Buzz
1. Khái quát về bệnh tay chân miệng
1.1. Nguyên nhân gây bệnh
Bệnh tay chân miệng do nhiều loại virus thuộc họ enterovirus gây ra, chủ yếu ảnh hưởng đến trẻ em với các triệu chứng đặc trưng như đau họng, sốt, nổi ban và bọng nước. Các loại virus phổ biến nhất gây bệnh là Coxsackie A-16 và EV71.
Virus enterovirus là nguyên nhân gây bệnh tay chân miệng
Virus gây bệnh tay chân miệng lây lan nhanh từ người sang người qua dịch tiết mũi họng, dịch mụn nước, nước bọt, phân, và giọt bắn từ đường hô hấp khi ho hoặc hắt hơi.
1.2. Các biến chứng nguy hiểm
Biến chứng phổ biến nhất của bệnh tay chân miệng là mất nước do đau họng, miệng loét làm khó nuốt. Nguy hiểm hơn, bệnh có thể gây ra:
- Viêm màng não: đây là tình trạng nhiễm trùng hiếm gặp do dịch não tủy bao quanh não và tủy sống bị viêm.
- Viêm não: xảy ra khi virus tấn công, mặc dù hiếm gặp nhưng có thể gây nguy hiểm đến tính mạng.
- Viêm cơ tim: hiếm khi xảy ra.
2. Dấu hiệu bệnh tay chân miệng ở trẻ nhỏ
2.1. Dấu hiệu nhận biết bệnh tay chân miệng ở trẻ nhỏ
Dấu hiệu của bệnh tay chân miệng không phát triển ngay sau khi trẻ tiếp xúc với vi khuẩn mà cần khoảng 3 - 6 ngày để xuất hiện. Một số trường hợp có triệu chứng nhẹ hoặc không có dấu hiệu rõ ràng. Nhìn chung, các trường hợp mắc bệnh này đều có những dấu hiệu sau:
Da có các vết ban
Sau 1 - 2 ngày bắt đầu, trên da trẻ thường xuất hiện các đốm ban màu hồng có đường kính vài mm, sau đó chúng chuyển thành vết phồng chứa nước. Vị trí phổ biến của các vết ban này là lòng bàn chân, lòng bàn tay, ngón tay, hoặc mông. Kích thước của các vết ban dao động từ 2 - 5mm. Các vết ban có hình dạng bầu dục, màu xám sậm ở phần trung tâm. Mặc dù không gây đau hoặc ngứa, nhưng các vết ban này có thể tồn tại trong khoảng 10 ngày.
Các biểu hiện đặc trưng của bệnh tay chân miệng
Bị tổn thương ở miệng
Loét miệng xảy ra khi các vết ban nổi ở miệng. Kích thước của vết loét khoảng 2 - 3mm. Chúng thường xuất hiện ở vòm miệng, trên lưỡi và phía sau họng, gây khó khăn khi nuốt cho trẻ. Tuy nhiên, biểu hiện này khá giống với viêm loét miệng thông thường, nên nhiều phụ huynh có thể nhầm lẫn.
Có sốt
Tùy thuộc vào trẻ, có thể gặp sốt nhẹ hoặc sốt cao. Thường thì sốt cao sẽ xảy ra khi bệnh trở nặng.
Khi bệnh tay chân miệng nặng, trẻ thường có các dấu hiệu như: sốt cao kéo dài và khó giảm, co giật, ngủ không yên, ngủ nhiều, mệt mỏi không chơi, thở nhanh hoặc không đều, cơ thể lạnh hoặc đổ mồ hôi, chân tay run, đi lại không ổn định, khó ngồi vững.
Sau khi hồi phục từ tay chân miệng, cơ thể trẻ sẽ phản ứng miễn dịch với loại virus gây ra bệnh này. Tuy nhiên, vì có nhiều chủng virus gây ra bệnh này, trẻ có thể mắc phải tay chân miệng nhiều lần, và mỗi lần mắc bệnh mới là do một chủng virus khác nhau gây ra.
Chăm sóc trẻ mắc tay chân miệng tại nhà đúng cách
Hiện tại vẫn chưa có loại thuốc đặc trị cho tay chân miệng. Bệnh có thể được điều trị tại nhà và việc chăm sóc đúng cách là rất quan trọng. Thường thì chỉ cần giảm sốt và tăng cường uống nước, súc miệng bằng nước dành riêng cho người mắc tay chân miệng để giảm đau và viêm.
Nếu trẻ mắc tay chân miệng và gặp phải sốt cao khó giảm, cha mẹ cần đưa trẻ đến bệnh viện ngay lập tức.
Sau khi nhận biết đúng dấu hiệu tay chân miệng, cha mẹ cần chăm sóc trẻ đúng cách:
- Cho trẻ ăn thức ăn mềm, dễ nuốt, uống đủ nước hoặc sữa mát để tránh mất nước. Tránh cho trẻ ăn đồ cay, mặn vì chúng có thể làm trầm trọng thêm vết loét.
- Vệ sinh và tắm rửa cơ thể của trẻ bằng nước sạch hàng ngày để ngăn chặn sự lây lan của vi khuẩn, sử dụng nước muối pha loãng để súc miệng.
- Người chăm sóc trẻ và trẻ cần rửa tay đúng cách và thường xuyên.
Những điều cha mẹ cần chú ý
Trong quá trình chăm sóc trẻ mắc bệnh tay chân miệng, phụ huynh cần:
- Nên:
+ Sử dụng thuốc giảm viêm miệng hoặc giảm đau như Paracetamol nếu trẻ sốt trên 38.5 độ C.
+ Áp dụng kem giảm ngứa để giúp trẻ giảm cảm giác không thoải mái khi da phát ban.
+ Dùng dung dịch sát khuẩn cho các tổn thương da do phát ban hoặc bỏng để tránh nhiễm trùng, tuy nhiên cần tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng.
+ Phân biệt đối xử trẻ khỏi những trẻ khác trong nhà để ngăn chặn việc lây nhiễm.
+ Hạn chế việc trẻ gãi vì nốt nước đã vỡ có thể gây ra nhiễm trùng, đặt trẻ vào tình thế nguy hiểm.
- Không nên
+ Tránh sử dụng Aspirin để giảm đau vì có thể gây ra các tác dụng phụ đáng kể.
+ Không nên tự ý sử dụng thuốc hạ sốt cho trẻ.
+ Không nên sử dụng kháng sinh khi mắc bệnh do virus. Việc sử dụng kháng sinh chỉ cần khi có nhiễm khuẩn và được bác sĩ kê đơn.
+ Tránh sử dụng thuốc chứa aspirin để tránh nguy cơ suy thận hoặc hội chứng Reye nguy hiểm.
+ Không tự tiêm dịch vào giai đoạn đầu của bệnh để tránh nguy cơ phù nề, suy hô hấp ở trẻ. Hãy thực hiện điều này dưới sự giám sát của bác sĩ tại cơ sở y tế.
Nếu nghi ngờ trẻ bị tay chân miệng mà không chắc chắn hoặc thấy trẻ có các triệu chứng như khó ngủ, quấy khóc liên tục, hoang mang, hốt hoảng khi thiu thiu ngủ, nôn mửa, sốt cao kèm theo run tay chân và co giật, cha mẹ nên đưa trẻ đến bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Khi đã được bác sĩ kê đơn thuốc, cha mẹ cần tuân thủ đúng liều lượng và loại thuốc đã được chỉ định.
