Các dạng bẫy thường xuất hiện trong IELTS Listening như Multiple choice và Matching

Đối với nhiều thí sinh, khó khăn đặt ra khi tiếp cận những dạng bài này không giới hạn ở việc nhận dạng chiến lược paraphrasing trong câu hỏi mà nó còn mở rộng ra nhiều khía cạnh khác, do đặc thù những loại bẫy (distractors) được thiết kế nhằm thử thách thí sinh. Bài viết này sẽ phân tích các loại bẫy thường gặp và hướng đến việc giúp thí sinh khắc phục tốt hơn.

Tổng quan về Bài thi IELTS Listening

• Phần 1: xoay quanh cuộc hội thoại giữa hai người về những chủ đề thường gặp trong cuộc sống như việc tìm kiếm khách sạn, việc làm.

• Phần 2: là một bài độc thoại, nói về những chủ đề thường gặp như hướng dẫn viên du lịch giới thiệu về địa điểm du lịch, nói về những chính sách đổi mới của thành phố.

• Phần 3: xoay quanh cuộc hội thoại giữa 2 đến 4 người, về những chủ đề nằm trong lĩnh vực học thuật như việc thảo luận giữa hai sinh viên trong quá trình nghiên cứu.

• Phần 4: là một bài độc thoại, thường là bài giảng về những chủ đề mang tính học thuật, khoa học như nói về cấu trúc của một doanh nghiệp.

Về loại bài Multiple Choice

Dạng bài Multiple Choice thường xuất hiện ở Part 2 và 3, đây là dạng bài đưa ra 1 câu hỏi nhưng với nhiều lựa chọn, thí sinh sẽ phải nghe để lựa chọn đáp án đúng cho câu hỏi. Trong dạng Multiple Choice lại chia ra hai dạng nhỏ:

• Câu hỏi có một đáp án chính xác.

Đề sẽ đưa ra một câu hỏi và cung cấp ba lựa chọn như ví dụ dưới đây:

• Câu hỏi với nhiều đáp án chính xác.

Đề bài sẽ cung cấp nhiều hơn 4 lựa chọn cho thí sinh kèm với một câu hỏi. Nhiệm vụ của thí sinh là sẽ nghe để chọn từ 2-3 đáp án đúng tùy theo yêu cầu của đề bài như ví dụ dưới đây:

Về loại bài Matching

Dạng bài Matching thường xuyên xuất hiện ở part 2 và 3, đây là dạng bài có hai nhóm thông tin: nhóm các câu hỏi và nhóm các câu trả lời. Nhiệm vụ của thí sinh là sẽ phải nối mỗi câu hỏi với mỗi câu trả lời trùng khớp như ví dụ sau đây:

Lưu ý: nhóm các câu hỏi có số lượng nhiều hơn nhóm các câu trả lời.

Các chiêu thức bẫy trong loại bài Multiple Choice

Bẫy cung cấp thông tin sai

Đây là loại bẫy thường được giăng ra để đánh giá việc nghe chi tiết của thí sinh. Nếu chỉ dựa vào việc xác định khoanh vùng chứa đáp án nhờ vào chiến lược paraphrasing mà không chú ý đến những thông tin có từ tín hiệu chỉ dẫn đó là thông tin gây nhiễu thì thí sinh rất dễ bị mất điểm ở phần này.

Ví dụ:

(Trích IELTS Cambridge 17 Test 2)

Which TWO things do the students agree they need to include in their review of Romeo and Juliet?

A   analysis of the text

B   a summary of the plot

C   a description of the theatre

D   a personal reaction

E   a reference to particular scenes

Đáp án: D&E

Audioscript: “It would also be interesting to mention the theatre space and how the director used it but I don’t think we’ll have space in 800 words.”

→ Người nói chỉ ra nên đề cập đến không gian rạp và cách đạo diễn sử dụng nó (đề cập đến câu C) nhưng dấu hiệu cho biết đó chính là bẫy thông qua liên từ “but” vì bản chất của nó dùng để phủ định lại thông tin ở vế đằng trước.

Bẫy từ đồng nghĩa hoặc tương đương

Bẫy này cố tình đánh vào việc dạng này có nhiều lựa chọn, rất dễ khiến thí sinh nhầm lẫn nếu lỡ như trong cuộc hội thoại đề cập đến một từ khóa trong lựa chọn không phải là đáp án.

Ví dụ:

(Trích IELTS Cambridge 17 Test 2)

The students think the story of Romeo and Juliet is still relevant for young people today because

A   it illustrates how easily conflict can start.

B   it deals with problems that families experience.

C   it teaches them about relationships.

Đáp án: C

Audioscript: “There are always disagreements and tension between teenagers and their parents. - Yes, that’s something all young people can relate to”

→ Trong đoạn hội thoại đề cập đến từ “disagreements” (bất đồng) và “tension” (căng thẳng) thì thí sinh sẽ rất dễ chọn dáp án A vì nghĩ hai từ đó sẽ là đồng nghĩa với “conflict”, nhưng quan trọng là việc “how easily” (bắt đầu của những cải vã dễ dàng như thế nào) thì chưa đề cập nên không chọn đáp án A.

Bẫy cung cấp câu trả lời không đầy đủ

Bẫy này thường xuất hiện ở Part 3 (vì là cuộc hội thoại giữa 2 người) nên một trong hai người nói sẽ nói không hoàn thiện ý và người còn lại có nhiệm vụ củng cố lại thông tin làm cho thông tin được hoàn thiện. Vì vậy nếu chỉ dựa vào kỹ thuật paraphrasing là chưa đủ để kết luận đáp án.

Ví dụ:

(Trích IELTS Cambridge 17 Test 3)

What do Holly and her tutor agree is an important aspect of each of the following events management skills?

Choose SIX answers from the box and write the correct letter, A-H, next to Questions 25-30.

Important aspects

A being flexible

B focusing on details

C having a smart appearance

D hiding your emotions

E relying on experts

F trusting your own views

G doing one thing at a time

H thinking of the future

I Events management skills

25 Communication ……………….

Đáp án: C

Audioscript:

Tutor: “just remember it isn’t only about what you say. If you meet someone face-to-face and want to persuade them to be a sponsor, for example ….”

Holly: “Oh, I’ll dress up for that! Sure.”

→ Như ví dụ trên, nếu chỉ nghe tập trung vào câu thoại của tutor hoặc Holly là chưa đủ thông tin để kết luận đáp án, vì paraphrasing câu hỏi thì nằm ở câu thoại của tutor, còn đáp án thì nằm ở câu nói của Holly.

Hãy thử tưởng tượng đến trường hợp Speaker 1 paraphrase từ khoá câu hỏi nhưng phần nói không đầy đủ và rồi Speaker 2 nói thêm gì đó trước khi Speaker 3 là người nói hoàn thiện đáp án. Lúc này người nghe có thể sẽ bị rối vì các luồng thông tin gây rối xuất hiện liên tục và đáp án được đưa ra không đầy đủ như vậy.

Bẫy sắp xếp thông tin không đúng thứ tự

Đa số tất cả các câu hỏi trong bài thi nghe của IELTS đều được đề cập trong đoạn hội thoại theo thứ tự, nhưng đối với dạng câu hỏi với 2 đáp án chính xác trở lên, đáp án E hoàn toàn có thể được đề cập trước đáp án E (cả 2 đáp án đều là đáp án đúng).

Ví dụ:

(Trích IELTS Cambridge 17 Test 4)

Which TWO points do Thomas and Jeanne make about Thomas’s sporting activities at school?

A   He should have felt more positive about them.

B   The training was too challenging for him.

C   He could have worked harder at them.

D   His parents were disappointed in him.

E   His fellow students admired him.

Đáp án: C&E.

Audioscript: “Yeah – that was my goal, and all my classmates assumed I would achieve it; they thought I was brilliant.” (đề cập câu E trước)

“Perhaps they should have pushed me harder, though.” (đề cập câu C sau)

→ Thế nên, thí sinh sẽ rất dễ bỏ qua/ nghe chưa kịp thông tin với lựa chọn bị đảo ngược thứ tự do thói quen nhìn theo thứ tự từ trên xuống.

Các hình thức bài Matching

Bẫy từ vựng trong các phương án lựa chọn

Bởi vì đặc điểm của dạng matching là nhóm số lượng câu hỏi sẽ nhiều hơn câu trả lời nên việc người ra đề cố gắng đưa ra những lựa chọn câu hỏi càng có đặc điểm giống với đáp án đúng càng tốt để đánh lừa thí sinh.

Ví dụ:

(Trích IELTS Cambridge 17 Test 2)

Which activity is offered at each of the following locations on the farm?

Choose SIX answers from the box and write the correct letter, A-H, next to Questions 15-20.

Activities

A shopping

B watching cows being milked

C seeing old farming equipment

D eating and drinking

E starting a trip

F seeing rare breeds of animals

G helping to look after animals

H using farming tools

Locations on the farm

16 large barn ………………….

Đáp án: C.

Audioscript: “The big stone building that dominates the farm is the large barn, and in here is our collection of agricultural tools. These were used in the past to plough the earth, sow seeds, make gates, and much more.”

→ Ở đây, lựa chọn “H: farming tools” và đáp án “C: farming equipment” là giống nhau về nghĩa. Rõ ràng thông tin sai mà người ra đề cố tình đánh lừa thí sinh là đưa ra một thông tin hơi giống giống với đáp án chính xác. Nên thí sinh đối với ví dụ này phải phân biệt giữa H và C là hành động “seeing” hay “using”.

Bẫy đưa ra thông tin không chính xác

Ví dụ:

(Trích IELTS Cambridge 17 Test 2)

Which opinion do the speakers give about each of the following aspects of The Emporium’s production of Romeo and Juliet?

Choose FIVE answers from the box and write the correct letter, A-G, next to Questions 23-27

Opinions

A They both expected this to be more traditional.

B They both thought this was original.

C They agree this created the right atmosphere.

D They agree this was a major strength.

E They were both disappointed by this.

F They disagree about why this was an issue.

G They disagree about how this could be improved.

Aspects of the production

26 the music ……………….

Đáp án: E.

Audioscript: “I liked the music at the beginning and I thought the musicians were brilliant, but I thought they were wasted because the music didn’t have much impact in Acts 2 and 3.”

→ Thông tin gây nhiễu được đưa ra là người nói thích nhạc và có lời khen dành cho những người chơi nhạc, nhưng đáp án chính xác là người nói không hài lòng vì liên từ “but” được đưa ra.

Các chiến lược tránh bẫy trong dạng Multiple Choice và Matching

Phân tích kỹ đề bài và chú ý đến những lựa chọn gần giống nhau

Việc đọc kỹ đề bài và gạch chân keyword là vô cùng quan trọng để phân biệt sự giống nhau giữa những lựa chọn. Vì như đã phân tích ở trên, đặc điểm của của dạng multiple choice và matching là sẽ có nhiều lựa chọn có từ vựng mang nghĩa khá giống với lựa chọn chính xác, gây hiểu nhầm cho thí sinh nếu như không đọc kỹ mà chỉ dựa vào paraphrasing từ khóa.

Phương pháp gạch chân keywords là vô cùng quan trọng trong IELTS, thí sinh có thể nghiên cứu kỹ hơn tại bài viết: “Cách dùng phương pháp tìm từ khóa vào dạng bài Multiple Choice trong IELTS Listening”.

Tập trung lắng nghe và ghi chú lại

Qua các ví dụ đã phân tích ở trên, việc tập trung để nghe chi tiết là vô cùng quan trọng bởi vì nếu chỉ có nghe đại ý để tìm ra chiến lược paraphrasing được sử dụng trong đoạn hội thoại chưa giúp được thí sinh chọn ra đáp án đúng hoàn toàn.

Việc tập trung lắng nghe không chỉ giúp thí sinh không bị bỏ lỡ những câu liên tiếp mà còn giúp cho việc nhận ra bẫy về việc đưa ra thông tin không chính xác được khắc phục. Ví dụ khi nghe đến liên từ “but” được sử dụng thì thí sinh đã có tâm lý chuẩn bị trước rằng đó có thể là thông tin sai mà đề muốn đánh lừa để tập trung nghe vế sau của câu.

Ngoài ra, việc ghi chú lại những từ khóa quan trọng sẽ giúp ích rất nhiều cho việc chọn ra đáp án chính xác, đặc biệt với dạng multiple choice. Đoạn hội thoại chắc chắn sẽ đề cập đến hầu hết các sự lựa chọn, và đối với những thí sinh có trí nhớ ngắn hạn không được tốt thì việc vừa nghe vừa làm cũng là một vấn đề lớn.

So sánh cẩn thận giữa đề bài và bài nghe

Qua phân tích những ví dụ ở trên, việc những lựa chọn có những từ vựng giống nhau hoặc đồng nghĩa là dễ thấy, nên việc thí sinh nhầm lẫn chọn đáp án còn lại là điều có thể xảy ra. Sau khi nghe và ghi chú, dành thời gian so sánh lại một lần nữa giữa tất cả những từ khóa giữa đề bài và những từ khóa ghi chú được trong bài nghe để vượt qua những bẫy ở trên.

Tóm tắt

Reference

IELTSTrainingOnline. 'Audioscripts Cambridge IELTS 17 Listening Test 02.' IELTS Training Online, 23 June 2022, ieltstrainingonline.com/audioscripts-cambridge-ielts-17-listening-test-02/.

---. 'Audioscripts Cambridge IELTS 17 Listening Test 03.' IELTS Training Online, 23 June 2022, ieltstrainingonline.com/audioscripts-cambridge-ielts-17-listening-test-03/.

---. 'Audioscripts Cambridge IELTS 17 Listening Test 04.' IELTS Training Online, 7 Dec. 2022, ieltstrainingonline.com/audioscripts-cambridge-ielts-17-listening-test-04/.