Bóng đá trong nhà, hay còn được biết tới là Futsal là một loại hình bóng đá thi đấu bên trong nhà thi đấu, có thể được xem như là một dạng của bóng đá sân nhỏ. Tên của nó có nguồn gốc từ tiếng Bồ Đào Nha 'futebol de salão', tiếng Tây Ban Nha 'fútbol de salón' và tiếng Pháp 'football en salle', đều dịch là 'bóng đá trong nhà'. Nhiều cầu thủ bóng đá chuyên nghiệp đã lựa chọn chơi futsal để luyện tập các kĩ năng cơ bản.
Futsal được thi đấu giữa hai đội, đội hình chính thức ra sân mỗi bên gồm 5 cầu thủ và một số cầu thủ dự bị. Canh giữ cầu môn mỗi bên vẫn là vị trí thủ môn như thông thường. Bóng thi đấu nặng và nhỏ hơn quả bóng đá thông thường.
Lịch sử
Xuất hiện
Sự phát triển của futsal bắt đầu từ năm 1930 tại Montevideo, Uruguay, cùng năm tổ chức lễ khai mạc World Cup ở nước này. Người đầu tiên phát triển môn bóng đá này là Juan Carlos Ceriani đã sáng tạo ra trò chơi dành cho 5 người mỗi đội và có thể chơi trong nhà hoặc ngoài trời. Cũng vào khoảng năm đó, một loại bóng đá tương tự chơi trên sân bóng rổ đã được phát triển ở São Paulo, Brazil. Những loại bóng đá mới này nhanh chóng được chấp nhận khắp Nam Mỹ. Liên đoàn thể thao Brazil đã đưa ra luật lệ chính thức đầu tiên cho futebol de salão vào năm 1958.
Phát triển
Liên đoàn Futsal Quốc tế (Federación Internacional de Fútbol de Salón, International Futsal Federation = FIFUSA) đã được thành lập vào năm 1971 để quản lý môn thể thao này, và tổ chức giải vô địch futsal thế giới đầu tiên đã diễn ra tại São Paulo vào năm 1982. Do một cuộc tranh cãi với FIFA về việc quản lý fútbol, FIFUSA đã ra đời vào năm 1985.
FIFA bắt đầu quản lý môn futsal với những luật lệ riêng và tổ chức giải vô địch futsal FIFA lần đầu tiên đã diễn ra vào năm 1989 tại Rotterdam, Hà Lan. Một trong những thay đổi quan trọng nhất của FIFA đối với futsal là tăng trọng lượng và giảm kích cỡ của quả bóng (kích cỡ số 4 so với bóng tiêu chuẩn) để giảm sự nảy của bóng xuống 30%, điều này giúp cho trò chơi diễn ra nhanh hơn và lần đầu tiên các cầu thủ có thể ghi bàn bằng đầu (mặc dù điều này vẫn khó và không phổ biến).
Năm 2002, các thành viên của PANAFUTSAL đã thành lập AMF, tổ chức quốc tế riêng biệt với FIFA và là người kế vị của FIFUSA. FIFA và AMF tiếp tục cùng quản lý futsal.
Luật chơi
Luật chơi do FIFA hoặc AMF ban hành và duy trì, có thể được điều chỉnh cho phù hợp với từng giải đấu và địa phương cụ thể.
Cầu thủ
Mỗi đội có 5 cầu thủ, bao gồm cả thủ môn. Đội có thể thay thế tối đa 7 cầu thủ, số lần thay không giới hạn. Trận đấu sẽ kết thúc nếu một trong hai đội có dưới 3 cầu thủ.
Trang phục thi đấu của cầu thủ bao gồm áo, quần, tất và giày cao su. Thủ môn có thể mặc quần dài và áo có màu sắc khác để phân biệt với các cầu thủ khác trong đội và với trọng tài. Các cầu thủ khi ra sân không được phép đeo trang sức hoặc các đồ vật khác có thể gây nguy hiểm.
Vị trí thi đấu
Vị trí thi đấu của 5 cầu thủ trên sân thường được gọi bằng tiếng Bồ Đào Nha.
- Goleiro: cầu thủ trấn giữ khung thành, tương đương với Thủ môn.
- Fixo: cầu thủ chơi ở vị trí phòng ngự, tương đương với Hậu vệ hoặc Trung vệ.
- Ala: cầu thủ chơi ở vị trí hai bên, tương đương với Hậu vệ cánh hoặc Tiền vệ cánh.
- Pivo: cầu thủ chơi ở vị trí tấn công, tương đương với Tiền đạo.
Tuy nhiên, tùy thuộc vào diễn biến của trận đấu, các cầu thủ có thể linh hoạt thay đổi vị trí của họ.
Trọng tài
Trận đấu được điều khiển bởi một trọng tài chính, người có quyền dừng trận đấu nếu phát hiện có sự can thiệp từ bên ngoài sân. Trọng tài phụ và trọng tài bàn ghi chép hỗ trợ cho trọng tài chính trong việc quản lý trận đấu. Trọng tài bàn có thể thay thế trọng tài phụ, và trọng tài phụ có thể thay thế trọng tài chính nếu cần thiết do thương tích. Trọng tài luôn đi theo bóng (tương tự như bóng đá sân cỏ) nhưng chỉ quan sát từ ngoài biên và chỉ vào sân khi trận đấu tạm dừng.
Sân thi đấu
Sân được làm từ gỗ hoặc vật liệu nhân tạo, có bề mặt mịn và không bị mài mòn. Kích thước sân thi đấu futsal chuẩn cho các trận đấu quốc tế là từ 38–42m (chiều dài) và từ 20–25m (chiều rộng). Trần nhà sân thi đấu phải có chiều cao từ 4m trở lên. Khung thành cao 2m và rộng 3m. Lưới được gắn vào khung thành bằng sợi đay, cây gai dầu hoặc nylon.
Trước mỗi khung thành là khu vực cấm địa, được đánh dấu bằng vòng tròn bán kính 6m. Đây là nơi mà thủ môn được phép chạm bóng bằng tay. Cú đá phạt đền được trao cho đối phương nếu phạm lỗi trong khu vực này.
Trong tình huống đá phạt góc, các cầu thủ thường phối hợp để tạo ra cơ hội ghi bàn. Đá phạt góc là cơ hội quan trọng để ghi điểm trong futsal.
Khi đội bóng cần ghi bàn gấp trong thời gian còn lại, họ có thể sử dụng chiến thuật 'Power play'. Đây là chiến thuật mạo hiểm khi thủ môn bị bỏ trống để tăng cường tấn công, nhưng cũng có nguy cơ bị phản công và thủ môn trống nhận bàn thua.
Các giải thi đấu quốc tế chính
- Từ 1971 - 2002
- Giải vô địch bóng đá trong nhà thế giới - FIFUSA
- 1982 São Paulo, Brazil. Vô địch: Brazil. Á quân: Paraguay.
- 1985 Madrid, Tây Ban Nha. Vô địch: Brazil. Á quân: Tây Ban Nha.
- 1988 Australia. Vô địch: Paraguay. Á quân: Brazil.
- 1991 Italy. Vô địch: Bồ Đào Nha. Á quân: Paraguay.
- 1994 Argentina. Vô địch: Argentina. Á quân: Colombia.
- 1997 Mexico. Vô địch: Venezuela. Á quân: Uruguay.
- 2000 Bolivia. Vô địch: Colombia. Á quân: Bolivia.
- Từ 2002
- Giải vô địch bóng đá trong nhà thế giới - AMF
- 2003 Asunción, Paraguay. Vô địch: Paraguay. Á quân: Colombia.
- 2007 Mendoza, Argentina.
- Từ 1989
- Giải vô địch bóng đá trong nhà thế giới - FIFA
- 1989 (Rotterdam, Hà Lan). Vô địch: Brazil. Á quân: Hà Lan. Giải ba: Hoa Kỳ. Giải bốn: Bỉ.
- 1992 (Hồng Kông). Vô địch: Brazil. Á quân: Hoa Kỳ. Giải ba: Tây Ban Nha. Giải bốn: Iran.
- 1996 (Barcelona, Tây Ban Nha). Vô địch: Brazil. Á quân: Tây Ban Nha. Giải ba: Nga. Giải bốn: Ukraine.
- 2000 (Guatemala). Vô địch: Tây Ban Nha. Á quân: Brazil. Giải ba: Bồ Đào Nha. Giải bốn: Nga.
- 2004 (Đài Loan). Vô địch: Tây Ban Nha. Á quân: Italy. Giải ba: Brazil. Giải bốn: Argentina.
Chú thích
Liên kết ngoài
Thể thao đồng đội |
---|