Bài viết được biên soạn bởi Dược sĩ Nguyễn Văn Thắng - Chuyên gia Dược học - Khoa Dược - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Mytour Times City.

Bất cứ chất gì từ bên ngoài đều có thể gây phản ứng dị ứng trong cơ thể. Việc phản ứng này chủ yếu liên quan đến cơ chế miễn dịch của cơ thể. Khi một chất 'lạ' tiếp xúc với cơ thể, cơ thể sẽ phản ứng bằng cách sản xuất các chất để chống lại chất 'lạ' đó.

Trong quá trình này, nhiều chất trung gian được giải phóng, gây ra nhiều biểu hiện dị ứng với mức độ khác nhau như nổi ban, mẩn ngứa, sưng mắt, môi, mặt; khó thở, khó nuốt, đau ngực, buồn nôn, nôn, giảm huyết áp, thậm chí có thể dẫn đến tình trạng nguy hiểm.

Tùy thuộc vào mức độ phản ứng, sẽ cần sử dụng các loại thuốc khác nhau để kiểm soát tình trạng.

Đối với phản ứng nhẹ (ví dụ như mẩn ngứa nhẹ), bạn có thể sử dụng các thuốc chống dị ứng (nhóm kháng histamin). Các loại thuốc này sẽ cạnh tranh và làm giảm triệu chứng của dị ứng bằng cách cản trở tác động của các chất trung gian.

Một số thuốc chống dị ứng trong nhóm này có thể gây buồn ngủ, nhưng lại hiệu quả trong giảm nôn, giảm tiết dịch; trong khi một số thuốc khác ít gây buồn ngủ hơn nhưng có thể không hiệu quả trong giảm nôn.

Với trẻ nhỏ hoặc phụ nữ mang thai, đang cho con bú, lựa chọn thuốc cần phải được thảo luận và tư vấn cùng với bác sĩ hoặc dược sĩ.

Trong trường hợp phản ứng nặng, nếu thuốc chống dị ứng nhóm kháng histamin không đủ, có thể cần sử dụng thêm các loại thuốc như: adrenalin để nâng huyết áp, thuốc chống viêm, giãn phế quản để giảm phù nề, hoặc co thắt phế quản.

Thường thì, các loại thuốc này sẽ được sử dụng tại các cơ sở y tế. Do đó, rất quan trọng khi phát hiện biểu hiện của dị ứng thức ăn là cần đến ngay cơ sở y tế để được hỗ trợ.

Một số người có nguy cơ cao hơn về dị ứng thức ăn. Các thực phẩm như hải sản, hạt, sữa và sản phẩm từ sữa, trứng, đậu nành... thường gây ra dị ứng. Để tránh dị ứng, quan trọng nhất là xác định nguồn gốc của tác nhân gây dị ứng.

Bác sĩ sẽ hướng dẫn bạn về cách xác định phương pháp phù hợp, có thể là xét nghiệm chất đặc hiệu trong máu hoặc thử phản ứng da. Đôi khi khó xác định chính xác thực phẩm gây dị ứng, việc ghi chép kỹ lưỡng về thực phẩm và các triệu chứng sẽ giúp nâng cao chính xác.

Sau khi xác định được thực phẩm gây dị ứng, hạn chế tiếp xúc với chúng là quan trọng. Kiểm tra kỹ nhãn sản phẩm để đảm bảo rằng sản phẩm không chứa thành phần gây dị ứng. Một số loại thuốc cũng có thể chứa các thành phần từ động vật hoặc thực vật, có thể gây dị ứng chéo.

Thông tin về dị ứng thức ăn nên được cung cấp cho bác sĩ, dược sĩ để tránh rủi ro. Mang theo thuốc xử trí dị ứng và thông tin về dị ứng thức ăn có thể hỗ trợ trong việc quản lý tình trạng dị ứng.

Dị ứng thức ăn có thể ảnh hưởng đến da, đường tiêu hóa, hô hấp hoặc tim mạch. Đối với các triệu chứng nhẹ, có thể không cần điều trị hoặc chỉ cần sử dụng thuốc kháng histamin để giảm triệu chứng. Tuy nhiên, trong trường hợp phản ứng nặng, việc thăm bác sĩ để được tư vấn và có thể kê đơn thuốc steroid là cần thiết. Loại thuốc này chỉ nên sử dụng theo hướng dẫn của bác sĩ vì có tác dụng phụ nghiêm trọng.

Nếu có bất kỳ triệu chứng nào bất thường, hãy đến thăm bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn chi tiết.