Lạc đà, loài động vật có vú với quá trình tiến hóa phi thường, xuất phát từ một sinh vật có móng guốc mềm ở Bắc Mỹ cách đây khoảng 55 triệu năm.
Ngày nay, lạc đà thường sống ở vùng khí hậu nóng, trong khi lạc đà Bactrian thích sống ở sa mạc cao nguyên châu Á. So với lạc đà thường, lạc đà Bactrian khỏe mạnh hơn, sức bền lớn, phù hợp để chở hàng hóa trong những hành trình xa xôi qua sa mạc.
Đối với thân hình lớn, lạc đà có đầu nhỏ, cổ dày và cong như cổ thiên nga. Lạc đà có môi chia đôi, giúp chúng thuận lợi khi kiếm ăn. Chúng có đôi chân dài và móng guốc lớn, giúp chúng di chuyển trên sa mạc nóng bỏng.
Bộ lông của lạc đà thường màu nâu và rất dày. Trong mùa đông giá rét, bộ lông dày giữ nhiệt tốt, giúp chúng chống lạnh. Trong mùa hè nóng bức, bộ lông không chỉ phản chiếu ánh sáng Mặt Trời mà còn giúp cách nhiệt, nâng cao khả năng chống nóng của lạc đà.
Mặc dù lạc đà máu nóng, nhưng nhiệt độ cơ thể biến đổi đáng kể giữa ban ngày và ban đêm. Vào ban đêm, nhiệt độ cơ thể khoảng 34°C; vào ban ngày, nhiệt độ cơ thể có thể lên đến 41°C.
Những người hiếm khi tìm hiểu về lạc đà sẽ rơi vào sự ngạc nhiên trước cảnh quả bóng thịt bùng phát từ miệng chúng, điều này khiến nhiều người cảm thấy khó chịu. Vậy quả bóng thịt đó thực sự là gì?
Một số người cho rằng đó là túi thịt của lạc đà, trong khi người khác nói rằng đó là dạ dày của chúng, nhưng cả hai ý kiến này đều không chính xác. Đó chính là lưỡi của lạc đà đực khi chúng đang trong thời kỳ động dục.
Trên thực tế, lạc đà, giống như nhiều loài động vật khác trong thế giới tự nhiên, thực hiện hình thức 'đa thê'. Trong mùa sinh sản, lạc đà đực sẽ giao phối với nhiều lạc đà cái, chúng không quan tâm đến chất lượng hay tỷ lệ sống sót của con cái, mà chỉ quan tâm đến số lượng lạc đà cái mà chúng có thể giao phối được.
Ngược lại với lạc đà đực, lạc đà cái chỉ quan tâm đến chất lượng của con cái. Điều này là do chu kỳ mang thai của lạc đà cái kéo dài tới 13 tháng và một lứa thường chỉ sinh được một con. Không chỉ thế, lạc đà cái chỉ thụ thai hai năm một lần. Với rất ít cơ hội để sinh con, không có gì ngạc nhiên khi lạc đà cái chỉ quan tâm đến chất lượng của con cái, vì vậy chúng rất cẩn thận trong việc chọn lựa bạn tình.
Giống như hầu hết các loài động vật cái khác, lạc đà cái luôn ưu tiên những con khác giới có gen mạnh nhất và vóc dáng khỏe mạnh để làm bạn tình. Vậy con lạc đà đực nào mới đáp ứng được những điều kiện đó?
Đương nhiên, đó chính là con lạc đà đực có quả bóng thịt lớn nhất bùng phát từ miệng (nó có hình cầu do lạc đà đực thổi nó lên).
Lạc đà, được gọi là “thủy thủ của sa mạc”, là người bạn trung thành và đáng tin cậy nhất của con người trên cát trắng. Lạc đà không chỉ chống đói, chịu khát mà còn có khả năng thích nghi với môi trường khắc nghiệt của sa mạc.
Hàm trên và hàm dưới của lạc đà được bao phủ bởi những chiếc gai, có thể làm gãy gai của các loại cây như xương rồng. Tuyến nước bọt của chúng cũng phát triển mạnh, nước bọt có dạng sền sệt, đủ mạnh để chống lại gai của các loài thực vật trên sa mạc.
Với cặp “miệng sắt lưỡi thép” như vậy, lạc đà đực không sợ khó khăn trong môi trường khắc nghiệt của sa mạc. Đối với lạc đà cái, con đực có quả bóng thịt lớn hơn có nghĩa là sức sống và gen của chúng tốt hơn so với những đối thủ khác.
Ngoài khả năng nhai xương rồng, bướu của lạc đà còn có thể lưu trữ một lượng lớn chất béo. Trong khi thiếu thức ăn, chất béo trong bướu được chuyển hóa thành năng lượng để hỗ trợ các hoạt động cơ thể. Ngoài ra, lạc đà còn giảm độ trao đổi chất trong những thời kì khan hiếm thức ăn.
Khoang mũi lạc đà rất lớn, với nhiều ống mỏng và cong bên trong. Khi lạc đà mất nước nặng, những ống này ngừng tiết dịch, tạo ra một lớp da cứng trên bề mặt, giúp lạc đà hấp thụ nước qua quá trình hô hấp mà không làm mất nước ra khỏi cơ thể. Nhờ cơ chế này, lạc đà giảm thiểu mất nước của bản thân.
Dạ dày của lạc đà chứa nhiều bong bóng, giúp chúng lưu trữ hàng chục lít nước mỗi khi uống.
Nếu nhìn từ góc độ này, sự tiến hóa của lạc đà thậm chí còn có thể được so sánh với quá trình phát triển của con người.