Các loài động vật khổng lồ

Động vật khổng lồ hay động vật khổng lồ chỉ những loài có kích thước cực kỳ lớn, bao gồm cả động vật ăn cỏ như voi, động vật ăn thịt như hổ, bò sát như cá sấu và rồng Komodo, cũng như các loài biển như cá voi. Kích thước của chúng thường được so sánh với con người, và nhiều loài động vật khổng lồ là những cá thể lớn nhất trong nhóm của chúng. Thuật ngữ này cũng bao gồm các loài động vật đột biến có kích thước vượt trội so với đồng loại.

Các loài tiêu biểu

Môi trường nước là nơi sinh sống của nhiều động vật lớn nhất. Loài sứa khổng lồ dài nhất đạt 75 m (tương đương 6 chiếc xe buýt nối liền nhau), tiếp theo là cá voi với chiều dài 18 m, và các loài như cá sấu, trăn, cá đuối có thể dài đến 8 m. Cá voi xanh Balaenoptera musculus là loài động vật còn tồn tại lớn nhất với chiều dài 30 mét và cân nặng 177 tấn. Loài động vật nuôi con bằng sữa lớn nhất hiện nay là cá voi xanh. Trên cạn, loài lớn nhất là Voi bụi rậm châu Phi Loxodonta africana với chiều cao 3,96 mét và cân nặng trên 5 tấn.

Một trong những loài động vật lớn nhất mà chúng ta biết đến có thể là loài Cotylorhynchus romeri, sống ở Bắc Mỹ vào đầu kỷ Permi. Động vật bò sát hiện đại lớn nhất có thể là Cá sấu cửa sông Crocodylus porosus, với chiều dài lên tới 5 mét và trọng lượng 450 kg. Loài rắn dài nhất là Trăn gấm Python reticulatus, với cá thể Medusa ở Kansas City dài 7,67 mét và nặng 158,8 kg. Loài rắn nặng nhất là Eunectes murinus thuộc họ Trăn Nam Mỹ Boidae, với trọng lượng hơn 200 kg. Đà điểu châu Phi Struthio camelus là loài chim lớn nhất còn tồn tại, với trọng lượng lên đến 155 kg và chiều cao 2,74 mét. Loài chim lớn nhất mọi thời đại là Aepyornis thuộc họ Aepyornithidae với chiều cao lên tới 3 mét và trọng lượng khoảng 400 kg.

Trong số các loài lưỡng cư, Kỳ giông khổng lồ Trung Quốc Andrias davidianus là loài lớn nhất còn sống, dài 1,83 mét và nặng 64 kg. Kỷ lục về chiều dài trong lớp Cá xương Osteichthyes thuộc về Mola mola, dài 4,2 mét và nặng 2,300 kg. Trong lớp Cá vây thùy Sarcopterygii, Latimeria chalumnae có chiều dài 2 mét và nặng 80 kg. Loài cá dài nhất là Regalecus glesne thuộc họ Regalecidae, bộ Lampriformes với chiều dài kỷ lục 17 mét. Đối với động vật không xương sống, loài lớn nhất là Xestospongia muta với chiều cao 2,4 mét. Sứa bờm sư tử Cyanea capillata là loài sứa lớn nhất với đường kính lên tới 2,29 mét và xúc tu dài hơn 36 mét. Bipalium kewense là loài giun dẹp lớn nhất dài 0,6 mét. Loài giun Placentonema gigantissima ký sinh trong cá nhà táng có thể dài tới 9 mét. Giun đốt Microchaetus rappi dài 6,7 mét và nặng 1,5 kg. Động vật da gai nặng nhất là Thromidia gigas với trọng lượng tới 6 kg. Giun dây giày Lineus longissimus có chiều dài lên tới 55 mét. Chân khớp nặng nhất là Homarus americanus, với trọng lượng 20,14 kg từ một cá thể bắt được năm 1977.

Cá voi

Cá voi xanh được coi là loài động vật lớn nhất thế giới sống trong đại dương. Một con cá voi xanh trưởng thành có thể dài từ 23 đến 35 mét và nặng khoảng 130 đến 150 tấn, có thể lên đến 190 tấn. Trọng lượng của nó tương đương với 1500 người đàn ông hoặc 24 con voi. Trái tim của cá voi xanh lớn hơn một chiếc xe hơi dài hơn 1 mét, và hơn 50 người có thể đứng vừa trên lưỡi của nó. Một con voi trưởng thành chỉ tương đương với một con cá voi xanh mới sinh. Cá voi xanh chủ yếu ăn các sinh vật nhỏ như nhuyễn thể, trong mùa hè, nó có thể tiêu thụ đến 3,6 tấn thức ăn mỗi ngày, tương đương 40 triệu nhuyễn thể, với nhu cầu calo hàng ngày lên tới 1,5 triệu. Loài cá nhám voi khổng lồ dài 18 mét và nặng 40.000 kg.

Voi

Voi châu Phi là loài động vật trên cạn lớn nhất. Một con voi trưởng thành có thể cao tới 4 mét và dài khoảng 6 mét. Với tổng chiều dài (bao gồm cả vòi) lên tới 4 mét, nó đứng thứ hai trong danh sách các động vật trên cạn cao nhất, chỉ sau hươu cao cổ với chiều cao 6 mét. Trọng lượng của voi trưởng thành có thể đạt 7 – 8 tấn, tương đương với 165 người đàn ông. Trong khi Voi bụi rậm châu Phi là loài lớn nhất trong tất cả các loài động vật trên mặt đất. Mặc dù trưởng thành không có kẻ thù tự nhiên do kích thước khổng lồ, nhưng những chú voi con (đặc biệt là khi mới sinh) vẫn dễ bị sư tử và cá sấu tấn công, thỉnh thoảng bị báo và linh cẩu quấy rối. Voi còn nổi tiếng với khả năng ăn uống khổng lồ, mỗi ngày một con voi trưởng thành có thể tiêu thụ 200 kg cỏ khô và uống đến 200 lít nước.

Hươu cao cổ

Hươu cao cổ, loài động vật móng guốc có vú sống ở châu Phi, là loài động vật trên cạn cao nhất thế giới. Chiều cao của nó dao động từ 5 đến 6 mét, với trọng lượng trung bình khoảng 1.600 kg đối với con đực và 830 kg đối với con cái. Hươu cao cổ nổi bật với chiếc cổ dài cực kỳ, có thể dài hơn 2 mét, chiếm gần một nửa chiều cao tổng thể của nó. Dù vậy, một con hươu cao cổ với chiếc cổ dài nhất cũng chỉ đạt chiều cao tối đa 6 mét. Chiếc cổ dài của nó là kết quả của sự thay đổi kích thước các đốt sống cổ, không phải do sự bổ sung thêm đốt sống.

Hải tượng

Hải tượng miền Nam là loài động vật ăn thịt lớn nhất hiện nay. Đặc điểm kích thước của giống hải cẩu này thể hiện sự dị hình lưỡng tính cực đoan, với con đực nặng gấp 5 – 6 lần con cái. Con cái nặng trung bình từ 400 đến 900 kg và dài từ 2,6 đến 3 mét, trong khi con đực có trọng lượng từ 2.200 đến 4.000 kg và chiều dài từ 4,5 đến 5,8 mét. Con đực có kích thước kỷ lục đo được ở Possession Bay, Nam Georgia vào ngày 28 tháng 2 năm 1913, với chiều dài 6,85 mét và ước tính trọng lượng là 5.000 kg. Hải tượng miền Nam thường xuyên lặn sâu để săn mực và cá, mỗi lần lặn kéo dài hơn hai mươi phút ở độ sâu từ 400 đến 1.000 mét. Mặc dù có vòi lớn tương tự như voi, hải cẩu voi không ăn động vật có xương sống mà chỉ ăn động vật biển và không có con người trong thực đơn của nó. Loài hải cẩu này còn có khả năng phát ra những tiếng rống lớn và vang dội.

Gấu

Loài động vật ăn thịt lớn nhất trên đất liền hiện nay bao gồm Gấu trắng Bắc cực và gấu Kodiak – một phân loài của gấu nâu. Do kích thước cơ thể tương tự, không thể xác định chính xác loài nào lớn hơn. Cả hai loài này có chiều cao vai hơn 1,6 mét và tổng chiều dài khoảng 3,05 mét. Trọng lượng ghi nhận lớn nhất của gấu Bắc cực là 1.003 kg, trong khi gấu nâu nặng nhất đạt 1.135 kg. Hóa thạch của loài gấu Arctotherium angustidens phát hiện ở Nam Mỹ vào năm 2011 cho thấy trọng lượng xấp xỉ 1.600 kg.

Bò tót

Bò tót hoang Ấn Độ, với chiều cao lên đến 3 mét, là loài bò tót lớn nhất trên thế giới. Chúng di chuyển qua các cánh rừng và đồng cỏ Ấn Độ, và đôi khi tấn công cả những khu vực canh tác. Trong số các động vật ăn cỏ lớn, chỉ có voi, tê giác và hươu cao cổ có thể sánh ngang về kích thước và trọng lượng. Mặc dù tính cách của chúng hiền lành hơn so với trâu rừng châu Phi, nhưng với trọng lượng có thể lên tới 1,6 tấn, chúng vẫn có thể gây nguy hiểm. Do nạn săn bắn trái phép và sự phá hủy môi trường sống, bò tót hoang Ấn Độ đang đứng trước nguy cơ tuyệt chủng.

Cá sấu

Cá sấu nước mặn, loài bò sát lớn nhất, có thể đạt chiều dài lên đến 5 mét và trọng lượng 2,1 tấn. Chúng phân bố từ miền Bắc Australia, qua Đông Nam Á, đến bờ biển phía đông Ấn Độ. Gấu cá sấu nước mặn trưởng thành có trọng lượng từ 409 đến 1.000 kg và chiều dài thường là 4,1 – 5,5 mét. Tuy nhiên, một số cá thể trưởng thành có thể dài hơn 6 mét và nặng trên 1.000 kg. Các giống cá sấu còn sống thường đạt hoặc vượt quá 4,8 mét. Cá sấu nước mặn là loài động vật ăn thịt nguy hiểm, có thể tấn công bất kỳ sinh vật nào xâm nhập vào lãnh thổ của nó, dù ở dưới nước hay trên cạn.

Cá

Cá mập voi, còn gọi là cá nhám voi, là loài cá lớn nhất với chiều dài 13,6 mét và trọng lượng lên tới 24 tấn. Cá đuối gai lớn nhất sống ở nước ngọt, cá đuối gai độc với tên khoa học là Himantura polylepis, cũng là một trong những loài cá lớn nhất trên thế giới. Những loài cá này không thay đổi nhiều qua hàng triệu năm phát triển. Ở sông Colorado, Bắc Mỹ, cá tuế có kích thước ấn tượng với chiều dài 1,8 mét và trọng lượng lên tới 35 kg. Dù cá tuế lớn ăn những loài cá nhỏ hơn, nhưng sự thay đổi môi trường sống đang khiến chúng trở thành loài động vật cần được bảo tồn.

Goonch là loài cá da trơn khổng lồ, ăn thịt, sống trong các dòng sông lớn ở châu Á, đặc biệt là ở những khu vực gềnh thác của các sông từ dãy Himalaya và thượng nguồn sông Mekong. Mặc dù chúng khá khỏe mạnh và hung hãn, số lượng của loài cá này đang giảm nhanh do ô nhiễm môi trường ngày càng gia tăng. Cá Goonch gây sự chú ý vì được cho là ăn thịt người, với nhiều người Ấn Độ tin rằng chúng ăn xác người sau lễ hỏa táng. Tuy nhiên, ô nhiễm và thay đổi môi trường khiến cá Goonch không thể phát triển đến kích thước đủ lớn để tấn công con người.

Tại Việt Nam, người dân sống dọc sông Kinh Môn, qua huyện Kim Thành và Kinh Môn, đã truyền tai nhau những câu chuyện ly kỳ về cá khổng lồ ở sông. Mặc dù sông Kinh Môn có nhiều cá lớn, nhưng cá trắm đen nặng vài tạ rất hiếm vì chúng thường chỉ nặng vài chục kg. Những con trắm đen nặng đến 40–50 kg rất khó bắt, vì chúng thường ẩn ở những vũng sâu hoặc đào ổ dưới lòng sông, làm cho lưới vét không thể bắt được chúng. Thỉnh thoảng, dù có quây lưới, chúng có thể xé rách lưới. Cá trắm đen nặng vài chục kg, thậm chí đến gần một tạ, có thể bắt được ở Việt Nam, nhưng cá trắm đen nặng vài tạ thì chưa từng thấy.

Có truyền thuyết về một con cá khổng lồ, to bằng con trâu, luôn quẫy uỳnh oàng dưới sông và thi thoảng ngóc đầu lên thở phì phì ở chỗ cống. Người ta gọi nó là “ông cá Thần” nặng vài tạ, to như tàu ngầm, lừ đừ dưới sông. Khi biển Đông nổi bão hoặc trời u ám, nó lại thò đầu đen sì, khổng lồ lên khỏi mặt sông, như mũi tàu ngầm ở đoạn sông có cống. “Cụ cá Thần” này đã ở khúc sông Kinh Môn nhiều năm và được tin là một con trắm đen khổng lồ. Khi cá khổng lồ vào ăn, cả đoạn sông trở nên đục ngầu, sủi bọt trắng xóa. Con trắm đen có cái đầu to như vành lốp ô tô, phải hai người ôm mới hết vòng đầu. Khi con trắm đen nhô đầu lên, thở phì một cái, nước bắn lên cả thuyền, mắt to như miệng chén, mỗi cú ngụp tạo ra sóng mạnh. Con cá này nặng ít nhất từ 3 đến 5 tạ và to như thùng phi.

Tại hồ câu khu vực Phùng (Cầu Diễn, Hà Nội), một cần thủ đã câu được con cá trắm đen nặng gần 27 kg. Con cá khổng lồ dài hơn một mét với vảy to gần bằng miệng chén và hàm răng đều tăm tắp, mỗi chiếc to bằng ngón tay. Sau ba giờ câu, phao từ từ chìm xuống, khi kéo lên phát hiện là cá trắm đen đã dính lưỡi. Sau 45 phút vật lộn, con cá khổng lồ này mệt mỏi và được lôi lên bờ. Con cá dài hơn 1 mét, với hàng trăm vảy lớn bằng miệng chén và hàm răng trắng phau, mỗi chiếc to bằng ngón tay. Vảy cá được so sánh với bật lửa zippo và răng cá với chiếc USB.

Hồ Tây từng có nhiều con trắm đen khổng lồ, nhưng thỉnh thoảng có con nặng đến hai ba chục kg. Một tiêu bản trắm đen nặng tới 46 kg được trưng bày. Cá trắm đen rất thông minh, khi có động thì lặn xuống bùn hoặc ẩn trong ổ. Khi những con trắm đen và các loài cá khác được đưa lên bờ, đội công nhân dùng dao rìu để lấy trung khu thần kinh trong não cá, chuyển đến trại cá giống để chiết xuất thuốc kích thích. Con trắm đen khủng nhất được bắt ở Hồ Tây vào năm 1988, nặng đến 90 kg, tương đương với một con lợn siêu nạc. Đây là kỷ lục của Hồ Tây. Có con nặng đến 2,5 tạ ở Việt Trì, dài hơn 3 mét, ước chừng nặng trên 2,5 tạ. Đây có thể là con trắm đen lớn nhất không chỉ ở Việt Nam mà trên thế giới.

Chim

Đà điểu châu Phi là loài chim lớn nhất thế giới, cao tới 2,1 mét và nặng khoảng 156 kg. Trong khi đó, loài chim biển lớn nhất là hải âu, với loài hải âu du mục có sải cánh lên đến 3,5 mét và trọng lượng đạt 13 kg. Hải âu du mục sử dụng khối lượng cơ thể lớn để tạo đà đẩy đôi cánh, cho phép chúng bay xa, có thể đạt kỷ lục bay 6.000 km trong vòng 12 ngày. Đây là loài chim ăn đêm, chủ yếu ăn mực và cá bơi sát mặt nước. Không loài chim nào trên thế giới có sải cánh dài hơn hải âu du mục.

Khác

Trong thế giới động vật lưỡng cư, loài lớn nhất là kỳ nhông Trung Quốc, có thể đạt chiều dài 1,83 mét và nặng 64 kg, tuy nhiên kích thước này rất hiếm. Chúng sinh sống ở các suối núi và hồ ở Trung Quốc. Mực quái vật khổng lồ, đã xuất hiện trong thần thoại Hy Lạp, nhưng trên thực tế, chúng đã được phát hiện tại Tân Ban Nha, dài tới 9 mét và nặng 180 kg. Đây là loài động vật không xương sống lớn nhất trên thế giới. Ếch Goliath ở Tây-Trung Phi nặng đến 3 kg và có kích cỡ như một chú chó con. Thực đơn của ếch Goliath không phải là sâu bọ mà là rùa non. Đối thủ duy nhất của nó là ễnh ương châu Mỹ, loài ăn thịt chim non. Trăn đá châu Phi là loài rắn lớn nhất ở châu Phi, có kích thước và khối lượng khổng lồ, đôi khi chứa cả xác người khi bị mổ bụng. Hàng năm có hàng trăm trường hợp trăn đá tấn công người và nuốt chửng cả trẻ em lẫn người lớn. Tê giác và hà mã cũng là những loài có trọng lượng đáng kể, mỗi con nặng tới 3.000 kg.

Côn trùng

Một số loài côn trùng nổi bật bao gồm ong khổng lồ châu Á, có thể dài tới 5 cm với vết cắn rộng khoảng 6 mm, và độc tố có thể gây suy thận. Dế weta, loài côn trùng lớn nhất thế giới với chiều dài cánh lên đến 17 cm và nặng gấp ba lần chuột trưởng thành, được phát hiện vào năm 2011 tại Little Barrier Island, New Zealand. Rết khổng lồ có thể dài đến 45,7 cm và đủ sức hạ gục một chú chuột nhỏ một cách dễ dàng. Một con rết dài khoảng 25 cm được phát hiện ở một căn hộ phía Bắc Luân Đôn vào năm 2005, có nọc độc nhưng không gây tử vong cho con người, thậm chí còn được sử dụng trong y học để chữa trị một số bệnh như đau đầu và ung thư ở một số nơi. Loài ruồi trâu có thể dài tới 3 cm, được tìm thấy ở Tây Hampshire, có thể cắn người và gây đau như bị dao cắt.

Hình

Chú thích