1. Tác động của sắt đối với sức khỏe của mẹ bầu
Sắt tham gia vào việc tạo hồng cầu, enzyme trong hệ miễn dịch, tăng cường sức đề kháng chống lại các bệnh tác động từ bên ngoài.
Khi thiếu sắt, người bình thường gặp nguy cơ bệnh lý cao, còn mẹ bầu, thiếu sắt không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ mà còn tác động đến sự phát triển của thai nhi.
Trong suốt thời kỳ mang thai, phụ nữ cần lượng máu nhiều hơn để nuôi dưỡng thai nhi và tăng cường sức khỏe cho cả mẹ và bé.
Việc thiếu sắt có thể gây ra các vấn đề như mất ngủ, mất cảm giác đói, mệt mỏi do thiếu oxy, suy giảm sức đề kháng, và nguy cơ nhiễm trùng, ảnh hưởng đến sức khỏe của cả mẹ và thai nhi.
Sắt đóng vai trò quan trọng trong thai kỳ.
Ngoài ra, thiếu sắt có thể dẫn đến nguy cơ sinh non, băng huyết sau sinh, nhiễm trùng hậu sản cao, và các vấn đề sức khỏe khác, ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi.
Với những lí do trên, mẹ bầu cần lưu ý bổ sung đủ sắt trong thai kỳ theo chỉ dẫn của bác sĩ sản khoa. Nếu xuất hiện chóng mặt, mệt mỏi, khó thở, ngất xỉu, có thể mẹ bầu thiếu sắt và cần khám bác sĩ để tìm nguyên nhân và bổ sung sắt đúng cách.
Không chỉ thiếu sắt, thừa sắt cũng nguy hiểm. Dư thừa sắt có thể gây phân đen, táo bón, đau bụng, buồn nôn. Tăng nồng độ huyết sắc tố trong máu do thừa sắt cũng có thể gây biến chứng cho thai nhi và trẻ sơ sinh.
2. Hướng dẫn bổ sung sắt cho bà bầu đúng cách
2.1. Lượng sắt phù hợp cho mẹ bầu mỗi ngày
Trước khi mang thai, phụ nữ cần bổ sung ít nhất 15mg sắt mỗi ngày.
Khi bước vào giai đoạn mang thai, vì thai nhi đang phát triển mạnh mẽ trong cơ thể mẹ, cần bổ sung sắt gấp đôi so với bình thường (khoảng 30mg/ngày).
Theo khuyến cáo của WHO, khi phát hiện mang thai lần đầu, nên sử dụng 1 viên sắt/ngày và tiếp tục đến khi sau sinh một tháng. Liều bổ sung nên là 60mg sắt và 400mcg acid folic mỗi ngày. Cần thêm sản phẩm chức năng có chứa acid folic và sắt theo chỉ định của bác sĩ.
2.2. Thực phẩm giàu sắt thích hợp cho bà bầu
Sắt có trong thịt gia cầm, gan, cá, hàu, nghêu, lòng đỏ trứng gà; trái cây khô, rau xanh đậm, ngũ cốc, đậu, bí ngô, bông cải... Hấp thu sắt từ động vật hiệu quả hơn sắt từ thực vật.
Ngoài việc bổ sung sắt, mẹ bầu cần chú ý acid folic, Folate, vitamin B12... vì chúng đóng vai trò quan trọng trong quá trình tạo máu.
Mẹ đang mang thai cần chú ý bổ sung sắt qua các loại thực phẩm trong chế độ ăn hàng ngày
Ngoài những thực phẩm chứa sắt đã nêu trên, phụ nữ mang thai cũng có thể bổ sung sắt thông qua các loại thuốc hoặc thực phẩm chức năng khác.
Khi sử dụng thuốc chứa sắt, mẹ bầu cần lưu ý điều gì?
Có 2 dạng thuốc bổ sung sắt dành cho mẹ bầu là: sắt hữu cơ (sắt gluconate và sắt fumarate) và sắt vô cơ (sắt sulfat). Trong số này, loại sắt hữu cơ thường hấp thu tốt hơn và ít gây táo bón.
Hiện trên thị trường có 2 dạng sắt được bày bán: viên sắt và sắt nước. Ưu điểm của sắt nước là ít gây nóng, ít gây táo bón, dễ hấp thu, nhưng lại dễ gây buồn nôn, nên khá khó uống. Ưu điểm của viên sắt là ít gây buồn nôn, dễ uống hơn, tuy nhiên lại dễ gây nóng và khả năng hấp thu kém hơn so với sắt nước.
Trong quá trình bổ sung sắt, mẹ bầu cần lưu ý những điều sau:
-
Không nên dùng thuốc sắt cùng lúc với sữa, canxi hoặc thực phẩm chứa nhiều canxi cho bà bầu vì điều này sẽ làm giảm khả năng hấp thu của sắt;
-
Chỉ nên uống viên sắt khi đói cùng nước lọc, không nên uống sắt với những loại nước chứa nhiều vitamin C như nước chanh, nước cam,...;
-
Viên sắt nên được uống sau bữa ăn khoảng 1 - 2 giờ vì đây là thời điểm sắt được hấp thu tốt nhất;
-
Khi uống sắt cho bà bầu, mẹ nên uống nhiều nước kết hợp với thực phẩm chứa nhiều chất xơ để hạn chế táo bón. Mẹ chỉ nên dùng nước đun sôi để nguội khi uống sắt thay vì các loại thức uống khác như trà, cà phê,...
Mẹ bầu có thể bổ sung sắt qua thực phẩm chức năng
Tổng quan, việc bổ sung sắt cho phụ nữ mang thai cần được chuyên gia y tế chỉ định. Dùng thuốc đúng liều lượng, đúng loại theo hướng dẫn của bác sĩ và nhà sản xuất để tránh tình trạng thiếu hoặc thừa sắt có thể gây ra các biến chứng như cơ tim, xơ gan, tiểu đường,...