1. Định nghĩa sụt cân nhanh
Việc kiểm soát cân nặng luôn là ước muốn của nhiều người, đặc biệt là khi muốn giảm cân để có được hình dáng cơ thể đẹp, săn chắc. Tuy nhiên, không ít trường hợp sụt cân nhanh có nguyên nhân từ các bệnh lý hoặc vấn đề sức khỏe, vì vậy việc phát hiện và điều trị sớm là rất quan trọng.
Việc giảm cân nhanh gây lo lắng cho nhiều người
Vậy khi nào bạn trải qua sự giảm cân nhanh không bình thường? Đó là khi cân nặng của bạn giảm khoảng 5 - 10% tổng trọng lượng cơ thể trong khoảng thời gian từ 3 - 6 tháng. Đây thường là biểu hiện sức khỏe cho thấy cơ thể bạn đang gặp vấn đề nào đó.
Không phải ai cũng thường xuyên theo dõi cân nặng của mình, nhưng nếu bạn gặp phải việc giảm cân nhanh, bạn sẽ nhận ra rõ ràng sự gầy guộc của cơ thể, sự suy yếu, và quần áo trở nên rộng hơn. Hãy chú ý đến các biến đổi khác trong cơ thể và lối sống của bạn như thói quen ăn uống, giấc ngủ, các triệu chứng sức khỏe,... Những thông tin này sẽ giúp bác sĩ dễ dàng nhận biết vấn đề bạn đang gặp phải.
Tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra sự giảm cân nhanh mà phương pháp điều trị sẽ khác nhau, nhưng quan trọng nhất là thực hiện chúng càng sớm càng tốt.
2. Các nguyên nhân thường gây ra sự giảm cân nhanh
Dưới đây là các nguyên nhân thường gây ra tình trạng giảm cân nhanh nguy hiểm và cần được thăm khám và điều trị sớm.
Các bệnh ung thư ở giai đoạn tiến triển thường là nguyên nhân gây ra sự giảm cân nhanh
2.1. Bệnh ung thư
Ung thư, bất kể ở giai đoạn tiến triển hay giai đoạn muộn, dù bắt đầu từ bất kỳ cơ quan nào, thường gây ra triệu chứng giảm cân nhanh. Vì vậy, nếu bạn trải qua sự giảm cân nhanh mà các yếu tố như chế độ ăn uống, tập thể dục, và căng thẳng vẫn không thay đổi, bạn cần phải cẩn thận với vấn đề sức khỏe nghiêm trọng này.
Triệu chứng giảm cân đột ngột là một trong những dấu hiệu của suy mòn cơ thể do ung thư, thường kèm theo tình trạng mất sức, mất cân nặng, suy giảm protein, viêm nhiễm toàn thân, giảm khối lượng cơ bắp,... Đặc biệt, triệu chứng này thường rõ rệt ở các loại ung thư ở đường tiêu hóa, ung thư tuyến tụy, ung thư phổi,...
2.2. Vấn đề về đường ruột
Hệ thống đường ruột phức tạp đóng vai trò quan trọng trong quá trình tiếp nhận, tiêu hóa và hấp thụ chất dinh dưỡng để cung cấp năng lượng cho cơ thể. Do đó, các tổn thương hoặc bệnh lý liên quan đến đường ruột như bệnh Crohn, bệnh Celiac, không dung nạp Lactose đều ảnh hưởng đến quá trình hấp thụ chất dinh dưỡng và dẫn đến giảm cân.
Bệnh lý ở đường ruột là nguyên nhân chính gây giảm hấp thụ chất dinh dưỡng và giảm cân
Trong phần lớn các trường hợp, việc điều trị và can thiệp vào bệnh lý đường ruột có thể khôi phục chức năng hấp thu chất dinh dưỡng, giúp bệnh nhân tăng cân trở lại. Tuy nhiên, để đạt được điều này, người bệnh cần tham khảo ý kiến và tuân thủ liệu pháp điều trị dưới sự hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa.
2.3. Vấn đề về tiểu đường
Tiểu đường không chỉ ảnh hưởng đến chức năng của nhiều cơ quan trong cơ thể mà còn gây ra tình trạng giảm cân nhanh chóng ở người mắc bệnh. Điều này xuất phát từ sự tăng đường huyết, gây ra tình trạng quá tải cho cơ thể và thận, đồng thời không thể sử dụng đường làm nguồn năng lượng.
Tiểu đường cũng đồng thời gây ra nhiều triệu chứng như: tiểu nhiều lần, cảm giác khát nước liên tục, mờ mắt, ngứa ở tay, chân, mờ mắt,... Dựa trên những biểu hiện này kết hợp với sự giảm cân, người bệnh nên đi kiểm tra xem mình có mắc bệnh tiểu đường không.
2.4. Tác động của căng thẳng, Stress
Yếu tố tâm lý có tác động lớn đến khẩu vị ăn uống, nhiều người trải qua cảm giác căng thẳng từ công việc, những trải nghiệm buồn trong cuộc sống, hoặc mất hứng thú với việc ăn uống và tiêu thụ ít thức ăn. Điều này là do một số loại hormone được tiết ra trong cơ thể khi chịu stress gây ra cảm giác mất thèm ăn.
Những người thường xuyên chịu đựng stress thường mất đi khẩu vị và giảm cân.
Việc không muốn ăn kèm theo sự bỏ qua dinh dưỡng và làm việc quá độ có thể dẫn đến việc giảm cân nhanh chóng. Nếu bạn đang phải đối mặt với vấn đề này, hãy tìm đến chuyên gia tâm lý hoặc chia sẻ với người thân, khi tinh thần được cải thiện trở lại, cảm giác ăn uống và cân nặng sẽ được khôi phục.
2.5. Tình trạng trầm cảm
Cảm giác trầm lắng là một dạng bệnh tinh thần nghiêm trọng, mà một trong những biểu hiện mà người mắc phải là sự giảm cảm giác ăn uống, giảm cân nhanh chóng. Người bệnh cũng trải qua sự suy giảm năng lượng, mất hứng thú với nhiều hoạt động khác và thường xuyên chìm vào tâm trạng buồn rầu, mất hứng.
Nếu bạn nghi ngờ về cảm giác trầm lắng, hãy tìm kiếm sự hỗ trợ từ bác sĩ tâm lý. Vấn đề tinh thần này ẩn chứa nhiều mối nguy hiểm, đòi hỏi can thiệp điều trị sớm là tốt nhất.
2.6. Nhiễm ký sinh trùng
Nguyên nhân khiến bạn vẫn duy trì chế độ ăn uống cân đối, vận động và làm việc hiệu quả nhưng vẫn gặp phải sự giảm cân nhanh có thể là do nhiễm ký sinh trùng. Ký sinh trùng như giun, vi khuẩn ký sinh thường phát triển trong ruột, không chỉ gây ra nhiều vấn đề về tiêu hóa mà còn tranh giành dinh dưỡng từ thức ăn.
Những người bị nhiễm ký sinh trùng thường xuyên phải đối mặt với các triệu chứng như buồn nôn, tiêu chảy, mất hứng thú với thức ăn, nôn mửa,... Tất cả những yếu tố này đều góp phần khiến cho bạn giảm cân nhanh một cách không bình thường.
2.7. Vấn đề về tuyến giáp
Tuyến giáp là một tuyến nội tiết có chức năng sản xuất nhiều hormone tham gia vào quá trình trao đổi chất. Do đó, khi tuyến giáp gặp các vấn đề về chức năng, hormone không được sản xuất đủ, dẫn đến rối loạn quá trình trao đổi chất, một trong những hậu quả thường là sự giảm cân nhanh.
Bệnh cường giáp thường gây ra vấn đề về cân nặng
Đặc biệt là ở những người mắc bệnh cường giáp, tuyến giáp hoạt động quá mạnh có thể gây ra sự giảm cân nhanh cùng với các vấn đề sức khỏe khác như: lo lắng, nhịp tim tăng nhanh, mất ngủ, run tay chân không rõ nguyên nhân,...
Có nhiều nguyên nhân có thể gây ra tình trạng giảm cân nhanh mà không rõ nguyên nhân, hãy quan sát kỹ các dấu hiệu sức khỏe không bình thường và đến thăm bác sĩ ngay. Việc xác định nguyên nhân và điều trị sớm là cần thiết để khôi phục trạng thái cân nặng về mức bình thường, đồng thời tăng cường sức khỏe.