1. Vi khuẩn HP là gì?
Vi khuẩn HP (tên tiếng Anh: Helicobacter Pylori) là một loại vi khuẩn gây bệnh có thể sống và phát triển trong dạ dày, ruột, miệng hoặc mũi của con người. Chúng có khả năng làm trung hòa axit trong dạ dày bằng cách tiết ra enzyme Urease. Khi sống trong lớp nhầy niêm mạc, vi khuẩn HP tạo ra các chất gây tổn thương niêm mạc và viêm loét dạ dày.
Vi khuẩn HP là nguyên nhân dẫn đến viêm loét hoặc ung thư dạ dày
Ngoài ra, vi khuẩn HP cũng là một trong những nguyên nhân chính gây viêm loét tá tràng, viêm dạ dày mãn tính, u lympho và thậm chí là ung thư dạ dày. Các bệnh lý khác như thiếu máu, thiếu sắt, xuất huyết giảm tiểu cầu vô căn,... cũng có liên quan đến nhiễm khuẩn HP.
2. Các trường hợp cần xét nghiệm vi khuẩn HP
Vi khuẩn HP không phải lúc nào cũng gây hại, chúng có thể sống 'hòa bình' trong dạ dày và giúp loại bỏ các tác nhân gây bệnh đường tiêu hóa. Vì vậy không phải mọi người mắc bệnh dạ dày đều cần phải làm xét nghiệm vi khuẩn HP.
Chỉ trong một số tình huống nhất định khi được yêu cầu bởi bác sĩ chuyên khoa thì người bệnh mới cần phải làm xét nghiệm này để tránh lãng phí tài chính do chi phí thực hiện tương đối cao. Cụ thể như:
- Những người có tiền sử viêm loét tá tràng, dạ dày, u lympho hoặc đã từng trải qua điều trị ung thư dạ dày qua nội soi.
- Những người thường xuyên sử dụng aspirin hoặc thuốc NSAID trong thời gian dài.
- Trường hợp xuất huyết giảm tiểu cầu, thiếu máu, thiếu sắt không rõ nguyên nhân.
- Tiền sử gia đình có người mắc bệnh ung thư dạ dày.
Người có tiền sử viêm loét dạ dày tá tràng nên thực hiện xét nghiệm vi khuẩn HP
3. Các phương pháp kiểm tra vi khuẩn HP phổ biến ngày nay
3.1. Test hơi thở Ure
Xét nghiệm bằng cách test hơi thở ure là một phương pháp có quy trình thực hiện khá đơn giản. Người bệnh chỉ cần thở vào một loại thiết bị được bác sĩ cung cấp sẵn. Có 2 loại test thở phổ biến là:
- Test thở thẻ: thiết bị mà người bệnh thổi vào có hình dạng giống thẻ ATM.
- Test thở bóng: thiết bị thu hơi thở của người bệnh giống như quả bóng.
Sau đó cả 2 dạng test thở đều được phân tích và đánh giá trên thiết bị chuyên dụng. Kết quả xét nghiệm vi khuẩn HP dương tính là người đó đã nhiễm HP, ngược lại kết quả âm tính là không nhiễm.
Tuy phương pháp xét nghiệm vi khuẩn HP này thực hiện khá đơn giản và không xâm lấn cơ thể người bệnh nhưng lại cho kết quả rất chính xác. Test thở Ure có thể sử dụng C13 (Carbon 13) hoặc C14 (Carbon 14). Tùy thuộc vào đối tượng mà lựa chọn phù hợp, ví dụ như C14 có chi phí thấp hơn nhưng không thích hợp cho trẻ nhỏ dưới 6 tuổi vì chứa yếu tố phóng xạ.
Test thở ure phát hiện vi khuẩn HP một cách đơn giản, dễ thực hiện
3.2. Xét nghiệm máu
Khi cơ thể bị nhiễm vi khuẩn HP sẽ tạo ra các kháng thể HP lưu thông trong máu. Qua việc xét nghiệm máu có thể phát hiện một người có nhiễm vi khuẩn HP hay không.
Tuy nhiên, phương pháp xét nghiệm này thường chỉ được sử dụng để bổ sung đánh giá cùng với các xét nghiệm khác, hoặc để sàng lọc trên một nhóm đối tượng lớn. Lý do là vì vi khuẩn HP không chỉ tồn tại trong máu mà còn sống trong đường ruột, khoang miệng. Trong nhiều trường hợp, kháng thể HP vẫn tồn tại trong máu từ vài tháng đến vài năm sau khi vi khuẩn HP đã bị tiêu diệt trong dạ dày, vì vậy nếu chỉ dựa vào xét nghiệm máu có thể dẫn đến kết quả 'dương tính giả'.
3.3. Xét nghiệm phân
Vi khuẩn HP trong dạ dày có thể được đào thải ra ngoài thông qua phân. Xét nghiệm vi khuẩn HP bằng phân với phản ứng miễn dịch sắc ký (test thử nhanh phát hiện kháng nguyên HP Antigen) có thể phát hiện vi khuẩn HP một cách chính xác.
Ưu điểm của phương pháp này là chi phí thấp, mang lại kết quả nhanh chóng và độ chính xác cao.
Nhược điểm của nó là quá trình lấy mẫu xét nghiệm gặp nhiều bất tiện về vấn đề vệ sinh cho cả kỹ thuật viên lẫn người bệnh.
Phương pháp nội soi sinh thiết đưa một ống nội soi nhỏ vào dạ dày của bệnh nhân thông qua ống thực quản.
Bác sĩ có thể quan sát hình thái tổn thương của dạ dày và đánh giá tình trạng nhiễm khuẩn HP sơ bộ.
Sau đó, bác sĩ sẽ lấy mẫu sinh thiết để tiến hành nuôi cấy vi khuẩn hoặc xét nghiệm Clo Test.
- Ưu điểm: Chẩn đoán nhiễm vi khuẩn HP chính xác, đồng thời đánh giá vị trí và mức độ tổn thương trong dạ dày.
- Nhược điểm: Phương pháp yêu cầu can thiệp nội soi, bệnh nhân cần đói và phải thực hiện nhiều xét nghiệm trước đó như xét nghiệm máu cơ bản, xét nghiệm chảy máu,...
Điều này cho thấy mỗi phương pháp xét nghiệm đều có những điểm mạnh và điểm yếu riêng. Để đạt được kết quả chẩn đoán chính xác nhất, bệnh nhân nên đến các cơ sở y tế đáng tin cậy để kiểm tra và nhận lời khuyên phù hợp.
Hiện nay, tại Bệnh viện Đa khoa Mytour, các phương pháp xét nghiệm từ cơ bản đến chuyên sâu được cung cấp đầy đủ. Bệnh viện luôn hướng đến lợi ích và sức khỏe của khách hàng hàng đầu nên bệnh nhân có thể tin tưởng và an tâm về kết quả xét nghiệm vi khuẩn HP tại đây.
Bệnh viện Mytour cung cấp các dịch vụ xét nghiệm từ cơ bản đến chuyên sâu