Các giai đoạn của xơ hóa gan và cách chẩn đoán

1. Xơ hóa gan: Khám phá bí ẩn

Như bạn đã biết gan không chỉ giúp cơ thể chuyển hóa dinh dưỡng và thuốc, mà còn tham gia vào quá trình loại bỏ chất độc hại ra khỏi cơ thể.

Tuy nhiên, nếu bạn tiêu thụ quá nhiều rượu bia, mắc các bệnh tự miễn hoặc bệnh liên quan đến gan mà không được điều trị kịp thời, các chức năng quan trọng của gan sẽ bị tổn thương.

Xơ hóa gan xảy ra khi các tế bào gan bị tổn thương, dẫn đến thay đổi cấu trúc. Kết quả là mô gan biến thành mô xơ, mô sẹo, hình thành khối u và gây suy giảm chức năng gan.

Khi xơ hóa gan xảy ra, cơ thể thường xuất hiện các dấu hiệu như da và mắt vàng, mệt mỏi, chán ăn,... Nếu không được chữa trị kịp thời, bệnh có thể dẫn đến suy gan, tổn thương chức năng gan, và tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư gan.

Xơ hóa gan là kết quả của sự tổn thương các tế bào gan, dẫn đến thay đổi cấu trúc của gan

Các giai đoạn của xơ hóa gan:

Dựa vào phân loại Metavir của giải phẫu bệnh, xơ hóa gan có thể được phân thành 4 giai đoạn như sau:

• Giai đoạn F0: Không có xơ hóa.

• Giai đoạn F1: Xơ hóa ở vùng gần cửa gan.

• Giai đoạn F2: Xơ hóa ở vùng gần cửa gan với vài cầu nối.

• Giai đoạn F3: Xơ hóa bắt đầu lan rộng.

• Giai đoạn F4: Gan bị xơ hóa mạnh.

Dựa trên những giai đoạn trên, xơ hóa gan được chia thành 4 cấp độ, mỗi cấp độ có những triệu chứng và phương pháp điều trị riêng biệt:

• Xơ hóa nhẹ hoặc không, nếu bệnh ở giai đoạn F0 và F1. Trong trường hợp này, nếu phát hiện sớm và điều trị kịp thời, gan có thể hồi phục lại chức năng bình thường.

• Xơ hóa đáng kể, nếu bệnh ở giai đoạn F2, F3, F4.

• Xơ hóa nặng, khi bệnh tiến triển đến giai đoạn F3, F4. Ở mức độ này, gan khó hồi phục và các biện pháp điều trị chỉ hạn chế sự tiến triển của xơ hóa.

• Xơ hóa gan nặng ở giai đoạn F4, có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm đến tính mạng.

2. Các dấu hiệu nhận biết các cấp độ của xơ hóa gan

Quá trình xơ hóa thường diễn ra trong vài tuần, thậm chí nhiều năm. Ở từng giai đoạn, mức độ tổn thương của gan sẽ khác nhau. Do đó, bạn có thể nhận biết các cấp độ của xơ hóa gan dựa trên các biểu hiện sau:

Giai đoạn F1:

Ở giai đoạn này, quá trình xơ hóa mới ở cấp độ nhẹ, gan bắt đầu hình thành mô sẹo. Do đó, người bệnh ít có các triệu chứng rõ ràng như: mệt mỏi, chán ăn, sút cân, buồn nôn, hoặc rối loạn tiêu hóa,… Nhiều người thường chủ quan và hiểu lầm rằng đó là dấu hiệu của một bệnh khác.

Ở cấp độ nhẹ của xơ hóa gan, người bệnh thường gặp các triệu chứng không rõ ràng như: mệt mỏi, chán ăn, buồn nôn, hoặc rối loạn tiêu hóa,…

Giai đoạn F2:

Khi tiến đến giai đoạn F2, gan sẽ xuất hiện nhiều mô sẹo hơn, dễ dàng nhận biết các mô xơ hóa. Số lượng tế bào gan bị xơ hóa tăng cao, làm giảm chức năng gan. Quá trình loại bỏ chất độc trong cơ thể bị chậm lại, ảnh hưởng đến hoạt động của các cơ quan khác. Bệnh sẽ gây ra các vấn đề về chuyển hóa, thường biểu hiện bằng: da và mắt vàng, nước tiểu sẫm màu.

Ngoài ra, xơ hóa ở giai đoạn F2 cũng gây ra các triệu chứng như: đầy bụng, khó tiêu, mệt mỏi, sốt nhẹ vào buổi tối. Móng tay và móng chân cũng khô và chuyển sang màu trắng. Một số người cũng phải chịu đựng đau ở phần bụng dưới bên phải.

Khi gan bị xơ hóa, một số người có thể phải chịu đựng đau ở phần bụng dưới bên phải

Giai đoạn F3:

Trong giai đoạn F3, một lượng lớn tế bào gan đã bị thay thế bằng mô xơ hóa. Những tế bào bình thường còn lại không thể hoạt động đầy đủ. Chúng dần trở nên yếu đuối và chuyển sang trạng thái xơ hóa do chất độc tích tụ lâu gây tổn thương. Khi gan đã mất hầu hết chức năng, cơ thể sẽ có các biểu hiện như:

• Đau nhức cơ thể, tim đập nhanh, thường xuyên chóng mặt, thậm chí là ngất xỉu.

• Phù nề ở tay chân, sau đó lan rộng sang các bộ phận khác như: bụng phình tròn.

• Buồn nôn, đau bụng, rối loạn tiêu hóa, phân đen khi đi ngoài.

Giai đoạn F4:

Khi tiến đến giai đoạn cuối, hầu hết tế bào gan đã bị tổn thương, mọi chức năng gan cũng không còn. Sức khỏe bị ảnh hưởng nặng nề, người bệnh phải đối mặt với nhiều biến chứng nguy hiểm.

3. Cách chẩn đoán các giai đoạn của xơ hóa gan

Để xác định các giai đoạn của xơ hóa gan, bác sĩ sẽ thực hiện các phương pháp chẩn đoán sau đây. Sau khi hiểu rõ tình trạng bệnh, bác sĩ sẽ theo dõi cẩn thận và đề xuất phương pháp điều trị thích hợp:

Xét nghiệm máu:

Khi gan bị xơ hóa, dòng máu chảy về gan sẽ bị cản trở bởi mô sẹo. Điều này làm cho gan lớn lên. Tại đó, các tế bào gan bị phá hủy, dẫn đến giảm số lượng hồng cầu, bạch cầu và tiểu cầu.

Nếu nghi ngờ mắc bệnh xơ hóa gan, bác sĩ sẽ yêu cầu bạn làm xét nghiệm máu để kiểm tra tổng phân tích tế bào máu, lượng protein, albumin, men gan hoặc sự tích tụ bilirubin trong máu, cũng như các xét nghiệm đánh giá tình trạng đông máu. Dựa vào kết quả thu được, bác sĩ sẽ đưa ra đánh giá về khả năng hoạt động của gan.

Siêu âm đo độ đàn hồi nhu mô gan hoặc fibroscan:

Để quan sát toàn bộ kích thước và cấu trúc của gan, bạn sẽ được bác sĩ chỉ định siêu âm vùng bụng. Phương pháp này không xâm lấn và an toàn. Qua đó, bác sĩ có thể phát hiện các vấn đề như khối u, mô sẹo, áp xe gan, gan nhiễm mỡ cũng như đánh giá mức độ xơ gan trên siêu âm.

Để quan sát toàn bộ kích thước và cấu trúc của gan, bạn sẽ được bác sĩ chỉ định siêu âm vùng bụng

Sinh thiết gan:

Sinh thiết gan là phương pháp lấy một mẫu mô của gan để đánh giá mức độ xơ hóa. Thường chỉ trong một số trường hợp nhất định, bác sĩ mới yêu cầu bạn thực hiện phương pháp này. Vì sinh thiết sẽ xâm nhập sâu vào bên trong tổ chức mô gan và gây ra biến chứng. Đồng thời, mức độ chính xác của kết quả còn phụ thuộc vào vị trí, kích thước mẫu và người giải phẫu bệnh.

Hy vọng rằng, những thông tin mà chúng tôi vừa chia sẻ ở bài viết sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về các cấp độ của xơ hóa gan. Khi cơ thể xuất hiện các triệu chứng như vàng da, vàng mắt,… bạn nên tìm đến bác sĩ để được thăm khám, không nên tự chữa trị.