Buzz
1. Bệnh tim bẩm sinh ở trẻ em
Bệnh tim là một trong những căn bệnh nguy hiểm cho thai nhi từ khi còn trong bụng mẹ tới lúc lọt lòng và cả tương lai về sau. Căn bệnh này còn được gọi là dị tật tim bẩm sinh. Mặc dù, đây không phải là căn bệnh mới xuất hiện nhưng vẫn còn nhiều người chưa hiểu rõ.
Thực tế, Bệnh tim bẩm sinh xuất phát từ những dị tật ở tim từ khi trẻ còn trong bụng mẹ. Khi cấu trúc tim bị biến đổi đồng nghĩa các chức năng bị khiếm khuyết và khả năng hoạt động không được hoàn thiện. Khi đó, sự co bóp, vận chuyển máu cũng bị ảnh hưởng, đồng thời chức năng các bộ phận bên trong cơ thể không đạt được hiệu quả như mong muốn.
Theo đánh giá của bộ y tế, bệnh tim ở trẻ em là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong trong nhóm bệnh bẩm sinh. Mặc dù, các thiết bị, máy móc hiện đại đã đóng góp rất nhiều vào việc khám, phát hiện và điều trị bệnh, nhưng đây vẫn là nhóm bệnh khó điều trị. Do đó, khi mang thai, ba mẹ cần chủ động chăm sóc, khám và siêu âm thai định kỳ để dễ dàng phát hiện bệnh sớm.
2. Các nguyên nhân dẫn đến bệnh tim ở trẻ
Bệnh tim bẩm sinh xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, tuy nhiên hiện nay các bác sĩ vẫn chưa thể xác định chính xác trên từng bệnh nhân. Theo bác sĩ, căn bệnh này có thể do một sự biến đổi nào đó trong yếu tố gen hoặc do tác động từ môi trường. Cụ thể, các nguyên nhân gây bệnh gồm:
Yếu tố di truyền: đây là nhóm nguyên nhân có nguy cơ cao trong các ca mắc bệnh dị tật bẩm sinh, nhất là bệnh tim. Điều này cho thấy, những trẻ có người thân (bố mẹ, ông bà) đã từng mắc bệnh tim thì khả năng mắc bệnh của trẻ sẽ cao hơn. Trong đó, một số trường hợp ba mẹ mang gen bệnh nhưng không bị bệnh tim bẩm sinh, tuy nhiên khi sinh con thì trẻ vẫn có nguy cơ mắc bệnh cao.
Ba mẹ bị bệnh tim, trẻ có nguy cơ mắc bệnh cao hơn
Trong quá trình mang thai, nếu mẹ bầu thường xuyên sử dụng chất kích thích, nhất là rượu, bia thì thai nhi rất dễ bị dị tật tim. Ngoài ra, nếu mẹ bầu tự ý sử dụng một số loại thuốc mà không có sự hướng dẫn của bác sĩ thì cũng có khả năng bị nhiễm độc và ảnh hưởng đến thai nhi. Môi trường sống của mẹ bầu cũng rất quan trọng, vì nếu mẹ bầu thường tiếp xúc với hóa chất, khói thuốc lá hay tia X-Quang, chất phóng xạ thì cũng ảnh hưởng đến bé từ khi còn trong bụng mẹ.
Trong những tháng đầu tiên của thai kỳ, trẻ vẫn còn trong quá trình hình thành và hoàn thiện cơ thể nên rất dễ bị tác động. Nếu mẹ bầu mắc bệnh trong thời gian này, nhất là bị đái tháo đường hoặc bị nhiễm virus như Herpes, Cytomegalo, Rubella, thì nguy cơ bị dị tật ở trẻ rất cao, trong đó dị tật ở tim thường phổ biến và nguy hiểm hơn các bệnh khác.
3. Cách nhận biết sớm bệnh tim ở trẻ
Bệnh tim bẩm sinh ở trẻ gây ảnh hưởng đến sức khỏe và khả năng vận động của trẻ. Do đó, các bậc phụ huynh cần tìm hiểu để thực hiện phương pháp phòng ngừa. Đồng thời, giúp ba mẹ nhận biết bệnh sớm để quá trình điều trị được dễ dàng và mang lại hiệu quả tốt hơn. Vậy có thể nhận biết sớm bệnh tim ở trẻ qua những triệu chứng nào? Sau đây là một số gợi ý hữu ích:
Đặc điểm nhận biết bệnh tim là trẻ khó thở, thở gấp, thở nhanh, phần ngực lồi lõm sâu khi thở. Do khó thở, trẻ thường ít bú và khi bú phải ngừng nghỉ liên tục.
Trẻ mắc bệnh tim từ khi sinh ra thường gặp khó thở
Đối với trẻ có tuổi lớn hơn, các biểu hiện rõ rệt hơn: thường thở khò khè, mắc các bệnh về đường hô hấp, ho nhiều.
Sắc da của trẻ cũng xanh xao hơn bình thường, khả năng phát triển thể chất kém. Khi khóc, trẻ mắc bệnh tim thường có các biểu hiện như đầu ngón tay, ngón chân, sắc môi chuyển sang màu tím.
Dựa trên các trường hợp mắc bệnh tim bẩm sinh, thường xuất hiện các bệnh lý khác đi kèm liên quan đến sự biến đổi nhiễm sắc thể. Điển hình như bệnh sứt môi, bệnh Down, thiếu hoặc thừa ngón tay/ngón chân,... Đối với trẻ có bệnh lý phức tạp và sức khỏe yếu, cần được bác sĩ theo dõi và chăm sóc chu đáo.
4. Các phương pháp điều trị cho trẻ mắc bệnh tim bẩm sinh
Nhờ sự hỗ trợ của thiết bị máy móc hiện đại và phương pháp điều trị tiên tiến, quá trình điều trị bệnh tim đang gặp nhiều thuận lợi. Tuy nhiên, phương pháp điều trị phụ thuộc vào tình trạng bệnh và thể chất của trẻ. Trẻ mắc bệnh tim nhưng được phát hiện và điều trị sớm vẫn có khả năng phát triển tốt như trẻ không mắc bệnh.
Hiện nay, các bệnh viện thường áp dụng 3 phương pháp điều trị chính sau đây:
4.1. Sử dụng thuốc
Đối với trẻ được phát hiện bệnh sớm và tình trạng nhẹ, bác sĩ có thể sử dụng thuốc đặc trị. Đây là phương pháp điều trị đơn giản, ít ảnh hưởng đến trẻ nhất. Thuốc này giúp điều hòa và ổn định nhịp tim, giúp trẻ hô hấp dễ dàng hơn.
Điều trị bệnh tim ở trẻ em bằng thuốc
4.2. Mở rộng van tim
Phương pháp này sử dụng ống nhỏ, dài được đưa vào mạch máu dẫn vào tim để cải thiện sự lưu thông của máu. Bác sĩ có thể sử dụng các thiết bị khác để theo dõi hoặc hỗ trợ đóng các lỗ thông tim nếu cần.
Ưu điểm của phương pháp này là giảm đau và nguy cơ nhiễm trùng cho trẻ. Vết thương hồi phục nhanh chóng nếu được chăm sóc đúng cách. Tuy nhiên, phương pháp này chỉ phù hợp với trẻ bị hẹp van động mạch chủ/phổi hoặc thông liên thất.
4.3. Phẫu thuật tim
Nếu tình trạng của trẻ nặng và không thể can thiệp bằng hai phương pháp trên, bác sĩ sẽ chỉ định phẫu thuật. Phẫu thuật tim có thể đóng các lỗ thông, mở rộng động mạch phổi bị hẹp, sửa động mạch chủ hẹp,...
Ưu điểm của phẫu thuật tim nội soi là giảm tối đa sự chảy máu, giảm đau, để lại sẹo nhỏ và thời gian phục hồi nhanh. Tuy nhiên, trong những trường hợp phức tạp và khả năng phục hồi kém, bác sĩ có thể cần cấy ghép tim.
Cấy ghép tim cho trường hợp bệnh nặng
Với những chia sẻ trên, hy vọng mọi người đã hiểu rõ về bệnh tim bẩm sinh. Đồng thời, dễ dàng nhận biết các triệu chứng để phát hiện và phòng tránh bệnh cho trẻ từ khi còn trong bụng mẹ.
