1. Nghị luận xã hội là gì?
Trong môn Ngữ văn, nghị luận xã hội được hiểu là việc sử dụng các lập luận để thuyết phục người khác đồng ý với quan điểm của mình. Mục tiêu là trình bày quan điểm cá nhân và chỉ ra những điều đúng và sai. Trong văn nghị luận, thái độ gọi là tình cảm, và ý kiến gọi là lý lẽ. Để thuyết phục, cần lập luận sắc bén và dẫn chứng rõ ràng. Chỉ khi đó, người đọc mới cảm thấy thuyết phục và đồng tình.
2. Cách viết đoạn mở bài cho nghị luận xã hội
Trong phần mở bài của bài nghị luận xã hội, chúng ta thường coi đây là bước giới thiệu vấn đề. Có hai cách chính để mở bài như sau:
2.1. Mở bài trực tiếp
Mở bài trực tiếp là phương pháp nhanh chóng đưa ra vấn đề cần nghị luận. Sau khi nắm rõ đề bài và vấn đề trọng tâm, ta sẽ trình bày vấn đề đó bằng một luận điểm cụ thể. Tuy nhiên, khi sử dụng cách mở bài này, cần đảm bảo đầy đủ yêu cầu của phần mở bài trong nhà trường, tránh thiếu sót hoặc làm quá.
Mở bài trực tiếp giúp bài viết dễ tiếp cận, ngắn gọn và tự nhiên hơn. Tuy nhiên, cách này có thể cảm thấy khô khan và thiếu hấp dẫn. Do đó, khi áp dụng mở bài trực tiếp, nên giới thiệu tác giả, tên tác phẩm và trích dẫn thơ hoặc vấn đề nghị luận để tăng tính thuyết phục và thu hút cho bài viết.
Ví dụ, nếu đề bài yêu cầu nghị luận về một vấn đề cụ thể, có thể bắt đầu bằng việc giới thiệu tổng quan về vấn đề, cùng với việc trình bày luận điểm về nguyên nhân, kết quả,... của vấn đề đó. Điều này sẽ làm cho bài viết thêm sinh động và hấp dẫn hơn với người đọc.
2.2. Mở bài gián tiếp
Mở bài gián tiếp là cách tiếp cận khác để mở đầu bài nghị luận. Thay vì bắt đầu ngay vào vấn đề, người viết có thể khởi đầu bằng các ý tưởng liên quan để thu hút sự chú ý và tạo sự hấp dẫn cho người đọc. Từ những ý tưởng đó, người viết dẫn dắt người đọc vào chủ đề chính của bài luận. Phong cách mở bài gián tiếp tạo ra sự linh hoạt và cuốn hút, nhưng cần tránh sự lan man, lạc đề.
2.3. Một số lưu ý khi chọn cách mở bài
Những học sinh có kỹ năng viết chưa tốt nên chọn cách mở bài trực tiếp. Ví dụ, với đề bài 'Bàn về quan niệm sống':
- Mở bài trực tiếp:
Mỗi người đều có quan niệm sống riêng trong cuộc đời. Tuy nhiên, nhiều người chỉ mải mê theo đuổi tiền bạc và danh vọng mà bỏ quên những giá trị thực sự quan trọng. Quan niệm sống chân chính là sự hài hòa giữa việc theo đuổi thành công, tài chính, các mối quan hệ và những giá trị nhân văn. Quan trọng hơn, đó là sống với sự cống hiến và nỗ lực tối đa của chính mình.
- Mở bài gián tiếp:
Nhà văn Pháp Đ.Đi-đơ-rô đã từng nói: 'Mục đích là điều kiện cần thiết để thực hiện bất kỳ điều gì. Thiếu mục đích, chúng ta không thể thành công. Nhưng chỉ có mục đích bình thường thì không đủ để đạt được thành công lớn.' Từ đó, mỗi người cần có mục tiêu sống rõ ràng để tự định hướng, phát triển bản thân và hoàn thiện. Việc xác định mục tiêu và kiên trì theo đuổi nó là rất quan trọng.
3. Các mẫu mở bài nghị luận xã hội ấn tượng nhất
3.1. Mẫu mở bài nghị luận xã hội số 1
Cuộc sống như một bức tranh rực rỡ, và mỗi người đều được trao cây cọ để vẽ nên những màu sắc riêng của mình. Trong số đó, một màu sắc đặc biệt như (nội dung cần nghị luận - ví dụ: tình yêu thương, lòng nhân ái, niềm tin…) mang ý nghĩa sâu sắc. Hãy cùng khám phá màu sắc đặc biệt này để làm cho bức tranh cuộc sống thêm phần tươi đẹp.
3.2. Mẫu mở bài nghị luận xã hội số 2
Thời gian không ngừng trôi và cuộc sống luôn tràn đầy sắc màu. Những giá trị cao quý vẫn được trân trọng trong cuộc sống phong phú này. Trong đó, (nội dung cần nghị luận - ví dụ: sự đồng cảm và chia sẻ, sự tử tế…) là những giá trị thiết yếu mà chúng ta không thể bỏ qua. Hãy cùng thảo luận về giá trị này để làm giàu và phát triển bản thân.
3.3. Mẫu mở bài nghị luận xã hội số 3
Cuộc đời mỗi người như một cuốn nhật ký, ghi lại những trang đầy cảm xúc và trải nghiệm. Trong hành trình đó, (nội dung cần nghị luận) là những yếu tố quan trọng giúp chúng ta hoàn thiện bản thân và tạo nên những trang nhật ký đáng nhớ. Hãy cùng thảo luận và chia sẻ về những yếu tố này để viết nên một cuốn nhật ký đầy tự hào.
3.4. Mẫu mở bài nghị luận xã hội số 4
Mỗi cá nhân khi sinh ra đều sở hữu một kho tàng quý giá, đó là trí tuệ và trái tim đầy yêu thương. Để khai thác triệt để kho báu này, chúng ta cần xác định và phát triển những giá trị cốt lõi của bản thân, như (nội dung vấn đề nghị luận) – yếu tố quan trọng giúp cuộc sống của chúng ta trở nên tốt đẹp và có ý nghĩa hơn.
. Mẫu mở bài nghị luận xã hội số 5
Mỗi người đều được ban tặng trí tuệ và trái tim để cảm nhận yêu thương. Nhờ vào những khả năng này, chúng ta có thể xây dựng những giá trị quan trọng, trong đó (nội dung vấn đề cần nghị luận) giúp tạo nên một cuộc sống đầy ý nghĩa và đáng sống.
3.6. Mẫu mở bài nghị luận xã hội số 6
Cuộc sống như một hành trình không có điểm kết, mỗi người đều đang đi trên con đường riêng của mình. Triết lý sống là những giá trị mà chúng ta tìm kiếm trong cuộc đời, và (nội dung vấn đề cần nghị luận) là một trong những giá trị tinh thần quan trọng giúp ta hướng đến mục tiêu cao nhất trong cuộc sống.
3.7. Mẫu mở bài nghị luận xã hội số 7
Trong vũ trụ bao la, sự tồn tại của con người có thể thấy nhỏ bé và tạm thời. Tuy nhiên, chúng ta vẫn cần tìm cách để cuộc sống trở nên có ý nghĩa hơn. Câu nói… đã mở ra cho chúng ta một hướng đi mới đầy triển vọng trong cuộc sống.
3.8. Mẫu mở bài nghị luận xã hội số 8
Mỗi cuộc đời đều mang trong mình những sắc thái và thử thách riêng. Để làm cho cuộc sống thêm phần đẹp đẽ, chúng ta cần tìm cách sống tốt và ý nghĩa. Câu nói… đã mang lại cho chúng ta một bài học quý báu về ý nghĩa của cuộc sống.
3.9. Mẫu mở bài nghị luận xã hội số 9
Để đạt được thành công trong cuộc sống, chúng ta cần phải đối mặt với nhiều thử thách và khó khăn, điều này yêu cầu sự đam mê và nỗ lực không ngừng nghỉ. Câu nói… đã truyền cảm hứng và thúc đẩy chúng ta tìm kiếm niềm đam mê cùng với sự cống hiến để đạt được mục tiêu của mình.
3.10. Mẫu mở bài nghị luận xã hội số 10
Mỗi cá nhân đều mang trong mình những giá trị đặc biệt. Để khẳng định và phát huy những giá trị này, chúng ta cần phải nỗ lực không ngừng. Trong quá trình này, (vấn đề nghị luận) là một yếu tố thiết yếu không thể thiếu.
3.11. Mẫu mở bài nghị luận xã hội số 11
Cuộc sống như một bức tranh đa sắc với những gam màu sáng tối khác nhau. Mỗi người đều có vai trò và giá trị không thể đo lường được. Chúng ta nên trân trọng từng chi tiết trong bức tranh đó. (Vấn đề nghị luận) là một yếu tố quan trọng góp phần vào việc hình thành nhân cách của mỗi cá nhân.
3.12. Mẫu mở bài nghị luận xã hội số 12
Xukhôm linxki từng nói rằng con người không chỉ tồn tại để rồi biến mất như một hạt cát vô danh, mà để lại dấu ấn trong lòng người khác. Để thực hiện điều này, mỗi người cần xây dựng những giá trị chân chính và đáng quý. (Vấn đề cần nghị luận) là một trong những yếu tố quan trọng để đạt được điều đó.
3.13. Mẫu mở bài nghị luận xã hội số 13
Cuộc sống giống như một bản nhạc với những giai điệu nhẹ nhàng và những đoạn nhạc sôi động. Để tiếp tục hành trình của mình, mỗi người cần đối mặt và giải quyết (vấn đề cần nghị luận). Chỉ khi vượt qua những thử thách này, chúng ta mới có thể đạt được thành công và tìm thấy tình yêu thương.
3.14. Mẫu mở bài nghị luận xã hội số 14
Mỗi cá nhân đều sở hữu những giá trị và đóng góp quý giá cho thế giới này. Như câu nói nổi tiếng (trích dẫn câu nói), chúng ta cần nhận diện giá trị của bản thân và tìm cách phát triển, tận dụng những giá trị đó để đạt được thành công và hạnh phúc.
3.15. Mẫu mở bài nghị luận xã hội số 15
Con đường chinh phục thành công luôn đầy thử thách và yêu cầu chúng ta phải có đam mê và sự nỗ lực không ngừng. Câu nói (trích dẫn câu nói) đã truyền cảm hứng giúp tôi vượt qua khó khăn và giữ vững đam mê. Chỉ khi kiên trì và nỗ lực, chúng ta mới có thể đạt được mục tiêu và tìm thấy ý nghĩa thực sự trong cuộc sống.
3.16. Mẫu mở bài nghị luận xã hội số 16
Cuộc sống chứa đựng nhiều giá trị quý báu mà chúng ta cần nỗ lực để gìn giữ và phát triển. Lời khuyên từ câu nói (trích dẫn câu nói) mang đến thông điệp quan trọng cho mỗi người trên hành trình cuộc sống của mình.