TOP 48 Đề đọc hiểu môn Ngữ văn ôn thi vào lớp 10 tốt nhất, có đáp án đi kèm, giúp học sinh lớp 9 luyện tập trả lời câu hỏi đọc hiểu một cách linh hoạt, chuẩn bị cho kỳ thi vào lớp 10 năm 2024 - 2025 một cách tốt nhất.
Với bộ 48 Đề đọc hiểu Văn lớp 9, học sinh sẽ thấu hiểu rõ các dạng câu hỏi đọc hiểu ở 3 cấp độ: Nhận biết, Thông hiểu, Vận dụng, giúp chuẩn bị cho kỳ thi vào lớp 10 một cách hiệu quả. Ngoài ra, có thể tham khảo thêm Bộ câu hỏi đọc hiểu Ngữ văn lớp 9 theo chủ đề để nắm vững kiến thức. Mời thầy cô và các bạn học sinh theo dõi bài viết dưới đây:
Đề đọc hiểu ôn thi vào lớp 10 - Bài 1
Đọc nội dung dưới đây và trả lời các câu hỏi:
Một cô giáo ở trường công đã giúp tôi hiểu rõ hơn về ý nghĩa phức tạp của việc cho và nhận.
Khi nhìn thấy tôi cầm sách trong giờ đọc, rõ ràng cô đã nhận thấy có điều gì đó không bình thường; cô liền thu xếp cho tôi đi kiểm tra mắt. Cô không đưa tôi đến bệnh viện mà dẫn tôi tới bác sĩ nhãn khoa riêng của cô, không phải là vì lòng tốt mà như với một người bạn. Thực tế, tôi đã ngạc nhiên về hành động đó đến mức không nhận ra điều gì đã xảy ra, cho đến một ngày kia cô đưa tặng tôi một cặp kính.
“Tôi không thể chấp nhận. Tôi không có tiền để trả”, tôi nói, cảm thấy xấu hổ vì gia đình tôi nghèo.
Cô giáo kể cho tôi nghe câu chuyện: “Khi tôi còn nhỏ, một người hàng xóm đã mua kính cho tôi. Bà ấy nói rằng một ngày nào đó tôi sẽ trả lại cặp kính đó bằng cách tặng kính cho một cô bé khác. Bạn có hiểu chưa, cặp kính này đã được trả tiền từ trước khi bạn ra đời.”
Sau đó, cô ấy nói với tôi những lời nồng hậu nhất mà chưa ai từng nói với tôi: “Một ngày nào đó bạn sẽ mua kính cho một cô bé khác”.
Cô xem tôi như một người trao. Cô đã khiến tôi trở thành người có trách nhiệm. Cô tin rằng tôi có thể có điều gì đó để trao cho người khác. Cô chấp nhận tôi là một thành viên của cùng một thế giới mà cô đang sống. Tôi rời khỏi phòng, giữ chặt cặp kính trong tay, không phải là người nhận một món quà, mà như là người truyền đi món quà đó cho người khác với tấm lòng thành thật.
(Theo Bin-li Đa-vít, từ Trái tim của người thầy, NXB Trẻ, TP. Hồ Chí Minh, 2004)
Câu hỏi 1: Phương thức biểu đạt chính của văn bản là gì?
Câu hỏi 2: Nội dung chính của văn bản là gì?
Câu hỏi 3: Bạn sẽ đặt nhan đề cho văn bản này như thế nào?
Câu 4: Viết một bài văn nghị luận ngắn (khoảng một trang giấy thi) để thể hiện suy nghĩ của bạn về bài học cuộc sống bạn đã học được từ ngữ liệu trong phần đọc hiểu trên.
ĐÁP ÁN
Câu hỏi 1: Phương thức biểu đạt chính: Tự sự
Câu hỏi 2: Nội dung chính của văn bản: Văn bản kể về câu chuyện của một cô giáo đã giúp nhân vật tôi hiểu rõ ý nghĩa của việc cho và nhận.
Câu hỏi 3: Đề xuất tiêu đề cho văn bản (Học sinh có thể đưa ra nhiều tiêu đề khác nhau, nhưng yêu cầu tiêu đề phải thể hiện được nội dung của văn bản), ví dụ: Cho và nhận, ….
Câu 4:
* Khởi đầu bài viết: Đưa ra sự hướng dẫn và giới thiệu vấn đề cần thảo luận: (về hành động cho và nhận...)
* Phần chính: Giải thích, trình bày, và minh chứng rõ ràng về vấn đề
- Giải thích:
- Hành động cho là hành động chia sẻ, hỗ trợ, và lòng nhân ái bắt nguồn từ tâm hồn của một người. Nhận là việc đáp lại, đền đáp sau khi được nhận lợi ích.
- Hành động cho và nhận là một quan hệ nhân quả, có sự tương trợ, bổ sung lẫn nhau.
- Biểu hiện:
- Thái độ chia sẻ, giúp đỡ những người gặp khó khăn, đau khổ
- Khi ta trao đi lòng nhân ái, ta sẽ nhận lại sự an ủi và niềm vui trong lòng mình.
- Thường thì sự đáp lại không đến ngay lập tức, không xuất hiện tức thì mà thường là một quá trình dài.
- Ý nghĩa: Hành động cho và nhận được tôn vinh với tinh thần: “một người vì mọi người”
Phê phán: Những người ích kỷ, tham lam, sống với tinh thần tàn nhẫn, chỉ muốn nhận mà không muốn cho, chỉ muốn lợi dụng mà không muốn trả đền; chỉ trách một phần giới trẻ ngày nay chỉ biết “nhận” từ gia đình mà quên đi hành động “cho”…
- Bài học: Cuộc sống sẽ trở nên vô nghĩa nếu chỉ biết nhận mà không biết cho đi. Hành động cho đi là điều chúng ta nên thực hiện hàng ngày để sau này nhận được nhiều hơn. Mỗi người hãy cho đi nhiều hơn để nhận được nhiều hơn
* Kết bài: Tôn vinh ý nghĩa của thông điệp về hành động cho và nhận, mở rộng và nâng cao ý thức và liên hệ với bản thân.
Đề đọc hiểu ôn thi vào lớp 10 - Số 2
Câu 1: Đọc 2 đoạn văn và trả lời các câu hỏi từ (a) đến (d).
1. Một cô bé mười lăm tuổi, được mẹ chở đi đánh xổ sống. Xe hai mẹ con bị va quẹt, đồ đạc trên xe văng tung tóe. Người mẹ vội vàng gom nhặt, vài người đi đường cũng dừng lại phụ giúp còn cô bé thờ ơ đứng nhìn. Đợi mẹ nhặt xong mọi thứ, cô bé leo lên xe và thản nhiên dặn: “Lát về mẹ nhớ mua cho con li chè!”.
2. Một cậu học sinh khi được hỏi về ca sĩ nổi tiếng mà cậu hâm mộ, cậu đã trả lời rất rành mạch về cách ăn mặc, sở thích của ca sĩ đó. Nhưng khi được hỏi về nghề nghiệp, sở thích của cha mẹ cậu, cậu ta ấp úng, không trả lời được.
a/ Xác định chủ đề và cách diễn đạt của hai đoạn văn.
b/ Câu: “Lát về mẹ nhớ mua cho con li chè!” của cô bé, và thái độ “ấp úng không trả lời được” của cậu bé đã khiến em suy nghĩ gì? (viết từ 2 đến 4 câu trình bày suy nghĩ)
c/ Tìm và đặt tên cho hai phép liên kết khác nhau trong đoạn văn 2.
d/ Là một người con trong gia đình, em viết một đoạn văn (4-6 câu) để thể hiện suy nghĩ của mình về cách cư xử đúng mực của con cái đối với cha mẹ.
e/ Từ hai đoạn văn trên, em viết một bài văn nghị luận bàn về chủ đề của hai đoạn văn đã nêu ra.
Câu 2: Tục ngữ có câu: Một sự nhịn, chín sự lành.
Từ lời khuyên của cha ông, em suy nghĩ gì về “văn hóa nhường nhịn” trong cuộc sống hiện nay. Viết một bài văn khoảng một trang giấy thi trình bày suy nghĩ ấy.
ĐÁP ÁN
Câu 1:
a/ Xác định chủ đề và cách diễn đạt của hai đoạn văn.
- Sự thiếu tình cảm, lạnh lùng của con người trong cuộc sống
- PTBĐ: Đoạn văn 1: Tự sự
Đoạn văn 2:
b/ Câu nói : “ Lát mẹ về nhớ mua cho con li chè!” của cô bé, và thái độ “ấp úng không trả lời được” của cậu bé đã gợi cho em suy nghĩ gì? (viết từ 2 đến 4 câu trình bày suy nghĩ)
- Đó cũng là sự minh chứng cho sự suy đồi về tình thương gia đình và vi phạm nguyên tắc đạo đức của con người Á Đông. Hai hiện tượng này như một cảnh báo đối với trách nhiệm của chúng ta như con cái.
c/ Tìm và đặt tên cho hai phép liên kết khác nhau trong đoạn văn 2.
- Phép nối: Tuy nhiên
- Phép lặp: cậu (2 lần)
d/ Thể hiện là một người con trong gia đình, em hãy viết một đoạn văn (4-6 câu) nêu suy nghĩ của bản thân về cách cư xử đúng mực của con cái đối với cha mẹ.
- Cư xử đúng mực với ông bà, cha mẹ
- Sống có hiếu thuận, kính trên nhường dưới
- Phải biết chia sẻ, yêu thương, biết phân biệt đúng sai.
d/
1. Mở bài: Đặt vấn đề: Sự thiếu tình cảm của thế hệ gấu bông đã khiến các bậc cha mẹ bất ngờ. Hai tình huống được báo Tuổi trẻ Chủ nhật nêu ra khá phổ biến. Đó cũng là thể hiện của sự suy đồi về tình thương gia đình và vi phạm nguyên tắc đạo đức của con người Á Đông. Hai tình huống này như một lời cảnh báo về trách nhiệm của chúng ta như con cái.
2· Thân bài:
+ Biểu hiện: Thể hiện rõ sự lạnh lùng của thế hệ trẻ đối với những người quan trọng nhất trong cuộc đời, những người đã dành cho chúng ta tình yêu và sự chăm sóc từ khi chúng ta còn nhỏ – cha mẹ, ông bà, thầy cô giáo, ... Hình ảnh một đứa trẻ thờ ơ khi mẹ nhặt đồ và vô tư nói: “Lát về mẹ nhớ mua cho con li chè!” cũng như hình ảnh một học sinh biết rõ về sở thích của ca sĩ mà không hiểu gì về cảm xúc và khó khăn của cha mẹ mình. Điều này đã gây ra sự phẫn nộ sâu sắc trong lòng người đọc.
+ Nguyên nhân:
- Giới trẻ thường chỉ quan tâm đến cuộc sống và sở thích của riêng mình, điều này phản ánh thói quen ích kỉ.
- Cha mẹ thường thiếu sự hiểu biết sâu sắc và thiếu quan tâm đúng mức đến hành vi, sở thích và tâm trạng của con cái.
- Hệ thống giáo dục và xã hội thiếu phương pháp giáo dục hiệu quả, thiếu những hoạt động để phát triển nhân cách của học sinh và tạo ra mối liên kết giữa cha mẹ và con cái.
- Hệ thống giáo dục và gia đình thường lơ là trong việc truyền đạt giáo dục đạo đức như lòng biết ơn, lòng nhân ái, khả năng chia sẻ với người thân, ...
+ Hậu quả:
- Nếu không khắc phục được những hiện tượng này, xã hội sẽ càng ngày càng suy thoái về đạo đức và sự vô cảm sẽ trở nên phổ biến hơn.
- Những hiện tượng trên như một lưỡi dao cắt vào lương tâm của những người Việt có đạo đức, là nỗi đau dai dẳng cho thế hệ cha anh.
- Những hiện tượng trên là sự phá vỡ về đạo đức, là việc theo đuổi những giá trị phù phiếm và hư ảo, bỏ qua những giá trị thực sự và những tình cảm thiêng liêng.
+ Biện pháp khắc phục:
- Mỗi người cần nhận thức về trách nhiệm của mình đối với gia đình và xã hội, rèn luyện lòng nhân ái, lòng vị tha từ những việc nhỏ nhặt nhất.
- Gia đình, nhà trường và xã hội cần tập trung vào việc giáo dục nhân cách cho học sinh, dạy học sinh biết quan tâm đến những người thân yêu, gần gũi với mình, dạy học sinh cảm nhận vẻ đẹp của lòng vị tha, sự chia sẻ, đồng cảm và lối sống có trách nhiệm.
- Lên án mạnh mẽ lối sống thờ ơ, vô cảm, thiếu trách nhiệm, ích kỉ.
3· Kết bài: Hai hiện tượng trên đã đánh thức lương tâm của những người đã từng mắc phải những sai lầm tương tự. Đó là tiếng chuông cảnh tỉnh đối với thế hệ trẻ và tất cả những người Việt Nam.
Câu 2:
I. Bắt đầu:
- Giới thiệu vấn đề cần thảo luận: Đề cập đến sự nhường nhịn
II. Nội dung chính:
* Hiểu và diễn giải về sự nhường nhịn:
- Khái niệm của sự nhường nhịn là gì?
Nhường nhịn là phẩm chất quý báu trong cuộc sống, mỗi người cần nhường nhịn và cảm thông với mọi người. Nhường nhịn không chỉ là thua cuộc mà còn là sự hiểu biết và chia sẻ, tạo nên những phẩm chất cao quý và mang lại niềm vui và ý nghĩa.
- Biểu hiện của người sống nhường nhịn: Sự nhường nhịn không chỉ làm cho mỗi thành viên trong gia đình hạnh phúc và gắn kết mà còn tạo nên một cuộc sống đẹp và ý nghĩa hơn. Sự nhường nhịn tạo ra một môi trường gia đình ấm cúng và hạnh phúc, nơi mọi người cảm thấy an toàn và được yêu thương.
* Ý nghĩa của sự nhường nhịn:
- Sự nhường nhịn giúp bảo vệ và gìn giữ mối quan hệ giữa con người thông qua việc tạo ra tinh thần đoàn kết và hòa thuận.
- Sự nhường nhịn giúp con người tránh xa khỏi sự ích kỷ và bon chen của cuộc sống hiện đại, mang lại sự bình yên và thanh thản trong tâm hồn.
Sống nhường nhịn không chỉ thể hiện sự bao dung mà còn là biểu hiện của lòng vị tha và sẻ chia với những khó khăn, hoạn nạn của người khác: 'Tôn trọng người khác như bản thân mình'.
* Quay lại chủ đề:
Những người ích kỷ, ham muốn, và tranh đấu vì lợi ích cá nhân trong xã hội.
* Bài học nhận biết và hành động:
Chúng ta cần mở lòng và sẵn lòng tha thứ, bỏ qua lỗi lầm của người khác.
- Hỗ trợ người khác nhận ra và sửa chữa những sai lầm.
III. Tổng kết:
- Tôn vinh ý nghĩa của sự khoan dung và áp dụng vào cuộc sống cá nhân.
Đề thi ôn tập cho kỳ thi lớp 10 - Bài 3
Câu hỏi 1:
Đọc đoạn văn sau và thực hiện các yêu cầu sau:
Ngày mai tôi sẽ bắt đầu thói quen tập thể dục sớm, ngày mai tôi sẽ học tiếng Anh... nhưng không biết ngày mai nào là ngày mai. Đây là 'căn bệnh' khó chữa của nhiều người trẻ hiện nay.
Bàn luận về vấn đề này, anh Lê Đình Hiếu (cựu sinh viên ưu tú của Đại học California, Los Angeles UCLA; Forbes Under 30 năm 2016) cho biết với các bạn trẻ Việt Nam trong thời kỳ 4.0, 'căn bệnh' này thực sự nguy hiểm và ảnh hưởng nghiêm trọng đến tương lai của các bạn. 'Tại sao? Bởi vì thời đại mà các bạn đang sống là thời đại của sự nhanh nhẹn, cập nhật liên tục, nếu không nắm bắt kịp thời thì cơ hội sẽ trôi qua (…),' anh Hiếu chỉ ra.
Theo anh Hiếu, sinh viên Việt Nam hoàn toàn có khả năng thực hiện ý tưởng của mình, nhưng cách thức triển khai lại làm người ta lo lắng.
Anh Hiếu cũng cho rằng để chữa bất kỳ căn bệnh nào cũng cần hai yếu tố: phương pháp hoặc liệu pháp từ bên ngoài và ý chí, tinh thần từ bên trong cá nhân.
Trong mặt giáo dục, các bạn trẻ đang thiếu những kỹ năng tổ chức công việc, quản lý thời gian,... việc không quản lý thời gian hiệu quả cũng là một nguyên nhân khiến các bạn thường cảm thấy bận rộn và không đủ thời gian để hoàn thành mọi việc trong một ngày mà thường lê hoài từ ngày này qua ngày khác. (...) Nhưng bản chất vẫn là ý chí và tinh thần của bản thân.(...)
Nếu bạn không muốn tự gây hại cho bản thân, bỏ lỡ những cơ hội quý báu, bạn có sẵn lòng nghiêm túc đối mặt với bản thân và từ bỏ việc nuông chiều cảm xúc không? Và hôm nay, bạn đã thực hiện xong những điều bạn hứa hẹn từ ngày hôm qua chưa?
(Trích từ bài báo “Căn bệnh” khó chữa của thanh niên hiện đại - Báo Thanh Niên - 12/10/2018)
a/ Tóm tắt nội dung của văn bản.
b/ Xác định một phép liên kết được sử dụng trong văn bản.
c/ Theo bài viết, nguyên nhân chính đã gây ra 'căn bệnh' khó chữa này cho giới trẻ là gì?
d/ Đưa ra quan điểm cá nhân về các biện pháp để khắc phục 'căn bệnh' khó chữa.
Câu hỏi 2:
Thực tế, trên hành tinh của chú bé Bí Ẩn, cũng như trên mọi hành tinh khác, có cả cây tốt và cây xấu. Thử thách là phải nhận diện và loại bỏ các cây xấu ngay từ khi chúng mới nảy mầm. Nếu để chúng phát triển, chúng sẽ gây hại cho môi trường xung quanh. (Hoàng Tử Bé - Antoine De Saint Exupery)
Từ câu kết của đoạn văn trên, viết một bài văn (khoảng 1 trang giấy thi) về việc từ bỏ một thói quen xấu.
KẾT QUẢ
Câu hỏi 1.
a/ Chủ đề: Thảo luận về “căn bệnh” lần lữa khó chữa của thanh niên
b/ Học sinh có thể trình bày một trong các phép liên kết sau:
- Phép tái lập từ: “căn bệnh”, bạn…
- Phép ghép: bởi vì, tuy nhiên, và…
- Phép thay thế: vấn đề này - 'căn bệnh' khó chữa của nhiều thanh niên hiện nay.
c/ Lí do chính gây ra “căn bệnh” lần lữa khó chữa ở giới trẻ: Thiếu ý chí và tinh thần quyết tâm của bản thân; họ chưa đủ nghiêm túc với bản thân và vẫn còn nuông chiều cảm xúc của mình.
d/ Học sinh thể hiện nhận thức cá nhân về giải pháp vượt qua “căn bệnh” lần lữa ( 2 giải pháp)
Gợi ý:
- Tham gia các khóa học, chương trình huấn luyện về kỹ năng mềm: quản lý công việc, thời gian…
- Tìm kiếm môi trường học tập, làm việc phù hợp, nơi có những người tích cực, năng động và trải nghiệm đủ lâu với môi trường đó.
- Tự hoàn thiện bản thân bằng cách sống tích cực, chủ động, quyết đoán, “việc hôm nay không nên để lại cho ngày mai”
Câu hỏi 2.
* Đòi hỏi về hình thức:
- Học sinh phải viết một bài văn nghị luận.
- Bố cục và cấu trúc phải rõ ràng.
- Biết áp dụng các phương pháp nghị luận như giải thích, chứng minh, bình luận…
- Lời văn phải trôi chảy, lập luận cần chặt chẽ, có dẫn chứng thuyết minh, không sai lỗi chính tả, ngữ pháp…
*Yêu cầu về nội dung:
1/ Bắt đầu bằng việc giới thiệu vấn đề.
2/ Phần thân bài:
- Thảo luận về vấn đề:
- Thói quen là những hành động, hành vi lặp đi lặp lại nhiều lần, dần trở thành thói quen. Thói quen thường là điều mà đôi khi con người không nhận ra hoặc ý thức được. Đúng như lời của Johnson: “Ban đầu, những mắt xích của thói quen quá nhỏ để nhận biết, cho đến khi chúng trở nên quá lớn thì việc loại bỏ chúng khó khăn”. Thói quen không phải là điều tồn tại sẵn mà là kết quả của một quá trình sống, hoạt động của mỗi người.
- Tật xấu được hiểu là thói quen không tốt, ảnh hưởng tiêu cực đến bản thân và những người xung quanh. Đôi khi là những việc nhỏ như đến trễ, vứt rác bừa bãi, hoặc những hành động lớn như nói tục, nóng nảy…
- Thảo luận vấn đề:
- Do tác động của môi trường xã hội, áp lực từ gia đình và sự ảnh hưởng của cảm xúc, tâm lý cá nhân, giới trẻ Việt Nam hiện nay đang phải đối mặt với nhiều thói quen xấu. Điển hình như: nói tục, dễ cáu giận, “nghiện” mạng xã hội, lười đọc sách, lười làm việc, tư duy thụ động, thờ ơ vô cảm, lạm dụng rượu bia, lười tập thể dục,…
- Nói tục, nói bậy trở thành điều thường ngày, thậm chí là từ miệng của một số giới trẻ, trong đó có học sinh, sinh viên. Ngoài ra, đa số giới trẻ ngày nay “nghiện” mạng xã hội. Nhiều người ngồi trước máy tính, điện thoại hàng giờ, thậm chí thức đêm để lướt facebook, mạng xã hội và ngủ vào ban ngày. Sau đó, lười đọc sách cũng là một thói quen phổ biến của giới trẻ. Có quá nhiều sự hấp dẫn như phim, game, mạng xã hội, các sự kiện vui chơi đã làm cho họ, trong đó có học sinh, sinh viên, dần xa lạ tới việc đọc sách. Hơn nữa, tư duy lười biếng, hòi hợt, thụ động cũng là những thói quen tiêu biểu của giới trẻ Việt. Họ thích dùng công nghệ google thay vì tự tìm hiểu, khám phá; họ lười tích lũy kiến thức, lười hỏi, lười trả lời, lười trao đổi, lười quan tâm,…
- Những thói quen xấu đó đã ảnh hưởng nặng nề đến sức khỏe, gây ra nhiều bệnh như: cận thị, rối loạn giấc ngủ, thể chất yếu,… Nghiêm trọng hơn, những thói quen xấu này đã tạo ra những tầng lớp người thiếu kiến thức, yếu kỹ năng, thiếu tự tin, không có khả năng hợp tác và cạnh tranh. Đất nước trì trệ phát triển vì những tầng lớp chủ nhân tương lai như vậy trống rỗng, vô hồn.
- Những thói quen xấu ảnh hưởng tiêu cực không chỉ đến bản thân mà còn tổn thương người khác, phá vỡ hạnh phúc gia đình và để lại nhiều hậu quả cho xã hội.
- Nếu không được kiểm soát, những thói quen xấu sẽ phát triển thành tội ác. Hơn thế nữa, điều xấu luôn dễ lây lan trong cộng đồng.
- Bài học từ nhận thức và hành động
- Trong thời đại hiện đại, thói quen xấu của con người lan truyền dễ dàng hơn: nghiện mạng xã hội, lãng phí thời gian… Có không ít người cho rằng những thói quen xấu nhỏ không ảnh hưởng nhiều nên tự nhiên thể hiện bất cứ khi nào, ở bất kỳ đâu.
- Do đó, các bạn trẻ cần phải tự quan sát bản thân hàng ngày để tránh bị nhiễm phải những tật xấu, luôn nhắc nhở bản thân, cũng như người khác, không sa vào những thói quen xấu…
- Để loại bỏ thói quen xấu, trước tiên cần có ý chí, quyết tâm và sự kiên trì mạnh mẽ của mỗi cá nhân. Sau đó, cần dành thời gian để luyện tập thay đổi hành vi, thay thế thói quen xấu bằng việc hình thành các thói quen tốt. Nếu cần, chúng ta có thể nhờ sự giúp đỡ từ gia đình, bạn bè. Chúng ta cũng có thể tự động viên bản thân khi đã có khả năng “kiểm soát” hành động thay vì để mặc thói quen xấu chi phối. Nếu không may mắn bị sa lại vào thói quen cũ, không nên tự trách bản thân, mà nên bình tĩnh suy ngẫm để tìm lý do “ngựa quen đường cũ” và tìm cách khắc phục.
3/ Kết luận: Khẳng định lại vấn đề, liên kết với bản thân.
Bài thi đọc hiểu ôn thi lớp 10 - Số 4
Câu 1: Đọc văn bản dưới đây và trả lời các câu hỏi:
Vào ngày 19/4, Bộ Thông tin và Truyền thông đã tổ chức Hội sách trực tuyến quốc gia nhân dịp kỷ niệm Ngày Sách Việt Nam lần thứ 7. Hội sách trực tuyến Quốc gia diễn ra trên trang web book365.vn với chủ đề “Đọc sách, nâng cao trí tuệ, vượt qua nỗi lo dịch bệnh”. Đây là lễ hội sách trực tuyến quốc gia đầu tiên sử dụng các công nghệ 4.0 tiên tiến nhất hiện nay, được tài trợ bởi công ty Vitranet24, một trong những thương hiệu hàng đầu về quản lý trực tuyến tại Việt Nam, bao gồm công nghệ hội thảo trực tuyến, sàn sách trực tuyến, công nghệ giao tiếp trực tuyến mạng xã hội 4.0, với hy vọng thu hút tối thiểu 10 triệu lượt truy cập và hàng trăm nghìn người tham gia Hội sách. Mục tiêu của Hội sách trực tuyến nhằm đóng góp vào việc nâng cao chất lượng cuộc sống tinh thần của cộng đồng trong thời gian khó khăn của đại dịch COVID-19. Hơn nữa, mỗi cuốn sách được bán trong hội sách lần này sẽ đóng góp 3% giá trị cho quỹ hỗ trợ phòng chống COVID-19. Đồng thời, Hội sách cũng thúc đẩy sự phát triển của văn hóa đọc, giúp các nhà xuất bản và các đơn vị phát hành đưa sách của mình đến với độc giả. Thông điệp về việc chống lại sách lậu, sách giả cũng được nhấn mạnh, tạo điều kiện cho mọi người có cơ hội tiếp cận sách chính thống, có giá trị.
(Tham khảo từ bản tin ngày 19/4/2020)
Hãy chỉ ra 2 phép liên kết câu có trong đoạn văn trên?
Chủ đề của Hội sách trực tuyến quốc gia chào mừng Ngày Sách Việt Nam lần thứ 7 là gì?
Mục tiêu của Bộ Thông tin và Truyền thông tổ chức “Hội sách online” là gì?
Câu 2: Hãy viết những suy nghĩ của bạn bằng một bài văn nghị luận (khoảng 1 trang giấy thi) về hình ảnh cùng lời nhận định sau:
Thước đo cuộc sống không nằm ở thời gian mà ở sự đóng góp
KẾT QUẢ
Câu 1:
HS chỉ ra 2 phép liên kết câu:
Hai phép liên kết câu xuất hiện trong đoạn văn trên là:
- Phép lặp: Hội sách trực tuyến quốc gia
- Phép nối: Ngoài ra, đồng thời
Chủ đề của Hội sách trực tuyến quốc gia chào mừng Ngày Sách Việt Nam lần thứ 7 là: 'Đọc sách, nâng cao trí tuệ, vượt qua nỗi lo dịch bệnh'.
Bộ Thông tin và Truyền thông tổ chức “Hội sách online” nhằm mục đích:
- Góp phần nâng cao đời sống tinh thần cho người dân trong mùa dịch COVID-19.
- Thúc đẩy hơn nữa sự phát triển của văn hóa đọc.
- Giúp các nhà xuất bản và các đơn vị phát hành đưa được sách của mình đến bạn đọc.
- Nói không với sách lậu, sách giả sẽ được đưa ra, tạo điều kiện cho nhân dân cơ hội tiếp cận kho sách chính thống, có giá trị.
Câu 2:
* Yêu cầu về kỹ năng:
- Nắm vững phương pháp viết bài luận về tư tưởng triết lý
- Bài viết có cấu trúc 3 phần rõ ràng.
- Lập luận chặt chẽ, có dẫn chứng thuyết phục.
* Yêu cầu về kiến thức:
Mở bài
- Giới thiệu vấn đề: Trích dẫn câu nói: “Thước đo …cống hiến”
Phần thân bài
Giải thích:
“Thước đo cuộc sống không phải là thời gian mà là sự hiến dâng”
- Hiến dâng là cách sống tích cực mà thế hệ cần phải rèn luyện, nuôi dưỡng và phát triển.
- Lối sống hiến dâng của thế hệ trẻ thể hiện qua việc sẵn sàng dùng trí tuệ và tài năng của mình để phục vụ lợi ích chung, vì sự tiến bộ chung.
- Lối sống hiến dâng giúp thế hệ trẻ khẳng định giá trị của bản thân và đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng tương lai của đất nước, là những người lãnh đạo tương lai của xã hội.
- Trong thời đại hiện nay, thế hệ trẻ Việt Nam không ngừng nỗ lực, cố gắng hiến dâng hết mình trong công cuộc phát triển và bảo vệ đất nước (như những thanh niên tình nguyện, những giáo viên trẻ,...).
Phần bàn luận
* Vì sao nên …
Cuộc sống quá ngắn để ta có thể thực hiện những việc lớn lao, nhưng cũng đủ để chúng ta có thể đóng góp cho xã hội. Cống hiến là khi ta làm việc không vì lợi ích bản thân, mà hết lòng vì người khác, vì một cộng đồng. Một cuộc sống thiếu mục đích và ý nghĩa, thiếu lòng cống hiến, chẳng khác nào một thời gian vô nghĩa. Sống không có ý nghĩa nếu chỉ biết tồn tại, sống nương tựa vào người khác. Vì vậy, cuộc sống đích thực là khi chúng ta biết cống hiến cho xã hội, không phí hoài thời gian quý báu của cuộc đời. Câu nói này nhắc nhở chúng ta về giá trị của cuộc sống, không phải đo lường bằng thời gian mà bằng cách sống.
* Chứng minh: (Lí lẽ + bằng chứng)
Cống hiến: Tri thức …( Những thanh niên tình nguyện xuất phát đến những vùng sâu, vùng xa để thực hiện các hoạt động từ thiện, nhằm giúp đỡ những người dân nghèo, những gia đình khó khăn ở các vùng núi, vùng cao; những giáo viên trẻ tự nguyện dạy học tại những vùng sâu, nhằm truyền đạt kiến thức, ánh sáng cho những em nhỏ vùng nghèo,...)
Sức lao động…
Chia sẻ không chỉ về vật chất mà còn về tinh thần… (Đại dịch Covid-19)
Ước mơ và khát vọng mang lại ý nghĩa cho cuộc sống: Anh thanh niên, nhà thơ Thanh Hải... (Có những cô gái thanh niên dũng cảm, những chiến sĩ của quân đội với bộ quần áo xanh, những người lính lái xe vượt qua những cơn mưa bom đạn trên tuyến đường Trường Sơn quan trọng,... Tinh thần hăng hái, quả cảm và kiên định của họ đã tạo nên những trang sử hào hùng của dân tộc.)
Luận (Mở rộng)
* Phê phán: Lối sống vô cảm… Bên cạnh những người vô danh hiến dâng mình một cách im lặng, với tất cả nhiệt huyết và đam mê, trong xã hội hiện nay, có một số thanh niên đã sao nhãng, quên đi trách nhiệm của mình đối với sự nghiệp chung của dân tộc. Họ ích kỉ, chỉ mưu cầu lợi ích cá nhân, chỉ muốn tận hưởng
* Bài học về nhận thức và hành động: “Sống không chỉ là cho đi mà còn là nhận lại từ người khác”
* Phản biện: Việc cống hiến cần phải phù hợp với khả năng và hoàn cảnh của mỗi người…
C. Kết luận
- Khẳng định lại ý nghĩa của câu nói
Bài đọc ôn thi vào lớp 10 - Số 5
Đọc đoạn văn sau và trả lời các câu hỏi:
Khi nhắc đến ước mơ của mỗi người, điều quan trọng nhất là phải nhận biết rằng đó không chỉ là những mong muốn xa vời, mà còn là mục tiêu mà con người đặt ra và cố gắng dành sức mình để thực hiện trong cuộc sống.
Đồng thời, một yếu tố không kém phần quan trọng là cách thức để đạt được mục tiêu đó, vì không có ai trong chúng ta lại không có ước mơ. Sự khác biệt nằm ở cách thức tiến xa, cách mà mỗi người thực hiện và điều này sẽ phản ánh 'đẳng cấp' về tính cách của họ.
Có những người đạt được ước mơ của họ thông qua sự trung thực và tự chủ tuyệt đối. Họ có lòng tự trọng cao và dựa vào nỗ lực cá nhân cùng niềm tin vào khả năng của mình và sự công bằng trong xã hội. Đối với họ, mục tiêu không phải là điều quan trọng, điều quan trọng hơn là cách để đạt được mục tiêu trong cuộc sống.
Chính vì thế, họ không bao giờ chấp nhận sống dựa vào sự ủy thác, trở thành công cụ của người khác hoặc đặt niềm tin vào người khác để xác định tương lai của mình. Họ tự hào về những thành tựu mà họ đạt được và xem phương tiện cũng quan trọng như mục tiêu của cuộc đời mình.
(Nguồn: Lê Minh Tiến, Đẳng cấp về nhân cách, http://tuoitre.vn)
Câu 1: Xác định phương thức diễn đạt chính được áp dụng trong đoạn trích trên.
Câu 2: Theo tác giả, yếu tố nào sẽ quyết định 'đẳng cấp' về nhân cách của mỗi người?
Câu 3: Tại sao tác giả cho rằng: những người không bao giờ chấp nhận sống trong vai trò 'tầm gửi' chỉ tự hào với những gì do chính họ làm được và đạt được.
Câu 4: Từ đoạn trích trên, hãy rút ra bài học có ý nghĩa nhất đối với bạn?
Đáp án đọc hiểu
Câu 1:
Phương thức biểu hiện chính: luận điệu
Câu 2:
Yếu tố quyết định 'đẳng cấp' về nhân cách của mỗi người là: cách thức thực hiện, cách thức đạt đến ước mơ của mỗi người
Câu 3:
Những người từ chối sống trong vai trò 'tầm gửi' chỉ tự hào với những thành tựu mà họ tự mình đạt được và tạo ra. Tác giả lý do như vậy là:
'Tầm gửi' là sự phụ thuộc vào người khác, là dấu hiệu của sự thiếu tự tin và không có năng lực.
Những người không bao giờ chấp nhận sống dưới danh xưng 'tầm gửi' là những người tự hào, tự tin vào giá trị bản thân và luôn cố gắng để đạt được mục tiêu.
Câu 4:
Thí sinh có thể rút ra bài học:
- Nỗ lực thực hiện ước mơ bằng lòng khát vọng và khả năng của bản thân.
- Tự tin, tự trọng làm nên giá trị con người.
Học sinh chọn thông điệp phù hợp với bản thân và giải thích.
Bài đọc ôn thi vào lớp 10 - Số 6
Câu 1: Đọc đoạn văn sau và trả lời câu hỏi:
Chúng ta có đang ít nói chuyện với nhau hơn không? Gặp nhau qua YM, tin nhắn, đọc blog hay những status trên Facebook hàng ngày. Có lẽ chúng ta nghĩ rằng đã hiểu hết nhau mà không cần nói ra. Nhưng liệu có phải như vậy không? Liệu chúng ta có phải như loài cá heo giao tiếp bằng sóng âm thanh không? Tiếng nói của con người dùng để làm gì nếu không để thổ lộ, để giải bày, để an ủi. Để được người khác hiểu, chúng ta cần phải lắng nghe. Để được nghe, chúng ta cần phải nói trước, hãy nói với nhau đi. Nói với ba, với anh chị, với em, với bạn bè… Đừng chat, đừng viết status lên Facebook. Hãy gặp mặt nhau, hoặc ít nhất là nhấc điện thoại lên. Thậm chí chỉ để nói với nhau một câu “xin chào” nhẹ nhàng.
Một tiếng nói thực sự biểu hiện tình yêu, sự quan tâm, và gần gũi... Và chắc chắn, không phải là giấc mơ.
a. Thực trạng nào được thể hiện trong bài viết trên?
b. Theo tác giả, tiếng nói của con người được sử dụng để làm gì?
c. Phân tích một kết nối câu và một kết nối đoạn trong bài viết trên?
d. Vì sao tác giả khuyên chúng ta “hãy nói với nhau đi” thay vì “đừng chat, đừng post lên Facebook”? Hãy trả lời bằng việc viết một đoạn văn khoảng 5-8 dòng.
Câu 2: Liệu việc sống ảo có nguy cơ làm mất đi những giá trị thực sự không?
Em hãy viết một bài luận ngắn khoảng một trang giấy để trả lời câu hỏi trên.
Câu 3: “Trong thời đại công nghệ, liệu chúng ta có đang ít nói chuyện với nhau hơn không?”
Em hãy viết một bài luận ngắn khoảng một trang giấy để đáp lại câu hỏi trên.
Câu 4: Dựa trên những trải nghiệm từ việc đọc các tác phẩm văn học lớp 9, em hãy viết một bài văn với tựa đề “Tuổi trẻ trong thời đại ngày nay”.
ĐÁP ÁN
Câu 1: Đọc văn bản và thực hiện yêu cầu sau:
a. Đó là hiện tượng con người ngày càng ít trò chuyện với nhau
b. Theo tác giả, tiếng nói của con người được dùng để “thú nhận, tâm sự, an ủi”
c. Học sinh chỉ cần xác định các từ ngữ kết nối; các câu, đoạn liên kết; nêu tên các phép liên kết.
Ví dụ: quan hệ từ “và” nối câu thứ nhất với câu thứ hai – Phép nối
Cụm từ “một tiếng” nối đoạn thứ nhất với đoạn thứ hai – Phép lặp từ ngữ.
….
d. Về hình thức: Phải viết một đoạn văn trong khoảng 5-8 dòng.
Về nội dung: Phải giải thích điều đó bằng cách chỉ ra ý nghĩa, vai trò của việc giao tiếp trực tiếp bằng lời nói hàng ngày giữa con người với nhau
Chẳng hạn: Giao tiếp trực tiếp bằng lời nói, giúp:
- Có cơ hội thổ lộ giải bày rõ ràng suy nghĩ, tránh hiểu nhầm, xung đột
- Cảm nhận sâu sắc hơn tình cảm của người khác.
- Từ đó con người cởi mở, gần gũi, chan hòa, gắn bó hơn
….
Câu 2: Sống ảo có nguy cơ mất đi những giá trị thực không?
Em hãy viết bài văn nghị luận ngắn khoảng 1 trang giấy để trả lời câu hỏi trên
a. Đảm bảo bài văn nghị luận có cấu trúc rõ ràng: Mở bài, Thân bài và Kết bài. Mở bài nêu vấn đề nghị luận, Thân bài triển khai vấn đề, Kết bài tóm tắt ý chính. (0.5 điểm)
b. Phân tích vấn đề thành các luận điểm; sử dụng tốt các phương pháp lập luận; liên kết chặt chẽ giữa lý luận và ví dụ; suy luận bài học từ đó. (2.0 điểm)
Dưới đây là một ý kiến để hướng dẫn cách giải quyết đề bài:
* Giới thiệu vấn đề: Cụm từ “sống ảo” không còn xa lạ và trở nên quá phổ biến trong xã hội, đặc biệt là với giới trẻ. Tuy nhiên, hiện tượng này đang lan rộng một cách quá mức và có vẻ như có những hậu quả tiêu cực. Liệu sống ảo có nguy cơ làm mất giá trị thực?
* Giải thích và mô tả biểu hiện của vấn đề: Sống ảo mang ý nghĩa như thế nào? Giá trị thực là gì? Các dấu hiệu của sự sống ảo gây mất đi giá trị thực ra sao?
- Khái niệm “sống ảo” chỉ sự sống trong ảo tưởng, không phản ánh thực tế cá nhân hoặc tạo ra một cuộc sống hoàn hảo, lý tưởng để thể hiện cho người khác, nhưng không tương ứng với thực tế. Hiện tượng này thường rõ ràng trên các mạng xã hội như Facebook, Instagram,...
- Giá trị thực không chỉ đề cập đến sự thật về bản thân trong cuộc sống hàng ngày mà còn đề cập đến các giá trị tinh thần tốt đẹp và tiêu chuẩn đạo đức của xã hội. Sự phân biệt giữa 'sống ảo' và 'giá trị thực' đang đòi hỏi chúng ta phải suy nghĩ sâu sắc.
* Biểu hiện
- Hiện tượng sống ảo thể hiện rõ ràng dưới nhiều hình thức. Có những người trẻ tuổi kết bạn, trò chuyện, chia sẻ những tâm sự cá nhân hoặc thậm chí là bắt đầu mối quan hệ yêu đương với những người mà họ chỉ mới gặp qua mạng xã hội mà không cần gặp mặt. Họ cũng sử dụng mạng xã hội để tự quảng cáo những điều không có thực về bản thân như giàu có, nổi tiếng,...
- Sống ảo còn bao gồm việc tạo ra sự chú ý bằng cách trở nên nổi tiếng thông qua các hành động không lành mạnh hoặc gian lận, thường trở thành 'anh hùng bàn phím', sử dụng lời nói hoa mỹ để tỏ ra lịch lãm, nhân ái,...
- Phong cách sống này tạo ra một thế hệ mê mải trong thế giới ảo, thích khoe khoang, dối trá, chỉ cố tạo ra một hình ảnh hoàn hảo về bản thân bằng những điều không thực sự tồn tại, lãng phí cuộc sống thực tế. Khi họ rời xa vẻ ngoài rực rỡ để trở về thực tại, họ cảm thấy xa lạ, không biết mình muốn đi đâu, làm thế nào, làm cho tinh thần bị phân tán, ảnh hưởng đến học tập, công việc và mối quan hệ thực sự. Sự bùng nổ của các mạng xã hội, sức hút của những nút 'like', những lời khen ngợi ảo khiến 'sống ảo' trở thành một căn bệnh khó chữa, ảnh hưởng đến tâm hồn và tinh thần của giới trẻ.
Thảo luận:
+ Sống ảo thật sự đe dọa những giá trị thực: sống trong một thế giới hào nhoáng mà họ tự tạo ra, khi trở về thực tế, họ cảm thấy thất vọng, trống rỗng; họ không biết về khả năng và hoàn cảnh thực tế của bản thân để tìm ra hướng đi đúng đắn trong cuộc sống; …
+ Mở rộng: Tuy nhiên, không phải ai sống ảo cũng làm mất đi giá trị thực. Nếu chúng ta chỉ xem sống ảo là những phút giây giải trí, thư giãn, thì chính những khoảnh khắc ấy sẽ mang lại niềm vui trong cuộc sống, giúp chúng ta tìm ra niềm vui…
Bài học từ hành động nhận thức: Dành nhiều thời gian cho cuộc sống ngoài đời thực, như học tập, lao động, du lịch, tham gia vào các hoạt động xã hội. Phải có mục tiêu, có ước mơ nhưng cũng phải nỗ lực để biến ước mơ thành hiện thực. Đừng mơ mộng quá xa xôi, không thực tế…
c. Sáng tạo: biểu hiện ý kiến một cách mới lạ, sắc nét và độc đáo về vấn đề nghị luận:
d. Chính tả, ngữ pháp, cấu trúc câu: Đảm bảo tuân thủ nguyên tắc chính tả, ngữ pháp, và cấu trúc câu
Câu 3:
a. Đảm bảo cấu trúc bài luận: Bài luận phải bao gồm đầy đủ các phần mở đầu, thân bài, và kết luận. Mở đầu phải nêu rõ vấn đề, thân bài phải phát triển vấn đề, và kết luận phải tóm tắt lại vấn đề.
b. Xác định chính xác vấn đề nghị luận; phát triển vấn đề thành các luận điểm; áp dụng lập luận một cách hiệu quả; kết hợp chặt chẽ giữa lý lẽ và bằng chứng; rút ra bài học nhận thức và hành động.
HS có thể phản ánh nhiều góc nhìn, định hướng khác nhau về vấn đề. Có thể đồng tình hoặc không đồng ý. Dưới đây là một cách tiếp cận khác để giải quyết đề bài.
Đưa ra sự giới thiệu về vấn đề đề xuất.
Giải thích: Nhận định này gợi mở cho độc giả suy ngẫm về việc sử dụng các thiết bị công nghệ trong thời đại hiện đại. Liệu rằng không chỉ là các lợi ích lớn mà công nghệ mang lại trong cuộc sống, mà nó còn tạo ra sự cách biệt xa cách giữa con người và con người không?
Thảo luận:
Bàn thảo:
Trong thời đại công nghệ hiện nay, giao tiếp giữa con người ngày càng ít đi. Chỉ cần một chiếc smartphone, máy tính bảng hoặc laptop kết nối internet là có thể làm mọi thứ. Thông tin, tin tức được cập nhật liên tục, khiến cuộc sống của con người thay đổi hoàn toàn. Nhưng điều này cũng làm cho sự quan tâm dành cho nhau ít đi.
Công nghệ mang lại sức mạnh lớn, nhưng cũng làm cho con người cách xa nhau hơn. Thay vì tương tác với gia đình, bạn bè, nhiều người trẻ dành thời gian cho thiết bị công nghệ mà quên đi việc tương tác trực tiếp với người thân. Từ đó, tình cảm trong gia đình cũng như tình bạn bè bị ảnh hưởng.
Không chỉ trong gia đình mà cả trong cuộc sống hàng ngày, mọi người cũng cảm thấy xa lạ lẫn nhau hơn. Người ta có thể dễ dàng bắt gặp nhóm bạn đi cùng nhau nhưng mỗi người lại mải mê với điện thoại di động. Từ đó, sự gần gũi trong mối quan hệ bạn bè cũng bị ảnh hưởng.
Mặc dù công nghệ mang lại nhiều tiện ích, nhưng cần sử dụng một cách cân nhắc để không trở nên phụ thuộc vào nó. Điều này giúp duy trì sự quan tâm và tương tác giữa con người.
Phê phán những người lạm dụng công nghệ và trở nên quá phụ thuộc vào nó.
Bài học quan trọng là nhận thức và hành động: Cần hiểu rõ về việc sử dụng công nghệ trong cuộc sống, sử dụng một cách cân nhắc và phù hợp. Ba mẹ và con cái nên trò chuyện sau mỗi ngày học tập hoặc làm việc. Khi đi cùng bạn bè, hãy dành thời gian để trao đổi và tâm sự cùng nhau. Chỉ khi có những hoạt động như vậy, công nghệ mới không làm giảm đi sự quan tâm và gắn kết giữa mọi người. Trò chuyện trực tiếp cùng nhau sẽ giúp hiểu nhau hơn, và từ đó tạo ra mối quan hệ khăng khít và thân thiết hơn.
Lưu ý: Học sinh cần phân tích các dẫn chứng để làm sáng tỏ vấn đề.
Sáng tạo: Học sinh cần thể hiện suy nghĩ sâu sắc và mới mẻ về vấn đề nghị luận.
Chính tả và cách sử dụng từ ngữ: Hãy tuân thủ quy tắc chính tả và sử dụng từ ngữ một cách chính xác.
Câu 4: Dựa trên trải nghiệm đọc các tác phẩm văn học ở lớp 9, hãy viết về chủ đề “Tuổi trẻ hôm nay”.
Yêu cầu:
Về nội dung: Bài viết phải tuân thủ đúng định dạng văn bản nghị luận; các ý kiến có thể không giống nhau nhưng phải dựa trên sự hiểu biết về các tác phẩm văn học.
Hình thức: Sử dụng linh hoạt các phương thức biểu đạt và lập luận đã học. Văn phải trôi chảy, sâu lắng, truyền đạt cảm xúc, ít mắc lỗi ngữ pháp.
- Giải thích: Khi đọc các tác phẩm văn học, người đọc trải qua những trải nghiệm đầy cảm xúc, khát vọng cao đẹp như mong muốn dành trọn tuổi trẻ cho quê hương, đất nước... Điều này là giá trị tinh thần mà các tác phẩm văn học mang lại cho người đọc.
- Bàn luận - chứng minh.
+ Trong cuộc sống, thanh niên đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển và xây dựng đất nước. Mang theo tinh thần truyền thống, họ tận tụy, dũng cảm, không ngại khó khăn. Thế hệ trẻ đầy năng lượng và sự kiên định là nguồn lực quý báu của mỗi quốc gia. Họ sẵn lòng hy sinh cho độc lập và phát triển của xã hội.
Lặng lẽ Sa Pa - Nguyễn Thành Long.
Bài thơ về tiểu đội xe không kính - Phạm Tiến Duật.
Những ngôi sao xa xôi - Lê Minh Khuê.
+ Đề bài cần nêu các ý sau: vai trò của thanh niên trong xây dựng và bảo vệ đất nước, như các chiến sĩ lái xe không kính hay những cô thanh niên xung phong. Thanh niên thể hiện sự nhiệt huyết, dũng cảm khi làm nhiệm vụ không vì lợi ích cá nhân. Với ý chí và nghị lực của mình, họ đảm nhận trách nhiệm và nghĩa vụ đối với đất nước một cách lạc quan và yêu đời.
- Mở rộng vấn đề và suy nghĩ bản thân.
Vấn đề về sự cống hiến của tuổi trẻ. Các nhân vật văn học đã thể hiện sự cống hiến lớn cho đất nước, và điều này là một tài sản quý giá cho tuổi trẻ hiện nay. Dù hoàn cảnh thay đổi, sự cống hiến của tuổi trẻ vẫn là mục tiêu quan trọng. Các nhân vật văn học mang lại nét đẹp cho tuổi trẻ ngày nay.
Tiêu chí đánh giá:
- Điểm 4: Bài làm hoàn thành tốt các yêu cầu.
- Điểm 3.5 - 3: Bài làm cơ bản đáp ứng được yêu cầu, đặc biệt là về nội dung và lập luận. Mặc dù có một số lỗi nhỏ nhưng không ảnh hưởng đến sự trôi chảy của văn bản.
- Điểm 2.5 -2: Bài làm chỉ đáp ứng khoảng 2/3 yêu cầu, thiếu bằng chứng, có một số lỗi diễn đạt.
- Điểm 1.5 -1: Nội dung thiếu sót, nhiều lỗi diễn đạt.
- Điểm 0: Không làm bài, lạc đề hoặc sai nội dung phương pháp.
* Lưu ý: Giám khảo sẽ linh hoạt trong việc sử dụng biểu điểm, có thể thưởng điểm cho những bài viết có tính sáng tạo khi tổng điểm chưa đạt tối đa.
Đề đọc hiểu ôn thi vào lớp 10 - Số 7
Câu 1: Em hãy đọc hai đoạn văn sau và thực hiện các yêu cầu sau:
Văn bản 1 Khi ở nhà hay đi học, ba mẹ Nhật Bản đều chú ý đến việc dạy con tự lập và luôn khuyến khích con tự làm những việc cá nhân của mình. Trẻ em Nhật được dạy phải tự mình mặc quần áo, mang giày và xách đồ của mình bởi vì các em phải thay đồ rất nhiều lần khi ở trường: khi mới đến lớp, trẻ phải tháo giày ra và thay bằng dép đi trong nhà; nếu có giờ học thể dục, trẻ cũng phải thay đồ và giày. Tất cả những việc đấy các em đều phải tự làm. Sau giờ học, trẻ em Nhật phải thu dọn bàn ghế và phòng học của mình. Lau bảng, giặt khăn lau, quét lớp… những công việc như vậy được các em chia đều và cùng nhau làm, vừa giúp được lẫn nhau… (Trích Bí mật dạy con tự lập của người Nhật) | Văn bản 2 Thông thường, trẻ con học mẫu giáo sẽ được bố mẹ “đưa đi đón về” thế nhưng khi lên cấp 1, các bé được khuyến khích là nên tự đi một mình và không nên làm phiền người khác quá nhiều trên đường đi học. Sự “tạo điều kiện” hết cỡ của bố mẹ như vậy sẽ giúp con hình thành một thói quen tự giác, tự lập trong chính công việc cá nhân mà không phải phụ thuộc vào bất kì một ai khác. Tính tự lập của con sẽ có cơ hội được phát triển mạnh mẽ hơn nữa nếu như bố mẹ quan tâm và tạo điều kiện hết cỡ cho làm mọi việc. (Trích Bí mật dạy con tự lập của người Nhật) |
* Chỉ ra phép liên kết câu có trong cả hai đoạn văn trên?
Theo đoạn văn 1, trẻ em ở Nhật cần làm gì để phát triển tính tự lập?
Tại sao tác giả cho rằng “Tính tự lập của con sẽ được phát triển mạnh mẽ hơn nữa nếu bố mẹ quan tâm và tạo điều kiện tối đa cho làm mọi việc” như văn bản 2 đã nói?
Sau khi đọc hai đoạn văn trên, em học được điều gì cho bản thân? (Trả lời trong khoảng 3-5 dòng)
Câu 2: Bàn về ý nghĩa của sự tựa cột trong cuộc sống, ba bạn đã đưa ra ba quan điểm khác nhau:
- Viết một bài văn ngắn (khoảng 01 trang giấy thi) bàn về một trong ba quan điểm đó.
Câu 3: Nhận định của em về mục đích sử dụng mạng xã hội của giới trẻ dựa trên hai bức hình sau:
ĐÁP ÁN
Câu 1:
a. Trong đoạn 2 của văn bản 1, phép liên kết câu được sử dụng là:
- Phép lặp: Trẻ em ở Nhật, họ
- Phép thế: Tất cả những việc đó – tự mình mặc quần áo, mang giày và xách đồ…
Các em – trẻ em Nhật
b. Theo văn bản 1, trẻ em tại Nhật tự lập bằng cách tự thực hiện các công việc cá nhân như mặc quần áo, mang giày và xách đồ của mình.
c. Tác giả cho rằng “Tính tự lập của con sẽ phát triển mạnh mẽ hơn nếu bố mẹ quan tâm và tạo điều kiện cho đứa trẻ tự suy nghĩ và giải quyết tình huống trong cuộc sống. Sự quan tâm và hướng dẫn của bố mẹ sẽ giúp đứa trẻ tự tin hơn.”
d. Từ hai đoạn văn trên, em rút ra bài học cho bản thân:
- Mỗi người cần phát triển thói quen tự lập, không phụ thuộc vào người khác.
- Cha mẹ nên tạo điều kiện cho con trẻ phát triển tính tự lập từ khi còn nhỏ…
Câu 2:
Các phần triển khai | Các vấn đề tương ứng | ||
Vấn đề 1 | Vấn đề 2 | Vấn đề 3 | |
Giải thích | Bạn A coi gia đình là điểm tựa quan trọng nhất đối với mỗi người. | Bạn B coi trọng môi trường học đường khi nghĩ thầy cô và bạn bè chính là điểm tựa quan trọng | Bạn C khằng định chính bản thân mình mới là chỗ dựa vững chắc và đúng đắn nhất của mỗi người. |
Bàn luận | - Tình cảm thân thương ruột thịt, sự che chở, nâng đỡ lẫn nhau cho từng thành viên là điều luôn hiện hữu trong mỗi gia đình. Cha mẹ luôn ở bên con cái dẫu khi bé thơ đến lúc trưởng thành, động viên chúng ta vững bước trên đường đời và khi có bất kỳ khó khăn gì, ta cũng về với gia đình đầu tiên. - Nụ cười, nét mặt, sự chăm sóc, lời động viên của người thân luôn là chỗ dựa vững chắc cho chúng ta vượt qua tất cả những khó khăn, thử thách. - Đồng tình với quan điểm này, chúng ta càng cần phải lên án những người muốn thoát ly khỏi gia đình, phủ nhận giá trị của tình cảm gia đình. | - Chúng ta hoàn toàn có thể yên tâm khi xung quanh ta còn thầy cô luôn dìu dắt, chăm sóc từng ngày, quanh ta vẫn còn bạn bè chia sẻ niềm vui trong học tập, đời sống. - Những gì ta khó ngỏ lời cùng cha mẹ, khó cùng cha mẹ trò chuyện, có thể trao đổi với thầy cô, bè bạn. Một môi trường học đường thân thiện, tích cực luôn là một không gian lý tưởng cho học sinh phát triển. - Đây cũng là quan điểm dễ đạt được nhiều đồng thuận. Từ đó, chúng ta cần phê phán những học sinh bất hợp tác với thầy cô, tự cô lập với tập thể lớp học. | - Dẫu cần tìm cho mình một chỗ dựa nhưng quan trọng vẫn chính là bản thân chúng ta. Nếu chúng ta tự tin, có năng lực, biết tận dụng tốt nhất những gì mình có thì việc khó nhất cũng có thể vượt qua, từ đó đi lên, thành công trong cuộc sống. - Hơn ai hết, chúng ta cần hiểu rằng nghị lực tự thân, sự cố gắng và bản lĩnh của bản thân mới là chỗ dựa quan trọng nhất trong bất kỳ hoàn cảnh nào, nhất là trong tình huống không có gia đình, thầy cô, bạn bè bên cạnh. - Dù quan điểm này rất đáng ủng hộ, tuy nhiên, cũng không thể tuyệt đối hóa vai trò của bản thân mà phủ nhận giá trị của những điểm tựa khách quan. |
Bài học nhận thức và hành động | (Rút ra chung cho cả ba vấn đề) - Trong cuộc sống, chúng ta rất cần nơi dựa, nhưng đừng ỷ lại, dựa dẫm vào đấy quá nhiều. Cần lên án, phê phán những kẻ sức dài vai rộng nhưng vẫn sống bám, những kẻ không chịu làm gì vì ỷ lại vào người khác. - Nên nhớ rằng chỗ dựa chỉ hỗ trợ cho ta bước qua khó khăn chứ không thể làm thay ta mọi việc, hãy hiểu điểm tựa theo ý nghĩa tích cực nhất của nó. |
Câu 3:
Mức điểm tối đa: (2,5->3,0 điểm)
Yêu cầu về hình thức:
viết đúng dạng một đoạn văn (khoảng 1 trang giấy thi)
Đoạn văn bao gồm 3 phần:
Mở bài: giới thiệu vấn đề về việc sử dụng mạng xã hội của giới trẻ ngày nay
Phát triển: thảo luận vấn đề, đưa ra các lập luận, ví dụ làm rõ vấn đề:
+ Giới trẻ có nhận thức về việc sử dụng mạng xã hội để học tập.
+ Một số bạn trẻ khác không nhận thức việc sử dụng mạng xã hội cho mục đích học tập, mà coi đó là một công cụ giải trí không có ích lợi, lãng phí thời gian, đặc biệt là trong độ tuổi trẻ, ... và nhiều vấn đề khác ảnh hưởng đến học tập, tương lai,....
Kết luận: tổng kết vấn đề, khẳng định lại ý thức sử dụng mạng xã hội thực sự có ích
Yêu cầu về nội dung: viết đúng chủ đề mục đích sử dụng mạng xã hội của giới trẻ hiện nay
Một số ý kiến:
- Với sự phát triển của công nghệ thông tin, các thiết bị điện tử phục vụ đời sống con người trong học tập, làm việc, vui chơi giải trí thông qua mạng xã hội
- Tình hình sử dụng mạng xã hội của giới trẻ hiện nay: Ngoài một số bạn trẻ nhận thức sử dụng mạng xã hội để nâng cao kiến thức, mở rộng hiểu biết, vẫn còn nhiều bạn trẻ không nhận thức khi sử dụng mạng xã hội đã trở thành mối lo lớn nhất của phụ huynh, nhà trường, xã hội.
- Đề cập đến các lợi ích khi giới trẻ ý thức trong việc sử dụng mạng xã hội, coi đó như một môi trường học tập tốt trong những hoàn cảnh hạn chế về không gian, như trong thời gian dịch bệnh,... khi không thể đến trường học trực tiếp.
(ví dụ về học online trong đại dịch Covid 19)
- Đề cập đến các hậu quả nếu giới trẻ không nhận thức trong việc sử dụng mạng xã hội, xem đó là một phương tiện giải trí không có ích lợi, lãng phí thời gian, đặc biệt là trong độ tuổi trẻ, ... và nhiều vấn đề khác ảnh hưởng đến học tập, tương lai,...
(ví dụ về trường học tổ chức học online trong đại dịch Covid 19 mà không có sự tham gia tích cực, thái độ tiêu cực về dịch bệnh,...)
Tạo sự cách biệt về mặt tình cảm,... (đưa ra minh chứng)
- Phê phán việc lạm dụng mạng xã hội với mục đích tiêu cực,...
- Liên kết với bản thân
- Nhắc nhở mọi người nhận thức và tận dụng các lợi ích của mạng xã hội, học tập thông qua mạng xã hội.
Mức tối đa: (2,5->3.0 điểm)
HS viết được bài văn luận án xã hội tập trung làm nổi bật vấn đề được đặt ra, thể hiện được ý kiến cá nhân về vấn đề, văn phong lưu loát, diễn đạt mạch lạc.
Có minh chứng cụ thể, phù hợp.
Mức chưa đạt tối đa: (1,5->2,0 điểm)
HS viết được văn bản luận án xã hội có cấu trúc, luận điểm, luận cứ chưa rõ ràng, chưa thể hiện được ý kiến cá nhân về vấn đề, văn phong chưa lưu loát, diễn đạt chưa trau chuốt.
Không đạt (0đ->1,0 điểm): HS không làm bài hoặc lạc đề.
Đề đọc hiểu ôn thi vào lớp 10 - Số 8
Câu 1:
Sống trong cuộc sống
Cần có một trái tim
Để làm gì em biết không?
Để gió cuốn đi! …
(Trịnh Công Sơn, Để gió cuốn đi)
Từ ý tưởng trong lời bài hát Để gió cuốn đi của nhạc sĩ huyền thoại Trịnh Công Sơn, hãy viết một bài văn ngắn (khoảng một trang giấy thi) trình bày suy nghĩ của bạn về vấn đề trên.
Câu 2:
“Sống trong một cuộc sống riêng biệt mà không biết gì về cuộc sống bên ngoài cửa nhà của mình, thì dù có đầy đủ tiện nghi cũng là một cuộc sống nghèo nàn. Đó giống như một mảnh vườn được chăm sóc kỹ lưỡng, đầy hoa thơm, sạch sẽ và gọn gàng. Mảnh vườn này có thể làm chủ nhân của nó ấm áp trong một thời gian dài, nhất là nếu lớp rào xung quanh không còn làm họ bị cảm giác khó chịu nữa. Nhưng chỉ cần một cơn bão nổi lên thì cây cối sẽ bị đánh đổ, hoa sẽ héo tàn và mảnh vườn sẽ trở nên xấu xí hơn bất kỳ nơi hoang dã nào. Con người không thể hạnh phúc với một hạnh phúc mong manh như vậy. Con người cần một biển cả rộng lớn bị bão táp làm sóng, nhưng rồi lại trở nên phẳng lặng và trong trẻo như trước”.
( Theo A.L. Ghéc- xen, NXB Văn hóa- thông tin, Hà Nội, 1997)
Hãy trình bày suy nghĩ của bạn về vấn đề được đặt ra trong văn bản trên.
ĐÁP ÁN
Câu 1:
Mở bài:
- Dẫn giới thiệu vấn đề nghị luận: Ý nghĩa của câu nói 'Sống trong đời sống cần có một tấm lòng' của Trịnh Công Sơn.
Thân bài: (2 điểm)
1. Diễn đạt ý nghĩa của câu nói:
- Đầu tiên, nhạc sĩ nhấn mạnh rằng “Trong cuộc sống, cần có một tấm lòng”
+ Điều đó ám chỉ rằng “tấm lòng” là những cảm xúc tốt lành, đáng quý ở mỗi con người.
+ Trong bài hát, nhạc sĩ đặt câu hỏi “Để làm gì, bạn biết không?” và tự trả lời “Để gió cuốn đi”. Việc sử dụng hình ảnh này nhằm mô tả một cách sống đẹp: khi ta thực hiện điều tốt đẹp, gió sẽ mang những điều đó đi xa.
=> Trịnh Công Sơn muốn khẳng định rằng: Trong cuộc sống, mỗi người cần có một tấm lòng không phải để hy vọng được người khác công nhận, không phải để đợi đến lúc nhận ơn, và cũng không phải để phô trương hay tỏ ra đặc biệt,... mà để “gió cuốn đi”. Chỉ có cách sống như vậy mới mang lại sự thanh thản và hòa bình.
2. Thảo luận về ý nghĩa của tấm lòng trong cuộc sống con người:
a) Từ những lời giải thích ở trên, ta thấy câu hát của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn mang lại cho chúng ta nhiều ý nghĩa tốt lành, đẹp đẽ:
– “Tấm lòng” trong cuộc sống để biết chia sẻ và cảm thông: Trong cuộc sống, khi chia sẻ niềm vui, ta cảm thấy niềm vui đó lớn gấp đôi; khi chia sẻ nỗi buồn, nỗi buồn đó giảm đi. Khi con người quan tâm và chia sẻ với nhau, thế giới sẽ trở nên đẹp đẽ hơn với ít đau khổ và bất hạnh hơn.
– “Tấm lòng” trong cuộc sống để tha thứ và khoan dung: Đây là thái độ sống lớn lao với người khác (đặc biệt là với những người gây ra đau khổ cho mình), phản kháng lại lòng ích kỉ, lòng căm ghét và sự phân biệt. Chúng ta nên hướng tới một cuộc sống tử tế, không hận thù, không xung đột. Chúng ta cần hợp tác cho một thế giới hòa bình từ chính bản thân mỗi người.
– “Tấm lòng” của con người là sự dũng cảm và hy sinh. Đó là khả năng chấp nhận, chịu đựng những tổn thương về bản thân: Dũng cảm là sẵn lòng hi sinh vì lý tưởng cao đẹp, sẵn lòng đối mặt với khó khăn, sẵn lòng đương đầu. Nền tảng của lòng dũng cảm chính là niềm tin vào những điều tốt lành. Niềm tin vào những điều tốt lành giúp con người vượt qua mọi thử thách.
b) Từ việc phân tích ở trên, ta cần lên án những người sống thiếu “tấm lòng”:
– Sống ích kỷ, hẹp hòi, chỉ quan tâm đến việc tự bảo vệ lợi ích cho bản thân.
– Đó là cách sống phản ánh sự nghèo nàn của tâm hồn.
3. Bài học nhận thức và hành động:
– Về nhận thức, chúng ta nhận thấy rằng: đây là một ca từ thể hiện một lối sống đẹp, một phẩm chất cần có của mỗi người trong cuộc sống.
– Về hành động, chúng ta cần: không ngừng rèn luyện những phẩm chất đạo đức tốt đẹp, nuôi dưỡng “tấm lòng” của mình để sống ý nghĩa và làm việc có ích mỗi ngày; chỉ trích sự lạc quan, sự vô tâm và vô cảm trong xã hội.
Kết luận:
- Tóm lại, những lời ca của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn đã giúp chúng ta hiểu sâu hơn về giá trị của “tấm lòng” trong cuộc sống. Mỗi cá nhân sống trong xã hội, trong một cộng đồng, cần phải kết nối những tấm lòng đó lại với nhau. Chỉ có như vậy, xã hội mới có thể thoát ra khỏi căn bệnh lạnh lùng.
Câu 2
- Về phần hình thức: (0.5 điểm)
* Bài viết có bố cục rõ ràng gồm 3 phần.
* Phong cách văn chương mạch lạc, hợp nhất.
* Bài viết không có lỗi chính tả, sử dụng từ ngữ và ngữ pháp chính xác.
- Về phần nội dung (2.5 điểm)
1. Bắt đầu bài viết: Dẫn dắt để đề cập đến vấn đề cần tranh luận.
2. Phần chính của bài viết:
a/ Giải thích ý nghĩa của văn bản:
- Con người không thể sống chỉ vì bản thân mình.
- Con người cần phải trải qua sự rèn luyện và thách thức.
- Dù ở hoàn cảnh nào, con người cũng nên giữ lại những phẩm chất tốt đẹp.
=> Tóm tắt ý nghĩa chung của văn bản.
b/ Chứng minh ý kiến:
- Con người cần phải biết quan tâm và chia sẻ với mọi điều xung quanh.
- Vượt qua mọi khó khăn và thử thách.
- Thể hiện sự yêu thương và giúp đỡ lẫn nhau.
- …
( HS cần cung cấp dẫn chứng )
c. Nhận xét
- Phê phán: những người sống ích kỉ, thiếu quan tâm và chia sẻ với mọi người …
- Hướng hành động:
+ Sống trong tình yêu thương và quan tâm đến lẫn nhau.
…..
3. Tổng kết:
- Tóm lại ý nghĩa của văn bản.
Chú ý:
* Mức cao nhất: đáp ứng tốt các yêu cầu trên.
* Mức chưa tối đa: có sai sót, thiếu sót hoặc chưa tốt.
* Mức không đạt: Học sinh không hoàn thành bài tập hoặc làm sai đề.
* Không có minh chứng sẽ bị trừ 0.5 điểm.
................
Mời bạn tải tệp tài liệu để xem toàn bộ đề đọc hiểu.