Buzz
Làng chiếu Bàn Thạch là một trong những làng nghề truyền thống lâu đời nhất ở Quảng Nam. Du khách đến đây có thể tự mình chứng kiến người thợ thủ công đang dệt những chiếc chiếu đầy màu sắc, đậm chất văn hóa của đất Quảng.
Khi nhắc đến làng chiếu Bàn Thạch Quảng Nam, người ta thường nghĩ ngay đến hình ảnh của những người thợ thủ công chăm chỉ làm việc bên khung dệt, tiếng thoi đưa réo rắt và những sợi cói được nhuộm màu sắc rực rỡ phơi khô dưới nắng. Nếu có cơ hội du lịch Quảng Nam, hãy ghé thăm làng chiếu Bàn Thạch nhé!
1. Giới thiệu về làng chiếu Bàn Thạch
Trải nghiệm hành trình khám phá các làng nghề truyền thống nổi tiếng của xứ Quảng sẽ trở nên đặc biệt hơn khi bạn ghé thăm làng chiếu Bàn Thạch, khám phá bí quyết làm chiếu độc đáo đã tồn tại hơn 500 năm.
1.1. Làng chiếu Bàn Thạch ở đâu?
Quảng Nam là vùng đất nổi tiếng với nhiều làng nghề truyền thống, trong đó không thể không nhắc đến làng chiếu Bàn Thạch tọa lạc tại thôn Đông Bình, xã Duy Vinh, huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam. Thôn Đông Bình với làng chiếu Bàn Thạch nằm giữa ba dòng sông (sông Thu Bồn, sông Ly Ly và sông Trường Giang) như một ốc đảo, tách biệt với thế giới bên ngoài.
1.2. Nguồn gốc của làng nghề làm chiếu Bàn Thạch
Theo sách sử ghi lại, trong thời kỳ Trịnh Nguyễn tranh đấu quyền lực, người dân từ các vùng từ Hà Tĩnh đến Thái Nguyên đã di cư về phía Nam và đến Quảng Nam. Họ thấy được điều kiện thuận lợi về thiên nhiên và con người ở đây, nên đã quyết định dừng chân, khai phá và làm ăn. Trong quá trình di cư, người dân mang theo nghề làm chiếu để phát triển ở vùng đất mới này.
Với thiên nhiên phong phú, ở đây có hàng nghìn hecta đất canh tác cói và đay, cao đến ngực người, nhấp nhô theo làn gió. Tận dụng những lợi thế này, người dân đã sử dụng cây cói và đay để dệt thành những chiếc chiếu bền vững, nổi tiếng khắp nơi. Với vị trí địa lý thuận lợi, nằm ở hợp lưu của ba con sông lớn, Bàn Thạch đã trở thành trung tâm thương mại sôi động.
Làng nghề này có lịch sử phát triển hơn 500 năm. Sản phẩm của làng chiếu Bàn Thạch nổi tiếng khắp nơi, từng là hàng hóa quý giá dành cho cả triều đình lẫn quý tộc.
2. Điểm đến du lịch làng làm chiếu Bàn Thạch ngày nay có những gì đặc sắc?
2.1. Làng nghề dệt chiếu Bàn Thạch
Qua hơn 500 năm, làng chiếu Bàn Thạch đã trải qua nhiều biến động của lịch sử, nhưng nghề truyền thống này vẫn là phần không thể thiếu trong cuộc sống của cộng đồng ở đây. Theo thống kê, vào thời kỳ phát triển mạnh nhất, làng Bàn Thạch có khoảng 1.356 người, trong đó có hơn 700 người theo nghề dệt chiếu.
Gần 90% thu nhập của người dân ở đây đến từ việc dệt và bán chiếu. Vì vậy, hầu hết mọi người ở làng, từ trẻ đến già, nam hay nữ đều tham gia vào nghề dệt chiếu. Tuy nhiên, trong vài năm gần đây, sản phẩm chiếu cói gặp khó khăn trong việc tiêu thụ, giá thành giảm sút, nên nhiều người dân đã chuyển sang nghề khác, khiến nghề truyền thống này đứt gãy.
2.2. Nghe câu chuyện về nghề dệt chiếu Bàn Thạch
Khi du lịch vào làng chiếu Bàn Thạch, du khách sẽ được trải nghiệm quy trình tạo ra những chiếc chiếu tuyệt đẹp của người dân ở đây.
Nguyên liệu chính để làm chiếc chiếu là cói và sợi đay. Người dân sẽ bắt cói về nhà, chẻ thành những sợi nhỏ và phơi dưới ánh nắng mạnh khoảng 4 - 5 ngày. Khi sợi chiếu đã khô, phải đảm bảo vẫn giữ được độ dai và chắc thì mới tiến hành các bước làm chiếu.
- Bước nhuộm màu: Sau khi sợi chiếu đã khô đạt chuẩn, chúng sẽ được nhuộm màu. Để có màu sắc đẹp và không phai, người dân ở đây thường nhúng từng chùm nhỏ vào nồi chất màu đã nấu. Sau khi nhuộm màu, sợi cói sẽ được phơi khô dưới ánh nắng. Lưu ý, phơi dưới ánh nắng mặt trời một cách vừa phải, tránh mốc do ánh nắng yếu hoặc gãy do ánh nắng quá mạnh.
- Bước dệt chiếu: Để dệt chiếc chiếu Bàn Thạch, người ta cần chuẩn bị khung và thoi dệt. Quá trình dệt phải được thực hiện bởi hai người, một người đưa thoi, luồn sợi và một người khác kéo khung cửi. Khi dệt xong, chiếc chiếu sẽ được cắt vuông và cố định lại 4 cạnh để không bị rách ra. Người dân ở làng thường mất khoảng 3 - 4 tiếng để dệt một chiếc, và mỗi ngày có thể làm được 4 - 5 chiếc.
Điểm đặc biệt của các sản phẩm chiếu ở làng Bàn Thạch là họa tiết tinh xảo được tạo thành từ những sợi cói và đay đã được nhuộm màu, chứ không phải in họa tiết lên chiếu.
2.3. Khám phá phiên chợ làng chiếu Bàn Thạch
Ngoài việc khám phá quy trình làm chiếu thủ công, khi đến làng chiếu Bàn Thạch, du khách không nên bỏ lỡ cơ hội trải nghiệm phiên chợ chiếu địa phương. Điều này cũng là một trải nghiệm độc đáo khiến du khách cảm thấy thú vị khi ghé thăm Bàn Thạch.
Chợ phiên ở đây bắt đầu từ rất sớm, khoảng 4 - 5 giờ sáng, với không khí đông đúc và sôi động. Tại chợ phiên Bàn Thạch, du khách sẽ được chiêm ngưỡng những sản phẩm chiếu thủ công đa dạng về hoa văn và màu sắc.
Bên cạnh đó, khi đến với xứ Quảng, du khách không nên bỏ lỡ các điểm đến nổi tiếng như du lịch Hội An - Quảng Nam như: VinWonders Nam Hội An, phố cổ Hội An, Cù Lao Chàm, thánh địa Mỹ Sơn,...
Hành trình khám phá Quảng Nam và các làng nghề truyền thống sẽ trở nên hoàn hảo hơn nếu du khách chọn lựa lưu trú tại Vinpearl Resort & Spa Hội An hoặc Vinpearl Resort & Golf Nam Hội An. Hai khu nghỉ dưỡng này mang đến:
- Không gian sang trọng, đẳng cấp
- Dịch vụ cao cấp và nhiều tiện ích độc đáo
- Thưởng thức những món ăn ngon và đồ uống độc đáo
Tất cả những điều này sẽ mang lại cho du khách trải nghiệm nghỉ dưỡng tuyệt vời nhất và những khoảnh khắc thư giãn để sẵn sàng cho hành trình tiếp theo.
