Có nhiều lý do khiến tình trạng này xảy ra: chủ xe không xem xét kỹ về thu nhập cá nhân và khả năng trả góp, chọn mua một chiếc xe nằm ngoài khả năng tài chính, ngân hàng thay đổi lãi suất đột ngột, hoặc gặp phải các biến cố không mong đợi trong cuộc sống... Trong tình huống này, nếu muốn bán xe thì phải thực hiện các thủ tục như thế nào?
Về vấn đề này, Khoản 1 Điều 461 của Bộ luật dân sự năm 2015 quy định như sau:
Theo quy định này, bạn chỉ có quyền sử dụng xe mà không có quyền sở hữu và quyết định về tài sản cho đến khi trả hết nợ và không có thỏa thuận khác với ngân hàng.
Để bán lại xe trong trường hợp này, bạn cần thanh toán toàn bộ số tiền còn lại của gốc và lãi với ngân hàng. Nếu không đủ khả năng trả nợ lúc này, có thể thương lượng với người mua một trong hai cách sau:
1. Thỏa thuận để họ tiếp tục đại diện trả nợ cho bạn với ngân hàng (được ghi rõ trong hợp đồng mua bán và công chứng). Nếu người mua đồng ý, bạn cần phải lập giấy ủy quyền cho họ để tiếp tục trả nợ, và khi nợ được thanh toán hết, bạn sẽ phải làm lại hợp đồng mua bán.
2. Thỏa thuận để người mua thanh toán toàn bộ số nợ còn lại với ngân hàng. Thông thường, nếu bạn đã thanh toán được khoảng ½ thời gian quy định trong hợp đồng, ngân hàng sẽ đồng ý thanh toán nợ còn lại. Tất nhiên, trong trường hợp này, bạn sẽ phải trả thêm một khoản phạt trước, số phạt này tùy thuộc vào từng ngân hàng và được quy định cụ thể trong hợp đồng mua xe trả góp mà bạn đã ký với ngân hàng. Nếu người mua đồng ý với phương án này, sau khi thanh toán xong, bạn sẽ nhận lại giấy tờ và chuyển quyền sở hữu cho người mua.
Kinh nghiệm khi mua xe trả góp:
Để tránh rơi vào tình trạng không đủ khả năng trả nợ khi mua xe ô tô trả góp, bạn nên ghi nhớ một số kinh nghiệm sau đây:
+ Kiểm tra kỹ về lãi suất trong hợp đồng với ngân hàng, cũng như về thời gian và cách tính lãi suất khi có sự thay đổi. Thông thường, ngân hàng sẽ ghi lãi suất có thể thay đổi mỗi 3 tháng theo thông báo của ngân hàng trong từng kỳ. Tuy nhiên, bạn nên yêu cầu rõ ràng là: “lãi suất có thể thay đổi mỗi 3 tháng theo công thức: lãi suất tiết kiệm trả sau 12 tháng được công bố bởi ngân hàng vào thời điểm thay đổi + một số điều chỉnh cụ thể”. Ngoài ra, cũng cần chú ý đến các quy định về phạt khi thanh toán trước hoặc chậm, và yêu cầu nhân viên tư vấn giải thích rõ nếu có bất kỳ chi tiết nào không rõ để có thể điều chỉnh hoặc thương lượng lại.
+Nên chọn vay mua ô tô tại các ngân hàng có chương trình đặc biệt và có kinh nghiệm trong việc cho vay trả góp mua xe ô tô. Thường thì các ngân hàng có kinh nghiệm sẽ hỗ trợ bạn hoàn thành thủ tục nhanh chóng hơn và cung cấp lãi suất ưu đãi hơn.
+Cân nhắc kỹ về nguồn thu nhập ổn định hàng tháng của bản thân để lựa chọn chiếc xe có giá phù hợp và hình thức vay trả góp phù hợp. Không nên vay với tỷ lệ quá lớn so với tổng giá trị của xe.