Cá rô phi - nguồn gốc, dinh dưỡng và các món ngon dễ làm

Đối với người Việt Nam, cá rô phi là một loại cá quen thuộc, có thể chế biến thành nhiều món ngon như kho, chiên, nấu canh,... Hôm nay, Mytour sẽ chia sẻ thêm về nguồn gốc, dinh dưỡng và các món ngon dễ làm với cá rô phi. Mời các bạn đọc theo dõi nhé!

Cá rô phi là loài cá phổ biến ở Việt Nam, có nguồn gốc từ châu Phi, nổi tiếng với hương vị thơm ngon, giàu dinh dưỡng, giá cả phải chăng và dễ chế biến. Tuy nhiên, hiện nay, cá rô phi chủ yếu được nuôi trong trại, gặp nhiều rủi ro từ các chất ô nhiễm hữu cơ. Hãy cùng khám phá thông tin về cá rô phi qua bài viết dưới đây.

Khám phá về cá rô phi

Theo GS. TS. Nguyễn Lân Hùng, cá rô phi (Tilapia) là tên chung cho các loại cá nước ngọt phổ biến, xuất xứ từ châu Phi, bao gồm nhiều chủng loại thuộc họ Cichlidae.

Cho tới năm 1964, đã biết khoảng 30 loài cá rô phi, đến nay có tới hơn 100 loài, trong đó khoảng 10 loài có giá trị kinh tế. Các loài cá rô phi thường nuôi là cá rô phi vằn, rô phi xanh, rô phi đỏ và rô phi đen, trong đó phổ biến nhất là cá rô phi vằn.

Hiện nay, cá rô phi không chỉ được nuôi ở châu Phi mà còn được nuôi ở nhiều quốc gia trên thế giới, đặc biệt là ở các nước nhiệt đới và cận nhiệt đới, trong đó có Việt Nam.

Cá rô phi có đặc điểm dễ nuôi, thịt ngon và có giá trị thương phẩm cao. Cá sinh trưởng nhanh, ít bị bệnh, thức ăn cho cá cũng có giá thành thấp, do đó, người ta có thể dễ dàng nuôi cá ở nhiều mô hình khác nhau.

Cá rô phi có khả năng chịu đựng tốt với môi trường, nên trong vài chục năm trở lại đây, cá rô phi đã trở thành loài cá nuôi công nghiệp, với sản lượng lớn và giá trị kinh tế cao.

Thành phần dinh dưỡng và công dụng của cá rô phi

Theo Chứng nhận hữu cơ của USDA (Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ), cá rô phi có chứa nhiều chất dinh dưỡng, bao gồm protein, lipid, cholesterol, kali, các loại vitamin như vitamin D, B12,... và nhiều dưỡng chất khác.

Cụ thể, giá trị dinh dưỡng trong 100 gam cá rô phi như sau: Calo (kcal): 128, Lipid: 2,7 g, Cholesterol: 57 mg, Natri: 56 mg, Kali: 380 mg, Protein: 26 g, Canxi: 14 mg, Vitamin D: 150 IU, Vitamin B12: 119 µg, Sắt: 0,7 mg, Vitamin B6: 0,1 mg, Magiê: 34 mg.

Các khoáng chất như phốt pho có trong cá rô phi giúp bảo vệ và phát triển xương khỏe mạnh. Phốt pho là yếu tố quan trọng để duy trì và phát triển xương, móng tay, đồng thời có thể ngăn ngừa các bệnh liên quan đến xương hiệu quả.

Ngăn ngừa ung thư, tốt cho sức khỏe tuyến giáp

Cá rô phi chứa nguồn selen phong phú, là chất chống oxi hóa mạnh mẽ giúp phòng tránh ung thư. Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng selen không chỉ giúp giảm các hoạt động gây hại trong cơ thể mà còn chống lại quá trình oxi hóa một cách hiệu quả.

Tăng cường chức năng não

Không chỉ chứa kali, cá còn

Bảo vệ tim mạch

Axit béo omega-3 hỗ trợ cải thiện sức khỏe tim mạch, giảm huyết áp cao và ngăn ngừa các bệnh như đột quỵ, xơ vữa động mạch và bệnh tim. Do đó, cá rô phi là một lựa chọn lý tưởng cho những người mắc các vấn đề về tim mạch.

Bảo vệ da trước lão hóa

Cá rô phi cung cấp chất chống oxi hóa và vitamin C, E làm cho làn da của bạn trở nên khỏe mạnh hơn. Nó có thể cải thiện tình trạng da, giúp da bạn trở nên mịn màng và đẹp hơn. Nếu bạn muốn loại bỏ nếp nhăn và ngăn chặn quá trình lão hóa, hãy thường xuyên bổ sung cá rô phi vào chế độ dinh dưỡng của mình!

Hỗ trợ giảm cân và tăng cường hệ miễn dịch

Đây là loại cá giàu protein, ít calo nên khi tiêu thụ cá, bạn sẽ nhận được dưỡng chất cần thiết cho cơ thể mà không lo tăng cân. Nếu bạn muốn giảm cân và tăng cường sức đề kháng, hãy không quên thêm cá rô phi vào chế độ ăn hàng ngày nhé!

Rủi ro khi ăn cá rô phi

Mặc dù cá rô phi giàu chất dinh dưỡng, nhưng cũng có những rủi ro khi tiêu thụ.

Ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe, tăng nguy cơ viêm nhiễm

Theo Khảo sát về sự tích lũy của Pb từ môi trường tự nhiên vào cá rô phi và đánh giá về rủi ro sức khỏe cho người tiêu dùng (Nguyễn Minh Trí, Trần Thị Như Xuân, Nguyễn Hải Phong) từ Tạp chí Kiểm nghiệm và An toàn thực phẩm - Viện kiểm nghiệm an toàn vệ sinh thực phẩm Quốc gia, kết quả nghiên cứu cho thấy: Cá rô phi vằn đã được khảo sát ở một số hồ thuộc kinh đô Huế có hàm lượng Pb trong phần thịt ở mức cao hơn so với tiêu chuẩn cho phép của Bộ Y tế, do đó không đảm bảo an toàn cho người tiêu dùng.

Theo một nghiên cứu khác được thực hiện tại Đại học Wake Forest (Mỹ) vào năm 2008, hàm lượng omega 6 vượt trội so với omega 3 trong cá rô phi (tỷ lệ 11/1) sẽ gây nguy hiểm cho người tiêu dùng: Tăng nguy cơ mắc bệnh suyễn, viêm khớp và các bệnh viêm khác trong cơ thể.

Cá có thể bị ô nhiễm bởi các chất hóa học độc hại từ môi trường nuôi trồng

Cá rô phi cũng có thể bị nhiễm độc bởi các chất hóa học độc hại trong môi trường. Các chất ô nhiễm từ kênh, rạch thường chứa nhiều kim loại nặng như chì, thủy ngân, asen, cadmium, chrome, kẽm, mangan..., tích tụ trong cơ thể sinh vật thủy sinh. Những chất này khi thâm nhập vào cơ thể con người có thể gây nên nhiều vấn đề sức khỏe, thậm chí là ung thư.

Cá rô phi thường ăn các chất thải từ các loài động vật khác

Theo thông tin từ bộ Nông nghiệp Mỹ vào năm 2009, hầu hết cá rô phi được nhập khẩu từ Trung Quốc trên thị trường Mỹ đều chứa các chất gây ung thư. Để tiết kiệm chi phí, người nuôi thường sử dụng chất thải từ gia súc và gia cầm để làm thức ăn cho cá rô phi, dẫn đến tỷ lệ nhiễm khuẩn rất cao.

Vì vậy, các chuyên gia khuyến nghị rằng, người tiêu dùng nên ưu tiên sử dụng các loại cá từ môi trường tự nhiên hoặc được nuôi trồng và có nguồn gốc từ Hoa Kỳ, Canada, Hà Lan, Peru, Ecuador,... vì chúng cung cấp nhiều dinh dưỡng hơn và giảm thiểu rủi ro khi sử dụng, đặc biệt có thể lựa chọn các loại cá như cá hồi, cá trích giàu omega-3 hơn cá rô phi, an toàn cho sức khỏe.

Các món ngon từ cá rô phi

Cá rô phi là một món ăn phổ biến trong bữa cơm hàng ngày của nhiều gia đình Việt Nam. Dưới đây là một số món ngon, bổ dưỡng được chế biến từ cá rô phi như cá rô phi kho lạt, cá rô phi kho lá lốt, canh cá rô rau cải,...

Cá rô phi kho lạt

Cá rô phi kho lạt là một trong những đặc sản của vùng Tây Nam Bộ, có hương vị đậm đà, thơm ngon mê ly, rất thích hợp khi thưởng thức với cơm nóng trong những ngày mưa bão.

Liên kết hướng dẫn cách làm

Cá rô phi kho lá lốt

Cá rô phi đã ngon, nhưng khi được kho với lá lốt, hương vị của cá sẽ ngon hơn nhiều lần. Miếng cá rô phi săn lại, thấm vị và trở nên ngon khó cưỡng khi đắm mình trong nước kho sánh sánh cùng với những miếng thịt ba chỉ đậm đà.

Liên kết hướng dẫn cách làm

Bún cá rô đồng chiên giòn

Bún cá rô chiên giòn là sự pha trộn giữa thịt cá rô tẩm bột chiên giòn rụm và hương vị chua ngọt đậm đà từ nước dùng, tạo nên một món ăn vô cùng đặc biệt, thơm ngon khó cưỡng.

Liên kết hướng dẫn cách làm

Canh cá rô rau cải

Ngoài những phương pháp chế biến thông thường như kho hay chiên, cá rô phi cũng có thể kết hợp với rau cải, tạo thành món canh vô cùng thơm ngon mà không hề tanh. Mùi của rau cải xanh hòa quyện với vị ngọt lịm của cá rô đồng cùng hương thơm cay nồng của gừng làm cho món canh trở nên vô cùng hấp dẫn.

Liên kết hướng dẫn cách làm

Tóm lại, cá rô phi là một món ăn rất quen thuộc với các gia đình Việt Nam, có hương vị thơm ngon, giá thành phải chăng, có thể chế biến bằng nhiều cách như kho, chiên, nấu canh,... Mặc dù hàm lượng dinh dưỡng trong cá rô phi khá cao, nhưng do ảnh hưởng của môi trường, cùng với việc nuôi cá ồ ạt ở mật độ cao khiến cho chất lượng cá giảm sút, gây ra một số bệnh viêm, hen suyễn, thậm chí là ung thư. Do đó, cần lưu ý chọn lựa cũng như chế biến cá rô phi để đạt được kết quả tốt nhất.

Gần đây, đã là những thông tin về nguồn gốc, dinh dưỡng của cá rô phi kèm theo một số món ăn ngon với cá rô phi. Hy vọng sẽ giúp mọi người có thêm kiến thức cũng như bổ sung thực phẩm này vào thực đơn của mình thường xuyên hơn. Chúc mọi người sức khỏe!