Buzz
1. Nghệ thuật đóng gói đồ của người Hàn
Bojagi (hay còn gọi là Bo) là một loại nghệ thuật may độc đáo của Hàn Quốc, với các mảnh vải hình vuông có viền xung quanh và các kích cỡ màu sắc khác nhau, thường được dùng để bọc, gói các đồ vật. Bojagi giống như một tác phẩm nghệ thuật trừu tượng với những mảnh vải nhỏ có màu sắc và họa tiết đa dạng, được khâu ghép lại để tạo ra hiệu ứng nghệ thuật.
Bojagi có từ thời xa xưa, khoảng từ năm 1392-1910, khi tầng lớp cai trị ở Hàn Quốc cấm phụ nữ tham gia vào nhiều hoạt động như thăm hỏi hàng xóm, ra ngoài một mình hay tham gia các hoạt động chính trị. Để duy trì sự tinh tế và tiết kiệm, phụ nữ Hàn Quốc đã tận dụng những mảnh vải vụn để phát triển thành loại hình nghệ thuật mới gọi là Bojagi.
Chức năng chính của Bojagi là dùng để bọc, phủ lên các đồ vật, từ những đồ thờ cúng quý giá đến quần áo hàng ngày và các vật dụng gia đình khác.
Thường thì Bojagi có hình dạng vuông với nhiều kích cỡ khác nhau, được làm từ các chất liệu như lụa, cotton hoặc vải dệt từ cây gai dầu. Bojagi có thể có viền hoặc không, được thêu hoặc vẽ, ghép từ các mảnh vải nhỏ lại với nhau để tạo ra hiệu ứng nghệ thuật. Màu sắc của Bojagi cũng rất đa dạng, bao gồm xanh lá cây, đỏ, vàng, trắng, đen, mỗi màu đại diện cho một ngũ hành như Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ. Bojagi có các kiểu thiết kế như Jogakbo (ghép các mảnh vải), Subo (vải thêu), Shikjibo (giấy đặc biệt dùng để trải bàn ăn tối) và Geurimbo (vải in hình ảnh).
+ Gungbo: là loại Bojagi được sử dụng trong hoàng cung để bọc các vật dụng khác nhau. Đây là sản phẩm của các nhóm nghệ nhân với quy trình sản xuất từ việc dệt vải, vẽ hoa văn đến các công đoạn chi tiết trong khâu may mặc.
+ Minbo là một loại Bojagi được sử dụng rộng rãi. Có nhiều loại Minbo khác nhau, phụ thuộc vào đồ vật mà chúng được dùng để bọc, ví dụ như Pallaebo để gói quần áo sau khi giặt, Chaekbo để bọc sách, Majibo để gói thức ăn khi dâng lên Đức Phật.
Những họa tiết trên Bojagi được các thợ thêu khéo léo thiết kế. Từ những hình ảnh sống động như: Hwamunbo (hoa văn hoa), Sumongmunbo (cây cối), Yongmunbo (rồng), Unmunbo (mây). Tấm vải trên Subo thường được dùng trong những dịp đặc biệt như đám cưới. Thường là những tấm vải thêu được bọc bằng một con ngỗng gỗ, món quà mà chú rể dành cho gia đình của cô dâu, hứa rằng ông sẽ là người chồng, người bảo vệ gia đình mình với sự trung thành. Ngoài ra, các họa tiết như cây cối, hoa quả, chim, bướm trên vải đều mang ý nghĩa mang lại hạnh phúc và thịnh vượng.
Với tính tinh tế và sự sáng tạo nghệ thuật đặc trưng, nghệ thuật Bojagi đã trở thành một phần không thể thiếu của văn hóa Hàn Quốc và đã lan rộng ra thế giới.
2. Các loại Bojagi khác nhau
Hiện nay, Bojagi đã trở thành một nét văn hóa quan trọng trong đời sống của người Hàn Quốc. Tất cả các hoạt động trong cuộc sống, những dịp quan trọng hay các lễ nghi trang trọng đều không thể thiếu sự xuất hiện của Bojagi, với hy vọng mang lại may mắn cho người sử dụng.
Một số loại Bojagi phổ biến tại Hàn Quốc:
- Sangyongbo (hay còn gọi là Bo) bao gồm Jeondaebo (ví tiền), Bobusangbo (ba lô), Sangbo (khăn trải bàn), Ibulbo (vải bọc chăn), Ppallaebo (dùng để gói quần áo sau khi giặt), Chaekbo (dùng để bọc sách), Ganchalbo (dùng để bọc thư từ và tài liệu), Beseonbo (dùng để gói tất), Gyeongdaebo (dùng để bọc quần áo).
- Hollyeyongbo (sử dụng trong lễ cưới) bao gồm Hambo (dùng để gói chăn bông), Gireogibo (dùng để gói cặp ngỗng), Yedanbo (dùng để gói quà từ gia đình của cô dâu đến các thành viên của gia đình chú rể), Pyebaekbo (dùng trong nghi lễ cúi đầu tạ các thành viên trong gia đình nhà chồng).
- Bojagi được sử dụng trong các nghi lễ Phật giáo bao gồm Majibo (dùng để gói thức ăn dâng lên Đức Phật), Gongyangbo (dùng khi đưa thức ăn cho người cao tuổi), Gyeongjeonbo (dùng để gói Kinh Thánh).
- Bojagi được sử dụng trong các dịp đặc biệt như Myeongjeongbo (dùng để bọc băng hình trong đám tang), Yeonjeong bonganbo (dùng để giữ chân dung của người đã mất), Giujebo (dùng khi cầu nguyện cho mưa), Jegibo (dùng để giữ thức ăn trong các nghi lễ).
- Ngoài ra, còn có các loại Bojagi dùng để trang trí như Hotbo (ga trải hai lớp, có lớp lót trong và ngoài), Sombo (sử dụng vải cotton với lớp lót bên trong), Jogakbo (ghép nhiều mảnh vải nhỏ thành một tấm vải), Sikjino (giấy dầu – có thể làm bằng một phần hoặc toàn bộ từ giấy dầu), Nubibo (sử dụng để làm chăn bông).
Bojagi thật sự là một nghệ thuật đặc biệt phải không? Còn rất nhiều điều thú vị khác về Hàn Quốc đang chờ bạn khám phá, đừng bỏ lỡ trong những bài viết sắp tới nhé!
