Các dạng lâm sàng của vi khuẩn không lao (NTM) gây bệnh ở con người

Buzz

Nội dung bài viết

1. Các dạng lâm sàng của các loài NTM phát triển chậm

1.1 Complex M.avium (MAC)

1.2 M. kansasii

1.3 M. xenopi

1.4 M.malmoense

1.5 M. genavense

1.6 M. gordonae

1.7 M. haemophilum

1.8 M. lentiflavum

1.9. M. marinum

1.10. M. scrofulaceum

1.11. M. shimoidei

1.12. M. simiae

1.13. M. szulgai

1.14. M. terrae complex

1.15 M. ulcerans

2. Thể lâm sàng của các loài NTM phát triển nhanh

Các thể lâm sàng phổ biến do mycobacteria phát triển nhanh

Các loại nhiễm trùng phổ biến do M.chelonae

Các loại nhiễm trùng phổ biến do M.abscessus

Xem thêm

Đọc tóm tắt

- NTM là vi khuẩn phổ biến tồn tại trong môi trường, phân lập từ nước, đất động vật, sữa và thực phẩm.
- NTM có thể gây ra các vấn đề lâm sàng như bệnh phổi tiến triển, viêm hạch ngoại vi, nhiễm trùng da và mô mềm.
- Các dạng lâm sàng của NTM gây bệnh ở con người bao gồm Complex M.avium, M. kansasii, M. xenopi, M.malmoense, và nhiều loài khác.
- Thể lâm sàng của các loài NTM phát triển nhanh bao gồm M. fortuitum, M. chelonae, và M. abscessus complex.
- Chẩn đoán và điều trị nhiễm trùng do NTM cần được thực hiện bởi bác sĩ có kinh nghiệm và các xét nghiệm chuyên sâu.

NTM là những vi khuẩn phổ biến tồn tại trong môi trường. NTM được phân lập từ nước, đất động vật trong nước, động vật hoang dã, sữa và các sản phẩm thực phẩm. Mặc dù NTM có thể sinh sống trên bề mặt cơ thể và dịch tiết mà không gây ra bệnh tật, nhưng NTM cũng có thể gây ra các vấn đề lâm sàng như: bệnh phổi tiến triển, thường liên quan đến giãn phễ quản hoặc bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, viêm hạch ngoại vi, đặc biệt là viêm hạch cổ ở trẻ em, nhiễm trùng da và mô mềm, và bệnh nhiễm trùng lan tỏa.

Các dạng lâm sàng của NTM gây bệnh ở con người

1. Các dạng lâm sàng của các loài NTM phát triển chậm

1.1 Complex M.avium (MAC)

M.avium và M.intracellulare là hai loài trong Complex avium thường gây ra nhiễm trùng do MAC ở con người và là nguyên nhân phổ biến nhất của bệnh phổi do NTM trên toàn thế giới. Ngoài ra, M. chimaera cũng gây ra một số trường hợp nhiễm trùng ngoài phổi do NTM.

Các loài khác của Complex M. avium (M. colombiense, M. arosiense, M. marseillense, M. timonense, M. bouchedurhonense, M. vulneris và M. yongonense) đã được phát hiện trong các tình huống lâm sàng, bao gồm cả nhiễm trùng phổi và ngoài phổi.

1.2 M. kansasii

Thường gặp ở những người nhiễm HIV ở giai đoạn nặng và các tình trạng khác suy giảm miễn dịch, thường dẫn đến nhiễm trùng phổi tiềm ẩn.

Bệnh phổi: Thường gặp trong các bệnh lý thùy trên phổi, thường đi kèm với khí phế thũng, xơ nang 44-72%, và giãn phế quản dạng nốt 28-32%.

Da/mô mềm/xương: Hiếm khi xảy ra, không phổ biến

Hạch bạch huyết: Hiếm khi xuất hiện, không phổ biến

1.3 M. xenopi

25-30% trường hợp phát hiện từ mẫu bệnh phẩm hô hấp liên quan đến hệ thống nước nội bộ.

Bệnh phổi: Thường liên quan chặt chẽ với khí phế thũng và thường tạo nên các tổ chức hang.

Da/mô mềm/xương: Hiếm gặp; Nhiễm trùng sau phẫu thuật do dụng cụ phẫu thuật và vết thương bị ô nhiễm.

Hạch bạch huyết: Hiếm gặp

1.4 M.malmoense

Hầu hết các báo cáo cho thấy, >70% trường hợp phát hiện từ đờm liên quan đến bệnh. Tuy nhiên, tỷ lệ này có thể biến đổi.

Bệnh phổi: Phổ biến

Bệnh ở thùy trên phổi, hội chứng đông đặc phổi, khoảng 50% bệnh nhân có COPD tiềm ẩn

Da/mô mềm/xương: Hiếm gặp; Không phổ biến

Hạch bạch huyết: Nguyên nhân phổ biến của viêm hạch cổ ở trẻ em

1.5 M. genavense

Gây bệnh không phổ biến

1.6 M. gordonae

Nhiễm rất phổ biến. Hầu hết các chủng được phân lập từ đờm đều là nhiễm (1-3,5% liên quan đến bệnh).

1.7 M. haemophilum

Ít dữ liệu được tìm thấy về mức độ phù hợp với tình trạng lâm sàng điển hình của chủng được phân lập

1.8 M. lentiflavum

Ít phân lập. Một tỷ lệ rất nhỏ các chủng từ hệ hô hấp liên quan đến gây bệnh.

1.9. M. marinum

Gây bệnh không phổ biến

1.10. M. scrofulaceum

Gây bệnh hiếm gặp

1.11. M. shimoidei

Phân lập rất phổ biến. Tuy nhiên, tỷ lệ chủng phân lập liên quan đến khả năng gây bệnh chưa được biết rõ

1.12. M. simiae

Thường gây ra bởi nhiễm từ môi trường

1.13. M. szulgai

Kết quả phân lập hiếm khi được cho là từ mẫu bệnh phẩm bị nhiễm, nhưng một tỷ lệ đáng kể bệnh nhân có kết quả phân lập từ đường hô hấp không mắc bệnh.

1.14. M. terrae complex

Các chủng phân lập từ đờm có khả năng nhiễm cao hơn so với bệnh.

1.15 M. ulcerans

Đối với Da/mô mềm/xương: Phổ biến “Loét Buruli” Nốt hoặc mảng bám tiến triển thành loét không đau.

2. Thể lâm sàng của các loài NTM phát triển nhanh

Chủng vi khuẩn mycobacteria phát triển trên môi trường nuôi cấy <7 ngày. Hiện đã có hơn 75 loài NTM phát triển nhanh (RGM) được công nhận trong đó chỉ có một số gây bệnh ở người . RGM có thể gây bệnh ở phổi , nhiễm trùng da và mô mềm. Ba loài tiêu biểu nhất trên lâm sàng gây bệnh quan trọng đại diện cho hơn 80% các chủng RGM lâm sàng là M. fortuitum, M. chelonae và M. abscessus complex.

Các thể lâm sàng phổ biến do mycobacteria phát triển nhanh

Các thể lâm sàng phổ biến do M.fortuitum
Nhiễm trùng vùng sau chấn thương
Nhiễm trùng ống thông
Nhiễm trùng vết mổ
Tạo hình tuyến vú
Phẫu thuật tim

Các loại nhiễm trùng phổ biến do M.chelonae

Nhiễm trùng da lan rộng

Nhiễm trùng tại vết thương sau chấn thương

Nhiễm trùng ống thông

Viêm xoang

Nhiễm trùng niêm mạc mắt

Các loại nhiễm trùng phổ biến do M.abscessus

Nhiễm trùng phổi mãn tính

Nhiễm trùng tại vết thương sau chấn thương

Nhiễm trùng ống thông

Nhiễm trùng da lan rộng

Nhiễm trùng niêm mạc mắt

NTM thường khó phát hiện, để chẩn đoán và điều trị nhiễm trùng do vi khuẩn không lao (NTM) cần phải được kiểm tra bởi bác sĩ có kinh nghiệm và các xét nghiệm chuyên sâu.

Hệ thống chăm sóc sức khỏe Mytour, dưới sự hướng dẫn chuyên môn trực tiếp từ PGS.TS Hoàng Thị Phượng - người từng lãnh đạo Khoa Lao và Bệnh phổi tại Viện Phổi Trung ương, và là Phó chủ nhiệm Bộ môn Nội Khoa Y tại Đại học Quốc Gia Hà Nội, cùng với đội ngũ các bác sĩ và bệnh nhân, cam kết đem lại kết quả chẩn đoán và phác đồ điều trị hiệu quả.

Bên cạnh đó, với việc đầu tư vào trang thiết bị hiện đại và đạt được hai chứng chỉ quốc tế ISO 15189-2012 và CAP (Hoa Kỳ) trong việc thực hiện xét nghiệm, cùng với sự áp dụng các công nghệ sinh học phân tử và giải trình tự gen mới, Mytour đã phát hiện ra tác nhân gây bệnh một cách chính xác, giúp rút ngắn thời gian điều trị và đạt được hiệu quả trong điều trị bệnh.

Bài viết được tham khảo từ 'Cẩm nang thực hành lâm sàng bệnh nhiễm trùng do PGS.TS Hoàng Thị Phượng làm chủ biên.

Các câu hỏi thường gặp

NTM là gì và chúng gây ra những bệnh gì cho con người?

NTM là vi khuẩn phổ biến trong môi trường, có thể gây ra các vấn đề như bệnh phổi tiến triển, viêm hạch ngoại vi, nhiễm trùng da và bệnh nhiễm trùng lan tỏa ở con người.

Các dạng lâm sàng của NTM gây bệnh thường gặp là gì?

Các dạng lâm sàng của NTM bao gồm Complex M.avium, M.kansasii, M.xenopi, và M.malmoense, thường liên quan đến nhiễm trùng phổi và các tình trạng khác.

Làm thế nào để chẩn đoán nhiễm trùng do NTM hiệu quả?

Để chẩn đoán nhiễm trùng do NTM, cần thực hiện các xét nghiệm chuyên sâu và được kiểm tra bởi bác sĩ có kinh nghiệm trong lĩnh vực này.

NTM có ảnh hưởng đến sức khỏe như thế nào ở trẻ em?

NTM có thể gây viêm hạch ngoại vi, đặc biệt là viêm hạch cổ ở trẻ em, và có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời.

Mytour có vai trò gì trong việc chẩn đoán và điều trị nhiễm trùng do NTM?

Mytour cam kết cung cấp dịch vụ chẩn đoán và điều trị hiệu quả dưới sự hướng dẫn của các chuyên gia hàng đầu, với trang thiết bị hiện đại và phương pháp xét nghiệm tiên tiến.

Các thông tin chỉ dành cho mục đích tham khảo. Chúng tôi khuyến nghị người đọc nên tham vấn ý kiến của các chuyên gia. Chúng tôi sẽ không chịu trách nhiệm về những trường hợp tự ý áp dụng khi chưa có tư vấn của chuyên gia lòng liên hệ tổng đài chăm sóc: 1900 2083 hoặc email: [email protected]