1. Đặc điểm của bệnh thiếu máu
Theo các chuyên gia y tế, thiếu máu là tình trạng giảm lượng huyết sắc tố và số lượng hồng cầu trong máu ngoại vi dẫn đến thiếu oxy cung cấp cho các mô tế bào trong cơ thể. Hemoglobin (HgB) là một loại protein có hàm lượng sắt cao, giúp máu có màu đỏ và thúc đẩy hồng cầu vận chuyển khí oxy từ phổi đến các cơ quan khác trên cơ thể.
Bệnh thiếu máu xảy ra khi mức độ hemoglobin thấp hơn:
-
Nam: 130g/l
-
Nữ: 120 g/l
-
Người già: 110 g/l
Thiếu máu là hiện tượng mức độ hồng cầu trong cơ thể giảm xuống so với mức bình thường
2. Các món ăn giúp bổ máu cho người bệnh không nên bỏ qua
2.1. Nhóm thực phẩm cần cung cấp cho người bệnh thiếu máu
2.1.1. Thực phẩm giàu sắt
Không thể phủ nhận tầm quan trọng của việc bổ sung thực phẩm giàu sắt trong chế độ dinh dưỡng giúp cải thiện sức khỏe cho người mắc bệnh thiếu máu. Đa số trường hợp thiếu máu xuất phát từ việc thiếu hụt nguyên tố tạo máu, trong đó có sắt.
Do đó, việc cung cấp sắt từ thực phẩm tự nhiên không chỉ giúp tế bào được dinh dưỡng tốt hơn mà còn hỗ trợ cải thiện tình trạng thiếu máu. Các thực phẩm giàu sắt (Fe) bao gồm: thịt đỏ, mộc nhĩ, gan động vật, khoai tây, hải sản,...
2.1.2. Thực phẩm giàu vitamin B
Theo các chuyên gia dinh dưỡng, các loại vitamin B6, B9, B12, và các loại B khác đóng vai trò quan trọng trong việc sản xuất tế bào hồng cầu và sự phân hóa hồng cầu. Do đó, việc bổ sung các thực phẩm giàu vitamin nhóm B là cần thiết đối với bệnh nhân thiếu máu. Các thực phẩm như rau đậm màu, măng tây, sữa, trứng gà, cá ngừ,... đều giàu vitamin nhóm B.
2.1.3. Thực phẩm giàu
vitamin C
Theo các nghiên cứu của chuyên gia dinh dưỡng, vitamin C đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa tình trạng thiếu máu. Không chỉ vậy, những thực phẩm này còn giúp cơ thể hấp thụ sắt tốt hơn và ngăn ngừa viêm nhiễm, tăng cường sản xuất collagen,... Do đó, các thực phẩm giàu vitamin C cũng là lựa chọn hàng đầu cho người bệnh muốn bổ máu.
Người bị thiếu máu cần bổ sung các thực phẩm giàu vitamin C
2.2. Các thực phẩm cụ thể giàu chất sắt cho người bị thiếu máu
2.2.1. Rau xanh đậm màu
Những loại rau xanh đậm màu như cải xoăn, lá lốt, cần tây, cải bó xôi, rau đay, mồng tơi, ... cung cấp lượng chất sắt non-heme cho cơ thể. Đồng thời, chúng cũng giàu axit folic và vitamin C giúp cải thiện việc hấp thụ sắt.
2.2.2. Loại thịt
Hầu hết các loại thịt đều giàu chất sắt heme, giúp bổ sung sắt cần thiết cho cơ thể sản xuất hồng cầu và hỗ trợ điều trị thiếu máu. Bạn có thể thêm vào chế độ ăn hàng ngày các loại thịt như thịt lợn, thịt gà, thịt bò,... nếu cần bổ sung sắt. Nếu không biết bị thiếu máu thì nên ăn thêm những loại thực phẩm nào?
2.2.3. Hải sản
Ngoài thịt, hải sản cũng là nguồn giàu axit folic và chất sắt, đặc biệt là các loại động vật có vỏ. Đây là những món cần được tăng cường bổ sung cho những người bị thiếu máu. Hơn nữa, hải sản còn chứa nhiều khoáng chất như kẽm, canxi, phốt pho, có lợi cho xương khớp. Cua, cá thu, tôm, cá mòi, sò, hàu là những loại hải sản phù hợp cho người thiếu máu.
2.2.4. Các loại đậu
Đậu là một phần không thể thiếu trong danh sách thực phẩm giúp bổ máu cho người bệnh. Đậu giàu chất sắt và vitamin, dễ tìm và giá cả phải chăng, phù hợp với nhiều bệnh nhân thiếu máu. Đậu Hà Lan, đậu nành, đậu xanh, đậu trắng là một số loại có thể bổ sung vào chế độ dinh dưỡng.
Người bị thiếu máu nên ăn nhiều đậu hơn
2.2.5. Hạt các loại
Hạt là nguồn giàu chất sắt, bao gồm hướng dương, hạt bí, hạt điều, hạt óc chó,... Những người bị thiếu máu có thể tiêu thụ nhiều loại hạt này kết hợp với rau hoặc trái cây hoặc salad để bổ sung máu và tăng cường đề kháng.
2.2.6. Trái cây giàu vitamin C
Trái cây giàu vitamin là lựa chọn tốt cho người bệnh thiếu máu. Trái xoài, nho, ổi, dâu tây, cà chua,... chứa nhiều vitamin C, giúp hấp thu sắt tốt hơn và tăng cường quá trình chuyển hóa.
2.2.7. Nho khô
Nghe thì có vẻ đặc biệt nhưng theo một số nghiên cứu, trong nho khô chứa nhiều chất dinh dưỡng như sắt, kẽm, canxi, photpho,… rất tốt để bổ sung máu. Hơn thế nữa, nho khô giàu hoạt chất chống oxy hóa, giúp cơ thể kích thích sản xuất tế bào hồng cầu, từ đó ngăn chặn tình trạng thiếu máu hiệu quả.
2.2.8. Sữa và chế phẩm từ sữa
Sữa và các sản phẩm từ sữa không chỉ cung cấp các loại khoáng chất hỗ trợ bổ máu cho cơ thể mà còn chứa lượng lớn vitamin B12, C và A. Những chất dinh dưỡng này đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sắt và hỗ trợ sản xuất tế bào hồng cầu, đồng thời hỗ trợ cơ thể trong việc điều trị thiếu máu.
Những món ăn giàu chất sắt mà người bệnh thiếu máu nên ưu tiên tiêu thụ nhiều hơn.
2.3. Đề xuất các món ăn bổ máu cho người bệnh
Khi bị nhiễm bệnh và gặp tình trạng thiếu máu, việc thêm các loại thực phẩm bổ máu vào chế độ ăn hàng ngày rất quan trọng. Điều này không chỉ giúp phục hồi sức khỏe nhanh chóng mà còn hỗ trợ trong việc chữa trị bệnh thiếu máu. Dưới đây là một số món ăn giàu chất sắt mà người thân có thể tham khảo và áp dụng cho người bệnh:
-
Canh củ cải trắng kèm sườn non.
-
Canh nghêu hòa quyện với bầu.
-
Canh hẹ phối hợp với mướp.
-
Canh gà cay cay kết hợp với bí đao.
-
Canh lá lách hòa quyện cùng cải cúc.
-
Canh nấm hòa quyện cùng gừng.
-
Canh thịt nạc băm kèm rau dền.
Những món ăn được đề cập không chỉ phù hợp cho những người mới hồi phục sau bệnh mà còn là lựa chọn hoàn hảo cho trẻ em và cả phụ nữ mang thai.
3. Những điều cần lưu ý khi sử dụng các món ăn bổ máu?
Để cơ thể tiếp nhận chất sắt tốt nhất từ thực phẩm, người thiếu máu cần tránh uống trà hoặc cà phê khi ăn các món chứa chất sắt vừa nêu. Bởi vì các loại thức ăn này chứa polyphenol có thể làm giảm khả năng hấp thụ chất sắt của cơ thể.
Một điều mà các chuyên gia y tế khuyên là không nên kết hợp thực phẩm giàu sắt và canxi cùng một lúc. Vì thực phẩm giàu canxi có thể làm giảm hiệu suất hấp thụ sắt của cơ thể. Thay vào đó, nên kết hợp thực phẩm chứa sắt với các loại thực phẩm giàu vitamin C như dâu tây, bưởi, ổi, cam,...
Bên cạnh đó, việc kết hợp thực phẩm giàu protein và sắt cũng được khuyến khích, đặc biệt là protein từ nguồn động vật. Vì các món này sẽ tăng hiệu suất hấp thụ sắt của cơ thể một cách hiệu quả.
Không nên kết hợp thức ăn giàu sắt với cà phê hoặc trà.
Trên đây là những món ăn bổ máu cho người bệnh mà bài viết đã tổng hợp để mọi người tham khảo. Mong rằng những thông tin hữu ích này sẽ giúp mọi người cải thiện tình trạng thiếu máu và có sức khỏe tốt hơn.