Các đặc điểm tự nhiên của khu vực Đông Á? Địa lý lớp 8

1. Vị trí địa lý và phạm vi khu vực Đông Á

Khu vực Đông Á được chia thành hai phần chính: phần đất liền và phần đảo. Phần đất liền bao gồm Trung Quốc và bán đảo Triều Tiên, trong khi phần đảo bao gồm quần đảo Nhật Bản, đảo Đài Loan và đảo Hải Nam.

Phía Đông, khu vực Đông Á tiếp giáp với các biển thuộc Thái Bình Dương như biển Nhật Bản, biển Hoàng Hải, biển Hoa Đông và biển Đông.

Phần đất liền của khu vực Đông Á bao gồm:

• Các dãy núi: Hi-ma-lay-a, Đại Hùng An, Tần Lĩnh, Thiên Sơn, Côn Luân ...
• Sơn nguyên Tây Tạng
• Bồn địa: Duy Ngô Nhĩ, Ta-rim, Tứ Xuyên.
• Đồng bằng: Tùng Hoa, Hoa Bắc, Hoa Trung.

2. Tổng quan về khu vực Đông Á

Khu vực Đông Á, còn được gọi là Đông Bắc Á, Đại Đông Á hay Viễn Đông, là những thuật ngữ mô tả một phần của châu Á có thể được định nghĩa theo các tiêu chí địa lý, văn minh và văn hóa.

Khu vực này bao gồm Trung Quốc, Đài Loan, Nhật Bản, Mông Cổ, Triều Tiên và Hàn Quốc. Những cư dân bản địa ở đây được gọi là người Đông Á, thuộc các quốc gia như Trung Quốc, Đài Loan, Nhật Bản, Triều Tiên và Hàn Quốc.

Về mặt địa lý, khu vực này chiếm khoảng 11.839.074 km², tương đương với 25% diện tích của toàn châu Á.

Về khía cạnh văn hóa, chính trị, kinh tế, xã hội và lịch sử, Đông Á là nơi ảnh hưởng mạnh mẽ của nền văn minh Trung Hoa. Các ảnh hưởng này bao gồm chữ Hán, Khổng giáo và Tân Khổng giáo, Phật giáo Đại thừa, và Lão giáo. Sự kết hợp của ngôn ngữ, quan điểm chính trị và tín ngưỡng này phản ánh sự phân chia địa lý của khu vực.

Theo quan điểm hiện tại, khu vực Đông Á hay Đông Bắc Á bao gồm các quốc gia sau đây:

• Trung Quốc
• Hồng Kông
• Ma Cao
• Đài Loan
• Triều Tiên
• Hàn Quốc
• Nhật Bản
• Mông Cổ

Một số quốc gia hoặc khu vực khác đôi khi cũng được xem là thuộc về Đông Á, như vùng Viễn Đông của Nga, khu vực ven Thái Bình Dương nằm ở phía đông sông Amur.

3. Đặc điểm tự nhiên

3.1. Địa hình và hệ thống sông

Phần đất liền của Đông Á chiếm khoảng 83,7% diện tích tổng thể, với một loạt các điều kiện tự nhiên phong phú và đa dạng.

Khu vực này có các dãy núi, sơn nguyên cao và hiểm trở, cùng với các bồn địa rộng lớn ở nửa phía tây Trung Quốc. Nhiều ngọn núi cao được bao phủ bởi băng tuyết quanh năm, đồng thời là nguồn gốc của nhiều con sông lớn. Các vùng đồi núi thấp và đồng bằng rộng lớn, bằng phẳng phân bổ chủ yếu ở phía đông Trung Quốc và bán đảo Triều Tiên.

Trên phần đất liền của Đông Á có ba con sông lớn là A-mua, Hoàng Hà và Trường Giang. Sông A-mua chảy ở phía bắc khu vực, với đoạn giữa tạo thành ranh giới tự nhiên giữa Trung Quốc và Liên Bang Nga. Hoàng Hà và Trường Giang đều bắt nguồn từ sơn nguyên Tây Tạng, chảy về phía đông và đổ ra Hoàng Hải và biển Hoa Đông. Ở hạ lưu, hai sông này bồi đắp nên các đồng bằng màu mỡ. Nguồn nước chủ yếu của các sông đến từ băng tan và mưa gió mùa vào mùa hè. Các sông thường có lũ lớn vào cuối hè và đầu thu, trong khi mùa đông và xuân nước lại cạn. Đặc biệt, Hoàng Hà có chế độ nước không ổn định, thường gây lụt lớn vào mùa hè, ảnh hưởng nghiêm trọng đến mùa màng và đời sống người dân.

Phần hải đảo của khu vực này nằm trong 'vòng đai lửa Thái Bình Dương', nơi nổi tiếng với các hoạt động địa chất mạnh mẽ như động đất và núi lửa. Tại Nhật Bản, phần lớn các ngọn núi đều là núi lửa còn hoạt động.

3.2. Khí hậu và cảnh quan

Tại Đông Á, nửa phía đông của phần đất liền và các hải đảo trải qua hai mùa gió chính trong năm. Mùa đông, gió mùa tây bắc mang theo thời tiết khô lạnh. Riêng Nhật Bản, nhờ gió tây bắc đi qua biển nên vẫn có mưa.

Vào mùa hè, gió đông nam từ biển thổi vào, tạo ra thời tiết mát mẻ, ẩm ướt và mưa nhiều.

Nhờ vào khí hậu ấm áp, nửa phía đông Trung Quốc, bán đảo Triều Tiên và các hải đảo từng được bao phủ bởi rừng rậm. Hiện nay, do hoạt động khai thác của con người, diện tích rừng còn lại đã giảm đáng kể.

Nửa phía tây của phần đất liền, tức là Tây Trung Quốc, do nằm sâu trong nội địa nên không chịu ảnh hưởng của gió mùa biển. Khí hậu nơi đây chủ yếu khô cằn quanh năm, với cảnh quan đặc trưng là thảo nguyên khô, bán hoang mạc và hoang mạc.

4. Những khác biệt về địa hình giữa phần đất liền và các hải đảo của Đông Á

Sự khác biệt về địa hình giữa phần đất liền và các hải đảo trong khu vực Đông Á

5. Phân tích sự khác biệt về khí hậu giữa các khu vực trong Đông Á

Những khác biệt trong địa hình giữa phần đất liền và phần hải đảo của Đông Á.

6. Những điểm tương đồng và khác biệt giữa hai con sông Hoàng Hà và Trường Giang

- Tương đồng:

• Cả hai sông đều có nguồn gốc từ sơn nguyên Tây Tạng, chảy về phía đông và đổ ra Hoàng Hải và biển Đông Trung Hoa.
• Ở vùng hạ lưu, cả hai sông đều bồi đắp thành những đồng bằng rộng lớn, màu mỡ.
• Chúng đều được cung cấp nước từ băng tuyết tan và mưa mùa hạ.
• Chế độ nước của cả hai sông đều có mùa lũ vào cuối mùa hè và đầu mùa thu, còn mùa cạn vào đông xuân.

- Khác biệt:

• Sông Hoàng Hà có chế độ nước không ổn định, thường xuyên xảy ra lụt lớn vào mùa hè, gây thiệt hại nghiêm trọng cho mùa màng và đời sống của người dân.

7. Một số bài tập liên quan

Bài 1: Dựa vào hình 12.1, hãy liệt kê các con sông lớn ở Đông Á cùng với nguồn gốc của chúng.

Hướng dẫn giải:

• Sông Amur có nguồn từ vùng núi Nam Siberia.
• Sông Hoàng Hà và Trường Giang đều bắt nguồn từ sơn nguyên Tây Tạng.

Bài 2: Theo hình 4.1 và 4.2, hãy nêu các hướng gió chủ yếu ở Đông Á trong mùa đông và mùa hè.

Hướng dẫn giải:

Vào mùa đông, gió chủ yếu từ hướng tây bắc thổi qua Đông Á.

Vào mùa hè, gió chủ yếu đến từ hướng đông nam ở Đông Á.

Bài 3: Dựa vào hình 12.1, hãy liệt kê các dãy núi, sơn nguyên, bồn địa và đồng bằng lớn của phần đất liền Đông Á.

Hướng dẫn giải:

- Các dãy núi nổi bật: Thiên Sơn, Côn Luân, Hi-ma-lay-a, Tần Lĩnh, Đại Hưng An...

- Sơn nguyên lớn nhất: Tây Tạng.

- Các bồn địa quan trọng: Ta-rim, Duy Ngô Nhĩ, Tứ Xuyên.

- Các đồng bằng rộng lớn: Tùng Hoa, Hoa Bắc, Hoa Trung.

Bài 4: Dựa vào hình 12.1, hãy cho biết:

- Những quốc gia và vùng lãnh thổ nào thuộc khu vực Đông Á?

- Các quốc gia và vùng lãnh thổ Đông Á tiếp giáp với những biển nào?

Hướng dẫn giải:

- Khu vực Đông Á bao gồm các quốc gia và vùng lãnh thổ như Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Triều Tiên và Đài Loan.

- Phía Đông tiếp giáp với các biển thuộc Thái Bình Dương, bao gồm biển Nhật Bản, biển Hoàng Hải, biển Hoa Đông và biển Đông.

Đây là toàn bộ thông tin về đặc điểm tự nhiên của khu vực Đông Á. Cảm ơn các bạn đã dành thời gian theo dõi và quan tâm đến bài viết của chúng tôi. Xin chân thành cảm ơn.