Bộ đề đọc hiểu về Lặng Lẽ Sa Pa (Có đáp án) gồm 5 câu hỏi của tác giả Nguyễn Thành Long

Top 5 Bộ đề đọc hiểu Lặng Lẽ Sa Pa của Nguyễn Thành Long với đáp án, giúp học sinh lớp 9 tự tin với các câu hỏi đọc hiểu và nâng cao điểm số trong kỳ thi vào lớp 10

Thông qua 4 đề đọc hiểu về Lặng Lẽ Sa Pa, học sinh sẽ hiểu rõ hơn về tác phẩm và tác giả. Ngoài ra, họ cũng có thể tham khảo các bộ đề khác như Chị Em Thúy Kiều, Cảnh Ngày Xuân, Mùa Xuân Nho Nhỏ, Đoàn Thuyền Đánh Cá, và Sang Thu để phát triển khả năng hiểu và tư duy trong việc làm bài của mình.

Bộ đề đọc hiểu Lặng Lẽ Sa Pa - Đề 1

Đoạn văn sau là như thế này:

'... Họa sĩ uống chén trà nóng ba ngày nay ông mới lại gặp, không che giấu sự thích thú, tự mình rót thêm một chén, nói ngay: - Chúng ta sẽ thỏa thuận như vậy. Chuyện dưới, sau mười ngày tôi sẽ trở lại đây và kể cho anh nghe. Tôi sẽ quay lại, đó là danh dự của tôi. Tôi cũng muốn biết cảm giác yên bình vào một giờ sáng, khi mây mù lướt trên đỉnh núi cao như thế nào.'

'Bây giờ có cả ba chúng ta ở đây, anh hãy kể chuyện của mình đi. Tại sao mọi người lại nói anh là người cô độc nhất trên thế giới? Rằng anh 'thèm' một người lắm sao?' Anh thanh niên vui vẻ trả lời:

'Những từ đó đều là của bác lái xe. Không, không phải. Chỉ khi anh ở một mình trên đỉnh Phan-xi Păng cao 3,142 mét đó, mới có thể nói anh cô đơn hơn cháu. Làm việc về khí tượng, sống ở độ cao đó mới là lý tưởng chứ...'

(Trích từ Lặng Lẽ Sa Pa - Nguyễn Thành Long - Sách Ngữ Văn lớp 9, tập 1 - Nhà Xuất Bản Giáo Dục, 2015)

Câu 1. Trong đoạn trích trên, ông họa sĩ nói: 'Bây giờ có cả ba chúng ta ở đây'. Vui lòng nêu tên ba nhân vật và tình huống họ gặp nhau?

Câu 2. Tìm câu trong đoạn trích trên mà có thành phần khởi ngữ và xác định thành phần khởi ngữ trong câu đó.

Câu 3. Tại sao trong tác phẩm, tác giả không đặt tên riêng cho nhân vật mà chỉ gọi họ theo giới tính, tuổi tác và nghề nghiệp?

Câu 4: Giải thích lý do tại sao mọi người lại nói nhân vật 'anh' trong đoạn văn trên 'là người cô độc nhất thế giới'?

Đáp án đề đọc hiểu về Lặng Lẽ Sa Pa

Câu 1: Trong đoạn trích trên, ông họa sĩ nói: 'Bây giờ có cả ba chúng ta ở đây'. Ba nhân vật là: ông họa sĩ, cô kỹ sư và anh thanh niên.

Hoàn cảnh gặp nhau là: Trên chuyến xe khách Hà Nội-Lào Cai, bác lái xe đã giới thiệu ông họa sĩ và cô kỹ sư về anh thanh niên làm việc tại đỉnh Yên Sơn và từ đó, họ có cuộc gặp gỡ tình cờ và thú vị...

Câu 2: Câu có thành phần khởi ngữ trong đoạn:

• Câu 1: “Một mình thì anh bạn trên đỉnh Phan-xi-păng cao 3.142 mét mới cô đơn hơn cháu.”
• Câu 2: “Chỉ khi làm việc về khí tượng, sống ở độ cao đó mới là lý tưởng chứ.”

Câu 3: Trong tác phẩm, tác giả không đặt tên riêng cho nhân vật mà chỉ gọi họ theo giới tính, tuổi và nghề nghiệp vì:

• Đây là một kỹ thuật trong việc xây dựng câu chuyện của nhà văn
• Việc tác giả không đặt tên riêng cho nhân vật mà chỉ gọi họ theo giới tính, tuổi và nghề nghiệp là để nhấn mạnh rằng những con người tốt đẹp trong truyện không chỉ là một cá nhân mà là một nhóm lớn. Họ sống ở  Sa Pa, đến  Sa Pa..
• Điều này giúp tác giả tôn vinh những người lao động bình dị đang cống hiến tất cả cho sự phát triển của đất nước một cách âm thầm và không đều đặn...
• Cách gọi như vậy đã giúp tác phẩm nổi bật hơn.

Câu 4: Người ta nói nhân vật “anh” trong đoạn văn trên “là người cô độc nhất thế gian” vì anh thanh niên phải làm việc một mình trên núi cao Yên Sơn 2600 mét, ít cơ hội tiếp xúc với người khác.

Đề đọc hiểu về Lặng Lẽ  Sa Pa - Đề 2

Cho đoạn văn sau:

Gian khổ nhất là khi ghi lại và báo cáo vào lúc một giờ sáng. Lạnh, thật lạnh. Ở đây còn có cả mưa tuyết. Nửa đêm nằm trong chăn, nghe chuông đồng hồ chỉ muốn đưa tay tắt đi. Rời giường, đèn bão vẫn không đủ sáng dù đã vặn đến cỡ tối đa. Đưa đèn ra ngoài vườn, gió tuyết lặng lẽ đợi mình ra ngoài rồi kéo ập tới. Cảm giác lạnh buốt khi lặng im, nhưng lại rất sống động như lửa cháy. Khi kết thúc, quay lại phòng, không thể ngủ được.

(Nguyễn Thành Long – Lặng lẽ  Sa Pa)

Câu 1: Đoạn văn trên được phát ngôn bởi nhân vật nào và dành cho ai? Lời nói đó giúp ta hiểu rõ về hoàn cảnh sống và làm việc của nhân vật đó như thế nào?

Câu 2: Trong đoạn trích trên, nội dung chính là gì?

Câu 3: Theo góc nhìn ngữ pháp, câu “Rét, bác ạ” thuộc loại câu gì?

Câu 4: Phân tích câu sử dụng phép nhân hóa trong đoạn văn trên.

Câu 5: Liệt kê các từ láy được dùng trong đoạn văn.

Đáp án đề đọc hiểu Lặng lẽ  Sa Pa

Câu 1: Phát ngôn của anh thanh niên trong cuộc trò chuyện với ông họa sĩ, khoe sự khắc nghiệt và cô đơn của cuộc sống và công việc của mình.

Tâm sự của anh thanh niên giúp ta thấu hiểu về những khó khăn vật chất và tinh thần mà anh phải đối mặt, như việc phải làm việc trong hoàn cảnh khắc nghiệt với gió rét, bão tuyết, và cuộc sống cô đơn giữa núi rừng  Sa Pa.

Câu 2: Trọng tâm của đoạn văn là về công việc đầy khó khăn và trách nhiệm của anh thanh niên.

Câu 3: Theo cách phân loại ngữ pháp, câu 'Rét, bác ạ' được xem là câu rút gọn.

Câu 4: Trong đoạn văn, có một câu sử dụng phép nhân hóa như sau: 'Xách đèn ra vườn, gió tuyết và lặng im ở bên ngoài như chỉ chực đợi mình ra là ào ào xô tới'.

• 'Cái lặng im lúc đó mới thật dễ sợ: Nó như bị gió chặt ra từng khúc, mà gió thì giống như những nhát chổi lớn muốn quét đi tất cả ném vứt lung tung'.
• 'Gió tuyết và lặng im ở bên ngoài như chỉ chực đợi mình ra là ào ào xô tới.'

Câu 5: Trong đoạn văn được sử dụng các từ láy như: lung tung, hừng hực, và ào ào.

Đề đọc hiểu Lặng lẽ  Sa Pa - Đề 3

Cho đoạn văn:

“Ánh nắng bắt đầu lan tỏa, đốt cháy rừng cây. Những cây thông vươn cao, những ngón tay bạc xinh đẹp dưới bóng râm của những cây tử kinh thỉnh thoảng vươn lên từ màu xanh của rừng. Những đám mây bị nắng hạt bạc xua đi, cuộn tròn thành từng đám, lăn trên những chiếc lá ướt sương, rơi trên con đường, kẽ những góc khuất.”

Câu 1: Đoạn văn trên được trích từ tác phẩm nào? Xin đề cập tên tác giả của tác phẩm.

Câu 2: Phương thức diễn đạt chính trong đoạn văn trên là gì?

Câu 3: Đoạn văn trên được kể theo ngôi thứ mấy?

Câu 4: Trong đoạn văn trên, cảnh vật thiên nhiên chủ yếu được diễn đạt thông qua biện pháp tu từ nghệ thuật. Cách này tạo ra hình ảnh sống động và sâu sắc, giúp tạo nên một không gian mở rộng và tăng cường sự hiểu biết về môi trường tự nhiên.

Câu 5: Đánh giá về vai trò của thiên nhiên trong việc thể hiện chủ đề của tác phẩm là không thể phủ nhận. Thiên nhiên không chỉ là một phần của bối cảnh mà còn là một nhân vật quan trọng, thể hiện sự phong phú và đa dạng của cuộc sống, cũng như ảnh hưởng sâu sắc lên tâm trạng và hành động của nhân vật.

Đáp án đề đọc hiểu Lặng lẽ  Sa Pa

Câu 1: Đoạn văn trên được trích từ tác phẩm 'Lặng lẽ  Sa Pa' của Nguyễn Thành Duy.

Câu 2: Phương thức chính được sử dụng để biểu đạt trong đoạn văn trên là miêu tả và biểu cảm.

Câu 3: Đoạn văn trên được viết theo ngôi thứ 3. Câu 4: Trong đoạn văn trên, cảnh vật thiên nhiên chủ yếu được mô tả bằng các biện pháp tu từ như nhân hoá, ẩn dụ và liệt kê.

• Nhân hoá: những cây thông - rung tít trong nắng những ngón tay bằng bạc , những cây tử kinh - nhô cái đầu màu hoa cà, nhìn bao che; nắng - xua mây.
• Ẩn dụ: nắng lan tới, đốt cháy rừng cây, cây tử kinh như thỉnh thoảng nhô cái đầu màu tím hoa cà lên trên màu xanh của rừng.
• Liệt kê: -> sự vật hiện lên sinh động , đầy sự sống và đồng thời thu hút, lôi cuốn người đọc.

Tác dụng:

• Làm nổi bật vẻ đẹp thiên nhiên Sa Pa lặng lẽ, thơ mộng và tràn đầy sức sống.
• Tạo nên một đoạn văn đậm chất họa và chất thơ, góp phần làm nổi bật chủ đề của câu chuyện.

Câu 5: Thiên nhiên đóng vai trò quan trọng trong việc thể hiện chủ đề của tác phẩm, đồng thời tạo ra bức tranh thiên nhiên thơ mộng, lãng mạn của Sa Pa. Sa Pa, chỉ nghe tên đã khiến người ta nghĩ đến những người lao động âm thầm cống hiến cho đất nước, làm việc ngày đêm mà không mệt mỏi.

Bài đọc hiểu Lặng lẽ Sa Pa - Đề 4

Đọc kỹ đoạn văn và trả lời các câu hỏi dưới đây:

'Trước khi bắt đầu công việc này, những đêm trời tối đen, chỉ thấy một ngôi sao xa xa, tôi thường nghĩ rằng ngôi sao đó cô đơn. Nhưng giờ đây, khi đã làm công việc này, tôi không còn nghĩ như vậy nữa. Thực ra, khi ta làm việc, ta không đơn độc mà ta và công việc là một. Làm thế nào có thể gọi là đơn độc được? Công việc của tôi liên quan chặt chẽ đến công việc của đồng đội dưới đây. Công việc của tôi khó khăn lắm, nếu bỏ đi, tôi sẽ rất buồn. Còn người thì ai cũng cần công việc, phải không bác? Chúng ta sống vì điều gì, sinh ra ở đâu, làm việc vì ai? Đó là những điều tôi tự hỏi bản thân mình.'

(Bài viết Lặng lẽ  Sa Pa - Nguyễn Thành Long)

Câu 1 (1đ) Đoạn văn trên có hình thức ngôn ngữ là gì: Đây là đối thoại nội tâm. Dấu hiệu giúp nhận biết là sự nội tâm của nhân vật được thể hiện qua việc anh ta tự đặt câu hỏi và suy ngẫm về ý nghĩa của cuộc sống và công việc của mình.

Câu 2 (0,5đ) Trong đoạn văn trên, câu sử dụng khởi ngữ là: 'Hồi chưa vào nghề, những đêm bầu trời đen kịt, nhìn kĩ mới thấy một ngôi sao xa, cháu cũng nghĩ ngay ngôi sao kia lẻ loi một mình.'

Câu 3 (1đ) Trong tác phẩm Lặng lẽ  Sa Pa Nguyễn Thành Long, bác lái xe đã giới thiệu anh thanh niên là 'Người cô độc nhất thế gian' cho ông họa sĩ, cô kỹ sư. Em đồng ý với cách giới thiệu này vì nó tạo ra một ấn tượng mạnh mẽ và gợi cho người nghe tò mò, muốn biết thêm về nhân vật.

Câu 4 (1,5đ) Lời tâm sự của nhân vật anh thanh niên khiến em cảm thấy suy tư về ý nghĩa của cuộc sống và cách mà mỗi người đối diện với sự cô đơn. Em cảm nhận rằng anh ta thể hiện sự tiêu cực và không hạnh phúc trong cuộc sống, và ý thức được rằng công việc và mối quan hệ là những yếu tố quan trọng trong cuộc sống. Dưới đây là đoạn văn trình bày suy nghĩ của em: 'Những lời tâm sự của nhân vật anh thanh niên gợi cho tôi những suy nghĩ sâu sắc về ý nghĩa của cuộc sống và cách mà chúng ta đối diện với sự cô đơn. Anh ta nhấn mạnh vào sự liên kết giữa bản thân và công việc, cũng như giữa bản thân và người khác. Điều này khiến tôi nhận ra tầm quan trọng của việc có một mục tiêu và một cộng đồng để chia sẻ cuộc sống.'

Đáp án tham khảo:

Câu 1: Trong đoạn văn được sử dụng hình thức ngôn ngữ đối thoại.

Dấu hiệu giúp em nhận biết:

• Đây là dấu hiệu giúp em nhận biết:
• Đây là cuộc trò chuyện giữa anh thanh niên với ông Họa sĩ.
• Lời nói phát thành tiếng.
• Có gạch ngang đầu dòng.

Câu 2: Trong câu có khởi ngữ 'Còn người thì ai mà chả 'thèm' hở bác?'.

Câu 3: Trên phương diện nghĩa của từ, 'Người cô độc' thường được hiểu là con người sống một mình, không có ai bầu bạn. Tuy nhiên, trong trường hợp của anh thanh niên, ông ta không hề cô độc vì công việc của anh ta gắn liền với việc của nhiều người khác dưới kia. Điều này được thể hiện qua lời tâm sự của anh: 'khi ta việc, ta với công việc là đôi, sao gọi là một mình được? Huống chi việc của cháu gắn liền với việc của bao anh em, đồng chí dưới kia'.

Nhà văn đã sử dụng cách giới thiệu 'Người cô độc nhất thế gian' để tạo ra một sự khác biệt và gây tò mò cho người đọc. Điều này giúp câu chuyện trở nên hấp dẫn hơn và kích thích sự tò mò của độc giả.

Phần 4

Về hình thức (0,5đ)

Về nội dung: (1đ) Phần văn bản đảm bảo các ý sau:

Từ nhân vật Anh thanh niên, chúng ta học được cách giao tiếp và ứng xử với mọi người. Giao tiếp và ứng xử là việc chia sẻ thông tin và xây dựng mối quan hệ giữa con người với nhau.

Qua tác phẩm Lặng lẽ  Sa Pa chúng ta nhận thấy:

• Thái độ thành thật và cởi mở trong cuộc trò chuyện tâm sự.
• Sự khiêm tốn khi nói về bản thân.
• Mối liên kết và tôn trọng đối với mọi người được thể hiện qua nhân vật anh thanh niên. Anh ta là một người sống có phẩm chất cao, biết cách giao tiếp và ứng xử.

Đề đọc hiểu Lặng lẽ  Sa Pa - Đề 5

Đọc đoạn trích sau:

“Họa sĩ suy nghĩ: “Khách đến bất ngờ, có lẽ chàng trai chưa kịp dọn dẹp, không biết đã gấp chăn chưa”... ông ngạc nhiên khi lên bậc thang bằng đất, bắt gặp chàng trai đang hái hoa. Còn cô kỹ sư chỉ “ô” một tiếng! Sau hơn hai ngày, đi qua gần bốn trăm cây số đường xa  Hà Nội, đứng giữa mây mù ngang tầm với cầu vồng, bất ngờ gặp loài hoa dơn, hoa thược dược, vàng, tím, đỏ, hồng phấn, tổ ong... ngay trong mùa hè, bất ngờ và vui mừng, quên hết bực bội, cô lao đến bên chàng trai đang cắt hoa. Chàng trai, tự nhiên như với một người bạn lâu năm, trao bó hoa đã cắt cho cô gái, và cũng tự nhiên, cô nâng lên”.

(Lặng lẽ  Sa Pa - Nguyễn Thành Long, SGK lớp 9)

Câu 1: Hãy nêu nguyên nhân dẫn đến việc xuất hiện truyện ngắn “Lặng lẽ Sa Pa” và đưa ra nhận xét về tình hình trong truyện.

Câu 2: Phân tích cấu trúc ngữ pháp của câu cuối cùng trong đoạn trích trên. Theo quan điểm cấu trúc ngữ pháp, câu đó thuộc loại nào?

Câu 3: Dựa vào đoạn trích trên, hãy chia sẻ cảm nhận của bạn về nhân vật anh thanh niên.

Câu 4: Một học sinh đã khởi đầu đoạn văn theo cách sau: “Trong truyện ngắn “Lặng lẽ Sa Pa” của Nguyễn Thành Long, một số nhân vật không được mô tả trực tiếp mà chỉ thông qua lời kể của anh thanh niên, nhưng vẫn đóng góp vào việc phản ánh chủ đề của tác phẩm.”

Tiếp theo câu mở đầu trên, viết khoảng 10 câu tiếp theo để tạo thành một đoạn văn lập luận sử dụng phương pháp Tổng - Phân - Hợp. Trong đoạn văn này, sẽ sử dụng một câu phủ định và một thành phần khởi ngữ (gạch dưới câu phủ định và thành phần khởi ngữ).

ĐỀ XUẤT