Bước sóng là khoảng cách ngắn nhất giữa hai điểm dao động cùng pha hoặc khoảng cách giữa hai đỉnh sóng (điểm mà sóng đạt giá trị lớn nhất), hoặc tổng quát là giữa hai cấu trúc lặp lại của sóng, tại một thời điểm nhất định. Thường được ký hiệu bằng chữ Hy Lạp lambda (λ).
Liên quan đến chu kỳ
Chu kỳ T của sóng được xác định là thời gian ngắn nhất mà một cấu trúc sóng lặp lại tại một điểm. Thời gian này bằng khoảng cách giữa hai cấu trúc lặp lại, bước sóng (λ), chia cho vận tốc lan truyền của sóng, v:
Liên quan đến tần số
Tần số f của sóng, tức số lần sóng đi qua một điểm trong một đơn vị thời gian, là nghịch đảo của chu kỳ sóng. Do đó
Với sóng điện từ (radio, vi sóng,...) mối liên hệ này là: bước sóng (đơn vị mét) = 300 / tần số (đơn vị MHz).
Trong quang học
Trong nhiều môi trường truyền ánh sáng, vận tốc giảm n lần với n là chỉ số khúc xạ của môi trường. Do đó:
Với:
- λ0 là bước sóng trong chân không.
Khi không nói cụ thể, bước sóng của bức xạ điện từ thường được hiểu là bước sóng trong chân không.
Với các hạt
Louis-Victor de Broglie phát hiện ra rằng mọi hạt có động lượng p có thể được xem như một 'chùm sóng', hay được gọi là sóng de Broglie, với bước sóng:
với h là hằng số Planck
Theo công thức này, các sóng có bước sóng càng ngắn thì có động lượng và do đó năng lượng càng cao.
- Biển sóng
- Chu kỳ sóng
- Tần số sóng