Để xây dựng cơ chế giải quyết tranh chấp, bảo vệ quyền lợi trong các giao dịch dân sự, kinh tế, thương mại, hôn nhân và gia đình, pháp luật hiện nay đã có sự xuất hiện của Bộ luật tố tụng dân sự (BLTTDS) - là văn bản điều chỉnh trực tiếp nhất trong lĩnh vực tố tụng tại Tòa án.
Luật tố tụng dân sự là gì? Khám phá nội dung của Bộ luật 92/2015/QH13 về Tố tụng dân sự
1. Tổng quan về Bộ luật tố tụng dân sự 2015.
2. Nội dung chính của Bộ luật tố tụng dân sự 2015.
3. Những điểm mới quan trọng của Bộ luật tố tụng dân sự 2015.
* Tải văn bản luật tố tụng dân sự mới nhất TẠI ĐÂY
1. Tổng quan về Bộ luật tố tụng dân sự 2015
- Bộ luật tố tụng dân sự 2015 đã được Quốc hội thông qua tại kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XIII, vào ngày 25/11/2015 và chính thức có hiệu lực từ ngày 01/7/2016.
- Tính từ ngày 01/7/2016, BLTTDS 2004 cùng các sửa đổi, bổ sung năm 2011 đã hết hiệu lực.
- Bộ luật tố tụng dân sự 2015 bao gồm 10 phần, với 42 Chương tương ứng với 517 Điều. So với BLTTDS 2004, Bộ luật tố tụng dân sự 2015 đã có nhiều sự thay đổi, trong đó có:
+ Giữ nguyên 63 điều;
+ Sửa đổi và bổ sung 350 điều.
+ Hủy bỏ 07 điều trong nội dung BLTTDS 2015.
- Phạm vi điều chỉnh theo quy định tại Điều 1 của Bộ luật này bao gồm:
+ Nguyên tắc cơ bản trong tố tụng dân sự;
+ Trình tự và thủ tục khi khởi kiện để Tòa án giải quyết các vụ án dân sự.
+ Quy trình và thủ tục đề nghị tòa án giải quyết các vấn đề dân sự.
+ Quy trình công nhận để thi hành bản án, quyết định của Tòa án nước ngoài tại Việt Nam và phán quyết của trọng tài thương mại.
+ Nhiệm vụ, quyền lực, và trách nhiệm của cơ quan tiến hành tố tụng và những người tham gia vào quá trình này.
+ Quyền và nghĩa vụ của những người tham gia vào quá trình tố tụng, cũng như của các cơ quan và tổ chức liên quan.
Bộ luật tố tụng dân sự 2015 và những khía cạnh quan trọng
2. Bản chất của Bộ luật tố tụng dân sự 2015
Trên cơ sở các phần được quy định trong Bộ luật Dân sự 2015, ta có thể nhận biết các nội dung quan trọng của Bộ luật này như sau:
- Những quy định tổng quát.
- Quy trình giải quyết vụ án tại Tòa án cấp sơ thẩm.
- Quy trình giải quyết vụ án tại Tòa án cấp phúc thẩm.
- Xử lý vụ án dân sự theo quy trình rút gọn.
- Thủ tục đánh giá lại bản án, quyết định đã có giá trị pháp lý.
- Quy trình giải quyết vụ án dân sự.
- Thủ tục công nhận và thực hiện tại Việt Nam hoặc không thừa nhận quyết định, bản án của Tòa án nước ngoài; công nhận và thực hiện phán quyết của Trọng tài nước ngoài.
- Quy trình giải quyết vụ án dân sự có yếu tố liên quan đến nước ngoài.
- Thực hiện bản án, quyết định dân sự của Tòa án.
- Xử lý những hành vi gây trở ngại cho quá trình tố tụng dân sự, khiếu nại và tố cáo trong quá trình tố tụng dân sự.
3. Những điểm mới quan trọng của Bộ luật tố tụng dân sự 2015
Bộ luật tố tụng dân sự 2015 được ban hành với nhiều điểm mới so với BLTTDS 2004. Trong bài viết này, chúng tôi chỉ giới thiệu một số điểm mới đáng chú ý như sau:
- Ở Điều 4, Khoản 2 quy định về việc tòa án không thể từ chối giải quyết vụ án dân sự vì lý do chưa có điều luật để áp dụng.
- Mở rộng quyền lợi cho bên tham gia theo quy định tại Điều 70, Điều 72 và Điều 73.
- Thêm vào các loại chi phí tố tụng như chi phí ủy thác tư pháp ở nước ngoài; chi phí định giá tài sản; chi phí cho người làm chứng,...
- Bổ sung nội dung về thủ tục và trình tự tại phiên tòa sơ thẩm.
- Bổ sung các quy định về giải quyết theo thủ tục rút gọn; yêu cầu công nhận thuận lợi ly hôn theo Luật hôn nhân gia đình; yêu cầu công nhận kết quả hòa giải ngoại tòa án,...
Điều rõ ràng là, Bộ luật tố tụng dân sự 2015 đã và đang trở thành nền tảng pháp lý vững chắc để đảm bảo cơ chế giải quyết tranh chấp hiệu quả và tối ưu cho tất cả các bên liên quan. Hãy tham khảo thêm các văn bản pháp luật khác như Luật thanh tra hay Luật tố tụng hành chính, Luật khiếu nại, Luật kinh tế,... để nâng cao hiểu biết về lĩnh vực pháp luật.