1. Nguyên nhân nào gây ra tình trạng thoái hóa ở khớp vai?
Khớp vai bao gồm hai khớp quan trọng: khớp AC (Acromioclavicular) nối giữa xương đòn và xương bả vai, khớp Glenohumeral nối giữa đỉnh xương cánh tay và xương bả vai. Vấn đề của thoái hóa khớp vai và các bệnh khớp vai chung thường thấy nhiều hơn ở khớp AC do nó phải chịu nhiều lực tác động từ việc di chuyển của tay và cơ thể.
Thoái hóa khớp vai là một trong những vấn đề thường gặp liên quan đến vai
Bệnh nhân mắc thoái hóa khớp vai thường có những triệu chứng đặc trưng như đau, đặc biệt là khi tình trạng bệnh nặng hơn, đau càng trở nên nặng nề và thường xuyên hơn. Ban đầu, đau thường chỉ xuất hiện khi di chuyển vai, sau đó, nó có thể xuất hiện cả khi nằm hoặc nghỉ ngơi. Đau kèm theo tổn thương khớp vai có thể giới hạn khả năng di chuyển của vai. Triệu chứng này thường rõ ràng nhất khi di chuyển cánh tay lên hoặc ra, đồng thời có thể kèm theo tiếng kêu không bình thường khi di chuyển vai.
Hầu hết bệnh nhân thoái hóa khớp vai thường phát sinh từ hai nhóm nguyên nhân kết hợp nhau, bao gồm:
1.1. Nguyên nhân do tác động từ bên ngoài
Chấn thương khớp vai thường xảy ra sau các sự kiện như tai nạn, va đập, hoặc tập thể dục quá mức,… gây tổn thương trực tiếp cho khớp như gãy xương, trật khớp,… Những tổn thương này có thể dẫn đến viêm xương khớp vai xuất hiện sớm hoặc muộn, đôi khi sau vài năm sau sự kiện gây chấn thương mới phát hiện ra thoái hóa khớp vai.
Chấn thương hoặc căng cơ của khớp vai: Thường xảy ra ở những người có thói quen ngồi sai hoặc phải thực hiện các hoạt động đòi hỏi nặng trên vai như chơi bóng rổ, cử tạ, hoặc phải nâng vật nặng. Những yếu tố này có thể gây ra chấn thương nhỏ ở khớp vai, dần dần dẫn đến viêm.
1.2. Nguyên nhân từ bên trong cơ thể
Dị tật bẩm sinh: Sự không bình thường về cấu trúc của khớp vai từ khi sinh ra ở một số người có thể dẫn đến việc trật khớp và tổn thương, tăng nguy cơ mắc bệnh viêm khớp.
Tuổi già không phải là điều kiện dễ dàng cho khớp vai, khi chúng thường trở nên cứng đơ và ít linh hoạt hơn khi lớn tuổi. Sự mòn mỏi của sụn khớp do tuổi tác là nguyên nhân chính dẫn đến các vấn đề về khớp vai.
Béo phì có thể tạo ra áp lực không mong muốn lên các khớp vai, tăng nguy cơ phát triển về vấn đề thoái hóa. Nghiên cứu chỉ ra rằng người béo phì có nguy cơ cao hơn trong việc phát triển các vấn đề về xương khớp.
Một số bệnh như viêm khớp tự miễn và gout có thể gây ra sự viêm nhiễm và gây ra các vấn đề liên quan đến thoái hóa khớp vai. Việc nhận biết và điều trị đúng bệnh là rất quan trọng để ngăn chặn sự tiến triển của vấn đề này.
Các bệnh liên quan như viêm khớp tự miễn và các vấn đề về chuyển hóa có thể tăng nguy cơ phát triển về các vấn đề về xương khớp. Điều này đặc biệt đúng trong trường hợp của khớp vai, nơi mà các vấn đề này thường gặp phải.
Yếu tố di truyền đóng một vai trò quan trọng trong việc phát triển viêm xương khớp vai, nhưng gen nào và mức độ di truyền chưa được chứng minh rõ ràng. Tuy nhiên, nguy cơ mắc bệnh sẽ tăng cao hơn đối với những người có người thân trong gia đình mắc bệnh tương tự.
Quá trình chẩn đoán thoái hóa khớp vai
Triệu chứng của thoái hóa khớp vai thường giống với nhiều vấn đề khác liên quan đến vai như viêm bao hoạt dịch, đông cứng vai, hoặc tổn thương rotator cuff. Để chẩn đoán chính xác, bác sĩ cần phải xem xét kỹ lưỡng các triệu chứng và thực hiện các xét nghiệm cần thiết.
Vì vậy, cung cấp thông tin chi tiết về triệu chứng đau và sự hạn chế về khả năng chuyển động của vai sẽ giúp cho quá trình chẩn đoán và điều trị hiệu quả hơn.
Quá trình kiểm tra lâm sàng
Khi đánh giá tình trạng hoạt động và tổn thương của vai, bác sĩ sẽ có cái nhìn tổng quan và toàn diện hơn về tình trạng đau và sự suy yếu cơ bắp, cũng như các vấn đề khác liên quan.
Tiến hành các phương pháp chẩn đoán hình ảnh
Các kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh giúp đánh giá mức độ tổn thương của viêm khớp vai và loại trừ các nguyên nhân khác gây ra các vấn đề về vai ngoài thoái hóa khớp vai.
Quá trình chẩn đoán hình ảnh cung cấp thông tin quan trọng về tổn thương khớp vai
- Các phương pháp chẩn đoán hình ảnh bao gồm X-quang, MRI, siêu âm và CT
Tiến hành các xét nghiệm y khoa
Xét nghiệm máu và chọc hút dịch khớp giúp phân biệt thoái hóa khớp vai với các tình trạng gây đau khác như nhiễm trùng, gout, hoặc viêm cột sống dính khớp.
Khả năng điều trị thoái hóa khớp vai
Bệnh nhân thoái hóa khớp vai thường được điều trị ban đầu bằng chăm sóc tại nhà và thuốc giảm triệu chứng. Các biện pháp như tập vật lý trị liệu, chườm đá, hoặc thuốc chống viêm có thể giúp giảm cơn đau hiệu quả.
Hầu hết các dấu hiệu của việc thoái hóa khớp vai có thể được cải thiện thông qua liệu pháp không phẫu thuật
Trong trường hợp các biện pháp này không hiệu quả, bệnh nhân có thể phải chọn phẫu thuật để thay thế khớp vai hoặc đầu của xương cánh tay trên. Đôi khi, việc loại bỏ một phần nhỏ của khớp có thể giúp làm dịu viêm khớp AC và các vấn đề về rotator cuff.
Nếu phát hiện và điều trị kịp thời, việc thoái hóa khớp vai hoàn toàn có thể được cải thiện. Bệnh nhân cần phải nghỉ ngơi và tránh tác động mạnh lên khớp vai để tránh tổn thương nghiêm trọng.