Cá thính, thức quà quê bình dị của vùng chiêm trũng Lập Thạch
Là đặc sản nổi tiếng của vùng chiêm trũng Lập Thạch, cá thính kết hợp hài hòa giữa thịt săn chắc và vị chua dịu nhẹ của quá trình muối men tự nhiên. Mặc dù trông có vẻ bình dị, nhưng lại là một phần không thể thiếu trong mâm cơm của người dân địa phương mỗi khi khí trời se lạnh.
Để chế biến món cá thính Lập Thạch này, người dân thường chọn những con cá nước ngọt tươi ngon nhất. Món ăn này xuất hiện quanh năm, nhưng lại càng phổ biến hơn vào những ngày Phú Thọ bước vào mùa cấy lúa chiêm.
Đến thời điểm này, người dân thường đến những ao, đầm cạn nước để bắt những chú cá nước ngọt tươi ngon nhất. Với khí hậu nóng ẩm, việc bảo quản cá tươi lâu ngày là khó khăn. Do đó, người dân ở Phú Thọ, đặc biệt là ở vùng chiêm trũng Lập Thạch, đã sử dụng thính để muối cá, từ đó tạo ra món cá thính đặc biệt này.
Cá thính là một món đặc sản đậm đà phong vị của vùng chiêm trũng Lập Thạch
Những điều thú vị xoay quanh món cá thính dân dã
2.1 Nguyên liệu để làm món cá thính hấp dẫn
Cá là nguyên liệu chính để tạo nên món đặc sản của vùng này. Người dân ở Lập Thạch thường chọn những con cá nước ngọt tươi ngon nhất, đặc biệt là loại cá có vảy như cá mè, cá trắm và cá chép. Đây là ba loại cá có hương vị thơm ngon, đậm đà và thịt săn chắc.
Ngoài ra, họ còn sử dụng cá rô, cá diếc, cá quả, cá trôi, cá chày. Nếu không có cá nước ngọt, họ cũng dùng cá nheo, cá trê để làm món cá thính Lập Thạch độc đáo này.
Một nguyên liệu quan trọng khác để làm món cá thính Lập Thạch là thính, loại gia vị mang hương vị riêng biệt, tạo nên đặc trưng của món ăn.
Thính được làm từ ngô rang, khi có màu vàng xém cạnh thì giã nhỏ trong cối. Với món cá muối chua này, hạt thính chỉ cần vỡ ra như gạo tấm là được. Thính giúp cá thơm hơn và săn chắc thịt hơn.
Ngoài ra, muối và lá ổi cũng là điều quan trọng để làm món cá thính ngon. Muối dùng để làm món ăn phải là muối biển hạt to, tỷ lệ tùy theo mùa. Ví dụ, vào mùa hè, khi khí trời nóng, người dân ướp khoảng 1,1kg muối cho 10kg cá và ủ từ 3 đến 5 ngày.
Vào mùa đông, khi trời se lạnh, để làm món cá thính ngon, người dân sẽ sử dụng khoảng 1,2kg muối cho 10kg cá, và ủ từ 5 đến 7 ngày. Điều này giúp khử mùi tanh của cá, tạo nên một hương vị thơm ngon và hấp dẫn hơn.
Cá sau khi được mổ sạch và chuẩn bị, sẽ được xếp lớp cá và lớp muối thính xen kẽ nhau trong hũ, và sau đó cài chặt nắp để cố định.
Để làm món cá thính, người ta sử dụng cá nước ngọt và cắt thành từng khúc khoảng 2 đốt tay.
Cá sẽ được rửa sạch, sau đó ướp muối và thính trước khi lên men tự nhiên.
Thưởng thức cá thính Lập Thạch, bạn có thể ăn sống hoặc chiên trên chảo. Tuy nhiên, nướng trên bếp củi sẽ là cách chế biến lý tưởng nhất để thưởng thức hương vị đặc biệt của món ăn này.
Cá thính khi chiên sẽ có lớp vỏ vàng ươm, khi ăn bạn sẽ cảm nhận rõ vị giòn tan.
Cá thính, thức quà quê bình dị của vùng chiêm trũng Lập Thạch 8
Những khứa cá thính Lập Thạch chiên giòn vàng ươm hấp dẫn
Cách chế biến món cá thính Lập Thạch
Nguyên liệu và cách sơ chế
Các loại cá nước ngọt như cá mè, cá chép, trắm thì mang đi sơ chế sạch sẽ, mổ bụng, bỏ ruột, rửa sạch và để ráo
Chuẩn bị 1.5kg muối biển trắng loại hạt đều, khô
- Rang vàng 1.5kg ngô hạt và 0.5kg đậu tương
- Rửa sạch lá ổi, vẩy ráo nước. Có thể sử dụng lá ổi non hoặc loại lá bánh tẻ
Cách chế biến cá thính Lập Thạch
- Xếp cá vào sành hoặc hũ thủy tinh, đều đặn một lớp cá, một lớp muối
- Xếp nan tre thành phên, dùng đá, gạch sạch nén chặt, đậy nắp cẩn thận. Ủ từ 3 đến 4 ngày
- Sau khi muối cá, vớt cá ra để ráo. Rắc thính lên cá, vào bụng, sau đó xếp lại vào vại, lần lượt một lớp cá, một lớp thính cho đến khi hết
- Rải phần thính còn lại lên mặt cá. Dùng lá ổi tươi rải lên trên, sau đó lấy nan tre cài khít, ghim chặt cá xuống đáy vại, đảm bảo cá không bị tuột xuống nếu úp ngược miệng vại
- Lật úp vại, để miệng vại vào một khay nước muối sạch, đảm bảo không có kẽ hở
- Ủ từ 30 đến 35 ngày. Khi lấy cá nên dùng khăn khô lau sạch miệng vại
- Lấy cá xong thì phủ lá ổi lên phần cá còn lại, ghim chặt bằng nan tre và úp lại như cũ để bảo quản
Thịt cá thính mềm mịn, màu trắng trong, ngậy nước
Nếu bạn có cơ hội đến với vùng đất Tổ Phú Thọ, đừng quên thử món cá thính độc đáo này nhé
Cá thính là món quà đặc biệt của vùng chiêm trũng Lập Thạch. Dù bình dị, nhưng ai đã từng nếm thử đều không thể quên được hương vị mặn mòi đặc trưng. Nếu bạn muốn trải nghiệm như người bản địa khi đến Phú Thọ, hãy thử món cá thính Lập Thạch nhé.
Bảo Ngọc
Nguồn: Tổng hợp