Các dạng ngữ pháp tiếng Trung thi THPT Quốc gia

Ví dụ

• 老师 /lǎoshī/: Giáo viên. (Danh từ chỉ người).
• 季节 /jìjié/: Mùa. (Danh từ chỉ thời gian).
• 学校 /xuéxiào/: Trường học. (Danh từ chỉ địa điểm).
• 上 /shāng/: Hướng trên. (Danh từ chỉ phương vị).

• 一只狗 /Yī zhī gǒu/: Một con chó. (Danh lượng từ).
• 这种人 /Zhè zhǒng rén/: Loại người này. (Danh lượng từ).
• 看一眼 /Kàn yīyǎn/: Nhìn một cái. (Động lượng từ)

• 吃 /chī/: Ăn. (Động từ chỉ động tác).
• 爱 /ài/: yêu. (Động từ chỉ hoạt động tâm lý).
• 存在 /cúnzài/: Tồn tại. (Động từ chỉ sự thay đổi, biến mất).
• 是 /shì/: Là. (Động từ phán đoán).
• 应该 /yīnggāi/: Nên. (Động từ năng nguyện).
• 结婚 /jiéhūn/: Kết hôn. (Động từ li hợp).
• 看看 /kànkàn/: Xem thử. (Động từ trùng điệp).

• 开心 /kāixīn/: Vui vẻ. (Biểu thị trạng thái của người, vật).
• 好 /hǎo/: Tốt. (Biểu thị tính chất).
• 流利 /liúlì/: Trôi chảy, lưu loát. (Biểu thị trạng thái của động tác, hành vi).
• 红彤彤 /hóngtōngtōng/: Đỏ rực, đỏ au.

• 我 /wǒ/: Tôi. (Đại từ nhân xưng).
• 你 /nǐ/: Bạn. (Đại từ nhân xưng).
• 怎么样 /zěnmeyàng/: Như thế nào. (Đại từ nghi vấn).
• 这 /zhè/: Đây. (Đại từ chỉ thị).

• 十 /shí/: Số 10. (Số đếm).
• 第一 /dìyī/: Thứ nhất. (Số thứ tự).

• 很 /hěn/: Rất. (Phó từ chỉ mức độ).
• 又 /yòu/: Cũng, lại. (Phó từ chỉ phạm vi).
• 已经 /yǐjīng/: Đã. (Phó từ chỉ thời gian).
• 准 /zhǔn/: Chắc chắn. (Phó từ khẳng định).
• 不 /bù/: Không. (Phó từ phủ định).
• 没 /méi/: Không. (Phó từ phủ định)
• 难道 /nándào/: Lẽ nào. (Phó từ ngữ khí).
• 还 /hái/: Còn, vẫn, vẫn còn. (Phó từ chỉ tần suất).
• 这里 /zhèlǐ/: Ở đây. (Phó từ chỉ nơi chốn).

• 和 /hé/: Và. (Quan hệ đẳng lập).
• 或者… 或者… /huòzhě… huòzhě…/: Hoặc…hoặc… (Quan hệ lựa chọn).
• 不但…, 而且… /bùdàn…, érqiě…/: Không những…mà còn… (Quan hệ tăng tiến).
• 虽然… 但是… /suīrán… dànshì…/: Tuy… nhưng… (Quan hệ tương phản).
• 因为…, 所以… /yīnwèi…, suǒyǐ…/: Vì…, nên…. (Quan hệ nguyên nhân - kết quả).
• 只要…（就）... /zhǐyào… (jiù)/: Chỉ cần…. (Quan hệ giả thiết, điều kiện).
• 然后… / ránhòu…/: Sau đó. (Quan hệ tiếp nối, kế thừa).
• 虽然… 可是… /suīrán… kěshì/: Tuy rằng…nhưng… (Quan hệ so sánh).
• 为了… / wèile…/: Để, vì (nói về mục đích).

• Trợ từ kết cấu: 的, 地, 得…
• Trợ từ động thái:  着, 了, 过…
• Trợ từ ngữ khí: 吗 (么), 呢, 吧, 啊…
• Trợ từ so sánh: 似的, 一样, (一) 般…

• 喂 /wèi/: Này, alo. (Biểu thị cảm xúc kinh ngạc, bất ngờ).
• 哈哈 /hāhā/: Ha ha, hà hà. (Biểu thị sự vui vẻ, đắc ý hoặc mỉa mai).
• 哎呀 /āiyā/: Ây da, trời ơi. (Biểu thị sự buồn khổ, tiếc nuối).
• 吓 /hè/: Hừ. (Biểu thị sự bất mãn, bực bội).

• 琅琅 /lángláng/: Leng keng, vang vang, oang oang.
• 呵呵 /hēhē/: Hehe (tiếng cười).

• 他是学生。/Tā shì xuéshēng./: Cậu ấy là học sinh.
• 讨论快要结束了。/Tǎolùn kuàiyào jiéshù le./: Thảo luận sắp kết thúc rồi.

• 这件事不能怪小月。/Zhè jiàn shì bùnéng guài Xiǎoyuè./: Chuyện này không thể trách Tiểu Nguyệt.
• 今天星期六。/Jīntiān xīngqíliù/: Hôm nay là thứ bảy.

• 我明天回家看父母。/Wǒ míngtiān huí jiā kàn fùmǔ/: Ngày mai tôi về nhà thăm bố mẹ.
• 她说话非常幽默。/Tā shuōhuà fēicháng yōumò/: Cô ấy nói chuyện vô cùng hài hước.

• 我的那两本新英文书。/Wǒ de nà liǎng běn xīn Yīngwén shū/: Hai cuốn sách tiếng Anh tôi mới mua.
• 那是小明的小猫。/Nà shì Xiǎomíng de xiǎo māo./: Kia là con mèo nhỏ của Tiểu Minh.

• 我找到我的东西了。/Wǒ zhǎodào wǒ de dōngxile./: Tôi tìm thấy đồ của mình rồi. (bổ ngữ kết quả).
• 你出去吧！/Nǐ chūqù ba/: Bạn đi ra ngoài đi! (bổ ngữ xu hướng đơn).
• 你们走过来，他们走过去。/Nǐmen zǒu guòlái, tāmen zǒu guòqù/: Các cậu qua, bọn họ đi tới. (bổ ngữ xu hướng kép).
• 他唱得很好。/Tā chàng de hěn hǎo/: Anh ấy hát rất hay. (Bổ ngữ trình độ).
• 请你再说一遍。/Qǐng nǐ zàishuō yībiàn/: Cậu nói lại một lần nữa được không? (Bổ ngữ động lượng.
• 他住了一年就搬家了。/Tā zhùle yī nián jiù bānjiāle./: Cậu ấy ở đây một năm rồi chuyển nhà. (Bổ ngữ thời lượng).
• 他们找不到我的杯子。/Tāmen zhǎo bù dào wǒ de bēizi/: Bọn họ tìm không thấy cốc của tôi. (Bổ ngữ khả năng).

• 妈妈做饭。/Māma zuò fàn./: Mẹ nấu cơm.
• 我提醒我自己。/Wǒ tíxǐng wǒ zìjǐ./: Tôi tự nhắc nhở bản thân.

• 我的男朋友。/Wǒ de nán péngyou/: Bạn trai của tôi.
• 看得清楚。/Kàn de qīngchu/: Nhìn thấy rõ.

• 小月喝一杯奶茶。/Xiǎo Yuè hè yībēi nǎichá./: Tiểu Nguyệt uống một cốc trà sữa.
• 明天我生日。/Míngtiān wǒ shēngrì./: Ngày mai sinh nhật tôi.

• 如果你有事，那么你先走吧！/Rúguǒ nǐ yǒushì, nàme nǐ xiān zǒu ba!/: Nếu có việc thì cậu cứ đi trước đi!
• 我吃饭了，但是他还没吃。/Wǒ chīfànle, dànshì tā hái méi chī./: Tớ ăn rồi, nhưng cậu ta chưa ăn.

• 他把礼物送给他的女朋友。/Tā bǎ lǐwù sòng gěi tā de nǚ péngyou./: Cậu ấy tặng quà cho bạn gái.
• 玉英把这件衣服洗完了。/Yùyīng bǎ zhè jiàn yīfu xǐ wánle./: Ngọc Anh đã giặt xong bộ đồ này  rồi.

• 清清被老师表扬。/Qīngqīng bèi lǎoshī biǎoyáng./: Thanh Thanh được cô giáo tuyên dương.
• 我的雨伞没有被小王拿走。/Wǒ de yǔsǎn méiyǒu bèi Xiǎowáng ná zǒu./: Chiếc ô của tôi không bị Tiểu Vương cầm đi.

• 我叫弟弟吃晚饭。/Wǒ jiào dìdi chī wǎnfàn./: Tôi gọi em trai ăn tối.
• 我不让他等。/Wǒ bù ràng tā děng./: Tôi không khiến cậu ta đợi.