Các vấn đề xoay quanh bệnh viêm đường tiết niệu

1. Bệnh viêm đường tiết niệu là gì và làm sao để nhận biết

Viêm tiết niệu là khi đường tiết niệu bị vi khuẩn xâm nhập gây ra tình trạng viêm nhiễm. Thông thường, phụ nữ mắc bệnh nhiều hơn nam giới do cấu trúc niệu đạo ngắn hơn, tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn xâm nhập.

Bệnh này được chia thành hai nhóm chính.

• Nhóm 1 bao gồm viêm đường tiết niệu dưới - bệnh xuất phát từ bàng quang cho đến đầu niệu đạo.

• Nhóm thứ hai là viêm đường tiết niệu trên, bắt nguồn từ thận đến niệu quản ở thành bàng quang. Tuy nhiên, tổn thương chủ yếu tập trung ở thận, chẳng hạn như viêm nang thận hoặc viêm cấp tính thận,...

Dù không phải là bệnh nan y, nhưng nếu không điều trị kịp thời và đầy đủ, viêm đường tiết niệu có thể tái phát dễ dàng. Những lần tái phát sau này sẽ gây ra hậu quả nghiêm trọng hơn cho sức khỏe của người bệnh.

Căn bệnh gây ra những vấn đề tâm lý đáng kể cho cả hai giới

Tại sao người mắc bệnh lại gặp phải viêm đường tiết niệu?

Cả nam và nữ đều có thể mắc phải bệnh này chủ yếu do vi khuẩn E.coli gây ra. Thống kê cho thấy, có đến hơn 75% các trường hợp bệnh do loại vi khuẩn này gây ra. Ngoài ra, còn có các loại vi khuẩn khác như Gr (+) cũng gây nên tình trạng nhiễm trùng ngược dòng. Trong số đó, vi khuẩn kỵ khí, Corynebacterium, Mycoplasma cũng đóng vai trò quan trọng.

Vi khuẩn thường bắt nguồn từ niệu đạo, tiếp tục lan ra bàng quang và thậm chí tới thận. Trong nhiều trường hợp, chúng xâm nhập ngược dòng do một số yếu tố như:

- Niệu quản lạc chỗ, van niệu đạo sau, hẹp bao quy đầu (Phymosis),... là dấu hiệu của sự bất thường về hệ thống tiết niệu.

- Ứ đọng và tắc nghẽn nước tiểu: hẹp niệu đạo, u xơ tiền liệt tuyến.

- Sỏi tiết niệu, khối u đường tiết niệu đặc biệt là u bàng quang,... là biểu hiện của các vấn đề về đường tiểu.

- Bệnh trào ngược dòng từ bàng quang đến niệu quản.

Trong một số trường hợp khác, nguyên nhân gây bệnh có thể là:

• Đối với nam giới

Vi khuẩn thường là nguyên nhân chính gây ra bệnh. Tuy nhiên, cũng có những nguyên nhân không ngờ đến như:

- Chấn thương dương vật, viêm nhiễm bao quy đầu gây nhiễm trùng đường tiết niệu.

- Tự kích thích quá độ.

- Quan hệ tình dục không an toàn, thô bạo. 

- Lơ là vệ sinh sau khi quan hệ tình dục.

• Đối với nữ giới

Giống như nam giới, phụ nữ thường mắc viêm đường tiết niệu khi bị vi khuẩn xâm nhập vào các bộ phận của hệ đường tiết niệu. Ngoài ra, còn có những nguyên nhân khác như:

- Giữ nước tiểu quá lâu, thường xuyên kiềm nước tiểu.

- Lười vệ sinh trước và sau quan hệ.

- Sử dụng băng vệ sinh kém chất lượng.

Vi khuẩn có thể dễ dàng di chuyển từ khu vực sinh dục đến tiền đình, vùng âm đạo; sau đó tiếp tục lan vào đường tiểu xâm nhập vào bàng quang. Theo các chuyên gia, việc phụ nữ mắc viêm nhiễm đường tiểu thường đi kèm với các hoạt động tình dục, cùng với vệ sinh kém.

Bên cạnh những nguyên nhân đã đề cập, một số yếu tố thuận lợi cho vi khuẩn xâm nhập vào đường tiểu cũng không thể bỏ qua, bao gồm:

- Tắc nghẽn và ứ đọng nước tiểu (như u phì đại lành tính tuyến tiền liệt,…).

- Suy giảm miễn dịch (HIV, đái tháo đường,...).

- Lối sống và môi trường ẩm thấp tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn.

- Dị vật vào đường tiểu.

Nguyên nhân chính của bệnh là vi khuẩn xâm nhập

Làm sao để nhận biết viêm đường tiết niệu?

Biểu hiện của viêm đường tiết niệu giữa nam và nữ giống nhau:

- Sốt hoặc sốt cao kèm cảm giác rét run thường là dấu hiệu của vi khuẩn xâm nhập vào đường tiết niệu.

- Đi tiểu đau nhức: cảm giác như bị kim châm đâm, gây ra khó chịu và ngần ngại khi đi tiểu.

- Màu nước tiểu thay đổi kỳ lạ: từ trong suốt đến đục, đôi khi đen hoặc có dấu hiệu máu.

- Tần suất đi tiểu: Mỗi người một khác, có thể cảm thấy tiểu đau, buồn tiểu sau mỗi 15 phút một lần, nhưng lượng nước tiểu lại ít. 

- Có nhiều trường hợp bị đau thận cơn, có thể do sỏi hoặc viêm đường tiết niệu kết hợp với viêm phần phụ.

Dựa trên những dấu hiệu mà chúng tôi đã đề cập, bạn có thể tự suy luận. Tuy nhiên, điều này chỉ là căn cứ cho tình trạng sơ bộ, không đủ để kết luận chính xác.

2. Bệnh viêm đường tiết niệu có nguy hiểm không?

Viêm đường tiết niệu là một bệnh liên quan đến hệ tiết niệu có thể điều trị. Tuy nhiên, thời gian điều trị có thể khác nhau tùy thuộc vào vi khuẩn gây bệnh và vị trí nhiễm khuẩn. Cụ thể:

• Với trường hợp nhiễm khuẩn tiết niệu ở trên: Đây là tình trạng nhiễm khuẩn nặng, có thể dẫn đến nhiễm khuẩn máu. Do đó, bệnh nhân sẽ được chỉ định sử dụng kháng sinh theo chỉ định y tế.

• Với trường hợp nhiễm khuẩn tiết niệu ở dưới: Nếu thấy tình trạng nhiễm khuẩn không quá nghiêm trọng hoặc không có triệu chứng phát tác, có thể điều trị kháng sinh ngoại trú trong 10 ngày.

Khi không chữa trị kịp thời, bệnh có thể tiến triển và gây ra các biến chứng phức tạp:

• Bệnh nhân cần chú ý đến tình trạng sức khỏe của bản thân, đặc biệt khi bị nhiễm khuẩn tiết niệu ở trên. Trong nhiều trường hợp, bệnh có thể trở nên nghiêm trọng và gây ra các nguy hiểm như nhiễm khuẩn máu, suy giảm chức năng thận.

• Gây ảnh hưởng đến chức năng thận.

• Trong một số trường hợp, người bệnh có thể gặp các vấn đề như sùi mào gà, lậu, giang mai,... do viêm nhiễm đã phát triển nặng.

Cẩn thận với những biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra nếu bạn không chú ý

Phát hiện và điều trị đúng lúc là biện pháp tốt nhất để ngăn chặn các biến chứng trên khỏi xảy ra với người bệnh.

3. Phương pháp chẩn đoán và điều trị viêm tiết niệu hiệu quả

Sau khi có kết quả cụ thể về tình trạng bệnh, bác sĩ sẽ lập phác đồ điều trị thích hợp cho bệnh nhân.

Làm sao để chẩn đoán bệnh?

Thường, bác sĩ sẽ thu thập thông tin về các triệu chứng và thời gian xuất hiện của bệnh. Sau đó, bệnh nhân sẽ phải làm một số xét nghiệm và kiểm tra hình ảnh. Các phương pháp thông thường được áp dụng tại các cơ sở y tế là:

- Siêu âm bụng để đánh giá bàng quang và thận.

- Chụp hình không chuẩn bị trước cho hệ tiết niệu.

- Thực hiện các xét nghiệm máu:

• Tốc độ lắng máu (VSS).

• Tổng số tế bào máu.

• Chỉ số CRP.

• Đo lượng ure và creatinin trong máu để đánh giá chức năng thận.

Phương pháp điều trị

Dựa vào nguyên nhân, tình trạng và tính chất của bệnh, các biện pháp chữa trị sẽ được bác sĩ chuyên môn chỉ định.

Trong phương pháp nội khoa: Phát triển sử dụng kháng sinh và thuốc giảm viêm. Bác sĩ sẽ tùy theo mức độ tổn thương của viêm đường tiết niệu trên hoặc dưới mà đưa ra phác đồ điều trị nội khoa khác nhau. Bệnh nhân cần tuân thủ chặt chẽ và đúng đắn theo phác đồ điều trị được đề xuất bởi bác sĩ chuyên khoa.

Để ngăn ngừa việc tái phát nhiễm khuẩn, điều trị nội khoa phải tiếp cận nguyên nhân gây bệnh, đó là:

• Tắc nghẽn đường tiểu do: thu hẹp niệu đạo, xơ hóa cổ bàng quang, hẹp bao quy đầu, u xơ tiền liệt tuyến,...

• Đường tiểu biến dạng: biến dạng niệu đạo, bàng quang,...

Bác sĩ sẽ tận tình hỗ trợ và chỉ đạo các biện pháp cần thiết cho bệnh nhân mắc viêm tiết niệu.

4. Những điều cần lưu ý sau khi điều trị viêm đường tiết niệu?

Tìm một cơ sở y tế đáng tin cậy để thăm khám và điều trị là bước đầu tiên quan trọng. Nếu bạn còn phân vân giữa nhiều lựa chọn, hãy đến với Bệnh viện Đa khoa Mytour.

Tại đây, chúng tôi sẽ đưa ra phương án điều trị phù hợp dựa trên tình trạng sức khỏe của bạn. Sau khi hoàn tất quá trình, hãy lưu ý các điều sau đây:

• Hạn chế Hoạt động tình dục trong và sau quá trình điều trị một khoảng thời gian. Việc kiêng quan hệ tình dục sẽ góp phần cải thiện tình hình bệnh lý đáng kể.

• Bổ sung dinh dưỡng để kích thích quá trình tái tạo các tế bào thay thế.

• Uống đủ lượng nước mỗi ngày.

• Thay đổi thói quen giữa đêm, tạo điều kiện để đi tiểu thường xuyên.