Buzz
Mỗi ngày, mỗi chúng ta đều có 1440 phút, 86400 giây, tuy nhiên, nếu không sử dụng thời gian một cách hợp lý, ta sẽ cảm thấy thời gian trôi qua quá nhanh, công việc trở nên lộn xộn mà không có lối thoát. Việc thay đổi cách tư duy để phát triển bản thân, mở ra một con đường mới là điều quan trọng. Cuốn sách '6 Chiếc Mũ Tư Duy' của tác giả Edward de Bono là một lựa chọn tuyệt vời cho bạn. Quyển sách này giới thiệu về cách tư duy song song, giúp quan sát vấn đề từ nhiều góc độ khác nhau và đưa ra quyết định toàn diện nhất. Bằng cách ám chỉ bằng những chiếc mũ có màu sắc khác nhau, độc giả sẽ dễ dàng áp dụng những cách suy nghĩ này vào thực tế.
Sau khi ra mắt, cách tư duy song song trong cuốn sách '6 Chiếc Mũ Tư Duy' đã nhanh chóng thay thế cách tư duy tranh luận truyền thống trên toàn thế giới, từ các quản trị viên cao cấp của các tập đoàn lớn đến những đứa trẻ ở trường học, từ những ngôi làng nhỏ cho đến các quan chức chính phủ.
Không có một định nghĩa cụ thể cho mỗi chiếc mũ, điều này cho phép bạn tự do sử dụng và giải quyết vấn đề theo cách của riêng mình.
CHIẾC MŨ MÀU TRẮNG
Biểu tượng cho dữ liệu chính xác, số liệu, và thông tin khách quan.
Để sử dụng mũ trắng một cách thành thạo và hiệu quả, bạn cần luyện tập và nổ lực nhiều. Khi sử dụng mũ trắng đúng cách, bạn không cần phải tranh luận mà chỉ cần quan sát và ghi nhận thông tin cần thiết để sử dụng sau này.
Trong các cuộc họp ở Nhật Bản, mọi người thường chỉ lắng nghe mà không tranh luận. Điều này không phủ nhận tác dụng của tranh luận nhưng cần lưu ý không để cái tôi chi phối và mất đi sự khách quan.
Mỗi ngày, bạn nhận được vô số thông tin từ nhiều nguồn khác nhau, nhưng không thể đảm bảo độ chính xác 100%. Một vấn đề có thể có nhiều kết quả khác nhau tùy thuộc vào góc nhìn. Không gì là tuyệt đối trong tư duy theo mũ trắng; nó chỉ đóng vai trò chỉ đường, phần còn lại là do bạn quyết định.
CHIẾC MŨ MÀU ĐỎ
Màu đỏ biểu hiện cho sự giận dữ và đam mê. Chiếc mũ này đại diện cho ngọn lửa của cảm xúc. Trong công việc, chúng ta cần giải quyết vấn đề mà không bị cảm xúc chi phối, nhưng chúng vẫn tồn tại. Chiếc mũ màu đỏ cho phép ta thể hiện dự cảm và linh cảm, định hướng cảm xúc để giải quyết vấn đề.
Để sử dụng chiếc mũ đỏ hiệu quả, bạn cần hiểu rõ mục đích của nó, không thì bạn sẽ lạc lối. Đó là để nắm bắt và thể hiện cảm xúc ngay lập tức mà không cần phải giấu giếm hoặc phán đoán về chúng.
Mục tiêu của chiếc mũ đỏ là thể hiện cảm xúc cá nhân. Dù nhiều người cho rằng không nên để cảm xúc xen vào khi giải quyết vấn đề, nhưng thực tế là cảm xúc có thể tác động tích cực vào suy nghĩ và đưa bạn đến kết quả mong muốn.
Chiếc mũ đỏ giúp ta thể hiện cảm xúc một cách trực tiếp, giúp chúng không bị kìm nén và điều chỉnh chúng theo hướng tích cực.
Khi bạn đội chiếc mũ đỏ, bạn không cần phải giải thích hoặc biện minh cho cảm xúc của mình, cũng không cần phải thuyết phục người khác về chúng.
NÓN ĐEN BÍ ẨN
Mặc dù được gán cho cái tên có vẻ u ám, nhưng nón đen lại là một trong những loại phụ kiện được ưa chuộng nhất. Điều này là do tác giả và những người đã từng sử dụng nó đều đồng lòng rằng đây chính là một chiếc nón quan trọng. Khi đội nón đen, bạn sẽ cảm thấy tỉnh táo, cảnh giác hơn. Nó là một dấu hiệu cảnh báo về những điểm yếu của vấn đề, buộc chúng ta phải cẩn trọng hơn.
Tư duy theo cách của chiếc nón đen là một loại tư duy đa chiều, trong đó, bộ não của chúng ta sẽ hoạt động mạnh mẽ để tìm kiếm những nguy cơ tiềm ẩn, những khó khăn và trở ngại. Nó khuyến khích chúng ta tìm kiếm những điểm tối tăm, tiêu cực của vấn đề.
Sự phê phán thường xuất hiện trong những cuộc tranh luận, nhưng chiếc nón đen không phải lúc nào cũng cho phép điều đó xảy ra. Nó chỉ cho phép phê phán những sai sót trong phương pháp luận mà thôi. Mỗi người đều có quan điểm riêng của mình, đặc biệt khi tham gia vào một cuộc tranh luận, vì vậy, người lãnh đạo phải biết cách thực hiện vai trò điều phối của mình. Tuy nhiên, vì chiếc nón đen có tính chất phê phán, nên đã có nhiều người lạm dụng nó quá mức.
Khi áp dụng tư duy theo cách của chiếc nón đen, chúng ta cần phải cực kỳ cẩn thận và tránh việc lạm dụng trong quá trình tư duy đa chiều. Mọi thứ có thể quay trở lại điểm xuất phát hoặc thậm chí làm suy giảm giá trị của chiếc nón đen và cả hệ thống tư duy của Phương pháp 6 chiếc nón tư duy. Điều này giống như khi bạn đang lái xe trên đường, một sai lầm nhỏ có thể gây ra tai nạn, đe dọa tính mạng của những người xung quanh cũng như chính bản thân bạn.
MŨ VÀNG TƯƠI SÁNG
Ngược lại hoàn toàn với chiếc mũ màu đen, mũ vàng biểu tượng cho ánh sáng lạc quan. Tuy nhiên, đây là chiếc mũ khá khó sử dụng vì chúng ta thường có xu hướng nhạy cảm và đề phòng hơn là nhận ra những điểm tích cực của vấn đề. Do đó, nó đòi hỏi người ta phải bỏ ra thời gian để khám phá và phát hiện ra các giá trị.
Một tư duy lạc quan, một tinh thần lạc quan là điều mà chiếc mũ vàng yêu cầu. Chúng ta có thể chọn nhìn vào mặt sáng của vấn đề để khai thác, cũng như tránh xa những sai lầm, những nguy cơ tiềm ẩn khi gặp phải mặt xấu của nó. Chiếc mũ vàng hướng chúng ta xây dựng kế hoạch cho tương lai, mặc dù chúng ta không thể biết trước được tương lai nhưng đó là nền tảng để chúng ta phấn đấu, rút ra những bài học quý báu để áp dụng sau này.
Những ý tưởng sẽ mãi chỉ là ý tưởng nếu bạn chỉ biết ngồi đó và mơ mộng, tin rằng thành công sẽ đến với bạn mà không có hành động nào. Đó không phải là lạc quan mà là mù quáng, và bạn có thể không bao giờ đạt được thành công. Nhưng đừng vì vậy mà trở nên bi quan, vì cuối cùng, thành công sẽ đến với những ai có niềm tin và hành động để thực hiện ước mơ của mình.
Tầm nhìn phải đi trước, dựa trên điều đó mới có thể quyết định được hình thức và kế hoạch đầu tư chi tiết, bao gồm cả khả năng sinh lợi và điều kiện khả thi của dự án. Điều này cũng bao gồm việc thực hiện và xứng đáng với những nỗ lực đầu tư.
Tầm nhìn định hình suy nghĩ và hành động. Ai đã có tầm nhìn phải biết tận dụng, còn ai chưa có thì hãy rèn luyện từng ngày. Đừng tìm đâu xa, hãy học hỏi từng ngày. Đừng lo, vẫn có người giống bạn, họ cũng đang tìm đường đi. Nếu chấp nhận cuộc sống hiện tại, bạn sẽ có cuộc sống bình thường. Nhưng nếu chấp nhận thay đổi, nỗ lực hết mình, bạn sẽ có cuộc sống đặc biệt. Tất cả tùy thuộc vào bạn!
Nhiều người nhầm lẫn rằng tư duy lạc quan là tư duy sáng tạo. Nhưng điều đó không hoàn toàn đúng. Mục tiêu của chiếc mũ vàng là hiệu quả, không chỉ là sáng tạo.
Chiếc mũ vàng không chỉ tập trung vào tư duy lạc quan mà còn là nơi dự đoán và tìm kiếm cơ hội. Nó betôn tầm nhìn và ước mơ.
Nói đến màu xanh lục, ta liên tưởng đến hình ảnh của thiên nhiên tươi mới và sức sống. Chiếc mũ xanh lục là biểu tượng của sức sống và sự sáng tạo.
Màu xanh lục là biểu tượng của năng lượng và sự sáng tạo, nơi ta thể hiện ý tưởng của mình.
Bạn cảm thấy mình thiếu sáng tạo? Khó lòng nảy sinh ra những ý tưởng mới? Đừng lo lắng, chiếc mũ xanh lục sẽ giúp bạn khám phá khả năng của mình, nó không phân biệt đối tượng, mà luôn sẵn lòng chia sẻ lợi ích cho tất cả mọi người. Nó sẽ giúp bạn thoát khỏi những khuôn mẫu tư duy cũ kỹ để mở ra những con đường mới.
Hầu hết mọi người đều muốn an toàn. Họ thích cảm giác đúng đắn và không bao giờ sai lầm. Nhưng sự sáng tạo lại đòi hỏi sự dám nghĩ độc đáo, đôi khi cần phải mạo hiểm. Tương lai không thể dự đoán trước, nhưng chúng ta có thể hy vọng vào điều tốt lành. Không giống như những chiếc mũ khác, chiếc mũ xanh lục thúc đẩy chúng ta phải tìm kiếm những ý tưởng mới mẻ mà không ép buộc, từ đó thúc đẩy sự sáng tạo. Mục tiêu của nó là khuyến khích mọi người dành thời gian suy nghĩ để tạo ra những ý tưởng mới.
Khi học toán, bạn thường thực hiện các phép tính và tìm ra kết quả. Sau đó, bạn có thể quên nó và chuyển sang một bài toán mới mà không lưu tâm đến nó nữa. Tuy nhiên, cách tiếp cận này không áp dụng được vào cuộc sống thực. Vì lý thuyết thường cách xa thực tế, mỗi vấn đề có thể có nhiều cách giải quyết và nhiệm vụ của bạn là tìm ra giải pháp tối ưu nhất. Nếu bạn cứ mãi nghĩ rằng vấn đề này sẽ được giải quyết như thế nào mà không mở lòng tìm kiếm những con đường mới, thì cuộc sống sẽ trở nên tẻ nhạt. Tôi tin rằng bạn không muốn điều đó xảy ra.
Thông qua chiếc mũ này, tác giả đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc có tư duy đa chiều. Việc áp dụng tư duy linh hoạt, hình thức và thái độ, để tạo ra những điều mới mẻ và nhận thức sâu sắc.
'Chúng ta cần phải vượt qua những kiến thức hiện có, những điều đã rõ ràng và những điều khiến ta thoả mãn.'
MŨ XANH BIẾC
Sau khi đã sử dụng mọi loại mũ khác, chiếc mũ xanh này tiếp tục làm nhiệm vụ nhìn nhận mọi thứ từ trên cao xuống. Trong quá trình tư duy, nó duy trì kỷ luật để đảm bảo sự hoàn hảo của các mũ khác, kiểm soát toàn bộ quá trình vì 'bầu trời áp đảo mọi thứ'.
Nó giúp chúng ta xác định trọng điểm của vấn đề một cách rõ ràng, dứt khoát, và đảm bảo rằng 'tàu không lạc khỏi quỹ đạo ban đầu'.
Thay vì tìm kiếm một định nghĩa hoàn hảo cho một vấn đề, hãy suy luận nhiều định nghĩa khác nhau cho cùng một vấn đề.
Như một lãnh đạo của một tổ chức, nó giúp dẫn dắt các luồng tư duy một cách rõ ràng. Thường được sử dụng để chỉ huy, nó là biểu tượng của sự lãnh đạo bền vững. Ngoài ra, mũ xanh còn được dùng để tổng kết quá trình tư duy, làm nét cho quyết định cuối cùng tác động đến tất cả mọi thứ chúng ta đang tiến tới.
Khi bạn đang phân vân, không biết phải làm gì, phải sử dụng loại mũ nào trong tình huống nào vì đường biên giữa chúng quá mỏng manh. Nhưng đừng lo lắng, phương pháp '6 chiếc mũ tư duy' không đặt ra các rào cản cho bạn đâu! Mục đích của Edward de Bono không phải là làm cho bạn cảm thấy bối rối hơn, mà là giúp bạn tìm hướng và thoát ra khỏi lối tư duy cổ điển. Nắm vững quy tắc của trò chơi sẽ giúp bạn có cơ hội chiến thắng cao hơn, khi đó, hoạt động tư duy sẽ trở nên thú vị, đầy hứng thú và hiệu quả hơn.
Tác giả: Anh Thi - Bookademy
