Cách chẩn đoán viêm xoang và thông tin tương quan

1. Hiểu biết tổng quan về bệnh viêm xoang

Xoang là một hệ thống các hốc rỗng nằm ngay sau vùng mũi, trán, xương gò má và hai mắt. Viêm xoang xảy ra khi có tình trạng viêm, nhiễm khuẩn làm tăng tiết dịch nhầy và tích tụ quá nhiều trong các xoang, gây cản trở quá trình trao đổi khí. Tùy thuộc vào vị trí của xoang bị ảnh hưởng, có các loại viêm xoang khác nhau, trong đó viêm xoang mũi là phổ biến nhất.

Viêm xoang mũi thường là loại viêm xoang phổ biến nhất

Dựa vào sự tiến triển của bệnh, viêm xoang được phân loại thành 3 loại:

Viêm xoang cấp tính

Đây là loại viêm xoang xảy ra trong thời gian ngắn tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh. Nếu do virus, thì viêm xoang cấp tính thường kéo dài từ 1 đến 2 tuần. Nếu do nhiễm khuẩn, các triệu chứng có thể kéo dài đến 4 tuần.

Viêm xoang bán cấp

Đây là dạng viêm xoang mạn tính có thể kéo dài đến 3 tháng, bệnh thường xảy ra theo mùa do dị ứng hoặc liên quan đến nhiễm khuẩn.

Viêm xoang mạn tính

Viêm xoang mãn tính kéo dài lâu dài, thường không quá nguy hiểm nhưng ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe và sinh hoạt của người bệnh. Viêm xoang mạn tính thường liên quan đến cấu trúc mũi không bình thường.

Viêm xoang mãn tính kéo dài lâu dài, ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe của người bệnh

2. Các phương pháp chẩn đoán viêm xoang

Thông thường, qua kiểm tra lâm sàng tình trạng sức khỏe tổng quát và sức khỏe của tai mũi họng, kết hợp với các triệu chứng bệnh nhân gặp phải, bác sĩ đã có thể chẩn đoán viêm xoang. Tuy nhiên, đối với một số trường hợp phức tạp, có thể cần đến các phương pháp chẩn đoán viêm xoang khác như:

2.1. Chụp cắt lớp vi tính CT

Chụp cắt lớp vi tính CT là kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh hiện đại, hiện đang được sử dụng rộng rãi trong việc khám và điều trị bệnh. Trong chẩn đoán viêm xoang, chụp CT cho thấy hình ảnh trong các hốc xoang và các bất thường về bệnh lý.

Đặc biệt là hình ảnh của các dịch chứa trong các hốc xoang, đây là biểu hiện rõ ràng nhất cho thấy bệnh nhân mắc viêm xoang vì thông thường, trong các hốc xoang chỉ chứa khí. Tình trạng phù nề của niêm mạc trong các xoang cũng giúp chẩn đoán và điều trị hiệu quả hơn.

Một số trường hợp viêm xoang thường tái phát do cấu trúc mũi bất thường, vì vậy chụp CT là bước quan trọng để chẩn đoán chính xác và điều trị hiệu quả.

Chụp CT được coi là biện pháp chẩn đoán quan trọng trong trường hợp viêm xoang.

2.2. Kiểm tra bằng nội soi mũi

Nội soi mũi họng là phương pháp chẩn đoán phổ biến khi nghi ngờ về viêm xoang. Thông qua ống kính nhỏ, bác sĩ có thể quan sát dịch mủ màu xanh, vàng chảy từ các khe của xoang. Đồng thời, cũng có thể nhận thấy tình trạng viêm đỏ, sưng phù và tiết chảy ở niêm mạc mũi.

Kết quả chẩn đoán hỗ trợ bác sĩ trong việc lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp. Viêm xoang là một bệnh khó chữa, dễ tái phát, do đó, ngay cả sau khi triệu chứng được kiểm soát, bệnh nhân vẫn cần điều trị duy trì và theo dõi tình trạng sức khỏe.

3. Điều trị và phòng tránh viêm xoang

Dựa trên triệu chứng và kết quả chẩn đoán, bác sĩ có thể chỉ định điều trị và chăm sóc tại nhà hoặc y tế như sau:

3.1. Phương pháp điều trị viêm xoang

Viêm xoang là kết quả của sự tích tụ dịch mủ và nhầy trong các xoang, gây viêm sưng niêm mạc và áp lực tăng lên xung quanh. Để giảm triệu chứng và điều trị nguyên nhân, có một số biện pháp sau:

Phương pháp điều trị nghẹt mũi

Nghẹt mũi do viêm xoang thường kéo dài, khó khắc phục và ảnh hưởng lớn đến sức khỏe của bệnh nhân. Ngoài ra, nghẹt mũi thường đi kèm cảm giác đau, nhức ở khu vực gần xoang. Để giải quyết tình trạng này, bạn có thể áp dụng một miếng vải ấm và ẩm lên vùng mặt, trán nhiều lần trong ngày. Sau đó, thực hiện việc xịt mũi hoặc sử dụng nước mũi sinh lý để loại bỏ dịch nhầy bít tắc trong mũi.

Uống nhiều nước giúp giảm triệu chứng nghẹt mũi do viêm xoang

Tăng cường cung cấp nước bằng cách uống nhiều nước, nước trái cây giúp pha loãng dịch nhầy, tăng cường hệ miễn dịch giúp cải thiện tình trạng viêm xoang hiệu quả hơn. Bạn cũng có thể sử dụng một số loại thuốc không cần kê đơn để cải thiện các triệu chứng.

Phương pháp điều trị viêm xoang

Thuốc điều trị triệu chứng và nguyên nhân gây viêm xoang bao gồm:

• Thuốc giảm đau: Đau đầu do áp lực tăng ở trán và má gây khó chịu cho bệnh nhân, có thể giảm bằng thuốc giảm đau không kê đơn như paracetamol hoặc ibuprofen.

• Thuốc kháng sinh: Hiệu quả với các trường hợp viêm xoang do nhiễm khuẩn, thường điều trị triệu chứng khoảng 1 tuần không thấy cải thiện, bác sĩ sẽ xem xét sử dụng kháng sinh điều trị. Thông thường viêm xoang do vi khuẩn sẽ gây ra triệu chứng nặng hơn và kéo dài như: đau đầu, sưng mắt, sốt, ho, nghẹt mũi với dịch mũi vàng hoặc xanh, ho,…

• Thuốc làm loãng dịch xoang khác: Giúp giảm triệu chứng nghẹt mũi, giảm đau đầu do xoang cũng như dễ dàng làm sạch các dịch viêm tích tụ này. 

Phẫu thuật

Một số phương pháp can thiệp đơn giản hoặc phẫu thuật sẽ được thực hiện khi các biện pháp điều trị trên không đem lại hiệu quả. Ngoài ra, viêm xoang do cấu trúc không bình thường trong xoang cũng cần được khắc phục, đặc biệt là viêm xoang gây ra biến chứng, thường gặp là phẫu thuật sửa chữa vách ngăn bị lệch, phẫu thuật loại bỏ polyp,…

3.2. Biện pháp phòng ngừa viêm xoang

Viêm xoang xảy ra do tác động của môi trường gây tổn thương, viêm sưng niêm mạc xoang và tăng tiết dịch nhầy. Vì vậy, một số biện pháp sau sẽ giúp phòng ngừa viêm xoang hiệu quả, đặc biệt ở những người có hệ xoang yếu, dễ bị viêm nhiễm:

Ngăn ngừa nhiễm trùng đường hô hấp là biện pháp để phòng ngừa viêm xoang

• Thường xuyên rửa tay sạch sẽ, hạn chế dùng tay chạm vào mũi hoặc ngoáy mũi.

• Tránh tiếp xúc với những người bị nhiễm trùng đường hô hấp, có triệu chứng ho, sốt, ngạt mũi,…

• Không hút thuốc và tránh xa những người hút thuốc lá.

• Sử dụng máy tạo độ ẩm để làm ẩm không khí, giữ môi trường sống và làm việc sạch sẽ.

• Tránh xa các chất gây dị ứng như bụi bẩn, lông động vật, phấn hoa,…

Phương pháp chẩn đoán viêm xoang sẽ được bác sĩ chỉ định cụ thể qua quá trình thăm khám. Nếu bạn đang mắc bệnh, hãy điều trị và thực hiện phòng ngừa sau khi điều trị một cách nghiêm túc, nếu không bệnh có thể kéo dài và tái phát nhiều lần, đồng thời tăng nguy cơ biến chứng nguy hiểm.