1. Bướu huyết thanh là gì?
Bướu huyết thanh là tình trạng da đầu của trẻ sơ sinh bị sưng phù sau sinh. Mặc dù không gây ảnh hưởng đến xương sọ hay não bộ nhưng có thể gây ra biến chứng sau này nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.
Dấu hiệu nhận biết khá đơn giản. Trên đầu trẻ xuất hiện một khối phình ra ngay sau khi sinh. Chỗ phình này có thể mềm, hơi sưng. Về sau, khối sưng dưới da bị vôi hóa, cứng hơn. Quá trình vôi hóa theo thời gian sẽ giúp khối sưng u nhỏ dần và biến mất mà không cần phải can thiệp.
Sự phình to của đầu trẻ sơ sinh là dấu hiệu của bướu huyết thanh
2. Các nguyên nhân tạo ra bướu huyết thanh
Bướu huyết thanh xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Có những yếu tố được xác định là gây ra tình trạng này với nguy cơ cao:
Các nguyên nhân dẫn đến bướu huyết thanh
Bướu huyết thanh chủ yếu do tác động vật lý lên đầu trẻ sơ sinh gây ra. Điều này thường xảy ra do áp lực từ vùng chậu của người mẹ khi sinh và áp lực khi đi qua ống âm đạo. Đôi khi, bướu máu có thể hình thành trên đầu trẻ ngay từ khi trong bụng mẹ do áp lực từ vùng chậu lên vùng sọ của thai nhi.
Các yếu tố rủi ro có nguy cơ cao gây bướu huyết thanh
Một số yếu tố rủi ro có thể gây bướu huyết thanh ở trẻ sơ sinh bao gồm:
- Sự vỡ ối sớm có thể gây khó khăn cho quá trình chuyển dạ.
- Lượng nước ối quá ít cũng có thể gây khó khăn trong quá trình sinh nở, tăng nguy cơ gây rủi ro cho trẻ sơ sinh, đặc biệt là bướu huyết thanh.
Khi sinh con lần đầu, phụ nữ thường gặp khó khăn, xương vùng chậu có thể là nguyên nhân tăng nguy cơ cho trẻ sơ sinh.
Cơn co thắt Braxton-Hicks có thể làm tử cung căng cơ quá mức, tạo áp lực lên đầu của thai nhi trong quá trình sinh.
Khi quá trình chuyển dạ kéo dài, áp lực lên đầu thai nhi càng tăng, đặc biệt là ở vùng chậu và ống tử cung.
Vị trí thai nhi không thuận, đặc biệt là khi đầu thai nhi không hướng xuống dưới, có thể gây ra khó khăn trong quá trình chuyển dạ và tăng áp lực lên đầu của bé.
Việc sử dụng các công cụ hỗ trợ như 'kẹp' cũng có thể gây ra nguy cơ bướu huyết thanh ở đầu thai nhi sau khi sinh.
Thai nhi có kích thước lớn có thể làm cho quá trình chuyển dạ trở nên khó khăn hơn, đặc biệt là khi phải đi qua vùng chậu.
Một số trường hợp có thể gây tê màng cứng, khiến cho phần dưới của mẹ bị tê liệt và không thể tạo áp lực đẩy thai nhi ra ngoài, tăng nguy cơ bướu huyết thanh cho bé.
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến bướu huyết thanh ở trẻ
3. Bướu huyết thanh có thể gây nguy hiểm như thế nào?
Thường thì, bướu huyết thanh không gây ra nguy hiểm và có thể tự tiêu biến theo thời gian mà không cần can thiệp. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, việc can thiệp ngoại khoa là cần thiết để điều trị tình trạng u bướu này. Nếu không, có thể dẫn đến những vấn đề ảnh hưởng đến sức khỏe của bé như:
Gây ra tình trạng da vàng ở trẻ sơ sinh
Tình trạng da vàng là khá phổ biến ở trẻ em mắc bướu huyết thanh. Nguyên nhân là do lượng bilirubin trong máu tăng cao do ảnh hưởng từ bướu huyết thanh. Tình trạng này có thể được cải thiện thông qua liệu pháp điều trị hợp lý.
Gây ra tình trạng thiếu máu
Việc hình thành u bướu huyết thanh có thể ảnh hưởng đến tuần hoàn máu trong cơ thể, đặc biệt là việc tạo ra các u khiến cho máu chảy ra ngoài. Khi u bướu huyết thanh lớn lên, tình trạng thiếu máu càng trở nên nghiêm trọng.
U bướu huyết thanh có thể gây ra tình trạng vàng da và thiếu máu ở trẻ sơ sinh
Nhiễm trùng
Nhiễm trùng là một biến chứng của u bướu huyết thanh khi không được điều trị kịp thời. Vị trí hình thành u bướu huyết thanh bị vi khuẩn xâm nhập gây nhiễm trùng. Tình trạng này thường xuất hiện sớm, thậm chí trong tuần đầu tiên sau sinh. Trẻ có thể bị sốt, u huyết thanh sưng to và có thể có dịch tiết bất thường. Đây là tình trạng nguy hiểm, trẻ cần được kiểm tra và điều trị kịp thời.
Gây ra tình trạng rụng tóc
Bướu huyết thanh khi kéo dài sẽ dẫn đến tình trạng rụng tóc ở vùng da xung quanh. Tuy rụng tóc có thể hồi phục sau một thời gian nhưng cũng có thể mất rất lâu để khôi phục hoàn toàn.
Bướu huyết thanh ở trẻ sơ sinh cần được quan sát và điều trị kịp thời.
4. Phương pháp điều trị bướu huyết thanh là gì?
Chẩn đoán bướu huyết thanh không đòi hỏi xét nghiệm ngoài việc kiểm tra về các biểu hiện vật lý bên ngoài cơ thể. Dấu hiệu của bướu thường rất rõ ràng. Trong trường hợp trẻ có những biểu hiện không bình thường liên quan đến bên trong hoặc tổn thương nghiêm trọng, cần phải tiến hành thêm các xét nghiệm để có căn cứ cho quá trình điều trị sau này.
Bướu huyết thanh trong hình thức bình thường thường không cần phải điều trị hoặc can thiệp gì. Các khối u sẽ tan biến sau vài ngày sau khi sinh. Trong một số trường hợp, các khối u có thể dần biến mất sau 2-6 tuần sau khi sinh. Đối với trẻ bị thiếu máu do bướu huyết thanh, có thể cần phải tiến hành truyền máu. Tuy nhiên, trẻ cần được quan sát chặt chẽ, và nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào như sưng to hơn, sốt, hoặc trẻ quấy khóc, cần phải đưa vào viện cấp cứu để điều trị ngay.
Bướu huyết thanh chỉ là một trong những nguy cơ tiềm ẩn trong quá trình sinh nở không an toàn. Để tránh mọi rủi ro không mong muốn và có thể dự phòng được, mẹ bầu cần được thăm khám thai đều đặn, theo dõi sức khỏe trước khi sinh và thực hiện các phương pháp kiểm tra, chẩn đoán trước khi sinh để chọn phương pháp sinh nở an toàn nhất cho cả mẹ và bé.
Bệnh viện Đa khoa Mytour hiện nay là một địa chỉ đáng tin cậy mà nhiều phụ huynh lựa chọn để chăm sóc sức khỏe cho bé. Với đội ngũ y bác sĩ chuyên nghiệp, giàu kinh nghiệm và hệ thống cơ sở vật chất, trang thiết bị y tế hiện đại, khang trang, đây là nơi mang lại sự yên tâm tuyệt đối cho bạn và người thân của bạn.