CEO mới của Boeing sẽ đối mặt với một nhiệm vụ khó khăn.
Hơn một thập kỷ trước, các giám đốc điều hành của Boeing đã phải đưa ra quyết định khó khăn: từ bỏ ý định phát triển một máy bay mới và thay vào đó, họ đã chọn đua nhau nâng cấp dòng 737 - loại máy bay phản lực phổ biến nhất của công ty.
Tuy nhiên, ngay sau khi chiếc máy bay 737 Max gặp phải 2 vụ tai nạn chết người vào năm 2018 và 2019, hãng hàng không này đã thu hút được sự chú ý của đông đảo công chúng. Rắc rối đã khiến Boeing tụt lại phía sau Airbus trên thị trường mà hãng này vốn đã từng thống trị.
Hiện tại, Boeing dự định sẽ bổ nhiệm thêm một giám đốc điều hành mới vào cuối năm nay. Một điều mà hãng này luôn đối mặt: Thời điểm nào thì là lúc thích hợp để phát triển một máy bay hoàn toàn mới tiếp theo?
Nếu sai, công ty có thể 'mất đi' hàng tỷ USD mà vẫn mất thị phần vào tay Airbus. Hai nhà sản xuất này đang đối mặt với mối đe dọa từ Trung Quốc cũng như áp lực ngày càng tăng trong việc giảm lượng khí thải nhà kính. Ken Herbert, một nhà phân tích hàng không và quốc phòng tại RBC Capital Markets, cho biết: 'Đây sẽ là một trong những quyết định quan trọng nhất đối với bất kỳ ai đảm nhận vị trí CEO. Di sản của họ sẽ được định hình bởi những gì họ làm với danh mục đầu tư của mình.'
'Họ càng tìm nhanh càng tốt. Vì CEO mới sẽ phải giải quyết một khối lượng công việc khổng lồ đấy', Bill George - CEO của Medtronic cho biết. Ông là đồng tác giả của nhiều bài nghiên cứu về thách thức của Boeing.
Theo báo The New York Times, máy bay thương mại thường được phân loại thành 2 loại: Thân hẹp 1 lối như 737 cho các chuyến bay nội địa Mỹ và thân rộng 2 lối cho các chuyến bay từ New York đến London hoặc Tokyo. Boeing và Airbus đều bán nhiều máy bay phản lực thân hẹp, nhưng thị trường ngày càng yêu cầu những phiên bản lớn hơn do nhu cầu đi lại tăng cao.
737 Max được thiết kế để cạnh tranh với dòng máy bay Airbus A320neo. Các chuyên gia cho rằng Boeing đã thất bại trong cuộc đua sau loạt scandal. Các hãng hàng không trên toàn cầu đặt mua nhiều máy bay Airbus hơn là Boeing. Theo Cirium, một nhà cung cấp dữ liệu hàng không, năm 2019, lần đầu tiên Airbus có nhiều máy bay chở khách bay vòng quanh thế giới hơn Boeing.
737 Max trước đây được ưa chuộng, đặc biệt là với các hãng hàng không ở Mỹ, nơi có lịch sử lâu dài với máy bay Boeing. Công ty đang cố gắng hoàn tất khoảng 4.300 đơn đặt hàng cho Max, số đơn hàng này trị giá hàng trăm tỷ USD.
Boeing vẫn dẫn đầu trong phân khúc máy bay 2 lối, nhưng vị thế thống trị của Airbus trên thị trường máy bay 1 lối đã chứng tỏ sức mạnh của hãng. Với doanh số bán hàng tăng cao, Airbus có thể đầu tư nhiều hơn vào nghiên cứu và phát triển. Ron Epstein, một nhà phân tích hàng không và quốc phòng tại Bank of America, nói: “Trong khi Boeing đang chạy khắp nơi để dập lửa, Airbus chỉ tập trung vào hoạt động kinh doanh của họ”.
Trước khi sự cố bung cửa xảy ra, nhiều năm qua, các nhà lãnh đạo hàng không đã phàn nàn về việc giao hàng chậm trễ. Southwest Airlines - một hãng hàng không hoàn toàn sử dụng máy bay Boeing - cho biết đã phải giảm số chuyến bay trong nửa cuối năm. United Airlines đang mua thêm máy bay Airbus.
“Đây không phải là việc có thể giải quyết trong 12 tháng, mà là trong vòng 2 thập kỷ”, CEO của United Airlines, Scott Kirby, nhận định.
Boeing đã dốc hết sức lực với chiếc 737 khi nó được ra mắt vào cuối những năm 1960. Khi phát triển Max, công ty đã đẩy cấu trúc của máy bay đến giới hạn. Các chuyên gia hàng không nói rằng chiếc máy bay tiếp theo của hãng có thể phải được xây dựng từ đầu. Hiện chưa rõ nó sẽ trông như thế nào và khi nào sẽ xuất hiện.
Dave Calhoun, CEO của Boeing, tuyên bố rằng công ty sẽ không tung ra máy bay mới cho đến giữa thập kỷ 2030. Tuy nhiên, một số chuyên gia cho rằng việc phát triển một chiếc máy bay mới có thể giúp Boeing điền vào khoảng trống quan trọng trên thị trường máy bay phản lực thân hẹp.
Michel Merluzeau, một nhà phân tích tại AIR, một công ty tư vấn hàng không và quốc phòng, cho biết: “Nếu bạn giới thiệu một chiếc máy bay khá tốt với các hãng hàng không, họ sẽ mua nó”.
Một số người tin rằng mỗi ngày Boeing chậm tiến độ phát triển máy bay mới là một ngày Airbus mở rộng sự dẫn đầu. Các động cơ mới mang lại hiệu suất lớn nhưng cũng có thể không đạt được như mong đợi. Các hãng hàng không cũng có thể cẩn trọng với các loại máy bay này.
Một số người tin rằng việc chờ đợi là quyết định sáng suốt nhất trong thời điểm hiện tại. Nếu Boeing tiến triển quá nhanh, Airbus có thể tung ra một chiếc máy bay mới hơn, tốt hơn. Hầu hết các chuyên gia dự đoán rằng Airbus sẽ tung ra máy bay mới vào giữa thập kỷ tới, cùng thời điểm mà ông Calhoun đang nhắm tới.
Phát triển máy bay mới là một nhiệm vụ rất phức tạp. Không giống như máy bay thân rộng, máy bay phản lực thân hẹp được bán với số lượng lớn hơn và do đó cần phải sản xuất rất nhanh.
Boeing, Airbus đề ra mục tiêu sản xuất hàng chục chiếc máy bay mỗi tháng và để đạt được mục tiêu này, Boeing sẽ phải phát triển một hệ thống sản xuất phức tạp và chuẩn bị kỹ lưỡng cho phía nhà cung cấp. Các hãng hàng không cũng có thể cần phải đào tạo phi công lái các loại máy bay mới nếu cần.
Tất nhiên, Boeing sẽ không bắt đầu lại từ con số 0. Họ có thể học từ kinh nghiệm của mình và áp dụng vào việc phát triển máy bay, như việc phát triển máy bay thân rộng 787 Dreamliner mà họ đã thực hiện lần đầu vào năm 2011.
Chỉ trong 3 tháng đầu năm nay, Boeing đã gặp phải 2 vấn đề liên quan đến các dòng máy bay của mình, khiến các chuyên gia dự đoán rằng năm 2024 sẽ tiếp tục là một thời kỳ khó khăn với hãng. Cuộc khủng hoảng mà gã khổng lồ trong ngành hàng không thế giới đang phải đối mặt chưa thể dễ dàng vượt qua.
Ngày 11/3, chiếc máy bay Boeing 787 của hãng hàng không LATAM Airlines (Chile), đã trải qua một sự cố rung lắc mạnh trong chuyến bay từ Sydney (Australia) đến Auckland (New Zealand). Sự cố đã gây ra 50 người bị thương. Đây là sự cố lớn thứ 2 từ đầu năm của Boeing.
Vào ngày 5/1, chiếc máy bay Boeing 737 MAX 9 của hãng hàng không Mỹ Alaska Airlines, cất cánh từ sân bay Portland, bang Oregon đến thành phố Ontario, bang California, đã gặp sự cố sau khoảng 20 phút bay. Khi ở độ cao gần 5.000 mét, cửa sổ và một phần thân máy bay đã bung ra, nổ tung giữa không trung. Sự cố xảy ra trước khi máy bay đạt đến độ cao hành trình, thời điểm mà hành khách bắt đầu được tháo dây an toàn.
Nguồn: The New York Times, WSJ