, bạn học được điều gì cho bản thân? (trả lời trong khoảng 3-5 dòng)
GỢI Ý ĐÁP ÁN
1 | Tự sự |
2 | - Văn bản viết về Trạng nguyên Nguyễn Hiền - Ông có hoàn cảnh đặc biệt: cha mất sớm, sống với mẹ trong căn nhà nhỏ bên cạnh một ngôi chùa. |
3 | - Lí do Nguyễn Hiền thi đậu Trạng nguyên khi vừa tròn 12 tuổi: + Ham học hỏi: Ngay từ thời thơ ấu, Nguyễn Hiền đã lân la ở bên các lớp học, sớm tiếp xúc với chữ nghĩa sách vở. + Có năng khiếu kỳ lạ về học tập, về trí thông minh; dù chưa đến tuổi đi học, Nguyễn Hiền đã hiểu biết nhiều, giỏi đối đáp, học thức hơn người. * Cách chođiểm: Trả lời đầy đủ 2 ý như trên cho 1,0 điểm; ở mỗi ý nếu trả lời đúng nhưng không trích dẫn từ ngữ trong văn bản thì chỉ cho ½ số điểm |
4 | * Bài học rút ra: - Dù hoàn cảnh cuộc sống có khó khăn tới đâu thì ta cũng cần phải có ý chí vượt qua. - Cần phải có tinh thần tự học, ham học hỏi,… - … Lưu ý: HS có thể diễn đạt theo nhiều cách khác nhau, nêu một hoặc nhiều bài học, nêu các bài học khác (ngoài hai gợi ý trên) miễn là bài học đó hợp lí và phù hợp với nội dung văn bản. Khi nêu bài học, HS phải đưa ra dẫn chứng về những việc làm, hành động cụ thể phù hợp với hoàn cảnh thực tế của bản thân |
.......
Tải tài liệu để xem đề đọc hiểu Ngữ văn lớp 7 chi tiết hơn