Các kiểu chữ cơ bản để bé tập viết lớp 1

1. Nét chữ cơ bản là gì?

Nét chữ cơ bản cho bé lớp 1 bao gồm các đường nét cấu thành các chữ cái trong bảng chữ cái tiếng Việt. Việc làm quen và thành thạo các nét này là rất quan trọng để việc viết chữ trở nên dễ dàng hơn. Trong tiếng Việt, chúng ta thường gặp những nét cơ bản như sau: 

• Nét thẳng: Bao gồm nét thẳng đứng, nét ngang và nét xiên
• Nét cong: Bao gồm nét cong kín, cong hở (trong đó có nét cong phải và cong trái)
• Nét móc: Gồm nét móc xuôi (móc trái), móc ngược (móc phải) và móc hai đầu
• Nét khuyết: Bao gồm nét khuyết xuôi và khuyết ngược
• Nét hất và nét ghi dấu phụ: Bao gồm các kiểu nét hất và dấu phụ
• Nét gãy: Tạo thành từ hai nét thẳng xiên ngắn (trái - phải), còn gọi là 'dấu mũ' và thường dùng trên đầu các chữ cái như 'â' 'ê' 'ô'
• Nét cong dưới: Thường xuất hiện trên đầu chữ 'ă'
• Nét râu: Thường thấy trên đầu chữ 'ơ' và 'ư'
• Nét chấm: Được sử dụng trên đầu chữ 'i'
• Nét vòng: Còn gọi là nét xoắn hoặc nét thẳng.

2. Nét thẳng 

2.1 Nét thẳng đứng

Nét thẳng là một trong những kiểu nét cơ bản nhất khi tập viết. Đây là đường nét chỉ kéo thẳng từ trên xuống dưới hoặc ngược lại, vì vậy khi luyện nét này, bé không cần quá nhiều kỹ thuật hay kỹ năng phức tạp. Chính vì thế, nét thẳng được xem là một trong những kiểu nét đơn giản và dễ viết nhất dành cho bé lớp 1. 

Yêu cầu cho nét thẳng là bé cần viết nét này sao cho thẳng và đều. Để viết đẹp, phụ huynh cần hướng dẫn bé cầm bút chắc tay bằng ba ngón, với khoảng cách giữa các ngón tay và ngòi bút khoảng 2.5cm. Khi viết, tay không được run.

2.2 Nét ngang thẳng

Nét ngang trong tiếng Việt có chiều rộng tương đương với 2 ô li, và cần được viết từ trái qua phải. Phụ huynh nên chỉ dẫn cho bé bắt đầu viết từ đường kẻ ngang số 2 của vở, sau đó hướng dẫn bé kéo một đường thẳng liên tục từ trái qua phải, với độ rộng của đường thẳng là hai ô li.

2.3 Nét xiên

Nét xiên bao gồm hai loại: nét xiên phải và nét xiên trái.

• Nét xiên phải: Nét này có chiều cao tương đương 2 ô li (theo trang vở của bé) và chiều rộng là một ô li. Khi viết, phụ huynh nên chỉ dẫn trẻ bắt đầu từ dòng kẻ thứ 3, kéo một nét xiên từ trái sang phải, và dừng lại tại đường kẻ đậm trên trang vở.

• Nét xiên trái: Tương tự như nét xiên phải, nét xiên trái cũng có chiều cao 2 ô li và chiều rộng là một ô li (theo trang vở của trẻ). Khi viết, phụ huynh nên hướng dẫn trẻ bắt đầu từ dòng kẻ thứ 3, kéo một đường xiên từ phải sang trái và dừng lại tại đường kẻ đậm trên trang vở.

3. Nét cong

Nét cong là kiểu nét có hình dạng uốn lượn. Nét này yêu cầu trẻ phải viết một cách tỉ mỉ và cẩn thận, vì dễ bị đứt quãng trong quá trình viết. Tương tự như các nét khác, nét cong có chiều cao 2 ô li và độ rộng gần 2 ô li.

Cách viết: Hướng dẫn trẻ bắt đầu viết từ dưới dòng kẻ thứ 3, sau đó căn cứ vào kiểu nét cong trẻ muốn viết, trẻ sẽ di chuyển bút về phía trái hoặc phải. Thay vì viết đường thẳng, trẻ cần uốn cong bút sao cho đường cong chạm vào đường kẻ đứng (từ điểm chạm đầu tiên đến giữa ô). Đối với nét cong kín, trẻ sẽ uốn cong đến điểm bắt đầu viết.

• Nét cong phải

• Nét cong trái

• Nét cong kín

>> Xem thêm: Mẫu Phiếu tập tô từ 1 đến 10 dành cho bé mới nhất

4. Nét móc

Nét móc có chiều cao 2 ô li và chiều rộng 1 ô li. Có ba loại nét móc chính: móc xuôi (móc trái), móc ngược (móc phải), và móc hai đầu.

• Nét móc xuôi

Cách viết nét móc xuôi như sau: Từ điểm đặt bút, di chuyển chéo lên để chạm vào đường kẻ ngang thứ 3 tại điểm uốn cong. Sau đó, tiếp tục chạm vào đường kẻ đứng, viết một nét thẳng dọc theo đường kẻ đứng, và kết thúc tại điểm dừng bút.

• Nét móc ngược

Nét này được thực hiện bằng cách: Kéo bút dọc theo đường thẳng, chạm vào điểm cong của đường kẻ ngang đầu tiên, sau đó kéo chéo lên cho đến khi dừng bút.

• Nét móc hai đầu

5. Nét khuyết và nét hất

Nét khuyết trên được dùng để viết các âm h, k, l. Nét khuyết dưới thể hiện một phần của âm g. Nét khuyết ghép được sử dụng cho âm gh và ngh. Còn nét hất là nét dành cho các chữ như i, t, u, ư, p, n, m.

6. Những điểm cần lưu ý khi luyện viết các nét chữ cơ bản cho trẻ lớp 1

Khi hướng dẫn trẻ luyện viết các nét chữ cơ bản, người hướng dẫn cần chú ý đến một số kỹ năng cần thiết, bao gồm:

• Cách cầm bút chính xác: Hướng dẫn trẻ cầm bút bằng ba ngón tay: ngón trỏ, ngón cái, và ngón giữa. Ngón cái và ngón trỏ giữ hai bên thân bút, trong khi ngón giữa đỡ bút từ dưới. Sau khi trẻ đã cầm bút đúng cách, tiếp tục chỉ dẫn trẻ nghiêng bút về phía vai phải với góc nghiêng khoảng 60° (không dựng bút vuông góc với mặt giấy). Nếu thấy trẻ cầm bút sai, cần sửa ngay để tránh hình thành thói quen xấu, vì càng để lâu sẽ càng khó sửa.
• Rèn luyện tư thế ngồi đúng khi viết: Khi hướng dẫn trẻ viết các nét cơ bản, cần đảm bảo trẻ ngồi thẳng lưng, bàn ngang ngực, không để bàn chạm vào ngực, và đặt vở thẳng với mép bàn.
• Hướng dẫn cách rê bút và lia bút chính xác: Hướng dẫn trẻ rê bút bằng cách nhẹ nhàng nhấc đầu bút lên và chạm vào mặt giấy theo đường nét đã viết trước (nếu có vết mờ trên vở, hãy chỉ dẫn trẻ viết đè lên). Cũng cần dạy trẻ cách lia bút nhanh chóng từ điểm này sang điểm khác mà không chạm vào mặt giấy, luôn giữ khoảng cách nhất định giữa đầu bút và mặt giấy.

Trẻ em dễ chán khi làm việc lâu, vì vậy phụ huynh cần kiên nhẫn và dành thời gian để cùng trẻ luyện chữ, khoảng 30 đến 45 phút mỗi ngày. Luôn kèm cặp và hướng dẫn trẻ để không gây cảm giác chán nản. Mỗi trẻ có khả năng khác nhau, nên không nên tạo áp lực hay quát mắng khi trẻ chưa đạt yêu cầu. Điều này có thể gây lo lắng và sợ hãi cho trẻ.