Viêm mũi xoang không nguy hiểm, nhưng những triệu chứng như nghẹt mũi, hắt hơi, đau đầu có thể tạo ra sự khó chịu và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Để giúp cải thiện tình trạng này, các loại thuốc chống vi khuẩn được bác sĩ kê đơn.

Viêm mũi xoang là trạng thái nhiễm trùng của niêm mạc bên trong các xoang. Bệnh thường gây ra sự đau đớn do dịch bị tắc nghẽn trong xoang không thể thoát ra. Xoang có mối quan hệ trực tiếp với mũi, do đó, viêm mũi xoang thường được gọi là viêm mũi xoang.

Viêm mũi xoang thường xuất hiện ở những khu vực có khí hậu nhiệt đới gió mùa, nơi có điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của tác nhân gây bệnh, đặc biệt vào thời điểm chuyển mùa. Bệnh thường dễ tái phát và đòi hỏi thời gian điều trị lâu dài để tránh biến chứng mạn tính sau này.

Viêm mũi xoang được phân thành 3 loại chính:

• Viêm mũi xoang cấp: Bệnh thường kéo dài dưới 4 tuần, xảy ra ở xoang bướm, xoang sàng, xoang trán hoặc viêm đa xoang. Thường các triệu chứng giảm dần và hồi phục hoàn toàn.
• Viêm mũi xoang bán cấp: Các triệu chứng tương tự như viêm mũi xoang cấp nhưng kéo dài từ 4 - 8 tuần.
• Viêm mũi xoang mạn tính: Bệnh được xác định khi kéo dài trên 12 tuần. Sau thời gian này, bệnh nhân dễ tái phát nhiều lần trong một năm.

Các triệu chứng về hô hấp của viêm mũi xoang thường kéo dài trên 1 tuần. Các triệu chứng đặc trưng của bệnh bao gồm:

• Mệt mỏi, chán ăn,
• Sốt nhẹ, sốt cao từng cơn,
• Chảy nước mũi, có màu vàng hoặc xanh
• Ho nhiều vào ban đêm
• Ngạt mũi, mũi điếc, khó thở
• Chóng mặt, đặc biệt khi nghiêng người
• Đau xung quanh vùng mắt từng cơn, đau đầu
• Mất ngủ, ngủ ngáy, đau răng.

Viêm mũi xoang là một bệnh nhiễm trùng của các xoang, thường xuất phát từ các nguyên nhân như:

• Nhiễm khuẩn, trong đó có Streptococcus pneumoniae, Pseudomonas aeruginosa, Haemophilus influenzae, E.coli, Klebsiella...
• Các bệnh đường hô hấp như , viêm mũi dị ứng
  , viêm đường hô hấp trên, hen phế quản...
• Các vấn đề về cấu trúc của xương mũi như vách ngăn lệch vẹo, dày, polyp mũi...
• Tình trạng dị ứng của cơ thể, như dị ứng thời tiết, dị ứng phấn hoa, lông động vật, thức ăn, ...
• Áp xe răng
• Hít khói thuốc lá thụ động
• Hoạt động trong môi trường ô nhiễm, khói bụi, khí thải, hóa chất...

4.1. Cách chọn kháng sinh cho viêm mũi xoang

Hiện nay, có nhiều lựa chọn phương pháp điều trị viêm mũi xoang, đặc biệt là sử dụng thuốc, đồng thời cần tìm hiểu kỹ về loại kháng sinh phù hợp để tránh tác dụng phụ không mong muốn.

Theo chuyên gia, chỉ nên sử dụng kháng sinh khi viêm mũi xoang do vi khuẩn gây nhiễm trùng. Điều này giúp kiểm soát triệu chứng và nguy cơ biến chứng. Kháng sinh có thể kìm hãm và tiêu diệt vi khuẩn, giảm nhẹ các triệu chứng của bệnh.

4.2. Các loại kháng sinh trị viêm mũi xoang

Khi đối mặt với viêm mũi xoang, các loại kháng sinh thường được sử dụng bao gồm:

• Kháng sinh nhóm Penicillin: Amoxicillin, Ampicillin
• Kháng sinh nhóm Cephalosporin: Cefuroxime, Cefoxitin, Cefpodoxime, Cefazolin, ,... hoặc các penicillin tổng hợp.
• Kháng sinh Trimethoprim, Sulfamethoxazole
• Kháng sinh nhóm Macrolid: Azithromycin, Clarithromycin

Khi sử dụng kháng sinh, hãy tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ về liều lượng, thời gian và tần suất sử dụng. Không tự mua và sử dụng kháng sinh tại nhà mà không có sự hướng dẫn của bác sĩ để tránh tình trạng kháng thuốc và ảnh hưởng đến sức khỏe.

Ngoài kháng sinh, còn có nhiều loại thuốc khác hỗ trợ điều trị viêm mũi xoang như:

Thuốc chống Histamin

Thuốc chống Histamin giúp giảm các triệu chứng như nghẹt mũi, sổ mũi, ngứa mũi và hắt hơi. Các loại chống Histamin phổ biến bao gồm:

• Thuốc xịt mũi như Olopatadine, Azelastine
• Thuốc chống Histamin dạng uống thế hệ 1 như Diphenhydramine, Clemastine, Chlorpheniramine
• Thuốc chống Histamin thế hệ 2 như Loratadine, Cetirizine, Desloratadine, Levocetirizine, Fexofenadine...

Thuốc chống Histamin thế hệ 2 thường ít gây buồn ngủ hơn và được ưu tiên sử dụng.

Thuốc chứa corticoid

Loại thuốc này giúp giảm các triệu chứng như nghẹt mũi, hắt hơi, ngứa mũi, chảy nước mắt... Thuốc chứa corticoid thường chứa các thành phần như Beclomethasone, Betamethasone, Fluticasone furoate, Mometasone, Budesonide, Fluticasone.

Thuốc chứa corticoid thường được sử dụng dưới dạng xịt mũi và mất khoảng 1 tuần để giảm triệu chứng viêm mũi xoang.

Tuy nhiên, người bệnh cần chú ý đến các tác dụng phụ như đau họng, chảy máu cam, nhức đầu, khô mũi, hoặc ho... Khi phát hiện tác dụng phụ, nên tham khảo ý kiến của bác sĩ ngay lập tức.

Thuốc thông mũi

Thuốc thông mũi giúp giảm áp lực trong mũi và giảm cảm giác nghẹt mũi. Các loại thuốc xịt thông mũi thường sử dụng là Oxymetazoline hydrochloride, Xylometazoline, Phenylephrine hydrochloride.

Người bệnh chỉ nên sử dụng thuốc xịt thông mũi trong thời gian ngắn, không quá 3 ngày, để tránh tình trạng không mong muốn. Nếu sử dụng quá thời gian quy định, thuốc có thể không còn hiệu quả hoặc gây nên tình trạng viêm mũi xoang trầm trọng hơn.

Không sử dụng thuốc xịt thông mũi cho người có tăng huyết áp để tránh tác dụng phụ nghiêm trọng.

Thuốc xịt kháng Cholinergic

Thuốc xịt kháng Cholinergic giúp giảm sổ mũi bằng cách ngừng sản xuất chất nhầy và giảm nghẹt mũi hoặc hắt hơi. Thành phần chính là Ipratropium bromide.

Thuốc Ipratropium bromide thường được sử dụng dưới dạng xịt mũi, nhưng không nên sử dụng lâu dài quá 3 tuần và không nên sử dụng cho người có tăng huyết áp.

Thuốc ức chế tế bào Mast

Thuốc ức chế tế bào Mast thường được sử dụng dưới dạng xịt mũi với thành phần chính là Cromolyn Natri. Thuốc giúp giảm triệu chứng như sổ mũi, ngứa, hắt hơi và giảm nghẹt mũi. Tuy nhiên, cũng có thể gây tác dụng phụ như khó chịu, đau, sưng nề và nóng rát ở mũi.

Thuốc xịt nước muối

Thuốc xịt nước muối thường được sử dụng để giữ ẩm cho đường mũi, ngăn chảy máu cam do khô mũi, có thể do bệnh viêm mũi xoang hoặc tác dụng phụ của thuốc. Tuy nhiên, việc vệ sinh mũi hàng ngày bằng nước muối chỉ cần thực hiện 1 - 2 lần để không gây khó chịu và giảm nguy cơ tổn thương niêm mạc mũi.

Đối với những người đang chịu điều trị viêm xoang, cần lưu ý những điểm sau khi sử dụng kháng sinh:

• Người bệnh có triệu chứng viêm xoang nhẹ thì có thể bắt đầu điều trị bằng Amoxicillin ở liều trung bình hoặc cao.
• Đối với những người dị ứng với Amoxicillin, có thể chuyển sang nhóm kháng sinh Cephalosporin nếu dị ứng nhẹ hoặc chuyển sang nhóm kháng sinh Macrolid nếu dị ứng nghiêm trọng.
• Thuốc Ceftriaxone dạng tiêm thường được sử dụng cho những bệnh nhân có triệu chứng nôn và không thể sử dụng kháng sinh uống.
• Thời gian điều trị viêm xoang thường nằm trong khoảng 10 - 21 ngày hoặc có thể kéo dài đến 7 ngày sau khi các triệu chứng đã giảm nhẹ hoặc biến mất.
• Khi sử dụng kháng sinh để điều trị viêm xoang, người bệnh có thể phải đối mặt với một số tác dụng phụ như đau đầu, chóng mặt, mất ngủ, đau bụng, buồn nôn, nôn, tiêu chảy hoặc táo bón,...

Trong quá trình điều trị viêm xoang, bác sĩ sẽ chỉ định sử dụng các loại kháng sinh phù hợp, có thể đơn độc hoặc kết hợp với các nhóm thuốc khác để giảm triệu chứng. Người bệnh cần nhớ chỉ sử dụng thuốc khi có đơn định của bác sĩ và tuân thủ đúng theo liều lượng và thời gian quy định. Đồng thời, cũng lưu ý đến các tác dụng phụ có thể xuất hiện để có thể tham khảo ý kiến bác sĩ và xử trí kịp thời.