Các loại rau thơm

Trong ẩm thực, rau thơm hay rau gia vị là thuật ngữ chung dùng để chỉ các loại rau có thể ăn được (gồm rau, củ, quả có hương thơm), được trồng hoặc hái từ tự nhiên với hương thơm đặc trưng nhờ các tinh dầu trong rau bay hơi.

Thơm cũng là cách gọi ngắn của người Hà Nội dành cho loại húng thơm, nổi tiếng nhất là húng thơm từ làng Láng.

Các loại rau thơm

Rau thơm có rất nhiều loại, mỗi loại đều có sự đa dạng và phong phú riêng. Chúng có thể được phân loại thành hai nhóm chính: rau thơm trồng và rau thơm dại.

Rau trồng

• Húng thơm từ làng Láng, Hà Nội, thường được ăn sống hoặc thái nhỏ để dùng với phở.
• Bạc hà, húng chó, húng quế, húng lủi thường ăn sống với thịt động vật như lòng lợn, tiết canh, thịt chó.
• Thì là thường kết hợp với món ăn thủy sản nước ngọt như cá.
• Hành hoa.
• Lá chanh đặc biệt dùng để ăn với thịt gà luộc.
• Tía tô thường ăn sống hoặc dùng trong món om ốc chuối đậu giả ba ba.
• Kinh giới, rau diếp cá, tần ô, rau mùi, rau răm ăn sống.
• Rau mùi (ngò) và mùi tàu (ngò gai) dùng ăn sống hoặc chế biến vào các món nấu.
• Xương sông, lá lốt thường đi với thịt gia súc như thịt lợn, thịt bò (làm chả viên) hoặc xắt nhỏ cho vào các món nấu như ốc nấu giả ba ba, ba ba om chuối đậu, v.v.
• Sả, riềng, củ niễng, tỏi, cần tây, tỏi tây thường dùng sống hoặc xào nấu.
• Lá sung, lá đinh lăng thường dùng để làm gỏi.
• Một số loại lá của các cây trồng khác trong nhà như rau cải non, lá gừng, lá chanh, lá ớt, lá gấc, lá nguyệt quế cũng được coi là rau thơm.

Rau dại

• Lá mơ tam thể thường dùng ăn kèm với thịt chó.
• Lá cách thường dùng để om lươn.
• Hạt và lá của cây móc mật (còn gọi là mác mật) được dùng để ngâm măng tươi, chế biến vịt quay hay lợn sữa quay, phổ biến ở Lạng Sơn và một số tỉnh phía Bắc.
• Lá cúc tần thường cho vào dồi chó, v.v.
• Chua me: mọc hoang và thường được ăn sống.
• Hạt dổi, hạt sẻn dùng trong các món ăn của các dân tộc thiểu số miền Bắc Việt Nam.
• Lá xá xị, phổ biến ở miền Nam, Tây Ninh.

Cách sử dụng

Hầu hết các loại rau thơm đều chứa tinh dầu và các thành phần đặc biệt có thể trở thành những loại thảo dược quý giá, dễ tìm. Sự kết hợp của các loại rau thơm với các món ăn theo nguyên lý 'âm dương phối triển' giúp cân bằng và làm phong phú hương vị món ăn, đồng thời giảm bớt các tác dụng phụ có thể có. Thông thường, rau thơm được sử dụng khi còn tươi, tuy nhiên, để bảo quản lâu dài, người ta cũng có thể phơi khô, mặc dù điều này làm giảm chất lượng của rau. Rau thường được sử dụng cho hai mục đích chính:

• Ăn sống, còn gọi là rau sống: rau thơm với tinh dầu cay thường được kết hợp với các loại rau mát như giá đỗ, bắp chuối thái mỏng, rau má trong đĩa rau sống.
• Gia vị cho các món ăn: nhiều loại rau thơm được thêm vào các món ăn như gia vị, và người nội trợ thường có kinh nghiệm riêng trong việc chọn loại rau thơm phù hợp với từng món ăn.

Tài nguyên liên quan

• Rau thơm, đặc biệt là húng láng, là một phần của văn hóa ẩm thực Hà Nội đang dần bị lãng quên Xem thêm 2007-09-28 trên Wayback Machine
• Rau gia vị - Thành phần không thể thiếu trong các bữa ăn Việt Nam Xem thêm 2007-09-28 trên Wayback Machine
• Các bài thuốc dân gian từ rau thơm Xem thêm 2007-09-27 trên Wayback Machine
• Khám phá chợ rau thơm Xem thêm 2008-09-23 trên Wayback Machine