1. Nguyên nhân và các dạng rối loạn nội tiết
Cơ thể con người có hệ thống nội tiết phức tạp chức năng sản xuất và điều tiết các loại hormone khác nhau. Hormone được vận chuyển đến các cơ quan, tế bào để thực hiện các chức năng khác nhau trong cơ thể. Các tuyến nội tiết nằm rải rác trên cơ thể gồm: buồng trứng, tuyến thượng thận, vùng dưới đồi, tuyến cận giáp, tế bào trong tuyến tụy, tuyến yên, tinh hoàn, tuyến giáp, tuyến ức,...
Hệ thống nội tiết bao gồm nhiều cơ quan sản xuất các loại hormone khác nhau cho cơ thể
1.1. Nguyên nhân
Sự rối loạn ở bất kỳ tuyến nội tiết nào cũng gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến cơ thể. Rối loạn nội tiết có 2 nguyên nhân chính bao gồm:
-
Tuyến nội tiết sản xuất quá ít hoặc quá nhiều hormone dẫn đến mất cân bằng hormone.
-
Tuyến nội tiết có sự phát triển của khối u gây tổn thương tế bào, rối loạn sản xuất và phân phối hormone.
Việc tăng hoặc giảm sản xuất hormone không bình thường có thể do nhiều nguyên nhân như: rối loạn di truyền, nhiễm trùng, bệnh tật, hệ thống phản ứng nội tiết bị rối loạn, khối u hoặc tổn thương tuyến nội tiết.
1.2. Các loại rối loạn nội tiết
Rối loạn nội tiết có nhiều loại, trong đó có những bệnh lý mạn tính nguy hiểm như:
Chứng tiểu đường là một bệnh rối loạn nội tiết của tuyến tụy
Chứng tiểu đường là một trong những bệnh rối loạn nội tiết mạn tính phổ biến nhất, cụ thể liên quan đến hormone insulin của tuyến tụy.
Hội chứng Cushing
Bệnh này xuất phát từ sự sản xuất quá mức của hormone tuyến yên, dẫn đến một loại triệu chứng được biết đến là hội chứng Cushing.
Suy thượng thận
Có nhiều dạng suy thượng thận, trong đó bệnh Addison là một loại khá phổ biến, người bệnh thường gặp triệu chứng như đau dạ dày, mệt mỏi, mất nước, và thay đổi màu da,…
Bệnh giáp
Khi tuyến giáp sản xuất quá nhiều hormone dẫn đến chuyển hóa quá mức, bệnh nhân thường gặp các triệu chứng như sụt cân nặng, nhịp tim nhanh, đổ mồ hôi nhiều và cảm giác hồi hộp.
Suy giáp
Ngược lại với bệnh giáp, suy giáp xảy ra khi tuyến giáp không sản xuất đủ lượng hormone cần thiết, gây ra ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa trong cơ thể. Triệu chứng thường gặp là chậm phát triển ở trẻ, mệt mỏi, da khô, táo bón và dễ bị trầm cảm.
Suy yên
Khi tuyến yên sản xuất quá ít hoặc không tiết ra hormone.
Hội chứng buồng trứng đa nang
Sự sản xuất androgen quá mức có thể gây ra hội chứng buồng trứng đa nang, làm cản trở sự phát triển và rụng trứng, dẫn đến vô sinh ở phụ nữ.
Hội chứng buồng trứng đa nang liên quan đến việc sản xuất androgen quá mức
Không chỉ phụ nữ mà nam giới cũng có thể gặp phải các rối loạn nội tiết, gây ra nhiều vấn đề liên quan đến sức khỏe sinh sản và tình dục. Xét nghiệm hormone nội tiết thường được thực hiện trong các cuộc kiểm tra sức khỏe định kỳ, kiểm tra sức khỏe sinh sản hoặc khi có các triệu chứng đáng ngờ.
2. Các xét nghiệm về rối loạn nội tiết ở phụ nữ
Các xét nghiệm về rối loạn nội tiết thường bao gồm:
2.1. Xét nghiệm testosterone
Không chỉ nam giới mà phụ nữ cũng có thể cần phải thực hiện xét nghiệm testosterone - một loại hormone có ảnh hưởng đến ham muốn tình dục ở cả hai giới. Mức testosterone bình thường ở phụ nữ là từ 15 - 70 mg/dL.
Kết quả xét nghiệm vượt quá mức bình thường có thể là dấu hiệu của một số bệnh lý hiếm hoặc hội chứng buồng trứng đa nang.
2.2. Xét nghiệm Estrogen
Estrogen là một trong những hormone quan trọng của nữ giới, có vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh sự phát triển của các đặc điểm giới tính. Mức độ estrogen ổn định trong cơ thể giúp duy trì làn da mịn màng, chu kỳ kinh nguyệt đều đặn và sức khỏe sinh sản tốt,...
Xét nghiệm Estrogen đo lường nồng độ estradiol, mức bình thường thường nằm trong khoảng 20 - 60 pg/ml.
Xét nghiệm hormone Progesterone đánh giá sức khỏe sinh sản ở phụ nữ
2.3. Xét nghiệm Progesterone
Progesterone đóng vai trò quan trọng trong chức năng sinh sản của phụ nữ bằng cách kích thích sự phát triển của niêm mạc tử cung theo chu kỳ kinh nguyệt và tăng trưởng của tuyến vú. Trong thai kỳ, việc duy trì mức độ Progesterone cao là cần thiết để bảo vệ thai nhi, nhưng nếu mức độ này tăng quá cao có thể gây ra các vấn đề như rối loạn kinh nguyệt, giảm ham muốn, suy nhược cơ thể, trầm cảm,…
2.4. Xét nghiệm FSH
Ít phụ nữ hiểu rõ về vai trò của hormone FSH đối với cơ thể. Mức độ FSH trong máu liên quan đến khả năng dự trữ của buồng trứng.
Ngoài các loại xét nghiệm trên, còn có những kiểm tra nội tiết tố khác cho phụ nữ như xét nghiệm AMH, xét nghiệm hormone LH, xét nghiệm chỉ số Prolactin,… Mỗi loại xét nghiệm đều đóng vai trò quan trọng trong đánh giá sức khỏe tổng quát và sinh sản đặc biệt của phụ nữ.
3. Các xét nghiệm rối loạn nội tiết ở nam
So với phụ nữ, xét nghiệm rối loạn nội tiết ở nam giới thường ít phổ biến hơn. Thường thì nam giới sẽ thực hiện xét nghiệm khi nghi ngờ về rối loạn nội tiết như suy giảm ham muốn tình dục, chức năng sinh sản kém, hoặc nghi ngờ về vô sinh hiếm muộn.
Trong cơ thể nam giới, có nhiều loại hormone khác nhau, thường thì sẽ thực hiện kiểm tra các hormone như FSH, LH, Testosterone và Androgen. Những chất này được sản xuất và điều chỉnh tại hệ thống nội tiết trục hạ đồi - tuyến yên - tinh hoàn của nam giới, và liên quan chặt chẽ đến quá trình tạo tinh và sức khỏe tinh trùng.
Sự biến động cao hoặc không bình thường của các chất này thường là dấu hiệu của rối loạn nội tiết ở nam giới. Bác sĩ sẽ cần chẩn đoán và điều trị tìm nguyên nhân khi có các biểu hiện này.
Thường thì nam giới sẽ kiểm tra hormone Testosterone
Ngoài các phương pháp đo lường hormone trong máu hoặc nước tiểu, các bác sĩ còn dựa vào các triệu chứng và các hình ảnh từ các xét nghiệm khác để chẩn đoán bệnh. Kết quả chẩn đoán giúp bác sĩ đề xuất phương pháp điều trị phù hợp, đảm bảo hormone ổn định và sức khỏe sinh sản tốt.
Bệnh viện Đa khoa Mytour là một địa chỉ y tế uy tín trong lĩnh vực xét nghiệm. Trung tâm xét nghiệm của bệnh viện không chỉ thực hiện các kiểm tra hormone mà còn cung cấp gần 2.000 loại xét nghiệm từ cơ bản đến chuyên sâu. Trung tâm xét nghiệm Mytour là một trong những đơn vị y tế đầu tiên tại Việt Nam đạt chứng chỉ CAP vào ngày 7/1/2022 và tuân thủ tiêu chuẩn quốc tế ISO 15189:2012, cam kết cung cấp kết quả nhanh chóng và chính xác nhất.
Bên cạnh đó, bệnh viện còn cung cấp dịch vụ xét nghiệm tại nhà, kỹ thuật viên sẽ đến tận nhà để lấy mẫu và kết quả sau đó sẽ được gửi trực tiếp đến email hoặc tin nhắn. Giá dịch vụ xét nghiệm tại nhà tương đương với giá xét nghiệm tại bệnh viện, chỉ cần trả thêm phí 10.000 đồng cho việc di chuyển/lấy mẫu.