Làm thế nào một người lãnh đạo có thể tạo điều kiện để nhân viên tự đánh giá và vượt qua bản ngã của họ để phát triển? Cuốn sách Vô Ngã - Không Vượt Qua Mình Đừng Làm Gì Hết của Cy Wakeman cung cấp các công cụ và phương pháp dễ sử dụng, giúp bạn giành lại thời gian bị lãng phí vào những thị phi trong công việc.
Về Tác Giả
Cy Wakeman là một chuyên gia nghiên cứu về thị phi trong môi trường công sở, là diễn giả quốc tế về lãnh đạo và nhà trị liệu tâm lý. Cô đã thành lập công ty Reality-Based Leadership vào năm 2001.
Năm 2017, Cy Wakeman được xếp vào danh sách Top 30 Nhà Lãnh Đạo Toàn Cầu của Global Gurus, Top 100 Chuyên Gia Lãnh Đạo nên theo dõi trên Twitter, và được biết đến như “vũ khí bí mật để khôi phục lại chuẩn mực trong công việc”.
Về Sách
Sau hơn hai thập kỷ huấn luyện triết lý Trọng Thực Tế tại hàng trăm tổ chức, Cy Wakeman đã sáng tác cuốn sách này dựa trên các số liệu nghiên cứu cụ thể chứng minh hậu quả của sự tổn thất cảm xúc do cái tôi gây ra. Điều này khiến các công ty mất hàng tỷ đô-la mỗi năm. Trong doanh nghiệp, tổn thất cảm xúc thường không rõ ràng nhưng lại gây ra tổn thất kinh tế lớn. Đó như một chiếc vòi sen trên tầng trên bị gỉ, không ai nhận ra cho đến khi trần nhà và các bức tường sụp đổ, gây ra những thiệt hại không thể diễn tả.
Trong cuốn sách này, tác giả sẽ sử dụng những câu chuyện thu thập được trong nhiều năm thuyết trình về triết lý Trọng Thực Tế để chứng minh chúng ta có thể tăng cường tinh thần trách nhiệm của nhân viên như thế nào, dẫn đến mức độ cam kết và hiệu suất công việc mong muốn. Cuốn sách cung cấp các công cụ và phương pháp dễ sử dụng, có thể áp dụng ngay để tiết kiệm thời gian từ những cuộc tranh cãi không cần thiết trong công việc. Và bạn sẽ hiểu được một cách tiếp cận mới về việc gắn kết nhân viên và nhận ra những sai lầm cơ bản tồn tại trong các phương pháp đánh giá hiện tại của doanh nghiệp. Bạn sẽ nhận ra rằng việc các nhà lãnh đạo tìm kiếm các công cụ để quản lý sự thay đổi thực sự đang cản trở sự tiến bộ của nhân viên.
Triết lý cốt lõi của phương pháp Lãnh Đạo Trọng Thực Tế là ngừng đánh giá, sẵn sàng hỗ trợ. Nhân viên của tôi luôn phải tự hỏi: “Tôi có thể giúp gì cho bạn?”. Khi họ đến để chia sẻ vấn đề, tôi khuyến khích họ trực tiếp gặp người liên quan và hỏi: “Tôi có thể giúp gì cho bạn?”. Câu hỏi đơn giản và chân thành này sẽ nhanh chóng gắn kết tinh thần làm việc nhóm của đội ngũ nhân viên.
Cuốn sách này được chia thành 3 phần: Giới Thiệu, Kết Luận và Phụ Lục. Phần Giới Thiệu bao gồm 9 Chương Nhỏ như sau:
1. Chuyện Vô Bổ Và Thực Tế
Trong các cuộc khảo sát của Cy Wakeman, các nhà lãnh đạo cho biết, trong tổng thời gian đối phó với những vấn đề không cần thiết tại nơi làm việc, giải quyết các hành vi tự ái chiếm đến 32%. Các hành vi này bao gồm:
Đối phó với cảm xúc bị tổn thương, hiểu lầm hoặc suy diễn
Xử lý tin đồn và chuyện phiếm của nhân viên
Giải quyết thái độ không tiếp thu nhận xét từ người khác
Đối phó với những nhân viên thích than phiền hoặc trút bầu tâm sự
Kiểm soát tin đồn trong nơi làm việc
Xử lý nhân viên thích soi mói và phán xét người khác
Xử lý nhân viên thích so sánh với người khác
Những hành vi này là dấu hiệu phổ biến của một tâm trạng tự ái nhưng lại gây ra nhiều tổn thương. Phí tổn cảm xúc thực sự có tác động mạnh mẽ. Các doanh nghiệp chi tiêu hàng triệu đô-la mỗi năm chỉ để xử lý các vấn đề như nhân viên bảo thủ trước thay đổi, không cam kết với công việc, hoặc không điều chỉnh suy nghĩ và hành động theo chiến lược của công ty. Mặc dù có nhiều công cụ và kỹ thuật huấn luyện, họ vẫn không thể giải quyết các vấn đề liên quan đến phí tổn cảm xúc.
Các tổ chức/doanh nghiệp hiện nay coi vai trò lãnh đạo giống như việc tham dự một bữa buffet. Mỗi nhà lãnh đạo thường chọn phương hướng quản lý của riêng mình, dù có được chứng minh là hiệu quả hay không. Cách tiếp cận này làm cho các doanh nghiệp khó kiểm soát hơn, trong khi chúng ta nên là những chiếc động cơ hoạt động theo một chu trình chuẩn xác, được chứng thực hiệu quả trong thực tế. Cách nhìn nhận vai trò lãnh đạo này cũng khác biệt so với cách các công ty quản lý vấn đề năng suất - sử dụng các phương pháp đã được chứng thực hiệu quả thông qua số liệu và phân tích thực tế để tối ưu hóa tài nguyên sẵn có.
2. Tự Tôi Và Hiện Thực
Để trở thành một nhà lãnh đạo ảnh hưởng, bạn cần hiểu biết và quản lý cả cái tôi của mình và của người khác. Học cách vượt qua bản ngã giúp mọi người nâng cao nhận thức và sẵn lòng hướng đến điều tốt đẹp nhất. Các phương pháp và công cụ lãnh đạo truyền thống đã khuyến khích hành vi tự ái và gây tổn hại nghiêm trọng đến kết quả kinh doanh như thế nào.
Một người tự tin và một người kiêu ngạo là hai khái niệm khác biệt. Tự tin là tin tưởng vào khả năng của bản thân và những gì mình có thể làm được; còn cái tôi không phải là như vậy. Khác với sự tự tin, cái tôi thường làm mọi thứ vì lợi ích cá nhân - luôn mong muốn được công nhận, được tôn trọng và luôn muốn được xem là 'đúng'. Nó chống lại sự phê phán và đưa ra động cơ không phải lúc nào cũng đúng đắn.
3. Mô Hình Lãnh Đạo Mới
Trong chương này, tác giả đưa ra một số phương pháp khác nhằm hỗ trợ bạn vượt qua bản ngã, sau khi đã nhắc đến cách để phân biệt giữa cảm xúc cá nhân và hiện thực trong chương trước.
Vai trò của một nhà lãnh đạo kiểu mới không còn là điều hành và 'đảm bảo mọi việc diễn ra theo đúng hướng' nữa, mà hướng tới việc tạo điều kiện và quản lý năng lượng làm việc. Cuộc đối thoại và câu hỏi trở thành công cụ quan trọng nhất để chuyển đổi quan niệm về 'điều kiện lý tưởng' thành cách tiếp cận thực tế để thành công. Ví dụ, thay vì chỉ tham gia vào các cuộc họp để đóng góp ý kiến và đánh giá, nhà lãnh đạo trong mô hình này hỗ trợ và khuyến khích thành viên tư duy sáng tạo và hợp tác để tạo ra những cải tiến. Cuộc thảo luận không còn xoay quanh việc 'tại sao không thể' mà là 'chúng ta có thể làm gì để giải quyết vấn đề này'.
4. Kết Thúc Triết Lý Gắn Kết Nhân Viên Truyền Thống
Trong chương này, tác giả sẽ phân tích 3 quan điểm sai lầm thường gặp về việc gắn kết nhân viên như sau:
Mọi ý kiến của nhân viên đều có giá trị như nhau.
Lãnh đạo cần tạo ra môi trường thúc đẩy sự cống hiến 'tài năng' của nhân viên.
Sự gắn bó của nhân viên không phải là chìa khóa thần kỳ dẫn đến thành công của doanh nghiệp.
Khi Trách Nhiệm Đi Đôi Với Sự Gắn Kết Của Nhân Viên
Trong chương trước, tác giả đã phơi bày những lối tư duy thiếu sót và những quan niệm sai lầm làm nền tảng cho các chính sách và triết lý gắn kết nhân viên hiện nay. Cy Wakeman cũng minh họa một số ví dụ để chỉ ra rằng việc chỉ cố khuyến khích nhân viên gắn bó đã dẫn đến hậu quả tệ hại như thế nào. Câu hỏi đặt ra là: Thay vì vậy, chúng ta nên làm gì?
Theo như những lý do đã được nêu ở chương trước, ta có thể nhận ra rằng các cuộc khảo sát này không phải là một đầu tư hay công cụ hữu ích có thể loại bỏ các vấn đề không cần thiết và phí tổn cảm xúc. Tin tốt là bạn không cần phải loại bỏ hoàn toàn các cuộc khảo sát về mức độ gắn bó hay các công cụ khác hỗ trợ gắn kết nhân viên. Điều quan trọng là tập trung hơn vào yếu tố trách nhiệm.
6. Hiểu Rõ Hơn về Tinh Thần Trách Nhiệm
Tinh thần trách nhiệm là con đường tối ưu giúp ta vượt lên trên bản ngã. Nó hạn chế những vấn đề không cần thiết và loại bỏ các phí tổn cảm xúc. Và đương nhiên, tinh thần trách nhiệm cũng là động lực chính tạo nên thành quả mỹ mãn.
Giống như nhiều yếu tố khác được đề cập trong cuốn sách này, tinh thần trách nhiệm là điều mỗi cá nhân phải tự chọn cho bản thân. Bạn cần chấp nhận trách nhiệm cho hành động của mình và hậu quả có thể xảy ra. Với lãnh đạo, điều quan trọng là nhớ rằng tinh thần trách nhiệm không chỉ tồn tại trong bản tính mỗi người hoặc được học hỏi. Nó có thể được nuôi dưỡng và phát triển.
7. Quản Lý Sự Thay Đổi Trở Nên Cần Thiết
Theo khảo sát trong chương 1, sự chống đối thay đổi, thường được thúc đẩy bởi triết lý quản lý thay đổi truyền thống, là một trong năm lý do gây ra những vấn đề không cần thiết và phí tổn cảm xúc. Phát triển tư duy khác biệt và sử dụng phương pháp lãnh đạo mới sẽ giúp giảm thiểu đáng kể các chi phí cảm xúc mà nguồn gốc từ đây. Từ bỏ cách tiếp cận truyền thống và tập trung vào tinh thần sẵn sàng trong kinh doanh sẽ giúp mọi người kiểm soát hiện tại và chuẩn bị cho tương lai. Tinh thần sẵn sàng mới là yếu tố quan trọng dẫn đến thành công và giữ vững nó.
8. Tinh Thần Sẵn Sàng Trong Kinh Doanh
Tinh thần sẵn sàng trong kinh doanh không chỉ liên quan mật thiết đến quản lý sự thay đổi mà còn đòi hỏi một cách tiếp cận mới và tiến bộ, trong đó lãnh đạo cần phải liên tục thúc đẩy mọi người nhận biết thực tế. Họ cần phải làm điều đó thông qua sự minh bạch, đối thoại trực tiếp, và xác định mục tiêu cụ thể - mà không cảm thấy áy náy về những hành động này.
Tinh thần sẵn sàng trong kinh doanh đòi hỏi sự nỗ lực tận tâm, tận dụng và hướng dẫn nhân viên để đạt được thành công trong mọi tình huống. Nó cũng đồng nghĩa với việc khuyến khích mọi người hướng tới điều tốt đẹp nhất.
9. Phản Ứng Tích Cực
Trong lĩnh vực kinh doanh, thái độ phản ứng tích cực từ phía nhân viên không chỉ như những chiếc ghế da trong xe hơi hay phòng karaoke, chỉ đẹp mắt mà không thực sự có ích. Điều này là điều kiện cần thiết, là trách nhiệm cốt lõi của mỗi nhân viên. Mọi thành viên trong đội ngũ phải phản ứng tích cực với kế hoạch kinh doanh ngay khi bước vào nơi làm việc. Thay vì chỉ yêu cầu một cách trực tiếp và rõ ràng rằng nhân viên cần phải tham gia vào chiến lược của công ty, nhiều lãnh đạo đã hiểu lầm rằng chính họ mới là người cần phải đảm nhận mọi trách nhiệm, dẫn đến việc họ cố gắng tạo ra một môi trường làm việc hoàn hảo mà thực tế không hề tồn tại, chỉ để cuối cùng nhận ra rằng mục tiêu đó chỉ có thể đạt được khi mọi thành viên đều tham gia phản ứng tích cực.
Kết Luận: Lời Kêu Gọi
Trong phần này, tác giả nhấn mạnh một số điều mà các nhà lãnh đạo có thể làm để tiến bước theo hướng táo bạo và đột phá như được đề cập trong cuốn sách - giúp mọi người vượt lên trên bản thân và nắm bắt cơ hội không giới hạn. Một số điểm nổi bật bao gồm:
Tự nhìn nhận lại bản thân trước khi so sánh với người khác.
Hành động một cách nhẹ nhàng. Chúng ta muốn động viên mọi người, chứ không phải ép buộc họ.
Trở thành người giàu lòng trí tuệ. Chúng ta là con người, ai cũng có thể mắc sai lầm và thất bại. Quan trọng là ta cần tự tha thứ cho chính mình và dũng cảm đứng lên thử sức một lần nữa.
Kêu gọi mọi người hướng đến cái tốt đẹp nhất. Làm việc cùng nhau với cùng một mục tiêu để đạt được thành công to lớn.
Phụ Lục: Phương Pháp Lãnh Đạo Thực Tế
Cuối cùng, Cy Wakeman sẽ tổng hợp tất cả các công cụ của Phương Pháp Lãnh Đạo Thực Tế đã được giới thiệu trong các chương trước để giúp người đọc dễ dàng tra cứu và áp dụng. Điều này sẽ hỗ trợ bạn trong việc giúp người khác thay đổi cách suy nghĩ, vượt qua bản thân, và đạt được thành công lớn. Cụ thể bao gồm:
Những câu hỏi huấn luyện đặc sắc
Tạo ra câu chuyện mới
Mô hình SBAR
Nâng cao tinh thần trách nhiệm
Lập kế hoạch cam kết hành động
Bài tập động não ngược, tư duy sáng tạo
Câu hỏi sâu sắc
Bài tập tự đánh giá bản thân
Hàng ngàn lãnh đạo đã áp dụng bộ công cụ này để tạo ra những tác động to lớn cho doanh nghiệp của họ. Như đã thảo luận trong các chương trước, việc đặt câu hỏi cho đối tác để họ tự trả lời là chìa khóa dẫn đến phương pháp lãnh đạo hiệu quả. Những câu hỏi thông minh sẽ phát triển tư duy mạnh mẽ thông qua quá trình tự đánh giá, từ đó nâng cao nhận thức và rèn luyện suy nghĩ. Những câu hỏi và bài tập sâu sắc giúp loại bỏ những câu chuyện vô nghĩa và nguy hiểm mà bản thân tạo ra. Vượt qua cái tôi tự phụ cũng đồng nghĩa với việc giảm thiểu chi phí cảm xúc và đạt được nhiều thành tựu hơn.
Lời Kết
Trong công việc, trách nhiệm cơ bản của một người lãnh đạo là 'kêu gọi mọi người hướng đến điều tốt đẹp nhất' và giúp họ phát triển hết khả năng bản thân. Những phương pháp mà Cy Wakeman đề cập trong cuốn sách sẽ giúp bạn dẫn dắt văn phòng của mình vào thế giới vô ngã.
Tác giả: Hồng Dịu - MytourBook
Hình ảnh: Hồng Dịu - MytourBook