Bối rối trước hiện tượng mù tạm thời mà không biết nguyên nhân rõ ràng

1. Khái niệm về mù tạm thời

Mù tạm thời xảy ra khi một hoặc cả hai mắt mất thị lực một phần hoặc hoàn toàn trong một khoảng thời gian ngắn, thường chỉ vài giây hoặc vài phút và không theo quy luật cụ thể. Chuyên gia về thần kinh và nhãn khoa đều cho rằng mù tạm thời là kết quả của sự gián đoạn tuần hoàn máu tới não hoặc mắt, thậm chí cả hai vấn đề này.

Có nhiều trường hợp người bệnh thấy mọi thứ xung quanh mờ nhòe, nhưng khi kiểm tra tại bệnh viện thì không thấy tổn thương thực tế. Do đó, để chẩn đoán, cần sự kết hợp của thiết bị y tế và kiến thức chuyên môn, kinh nghiệm của bác sĩ.

Mù tạm thời có thể mang theo những nguy cơ bệnh lý nghiêm trọng gây ra tác động tiêu cực đến sức khỏe và tính mạng của người mắc bệnh

2. Xuất phát từ đâu là mù tạm thời?

Mặc dù hiện tượng nhìn mờ thoáng qua không phải là hiếm nhưng việc xác định nguyên nhân gây ra nó lại không hề dễ dàng. Có nhiều nguyên nhân khác nhau dẫn đến hiện tượng này, bao gồm:

2.1. Tắc nghẽn tạm thời của mạch máu

Nguyên nhân gây ra gián đoạn tuần hoàn hoặc tắc mạch máu não tạm thời có thể bao gồm:

• Cả các cục máu đông trong dòng tuần hoàn do tiêm chích ma túy, tai biến can thiệp mạch, chụp mạch hoặc tiêm truyền;

• Tăng độ nhớt của máu hoặc tăng huyết áp làm ảnh hưởng đến vùng vỏ não phụ trách thị giác;

• Các vấn đề về tim mạch như bệnh van tim, xơ vữa động mạch, u nhầy tâm nhĩ và viêm nội tâm mạc;

• Dị dạng mạch máu liên quan đến mạch máu nuôi dưỡng mắt.

2.2. Tình trạng thiếu máu

Tình trạng mất máu cấp tính hoặc mạn tính đều có thể dẫn đến thiếu máu não hoặc ảnh hưởng đến tuần hoàn mắt, gây ra các triệu chứng như chóng mặt, ngất hoặc mù tạm thời. Các nguyên nhân có thể bao gồm:

• Thiếu sắt và thiếu máu thường xảy ra phổ biến ở phụ nữ, đặc biệt là trong độ tuổi dậy thì. Ở phụ nữ trưởng thành, thiếu máu não, thiếu máu não hoặc các vấn đề khác liên quan đến máu có thể tạo ra các cục máu đông gây tắc mạch và dẫn đến mù tạm thời;

• Mất máu cấp tính: Do tai nạn gây ra chảy máu, tràn máu, đột quỵ, xuất huyết tiêu hóa nặng, rạn tử cung ngoài tử cung, ...

• Mất máu mạn tính: Rong huyết, rong kinh, giun sán, xuất huyết tiêu hóa nhẹ, thiếu sắt, ...

2.3. Tăng áp lực nội sọ

Sự xuất hiện của u não, tăng áp lực máu hoặc tăng áp lực nội sọ đều có thể ảnh hưởng đến đầu mút thần kinh thị giác, gây ra hiện tượng nhìn mờ thoáng qua. Do đó, để xác định nguyên nhân, bác sĩ cần phải điều tra kỹ lưỡng tiền sử bệnh án của bệnh nhân.

2.4. Hội chứng Đau nửa đầu (Migraine)

Nổi tiếng trong lĩnh vực y học, hội chứng này thường gặp ở phụ nữ trẻ liên quan đến yếu tố di truyền. Hội chứng Đau nửa đầu (Migraine) thường do viêm/co thắt mạch não dị ứng, có các biểu hiện điển hình như:

• Buồn nôn;

• Đau ở một nửa đầu;

• Giảm thị lực, mù tạm thời;

• Nhìn thấy vòng sáng, các đốm sáng hoặc hình zigzag trong mắt.

2.5. Mắc phải các bệnh lý nhãn khoa

Các chuyên gia cho rằng một số bệnh lý về nhãn khoa có thể là nguyên nhân của tình trạng tắc mạch máu ở mắt và não, đồng thời cũng gây ra mù tạm thời trong khoảng vài giây đến vài phút. Các bệnh lý này bao gồm:

• Phù gai thị;

• Co kéo và bong dịch kính;

• Drusen gai thị;

• U hốc mắt;

• Bệnh Horton (viêm động mạch thái dương);

• Viêm dây thần kinh thị giác;

• Hẹp động mạch cảnh;

• U não: khối u trong não cũng có thể ảnh hưởng đến thần kinh hoặc mạch máu ở mắt, gây ra mù tạm thời hoặc thậm chí mù vĩnh viễn nếu không được điều trị kịp thời.

Tăng áp lực nội sọ có thể là nguyên nhân gây mù tạm thời

3. Chẩn đoán và điều trị mù tạm thời

3.1. Các phương pháp chẩn đoán

Để xác định nguyên nhân gây ra hiện tượng nhìn mờ thoáng qua, ngoài việc lắng nghe các triệu chứng của bệnh nhân, bác sĩ sẽ áp dụng các phương pháp chẩn đoán sau:

• Soi đáy mắt;

• Kết hợp hội chẩn giữa Chuyên khoa Mắt và Chuyên khoa Thần kinh;

• Kiểm tra huyết khối bằng cách quan sát sự di chuyển của máu tới tim và não;

• Chụp CT sọ và MRI để phát hiện u nội sọ và tổn thương ở não;

• Chụp X-quang mạch máu có sử dụng chất cản quang;

• Chụp MRA (cộng hưởng từ mạch máu) để thu thập hình ảnh về mạch máu;

• Chọc dịch não tủy để kiểm tra nguyên nhân nhiễm trùng trong trường hợp không phát hiện tổn thương.

3.2. Điều trị

Để lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp, cần xem xét các yếu tố như nguyên nhân gây mù tạm thời, tình trạng sức khỏe của bệnh nhân và vị trí của huyết khối (có thể ở động mạch tim, cổ, đầu). Nếu mức độ tắc nghẽn mạch trên 70% đường kính động mạch cảnh thì cần phẫu thuật để loại bỏ. Ngoài ra, mù tạm thời cũng có thể được điều trị bằng thuốc chống đông hoặc aspirin, hoặc thông qua việc đặt stent để giải phóng động mạch bị tắc nghẽn.

4. Lời khuyên từ các chuyên gia

Mỗi người nên thường xuyên đi khám mắt, trung bình từ 1-2 lần/năm đối với người trên 65 tuổi. Người trẻ hơn và có các yếu tố rủi ro cho sức khỏe mắt như tiểu đường, huyết áp cao cũng nên tuân thủ lịch hẹn khám mắt do bác sĩ đề xuất.

Những thói quen sau cũng giúp ngăn chặn sự tiến triển nghiêm trọng của mù tạm thời:

• Đeo kính bảo hộ khi làm việc hoặc tham gia vào các hoạt động có nguy cơ làm tổn thương mắt;

• Đeo kính râm khi ra ngoài dưới ánh nắng để bảo vệ mắt khỏi tia UV và các yếu tố gây hại khác;

• Sử dụng kính có độ cận đúng và thường xuyên kiểm tra mắt;

• Hạn chế uống rượu và không hút thuốc lá;

• Giữ trọng lượng cơ thể ở mức lý tưởng;

• Bổ sung các thực phẩm giàu beta-carotene, chất chống ôxy hóa như rau bina, rau cải xanh, củ quả màu cam và đỏ (cà chua, cà rốt),... để phòng tránh các bệnh thoái hóa mắt, bao gồm cả bệnh thoái hóa võng mạc và đục thủy tinh thể.

Khi ra ngoài dưới ánh nắng mặt trời, hãy đeo kính râm để bảo vệ mắt.

Nếu bạn hoặc người thân có các dấu hiệu cảnh báo về mù tạm thời, hãy đến khám tại Bệnh viện Đa khoa Mytour - Chuyên khoa Mắt để được kiểm tra và điều trị kịp thời, phòng tránh các biến chứng nghiêm trọng trong tương lai.