TOP 4 Bộ đề đọc hiểu Viếng lăng Bác của Viễn Phương có đáp án đi kèm, giúp các bạn học sinh lớp 9 nâng cao kỹ năng đọc hiểu, chuẩn bị tốt cho các bài kiểm tra và kỳ thi sắp tới.
Với các dạng đề đọc hiểu Viếng lăng Bác, các bạn sẽ hiểu rõ hơn về tác phẩm và tác giả. Ngoài ra, các bạn có thể tham khảo bộ đề đọc hiểu Chị em Thúy Kiều, Cảnh ngày xuân, Mùa xuân nho nhỏ, Đoàn thuyền đánh cá để áp dụng cách hiểu và tư duy. Mời các bạn cùng đọc bài viết dưới đây của Mytour:
Đề đọc hiểu Viếng lăng Bác - Đề 1
Đọc đoạn thơ dưới đây và trả lời câu hỏi:
Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng
Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ
Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ
Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân...
Câu 1: Đoạn thơ trên trích trong bài thơ nào? Của ai? Giới thiệu đôi nét về tác giả.
Câu 2: Ý nghĩa chính của đoạn thơ trên là gì? Chỉ ra những biện pháp tu từ được áp dụng trong đoạn thơ trên.
Câu 3: Cho hai câu thơ sau:
Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng
Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ
- Hình ảnh mặt trời trong lăng là ẩn dụ về sự gắn bó vĩnh cửu của Bác Hồ với dân tộc, thể hiện lòng tình cảm sâu sắc của tác giả đối với Bác.
Câu 4: Tác giả sử dụng hình ảnh mặt trời đỏ để diễn tả nỗi niềm và cảm xúc của người dân, thể hiện sự kính trọng và tình cảm thương tiếc sâu sắc.
Đáp án đề đọc hiểu Viếng lăng Bác
Câu 1: Đoạn thơ trên được trích trong bài thơ 'Viếng lăng Bác' của nhà thơ Viễn Phương.
Đôi nét về tác giả: Nhà thơ Viễn Phương sinh năm 1928, quê ở tỉnh An Giang. Ông là một trong những nhà văn sáng tạo sớm nhất của lực lượng văn nghệ giải phóng miền Nam trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Thơ của Viễn Phương thường nhẹ nhàng, giàu tình cảm, được độc giả trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ rất quen thuộc.
Câu 2: Đại ý của đoạn thơ trên là: Thể hiện cảm xúc của người dân khi đến thăm lăng Bác.
Những biện pháp tu từ được sử dụng trong đoạn thơ trên là:
- Hai câu thơ đầu: Ẩn dụ, nhân hóa, từ láy
- Hai câu sau: Ẩn dụ, điệp từ
Câu 3:
Hình ảnh “mặt trời trong lăng” được xây dựng như một hình ảnh ẩn dụ, khác biệt và độc đáo – nghĩa là hình ảnh của Bác Hồ. Tương tự như “mặt trời”, Bác Hồ còn là nguồn sáng, nguồn sức mạnh. “Mặt trời” của Bác Hồ chiếu sáng cho sự nghiệp giải phóng dân tộc, hoàn thành độc lập tự do, thống nhất đất nước. “Mặt trời” của Bác Hồ phát tán sức nóng tình thương rộng lớn trong lòng mỗi người con người Việt Nam.
Tác giả sử dụng hình ảnh ẩn dụ để thẻ hiện sự vĩ đại của Bác, thể hiện sự tôn trọng, sự kính mến của tác giả và toàn dân đối với Bác - vị lãnh đạo vĩ đại của dân tộc.
Câu 4: Các hình ảnh được tác giả sử dụng để diễn tả nỗi niềm của con dân qua hai câu thơ cuối là:
- Hình ảnh “dòng người đi trong thương nhớ” là hình ảnh thực, một sự diễn tả hình ảnh những dòng người đi trong sự bồi hồi, xúc động trong lòng nặng trĩu tiếc thương. Nghĩa văn xuôi dần xuống, ngậm ngùng.
- Hình ảnh ẩn dụ “kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân” là một hình ảnh đẹp, sáng tạo của tác giả để thẻ hiện tấm lòng tôn kính của người dân với Bác.
- “Bảy mươi chín mùa xuân” là hình ảnh ẩn dụ mang ý nghĩa tượng trưng cho số tuổi của Bác, hình ảnh về cuộc sống đẹp như các mùa xuân đã hòa nhập vào mùa xuân độc lập, tự do của dân tộc.
Đề đọc hiểu Viếng lăng Bác - Đề 2
Đọc bài thơ Viếng lăng Bác và trả lời các câu hỏi sau:
Con ở miền Nam đến thăm lăng Bác
Trong sương, hàng tre mọc um tùm
Ôi! Hàng tre xanh xanh Việt Nam
Bão táp mưa sa, hàng tre đứng thẳng hàng.
Mỗi ngày mặt trời ló dạng qua lăng
Thấy mặt trời đỏ rực bên trong lăng
Mỗi ngày dòng người đi trong niềm nhớ thương
Kết tràng hoa dâng tặng bảy mươi chín mùa xuân...
Bác nằm trong giấc ngủ bình yên
Dưới ánh trăng sáng dịu hiền
Vẫn biết bầu trời xanh là vĩnh cửu
Nhưng lòng cảm thấy nhói đau trong tim.
Khi quay về miền Nam, lòng thương dâng trào nước mắt
Muốn trở thành con chim hót quanh lăng Bác
Muốn trở thành đoá hoa toả hương đâu đây
Muốn trở thành cây tre trung hiếu ở nơi đây...
Câu 1: Ý nghĩa của việc lặp lại hình ảnh cây tre trong khổ thơ đầu và cuối là gợi lên sự vững chắc, sự bền bỉ của dân tộc Việt Nam, tượng trưng cho sự kiên cường, sức sống mãnh liệt của quê hương.
Câu 2: Trong khổ thơ thứ 3, câu 'Nghe nhói ở trong tim' có ý chỉ sự xúc động, nỗi niềm sâu sắc trong lòng tác giả khi nhìn thấy cảnh lăng Bác, làm tâm hồn ông xúc động và bồi hồi.
Câu 3: Phong cách viết của bài thơ là một sự kết hợp giữa ngôn từ sâu lắng, biểu cảm cảm xúc chân thành của tác giả. Giọng điệu trong bài thơ được tạo nên từ sự lưu loát, đầy cảm xúc của từng câu thơ, tạo nên cảm giác chân thật và chặt chẽ với tình cảm của tác giả.
Câu 4: Bài thơ mang đặc sắc nghệ thuật khi sử dụng những hình ảnh sâu sắc, tượng trưng rõ nét và sự chân thật trong diễn đạt, từ đó thể hiện được tình cảm sâu sắc của tác giả đối với Bác Hồ và đất nước.
Đáp án đề đọc hiểu Viếng lăng Bác
Câu 1: Sự tái xuất hiện của hình ảnh cây tre ở đầu và cuối bài thơ là một tín hiệu về trung hiếu, là phẩm chất cốt lõi của con người trong thời kỳ xã hội tiến lên về chủ nghĩa xã hội. Đây cũng là ấn tượng sâu sắc của tác giả về cây tre xung quanh lăng Bác. Ban đầu, hình ảnh cây tre đứng thẳng, đương đầu với bão táp mưa sa. Cuối bài thơ, tác giả khát khao trở thành cây tre trung hiếu để có thể canh gác cho Người, thể hiện ước nguyện chân thành và tha thiết của tác giả Viễn Phương.
Câu 2: Câu thơ “Mà sao nghe nhói ở trong tim” là một cách viết đặc biệt, tỏ ra không hợp lý nhưng lại thể hiện tâm trạng đau đớn và tiếc nuối không nguôi trước sự ra đi của Bác. Bằng cách dùng ẩn dụ và biểu cảm trực tiếp, tác giả đã lồng ghép cảm xúc đau đớn tột cùng, sự quằn quại.
Cách viết này phản ánh sự đau đớn sâu thẳm trong tâm hồn nhà thơ - nỗi đau không thể lên tiếng.
Câu 3: Giọng điệu của bài thơ vừa trang nghiêm, sâu lắng vừa đầy xúc động, tự hào, thể hiện tâm trạng xúc động khi tác giả viếng lăng Bác.
Giọng điệu được hình thành từ nhiều yếu tố: thể thơ, nhịp điệu, từ ngữ, hình ảnh. Bài thơ sử dụng thể thơ 8 chữ nhưng xen kẽ dòng thơ 7 chữ hoặc 9 chữ. Sử dụng kỹ thuật vần bằng, vần trắc.
Những sự kết hợp vần bằng liên tiếp thể hiện cảm xúc dâng trào, còn những vần trắc thể hiện sự nuối tiếc, xót xa.
Với nhịp thơ chậm, bài thơ miêu tả được sự nghiêm trang, thành kính.
Riêng với khổ cuối, nhịp thơ nhanh hơn cùng với sự lặp lại điệp từ ba lần thể hiện mong ước thiết tha và lưu luyến của tác giả.
Câu 4: Tính đặc sắc nghệ thuật của bài thơ là:
- Giọng điệu bài thơ phù hợp với tình cảm, cảm xúc. Đây là giọng vừa trang nghiêm, sâu lắng, vừa tha thiết, đau xót, vừa tự hào, thể hiện đầy đủ tâm trạng xúc động khi vào lăng viếng Bác. Giọng điệu đó được hình thành từ nhiều yếu tố như: thể thơ, nhịp điệu, từ ngữ, hình ảnh.
- Về thể thơ và nhịp điệu: Bài thơ sử dụng thể thơ 8 chữ (có dòng 7 hoặc 9 chữ). Cách gieo vần linh hoạt: vần liền và vần cách. Nhịp thơ chung chậm, thể hiện sự trang nghiêm, thành kính và những suy ngẫm sâu xa. Trong khổ cuối, nhịp thơ nhanh hơn với điệp ngữ “muốn làm”, thể hiện tình cảm lưu luyến và ước vọng tha thiết của nhà thơ. Bài thơ có giai điệu sôi động nên đã được nhạc sĩ Hoàng Hiệp phổ nhạc thành bài hát.
- Hình ảnh được sáng tạo, kết hợp giữa thực và ảo nhờ ý nghĩa biểu tượng, ẩn dụ. Hệ thống biểu tượng, ẩn dụ như mặt trời, trời xanh, vầng trăng gợi về Bác, có hình ảnh hàng tre, tràng hoa gợi về tình cảm của nhân dân với Bác, tất cả đều vừa gần gũi vừa có giá trị biểu cảm, có ý nghĩa sâu xa.
Đề đọc hiểu Viếng lăng Bác - Đề 3
Đọc đoạn thơ sau và làm theo yêu cầu dưới đây:
Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác
Đã thấy trong sương hàng tre bát ngát
Ôi! Hàng tre xanh xanh Việt Nam
Bão táp mưa sa đứng thẳng hàng
(Ngữ văn 9, tập 2, Nhà xuất bản giáo dục Việt Nam)
Câu 1: Đoạn thơ trên là từ tác phẩm nào? Của tác giả nào? Hãy nói về bối cảnh ra đời của bài thơ đó.
Câu 2: Đại ý của đoạn thơ trên là gì?
Câu 3: Chỉ ra và nêu tác dụng của tu từ được sử dụng trong đoạn thơ trên.
Câu 4: Hãy tóm tắt cảm xúc của bài thơ một cách ngắn gọn. Dựa trên hiểu biết của em về bài thơ, giải thích ý nghĩa của từ “thăm” trong câu thơ và cụm từ “giấc ngủ bình yên”.
Đáp án cho đề đọc hiểu bài thơ Viếng lăng Bác
Câu 1: Đoạn thơ này được lấy từ bài thơ Viếng lăng Bác của tác giả Viễn Phương
Hoàn cảnh sáng tác: Bài thơ được viết vào năm 1976, sau cuộc chiến tranh chống Mỹ kết thúc thành công, đất nước thống nhất. Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh được khánh thành, và Viễn Phương đến thăm miền Bắc, viếng lăng Bác Hồ. Bài thơ “Viếng lăng Bác” được sáng tác trong dịp đó và được in trong tập thơ Như mây mùa xuân (1978).
Câu 2: Ý nghĩa chính của đoạn thơ này là: Cảm xúc rộn ràng của tác giả khi lần đầu tiên được đến viếng Bác.
Câu 3: Biện pháp tu từ được sử dụng trong đoạn thơ này là: Ẩn dụ (cây tre).
Tác dụng của phép tu từ đó là: cây tre được dùng như biểu tượng của sức sống bền bỉ, kiên cường của dân tộc Việt Nam.
Câu 4:
- Cảm xúc sâu sắc của tác giả được gói gọn trong một câu thông báo đơn giản: “Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác”, nhưng lại khơi gợi tâm trạng xúc động của những người từ miền Nam sau bao nhiêu năm mong đợi được viếng thăm lăng Bác.
- Tác dụng của từ “thăm” trong câu thơ và cụm từ “giấc ngủ bình yên” là: cách sử dụng từ “con” gần gũi, thân thiết tình cảm diễn tả tâm trạng thăm viếng cha sau nhiều năm chờ đợi. Tác giả sử dụng từ “thăm” thay vì từ “viếng” dù tiêu đề là “Viếng lăng Bác”. Từ “thăm” là từ dùng để giảm bớt nỗi đau thương mất mát. Qua đó, cũng khơi gợi sự yêu thương, kính trọng của tác giả dành cho Bác.
Đề đọc hiểu Viếng lăng Bác - Đề 4
Bài thơ Viếng lăng Bác của tác giả Viễn Phương được nhận xét là một giọng điệu giản dị, tinh khôi và tiếng vọng của nó gợi cho chúng ta cảm xúc mãi thôi.
(Khám phá vẻ đẹp của tác phẩm văn học Ngữ văn 9 - Lê Bảo)
Em hãy kể về hoàn cảnh và cảm xúc của tác giả khi sáng tác bài thơ.
Chép lại nguyên văn khổ thơ miêu tả cảm xúc và suy nghĩ của tác giả khi viếng lăng Bác.
Hãy chỉ ra một hình ảnh ẩn dụ trong khổ thơ trên và giải thích ý nghĩa của nó.
Trong bài thơ Viếng lăng Bác, tác giả chỉ nêu đến các đặc điểm ngoại cảnh một cách sơ lược, tập trung vào việc thể hiện tâm trạng, cảm xúc yêu thương và ngưỡng mộ của mình đối với Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Câu văn trên được coi là câu chủ đề, được mở rộng thành một đoạn văn dài khoảng từ 8 đến 10 câu văn, giải thích sâu hơn; trong đó sử dụng các cụm từ đặc biệt và các ghi chú để làm rõ ý nghĩa.
Gợi ý cho câu trên
1. | Hoàn cảnh sáng tác: - Năm 1976, sau khi cuộc kháng chiến chống Mỹ kết thúc, đất nước thống nhất, lăng chủ tịch Hồ Chí Minh cũng vừa khánh thành, tác giả từ miền Nam ra thăm miền Bắc, vào lăng viếng Bác Hồ. Bài thơ "Viếng lăng Bác” được sáng tác trong dịp đó. - Cảm xúc bao trùm của tác giả trong bài thơ là niềm xúc động thiêng liêng thành kính, lòng biết ơn và tự hào pha lẫn nỗi xót đau khi tác giả từ miền Nam ra viếng lăng Bác. |
2. | Khổ thơ diễn tả cảm xúc và suy nghĩ của tác giả khi vào trong lăng viếng Bác: “Bác nằm trong giấc ngủ bình yên |
3. | Hình ảnh ẩn dụ và tác dụng trong khổ 3: - Hình ảnh ẩn dụ: trời xanh, vầng trăng - Tác dụng: + Hình ảnh “trời xanh”: Làm tăng sức gợi hình, gợi cảm cho điều tác giả muốn thể hiện. Trời xanh là ẩn dụ cho hòa bình và cuộc sống tươi đẹp. + Hình ảnh “vầng trăng”: Đó là hình ảnh ẩn dụ cho những năm tháng làm việc của Bác, lúc nào cũng có vầng trăng bên cạnh bầu bạn. Từ giữa chốn tù đày, đến “Cảnh khuya” núi rừng Việt Bắc, rồi "Nguyên tiêu”... |
4. | Viết đoạn văn để thấy được tâm trạng, cảm xúc yêu thương ngưỡng mộ của tác giả với Chủ tịch Hồ Chí Minh: - Trong bài thơ Viếng lăng Bác, ngoại cảnh chỉ được miêu tả chấm phá vài nét, còn chủ yếu tác giả bộc lộ tâm trạng, cảm xúc yêu thương, ngưỡng mộ của mình đối với Chủ tịch Hồ Chí Minh. - Nỗi bồi hồi, xúc động khi được từ quê hương miền Nam ra thăm lăng Bác. - Lòng biết ơn chân thành, sâu nặng đối với Bác, sự ngưỡng mộ, thành kính, nỗi đau xót, tiếc thương...khi vào lăng viếng Bác. - Tình cảm lưu luyến khi phải từ biệt... |