Các loại thực phẩm có thể gây hại cho thận bạn nên chú ý

Trong số các thực phẩm bạn tiêu thụ hàng ngày, một số có thể ảnh hưởng xấu đến thận. Tìm hiểu về những thực phẩm gây hại cho thận nếu sử dụng thường xuyên và cách chọn lựa thực phẩm tốt cho thận trong bài viết dưới đây!

Các loại thực phẩm có thể gây hại cho thận bạn nên chú ý

Thận giữ vai trò thiết yếu trong cơ thể con người, thực hiện nhiều chức năng quan trọng như lọc máu, loại bỏ chất thải và duy trì sự cân bằng điện giải. Các chức năng chính của thận bao gồm:

• Lọc máu: Thận lọc khoảng 120-150 lít máu mỗi ngày để loại bỏ các chất thải, độc tố và các chất dư thừa như ure, creatinin và axit uric, sau đó bài tiết qua nước tiểu. Mỗi quả thận có khoảng một triệu nephron giúp thực hiện chức năng này.
• Điều hòa cân bằng nước và điện giải: Thận điều chỉnh lượng nước và nồng độ các chất điện giải như natri, kali, canxi trong máu, giúp duy trì áp lực thẩm thấu và cân bằng nội môi.
• Điều hòa huyết áp: Thận điều chỉnh huyết áp bằng cách điều chỉnh thể tích máu và tiết ra hormone renin, một phần của hệ thống renin-angiotensin-aldosterone (RAAS), ảnh hưởng đến co giãn mạch máu và giữ muối nước.
• Điều hòa sản xuất hồng cầu: Thận sản xuất erythropoietin, hormone kích thích tủy xương tạo ra hồng cầu. Thiếu hụt erythropoietin có thể gây ra thiếu máu.
• Chuyển hóa và sản xuất hormone: Thận chuyển hóa vitamin D thành dạng hoạt động, giúp duy trì nồng độ canxi và phosphate cần thiết cho sức khỏe xương. Thận cũng tham gia vào sản xuất một số hormone khác.
• Thải các chất độc hại và thuốc: Thận loại bỏ chất độc, sản phẩm chuyển hóa và thuốc khỏi cơ thể, bảo vệ các cơ quan khác khỏi tổn thương.

Thận có thể bị tổn thương nếu chế độ ăn uống và sinh hoạt không hợp lý

Tuy nhiên, thận có nguy cơ bị tổn thương và suy giảm chức năng nếu chế độ ăn uống không phù hợp. Một số thực phẩm có thể gây ảnh hưởng xấu đến thận, dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Bài viết này sẽ cùng bạn tìm hiểu các thực phẩm gây hại cho thận và cách chọn lựa thực phẩm tốt cho sức khỏe thận.

Chế độ ăn uống chứa nhiều protein, đặc biệt là từ các nguồn động vật, có thể làm quá tải cho thận. Theo nghiên cứu từ Nhà xuất bản Đại học Oxford (Oxford Academic), bài viết về “Ảnh hưởng của chế độ ăn nhiều protein đến thận” cho thấy, mức lọc cầu thận (eGFR) giảm nhanh hơn ở những người tiêu thụ protein trên 1.2g/kg/ngày so với những người chỉ tiêu thụ dưới 0.8g/kg/ngày.

Protein động vật có thể gây hại cho thận nếu tiêu thụ quá nhiều

Nghiên cứu cho thấy những người tiêu thụ nhiều protein có nguy cơ suy giảm chức năng thận nhanh hơn gấp 1.3 lần so với những người tiêu thụ ít protein. Protein động vật tạo ra lượng axit cao trong máu, khiến thận phải làm việc nhiều hơn để loại bỏ, dẫn đến nguy cơ quá tải và suy giảm chức năng thận theo thời gian.

Thực phẩm chế biến sẵn, đồ hộp và thức ăn nhanh thường chứa nhiều natri (muối) để bảo quản và tăng hương vị. Mặc dù natri là khoáng chất cần thiết, nhưng khi tiêu thụ quá mức, nó có thể làm tăng huyết áp và gây áp lực lên thận. Thận phải làm việc nhiều hơn để loại bỏ natri dư thừa, dẫn đến nguy cơ suy thận và các vấn đề tim mạch.

Thực phẩm chế biến sẵn và đồ hộp chứa nhiều muối

Nghiên cứu từ Oxford Academic cho thấy chế độ ăn ít natri có thể làm chậm quá trình suy giảm chức năng thận, đặc biệt là đối với những người có bệnh tim mạch. Quỹ Thận Quốc gia (National Kidney Foundation) khuyến cáo rằng mỗi người nên hạn chế lượng natri tiêu thụ ở mức 2.300 mg mỗi ngày. Những người mắc bệnh thận hoặc huyết áp cao nên giảm lượng natri xuống còn 1.500 mg mỗi ngày.

Nước ngọt đóng chai, nước có gas, đặc biệt là nước ngọt màu đậm, thường chứa hàm lượng phốt pho nhân tạo cao. Dù phốt pho là khoáng chất cần thiết cho xương, nhưng khi tiêu thụ nhiều, nó có thể gây hại cho thận. Thận khỏe mạnh có thể điều chỉnh lượng phốt pho, nhưng khi thận suy yếu, phốt pho sẽ tích tụ và gây ra nhiều vấn đề sức khỏe.

Phốt pho cao trong nước ngọt có thể làm suy yếu thận

Chế độ ăn nhiều đường có thể dẫn đến béo phì và tăng đường huyết, hai yếu tố liên quan đến suy giảm chức năng thận. Theo National Kidney Foundation, tiểu đường và huyết áp cao là những nguyên nhân chính gây ra bệnh thận. Để bảo vệ sức khỏe thận, nên hạn chế tiêu thụ các loại thực phẩm này.

Tiêu thụ thực phẩm chứa nhiều chất béo bão hòa và cholesterol có thể dẫn đến hình thành mảng bám trong mạch máu, làm giảm lưu thông máu đến thận và ảnh hưởng đến khả năng lọc máu của thận. Những thực phẩm này bao gồm thức ăn nhanh, thịt đỏ, mỡ lợn, bơ động vật, phô mai chế biến và sốt mayonnaise.

Chất béo bão hòa và cholesterol cao có thể làm tổn thương thận

Đặc biệt, phụ huynh thường xuyên cho trẻ ăn phô mai mà không chú ý đến thành phần có thể không biết rằng một số loại phô mai chế biến sẵn có chứa chất nhũ hóa. Ngay cả một lượng nhỏ phô mai như vậy cũng có thể cung cấp một lượng lớn natri và phốt pho không cần thiết, gây hại cho thận nếu tiêu thụ lâu dài.

Sử dụng nhiều đồ uống có cồn như rượu và bia, cùng với caffeine trong cà phê, sẽ làm cho thận phải làm việc vất vả hơn để loại bỏ các chất này. Cả rượu và caffeine đều có thể gây mất nước, tăng áp lực lên thận và làm giảm khả năng lọc của chúng. Sử dụng lâu dài có thể dẫn đến tổn thương thận và làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý liên quan.

Đồ uống có cồn có thể làm giảm hiệu quả lọc của thận

Dưới đây là một số vấn đề sức khỏe mà những người có thận yếu hoặc tiêu thụ thực phẩm gây hại cho thận có thể gặp phải:

• Suy giảm chức năng thận: Ăn uống không lành mạnh có thể làm giảm hiệu suất của thận và gây tổn thương không thể phục hồi.
• Nguy cơ bệnh thận mãn tính: Chế độ ăn uống không hợp lý là nguyên nhân chính gây bệnh thận mãn tính, làm giảm chất lượng cuộc sống.
• Tăng nguy cơ sỏi thận: Một số thực phẩm có thể kích thích sự hình thành sỏi thận, gây ra đau đớn và khó chịu.
• Huyết áp cao và các biến chứng: Thực phẩm giàu natri và protein có thể làm tăng huyết áp, tạo áp lực lên thận và hệ tim mạch.

Dưới đây là những nhóm thực phẩm và đồ uống tốt cho thận mà bạn nên chú ý nếu muốn bảo vệ sức khỏe thận hiệu quả hơn:

• Nước lọc: Uống đủ nước là cách tốt nhất để duy trì chức năng thận, giúp loại bỏ độc tố và ngăn ngừa sỏi thận. Hãy uống khoảng 2-3 lít nước mỗi ngày, tùy thuộc vào cân nặng và tình trạng sức khỏe của bạn. 
• Thực phẩm giàu chất xơ: Rau xanh như cải xoăn, bông cải xanh, rau chân vịt, trái cây ít phốt pho và kali như dâu tây, việt quất, táo, và ngũ cốc nguyên hạt như yến mạch, lúa mạch, gạo lứt là những nguồn chất xơ tuyệt vời. Chất xơ giúp giảm gánh nặng cho thận, hỗ trợ quá trình lọc và loại bỏ độc tố ra khỏi cơ thể.

Những thực phẩm hữu ích cho thận

• Thực phẩm ít muối: Hãy chọn các thực phẩm tươi sống, tránh thực phẩm chế biến sẵn, và hạn chế thêm muối hay sốt trong nấu nướng để giảm lượng natri nạp vào cơ thể, từ đó giảm áp lực cho thận. 
• Protein từ thực vật: Đậu phụ là một lựa chọn tốt cho nguồn protein thực vật, hỗ trợ thận cân bằng độ pH và loại bỏ axit trong cơ thể, giúp thận hoạt động hiệu quả hơn.
• Chất béo không bão hòa: Chất béo không bão hòa, có trong cá giàu omega-3 hoặc dầu ô liu, giúp giảm viêm và cải thiện sức khỏe tim mạch. Omega-3 còn giúp kiểm soát huyết áp và cholesterol, bảo vệ thận khỏi nguy cơ bệnh tật. Thay thế chất béo xấu bằng chất béo tốt để bảo vệ sức khỏe thận.
• Nước thảo mộc: Các thảo mộc và cây thuốc như râu mèo, râu ngô, mã đề, la hán quả có tác dụng thanh lọc và hỗ trợ chức năng thận. Bạn có thể tìm đến phòng khám Đông y hoặc bác sĩ Y học Cổ truyền để được tư vấn về cách sử dụng và liều lượng các bài thuốc này.

Dưới đây là những gợi ý từ các bác sĩ để duy trì sức khỏe thận thông qua chế độ ăn uống và lối sống hợp lý:

• Giảm lượng muối: Hạn chế muối trong chế độ ăn giúp kiểm soát huyết áp và bảo vệ chức năng thận. Thay vì muối, bạn có thể dùng các loại gia vị và thảo mộc để làm phong phú thêm hương vị món ăn.
• Kiểm soát lượng protein: Tiêu thụ protein vừa phải, đặc biệt là từ nguồn thực vật như đậu, hạt, để giảm áp lực cho thận. Nếu bạn gặp vấn đề về thận, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để điều chỉnh lượng protein phù hợp.
• Hạn chế thực phẩm chứa nhiều photpho và kali: Các thực phẩm như chuối, cam, cà chua, và sản phẩm từ sữa chứa nhiều photpho và kali. Đối với người có vấn đề về thận, việc hạn chế các thực phẩm này là cần thiết để tránh biến chứng.
• Uống đủ nước: Giữ cho cơ thể được cung cấp đủ nước giúp thận loại bỏ chất thải hiệu quả. Tuy nhiên, cần tránh uống quá nhiều nước, đặc biệt khi chức năng thận đã giảm, để tránh các vấn đề về điện giải.
• Hạn chế đồ uống có đường và cồn: Các đồ uống có đường và cồn có thể làm tăng nguy cơ béo phì và huyết áp cao, ảnh hưởng đến sức khỏe thận.
• Quản lý huyết áp và đường huyết: Duy trì huyết áp và đường huyết trong phạm vi bình thường giúp giảm nguy cơ tổn thương thận. Hãy thường xuyên kiểm tra sức khỏe và tuân theo hướng dẫn của bác sĩ.

Thường xuyên tập thể dục để giữ gìn sức khỏe tổng thể

• Tập thể dục đều đặn: Vận động thường xuyên không chỉ giúp duy trì cân nặng mà còn hỗ trợ cải thiện huyết áp và chức năng tim mạch, từ đó bảo vệ sức khỏe thận.
• Tránh hút thuốc: Hút thuốc làm giảm lưu lượng máu đến thận và gia tăng nguy cơ mắc bệnh thận.
• Quản lý cân nặng: Béo phì là yếu tố nguy cơ chính gây bệnh thận. Giữ cân nặng ở mức hợp lý giúp giảm áp lực lên thận và nâng cao sức khỏe tổng thể.
• Hạn chế sử dụng thuốc không cần thiết: Một số thuốc, đặc biệt là thuốc giảm đau không kê đơn, có thể gây hại cho thận nếu dùng lâu dài. Luôn tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nào.

Thận là cơ quan quan trọng cần được chăm sóc cẩn thận. Để duy trì sức khỏe thận, việc nắm rõ các thực phẩm tốt và xấu cho thận là rất cần thiết. Một chế độ ăn uống cân bằng và lành mạnh không chỉ giúp bảo vệ chức năng thận mà còn nâng cao chất lượng cuộc sống. Hãy lựa chọn thực phẩm thông minh và duy trì thói quen sống lành mạnh để bảo vệ thận và toàn bộ cơ thể khỏi các vấn đề tiềm ẩn.

Mua sắm các sản phẩm gia dụng chính hãng tại Siêu Thị Mytour

Tại Siêu Thị Mytour, bạn có thể tìm thấy nhiều sản phẩm gia đình thiết yếu như máy lọc nước, máy xay sinh tố, nồi chiên không dầu, và nhiều sản phẩm khác. Tất cả đều là hàng chính hãng 100%, với giá ưu đãi đặc biệt, miễn phí giao hàng và chính sách hoàn tiền nếu bạn tìm thấy giá rẻ hơn ở nơi khác. Đến ngay Mytour để không bỏ lỡ những khuyến mãi hấp dẫn hôm nay.