Các vấn đề về da và mắt và các rắc rối sức khỏe liên quan

Buzz

Nội dung bài viết

1. Nguyên nhân gây ra da và mắt vàng là gì?

2. Các bệnh lý liên quan đến vàng da và mắt

2.1. Các loại bệnh về gan

2.2. Loại bệnh liên quan đến hồng cầu

2.3. Loại bệnh liên quan đến ống mật chính

Xem thêm

Đọc tóm tắt

- Tình trạng da và mắt vàng thường liên quan đến vấn đề gan mật, phát triển chậm rãi và thường chỉ nhận ra khi trở nên rõ ràng.
- Nguyên nhân chính của da và mắt vàng là do nồng độ bilirubin trong máu tăng cao không bình thường.
- Sự tích tụ bilirubin trong máu do rối loạn chuyển hóa trong cơ thể, khi gan không thể loại bỏ chất này.
- Vàng da và mắt có thể là dấu hiệu của các bệnh lý nghiêm trọng, cần điều trị kịp thời.
- Các bệnh lý liên quan đến vàng da và mắt bao gồm bệnh về gan, hồng cầu, và ống mật chính.

Tình trạng da và mắt vàng thường kết nối với vấn đề gan mật, là hiện tượng lâu dần. Vì sự thay đổi màu sắc xảy ra chậm rãi, nhiều người chỉ nhận ra khi nó trở nên rõ ràng. Khi gặp tình trạng này, hãy đi kiểm tra ngay vì nó thường liên quan đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.

1. Nguyên nhân gây ra da và mắt vàng là gì?

Hiện tượng da và kết mạc mắt chuyển sang màu vàng là do nồng độ bilirubin trong máu tăng cao không bình thường. Về nguyên nhân của vấn đề này, chúng ta sẽ thảo luận trong phần 2 của bài viết. Khi nồng độ bilirubin trong máu cao, mức độ da và mắt vàng sẽ tăng, có thể nhận thấy bằng mắt thường.

Vàng mắt xuất hiện trước vàng da trong các trường hợp bệnh lý

Sự tăng cao không bình thường của bilirubin trong máu là kết quả của các vấn đề chuyển hóa trong cơ thể. Chất này được hình thành khi tế bào hồng cầu già vỡ ra để tạo ra tế bào mới. Quá trình này diễn ra liên tục để duy trì sự sống.

Bình thường, bilirubin được chuyển hóa trong gan thành bilirubin liên hợp, sau đó được tiết ra ngoài qua dịch mật và phân. Trong trường hợp rối loạn chuyển hóa bilirubin, chất này tích tụ trong máu do gan không thể loại bỏ. Vàng mắt thường là dấu hiệu đầu tiên, sau đó là vàng da. Sự tích tụ bilirubin cũng gây ra một số vấn đề sức khỏe.

Màu vàng da là do sự tích tụ bilirubin trong máu

Màu vàng da là do bilirubin tích tụ trong máu gây ra

Tích tụ bilirubin là dấu hiệu của các bệnh lý, cần phải điều trị kịp thời để giữ gìn sức khỏe và loại bỏ tình trạng vàng da.

Trong người lớn, vàng da thường là do bệnh lý, trong khi ở trẻ sơ sinh thường là do sinh lý. Da và mắt có thể xuất hiện màu vàng nhẹ và biến mất sau vài ngày hoặc vài tuần sau khi sinh ra.

2. Các bệnh lý liên quan đến vàng da và mắt

Mức độ vàng da và mắt không phản ánh mức độ nguy hiểm cho sức khỏe, cần phải xác định nguyên nhân của bệnh. Vàng da và mắt thường do 4 nhóm bệnh lý gây ra ở người trưởng thành.

2.1. Các loại bệnh về gan

Đây là nguyên nhân phổ biến nhất khi gan bị bệnh hoặc hoạt động không bình thường, làm ảnh hưởng đến khả năng xử lý bilirubin trong máu. Khi bilirubin không được loại bỏ hiệu quả, nó tích tụ trong máu và dẫn đến vàng mắt và da.

Bệnh về gan là nguyên nhân chính gây ra tình trạng vàng da và mắt

Cụ thể, các loại bệnh liên quan đến gan gây ra vàng da và mắt bằng cách tăng nồng độ bilirubin trong máu bao gồm:

Viêm gan cấp

Viêm gan cấp có thể được gây ra bởi vi khuẩn, virus, tác dụng phụ của thuốc, việc tiêu thụ quá nhiều rượu, hoặc các bệnh tự miễn gây tổn thương tế bào gan. Dù thường không kéo dài, viêm gan cấp nếu tái phát nhiều lần có thể dẫn đến viêm gan mạn tính và gây hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe gan.

Xơ gan

Xơ gan xảy ra khi tế bào gan bị thay thế bởi mô sẹo, do tổn thương liên tục và kéo dài. Nguyên nhân của xơ gan thường là việc tiêu thụ quá nhiều rượu, viêm gan mạn tính, viêm gan tự miễn, và các yếu tố khác.

Ung thư gan

Cả ung thư gan gốc và ung thư gan phát đã thuộc vào nhóm nguyên nhân gây vàng da và mắt ở gan.

Hội chứng di truyền

Vàng da thường xuất hiện sớm ở trẻ sơ sinh nếu mắc các hội chứng di truyền như Hội chứng Dubin-Johnson và Rotor, Hội chứng Crigler-Najjar,…

Bilirubin được tạo ra khi tế bào hồng cầu già vỡ ra

2.2. Loại bệnh liên quan đến hồng cầu

Bilirubin được hình thành từ tế bào hồng cầu chết, vì vậy các bệnh lý làm tăng tốc độ và số lượng hồng cầu chết sẽ làm tăng sản xuất bilirubin. Nếu gan không thể chuyển hóa hết bilirubin được tạo ra, nó sẽ gây ra tình trạng vàng da và mắt.

Các bệnh thuộc nhóm này bao gồm: hội chứng tăng Ure máu tán huyết, bệnh hồng cầu hình liềm, tụ máu ở mô, sốt rét, bệnh Thalassemia, thiếu men,…

2.3. Loại bệnh liên quan đến ống mật chính

Một phần bilirubin được chuyển hóa thành dịch mật, di chuyển từ các ống nhỏ trong gan đến ống mật chính. Vì vậy, các bệnh lý gây tắc nghẽn hoặc co ống mật chính cũng có thể làm cho bilirubin tràn vào máu với nồng độ cao, dẫn đến vàng da và mắt.

Các bệnh lý thuộc nhóm này gồm:

Sỏi mật

Bệnh lý này xảy ra khi mật dịch đông đặc tạo thành sỏi, sỏi mật có thể kẹt ở ống mật chủ. Khi điều này xảy ra, dịch mật không được thải ra ruột mà thấm vào máu, gây ra vàng da.

Ung thư túi mật

Khối u ung thư có thể gây tắc ống mật chính.

Hẹp ống dẫn mật

Thường là một biến chứng của viêm hẹp tắc đường dẫn mật và sự hình thành xơ.

Viêm đường mật

Nguyên nhân thường là do viêm đường mật gây xơ hóa hoặc viêm gan gây xơ hóa, ảnh hưởng đến tốc độ dịch mật chảy và khả năng loại bỏ bilirubin.

Một số loại thuốc điều trị có tác động đến gan và gây ra vàng da

Một số loại thuốc điều trị có ảnh hưởng đến gan và gây vàng da

Để xác định nguyên nhân gây ra vàng da và mắt, cần dựa vào thông tin khám cận lâm sàng, tiền sử bệnh và các xét nghiệm. Khi đã biết được nguyên nhân, việc điều trị sẽ trở nên hiệu quả và dễ dàng hơn.

Các thông tin chỉ dành cho mục đích tham khảo. Chúng tôi khuyến nghị người đọc nên tham vấn ý kiến của các chuyên gia. Chúng tôi sẽ không chịu trách nhiệm về những trường hợp tự ý áp dụng khi chưa có tư vấn của chuyên gia lòng liên hệ tổng đài chăm sóc: 1900 2083 hoặc email: [email protected]

Các câu hỏi thường gặp

Vàng da và mắt thường là dấu hiệu của bệnh lý nào liên quan đến gan?

Vàng da và mắt thường liên quan đến các bệnh lý gan như viêm gan cấp, xơ gan, ung thư gan, và hội chứng di truyền. Những tình trạng này làm cho bilirubin tích tụ trong máu và gây ra hiện tượng vàng da, vàng mắt.

Nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng vàng mắt và da là gì?

Nguyên nhân chính dẫn đến vàng mắt và da là do nồng độ bilirubin trong máu tăng cao, gây ra bởi các bệnh lý về gan, hồng cầu, ống mật chính, hoặc sự tắc nghẽn trong hệ thống mật.

Có phải vàng mắt luôn xuất hiện trước vàng da trong các bệnh lý không?

Yes, trong hầu hết các trường hợp bệnh lý, vàng mắt thường xuất hiện trước vàng da. Điều này là do bilirubin tích tụ trong máu và gây vàng mắt trước khi lan rộng đến da.

Vàng da và mắt có thể do các bệnh lý liên quan đến hồng cầu không?

Yes, các bệnh lý liên quan đến hồng cầu như bệnh hồng cầu hình liềm, sốt rét, và bệnh Thalassemia có thể làm tăng tốc độ chết của tế bào hồng cầu, dẫn đến sự gia tăng bilirubin trong máu và gây vàng da, vàng mắt.

Tại sao vàng da và mắt có thể do tắc nghẽn ống mật chính?

Vàng da và mắt có thể do tắc nghẽn ống mật chính, khi sỏi mật, ung thư túi mật, hoặc hẹp ống dẫn mật gây cản trở dịch mật, khiến bilirubin tràn vào máu và gây vàng da, vàng mắt.

Các loại thuốc có thể gây ra vàng da và mắt không?

Yes, một số loại thuốc có thể gây ảnh hưởng đến gan và dẫn đến vàng da, vàng mắt. Thuốc gây tổn thương gan hoặc làm gián đoạn quá trình chuyển hóa bilirubin có thể làm tăng nồng độ bilirubin trong máu.