Cách chuẩn bị mâm cúng đầy tháng cho bé gái đơn giản mà đầy đủ nhất, dễ thực hiện

Lễ cúng đầy tháng cho bé gái có sự khác biệt giữa các vùng miền, nhưng đều bắt nguồn từ truyền thuyết về Bà Mụ và Đức Ông – những người đã tạo hình hài cho bé. Mỗi đứa trẻ sinh ra sẽ được Bà Chúa Đầu Thai nặn thành, với sự trợ giúp của 12 Bà Mụ chăm lo từng bộ phận cơ thể.

Ngày xưa, do điều kiện y tế còn thiếu thốn, nhiều trẻ sơ sinh không sống qua được tháng đầu. Vì vậy, các bậc cha mẹ thường không đặt tên con trong tháng đầu tiên. Khi bé vượt qua được 4 tuần, gia đình sẽ tổ chức lễ cúng đầy tháng để tạ ơn trời đất và thần linh đã phù hộ cho bé khỏe mạnh. Mâm cúng đầy đủ thể hiện lòng thành kính đối với 12 Bà Mụ và Đức Ông, những người đã mang bé về với gia đình, giúp bé khỏe mạnh, mẹ tròn con vuông.

Lễ cúng đầy tháng cũng là dịp để gia đình đặt tên cho bé, đồng thời cầu xin các vị thần linh, tổ tiên che chở, bảo vệ để bé được khỏe mạnh và gặp nhiều may mắn trong tương lai.

Việc tính ngày đầy tháng cho bé gái thực chất là xác định số tháng tuổi của bé tính từ ngày sinh ra cho tới ngày lễ cúng đầy tháng. Theo phong tục, các gia đình thường sử dụng lịch âm để tính ngày. Quan niệm cho rằng bé gái sẽ được cúng đầy tháng sớm hơn 2 ngày so với ngày sinh thực tế, còn bé trai thì lùi lại 1 ngày.

Ví dụ, nếu bé gái sinh vào ngày 6 tháng 4 âm lịch, thì ngày cúng đầy tháng sẽ là ngày 4 tháng 5 âm lịch. Tuy nhiên, đây chỉ là một tập tục dân gian và không có căn cứ khoa học. Việc lùi ngày cúng không ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ, vì vậy các gia đình không cần quá nghiêm ngặt khi chọn ngày tổ chức lễ đầy tháng cho bé.

Lễ cúng đầy tháng cho bé gái là một truyền thống văn hóa đẹp của người Việt, được gìn giữ và phát huy từ xưa đến nay. Lễ vật mâm cúng đầy tháng có sự khác biệt rõ rệt giữa các vùng miền. Nếu bạn chưa biết phải chuẩn bị những gì cho mâm cúng, hãy tham khảo thông tin dưới đây để có sự chuẩn bị chu đáo!

Lễ cúng đầy tháng cho bé gái ở miền Bắc được chuẩn bị đầy đủ các lễ vật như sau:

• Mâm ngũ quả.

• Lọ hoa 9 bông: Hoa hồng nhung, hoa đồng tiền.

• Nhang trầm.

• 15 cây nến.

• Gạo và muối.

• Bộ giấy mã cúng mụ: 13 hài váy áo, sớ thổ công, sớ phúc lộc thọ, sớ gia tiên, văn khấn.

• Trà, nước, rượu.

• Trầu têm cánh phượng: 13 miếng.

• Chè trôi nước: 12 bát nhỏ.

• Xôi vò hoặc xôi gấc: 12 đĩa nhỏ.

• Gà luộc nguyên con.

• 16 ly rượu, nước.

• 13 chén, đũa, muỗng.

Mâm cúng đầy tháng cho bé gái theo phong tục miền Trung thường chuẩn bị các lễ vật đơn giản như:

• Mâm ngũ quả.

• Lọ hoa 9 bông: Hoa hồng nhung, hoa đồng tiền.

• Nhang trầm.

• 15 cây nến.

• Gạo và muối.

• Bộ giấy mã cúng mụ: 3 bộ nón quai thao, 13 hài váy áo, sớ thổ công, sớ phúc lộc thọ, sớ gia tiên, văn khấn.

• Trà, nước, rượu.

• Trầu têm cánh phượng: 13 miếng.

• Chè trôi nước: 12 bát nhỏ.

• Xôi đậu xanh: 12 đĩa nhỏ.

• Gà trống luộc nguyên con.

• 16 ly rượu, nước.

• 13 chén, đũa, muỗng.

Mâm cúng đầy tháng cho bé gái miền Nam có một số điểm khác biệt nhỏ như sau:

• Mâm ngũ quả.

• Lọ hoa 9 bông: Hoa hồng nhung, hoa đồng tiền.

• Nhang trầm.

• 15 cây nến.

• Gạo và muối.

• Bộ giấy mã cúng mụ: Giấy độ thế nữ, giấy cúng mụ, sớ bình an, văn khấn.

• Trà, nước, rượu.

• Trầu têm cánh phượng: 13 miếng.

• Chè trôi nước: 12 bát nhỏ.

• Xôi gấc đỏ: 12 đĩa nhỏ.

• Heo quay hoặc vịt quay.

• 16 ly rượu, nước.

• 13 chén, đũa, muỗng.

Theo truyền thuyết, Ngọc Hoàng đã giao nhiệm vụ sinh nở cho 12 nữ thần khéo tay, mà dân gian gọi là 12 Bà Mụ. Mâm cúng tôn vinh các Bà Mụ cho bé gái cần chuẩn bị những lễ vật sau đây:

• Trang phục vàng: Váy áo vàng, giày và nơ vàng,...

• Trầu cau: 12 miếng trầu têm cánh phượng.

• Đồ chơi của bé: Các món đồ chơi làm bằng nhựa hoặc sành sứ.

• Động vật: Tôm, cua, ốc hấp chín, có một con to hơn và 12 phần bằng nhau.

• Phẩm oản: 1 phần lớn hơn và 12 phần nhỏ bằng nhau.

• Lễ mặn bao gồm: Gà luộc chéo cánh hoặc heo quay, xôi, cơm trắng, canh, rượu trắng.

• Hương hoa: Hương, hoa, nước trắng, ngũ quả và tiền vàng.

Ngoài sự quan trọng của 12 Bà Mụ, Đức Ông và 3 Đức Thầy, bao gồm Tổ sư, Tiên Sư và Thánh Sư, cũng có vai trò không kém phần quan trọng. Các vị thần này đảm nhiệm việc truyền dạy nghề nghiệp cho đứa trẻ. Vì vậy, gia đình cần chuẩn bị đầy đủ lễ vật cho bàn cúng Đức Ông và 3 Đức Thầy, bao gồm:

• Ba đĩa xôi.

• Một con gà luộc cánh chéo.

• Một tô cháo lớn.

• Một tô chè lớn.

• Một miếng thịt quay.

• Một đĩa ngũ quả.

• Trầu cau, rượu, vàng mã.

Việc sắp xếp lễ vật một cách cẩn thận và thực hiện đúng các nghi thức cúng đầy tháng sẽ tạo nên một lễ cúng trang trọng, thể hiện lòng thành kính và những mong muốn tốt đẹp cho bé gái.

Sắp xếp bàn cúng đầy tháng là một phần vô cùng quan trọng, quyết định sự trang nghiêm của lễ cúng. Mỗi mâm cúng cho các vị thần sẽ có một vị trí riêng biệt, nhằm thể hiện sự tôn kính đối với các thần linh và mang lại may mắn cho bé gái:

• Mâm cúng 12 Bà Mụ thường được đặt trên bàn lớn, cao hơn.

• Mâm cúng Đức Ông và 3 Đức Thầy sẽ được đặt trên bàn nhỏ hơn và thấp hơn so với bàn cúng Mụ.

• Hai mâm cúng nên đặt gần nhau, khoảng cách giữa chúng không quá 10 cm.

• Mâm cúng trên cần được sắp xếp theo nguyên tắc Đông bình, Tây quả, nghĩa là bình hoa đặt ở phía Đông, lễ quả đặt ở phía Tây.

Một số nghi thức quan trọng không thể thiếu trong lễ đầy tháng bao gồm:

- Lễ cúng đầy tháng

Các bước thực hiện lễ cúng bao gồm: Sắp xếp mâm cúng đầy tháng cho bé gái, thắp hương, đọc văn khấn, lạy tạ, và vẩy rượu hóa vàng. Cụ thể như sau:

Vào giờ hoàng đạo, ông bà hoặc bố mẹ sẽ thắp 3 nén hương, bế bé gái đặt trước án. Sau đó, người chủ lễ sẽ đọc văn khấn cúng Mụ. Khi văn khấn xong, người làm lễ sẽ bế bé và chắp tay lạy 3 lạy. Khi 3 nén hương cháy hết, sẽ thực hiện 3 lạy để hạ lễ.

Khi lễ cúng đầy tháng kết thúc, gia đình sẽ đem vàng mã đi hóa. Trong lúc này, rượu sẽ được vẩy lên vàng mã. Các đồ chơi trong mâm cúng Mụ được giữ lại cho bé chơi sau lễ.

Trong suốt nghi lễ cúng Mụ, gia đình nên đọc những bài kinh để tạo không khí trang nghiêm và thể hiện sự tôn kính đối với các đấng thần linh.

- Đặt tên cho bé gái

Đặt tên cho bé gái là một nghi thức quan trọng sau khi hoàn thành lễ cúng Mụ. Bố mẹ sẽ đọc tên dự định đặt cho con và thực hiện nghi lễ khấn vái trước mâm lễ, sau đó gieo 2 đồng xu lên đĩa. Nếu kết quả là 1 đồng ngửa và 1 đồng sấp thì tên của bé sẽ được tổ tiên chấp nhận.

Nếu kết quả là hai đồng xu cùng sấp hoặc cùng ngửa, có nghĩa là tổ tiên chưa đồng ý. Gia đình nên gieo lại đồng tiền thêm 2 lần nữa. Nếu cả 3 lần đều không chấp nhận, gia đình có thể lựa chọn một tên khác cho con.

- Nghi thức khai hoa

Nghi thức khai hoa mang ý nghĩa tượng trưng cho sự trưởng thành và phát triển của bé. Tùy theo từng vùng miền và tôn giáo, cách thức thực hiện nghi lễ này có thể khác nhau.

Thông thường, gia đình sẽ đặt bé gái vào nôi gần mâm cúng. Sau đó, người cúng sẽ rót trà, thắp hương và khấn xin khai hoa cho bé. Tiếp theo, người cúng sẽ bế bé lên, dùng tay kia đưa nhành hoa qua lại miệng bé và khấn các câu dưới đây:

• Mở miệng để có hoa, có bông tươi thắm;

• Mở miệng để người thân, bạn bè nhớ thương;

• Mở miệng để có tài lộc, tiền bạc đầy đủ;

• Mở miệng để bà con, xóm giềng yêu quý, tôn trọng.

Văn cúng đầy tháng cho bé gái sẽ có sự khác biệt tuỳ theo từng miền. Dưới đây là hai bài văn cúng đầy tháng phổ biến nhất được các gia đình sử dụng:

Hôm nay, vào ngày đầy tháng của bé yêu, tròn một tháng tuổi, gia đình con xin kính dâng mâm lễ vật để cung thỉnh Thập Nhị Mụ Bà cùng Tam Đức Ông về nhận lễ, cầu mong các ngài tiếp tục ban phước, che chở cho cháu khỏe mạnh, mau lớn, ăn ngoan chóng lớn, và gia đình được an vui, hòa thuận.

Nam mô A Di Đà Phật (hai lần)

Nam mô Đại Bi Quan Thế Âm Bồ Tát!

Chúng con thành kính lễ bái Đệ nhất Thiên tỷ đại tiên chúa

Chúng con thành kính lễ bái Đệ nhị Thiên đế đại tiên chúa

Chúng con thành kính lễ bái Đệ tam Thiên Mụ đại tiên chúa

Chúng con thành kính lễ bái Tam thập lục cung chư vị Tiên Nương

Hôm nay, vào ngày ..... tháng ..... năm ......, là một ngày tốt lành, thời điểm thuận lợi để tiến hành lễ cúng.

Vợ chồng chúng con, gồm có ……………………………, hân hoan báo tin mừng chào đón con (trai, gái) và đã đặt tên là ……………

Chúng con hiện đang sinh sống tại …………………………………………………………………………..

Nhân dịp bé con tròn đầy tháng, gia đình chúng con thành tâm chuẩn bị hương hoa, lễ vật dâng cúng và kính cẩn bày biện lên trước án, trình lễ lên các chư vị Tôn thần:

Nhờ vào ân đức của chư Phật mười phương, chư Thánh hiền, Tiên Bà, các đấng Thần linh, Thổ công địa mạch, Thổ địa chánh thần, Tiên tổ nội ngoại, gia đình con được hồng phúc sinh ra cháu, tên ………………………….., sinh vào ngày …………………, mẹ tròn con vuông, khỏe mạnh bình an.

Chúng con thành kính cúi xin chư Tiên Bà, các vị Tôn thần giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành và thụ hưởng lễ vật. Kính xin các ngài ban phúc độ trì, bảo vệ cháu bé ăn ngon, ngủ yên, phát triển nhanh chóng, không bệnh tật, không tai ương, không hạn, không khổ. Xin các ngài phù hộ cháu bé tươi sáng, thông minh, khỏe mạnh, bình an, kiếp sau được hưởng vinh hoa phú quý, gia đình con được hưởng phúc thọ, an khang, nghiệp xấu tiêu tan, bốn mùa yên ổn không lo âu.

Chúng con thành tâm kính lễ, xin các ngài chứng giám lòng thành của gia đình chúng con.

Nam mô A Di Đà Phật (3 lần).

Dưới đây là một số điểm cần chú ý về lễ vật và các công tác chuẩn bị, giúp cho mâm cúng đầy tháng của bé gái thêm phần trang trọng, đầy đủ hơn:

• Thời gian tổ chức lễ đầy tháng: Cách tính đầy tháng có thể khác nhau giữa các địa phương. Bạn có thể tham khảo cách tính được chia sẻ ở trên.

• Lễ vật: Mâm lễ vật cần chuẩn bị đầy đủ, thể hiện lòng thành kính, biết ơn đối với các vị thần linh.

• Trang phục: Gia đình nên chọn trang phục trang nhã, kín đáo và nghiêm túc.

• Tinh thần: Cúng đầy tháng là một nghi thức gia đình, nhưng cũng mang yếu tố tâm linh, vì vậy cần thể hiện sự tôn kính.

• Sức khỏe của bé: Gia đình cần chú ý đảm bảo bé được ăn uống đầy đủ, nghỉ ngơi hợp lý, tránh tình trạng bé mệt mỏi hoặc quấy khóc trong suốt buổi lễ.

Lần đầu làm cha mẹ, chắc chắn bạn sẽ có không ít câu hỏi liên quan đến mâm cúng đầy tháng cho bé gái. Hãy tham khảo ngay những giải đáp chi tiết dưới đây để có thêm kinh nghiệm cho buổi lễ ý nghĩa này.

Mâm cúng đầy tháng đơn giản cho bé gái thường bao gồm các món như: Gà luộc chéo cánh, xôi, chè, ngũ quả, hoa, trầu cau, hương, vàng mã và đồ chơi cho bé. Tất cả lễ vật cần được chuẩn bị đồng đều về số lượng và chất lượng.

Tùy theo từng địa phương, mỗi vùng miền sẽ có giờ cúng đầy tháng khác nhau, được xem là giờ lành để tổ chức nghi lễ này:

• Miền Bắc: Cúng lễ đầy tháng cho bé trước 12 giờ trưa.

• Miền Trung: Cúng lễ đầy tháng trong khoảng từ 9 giờ sáng đến 17 giờ chiều.

• Miền Nam: Cúng lễ đầy tháng cho bé trước 9 giờ sáng.

Các nghi thức quan trọng trong lễ cúng đầy tháng bao gồm: Đọc bài văn khấn, đặt tên cho bé và thực hiện nghi thức khai hoa cầu mong bình an cho bé.

Cách tính ngày tổ chức lễ cúng đầy tháng có sự khác biệt giữa bé trai và bé gái:

• Ngày cúng đầy tháng cho bé trai sẽ được tính bằng cách lùi 1 ngày từ ngày sinh đến đúng 1 tháng sau.

• Ngày cúng đầy tháng cho bé gái sẽ được tính bằng cách lùi 2 ngày từ ngày sinh đến đúng 1 tháng sau.

7.5 Sau khi cúng đầy tháng cho bé gái, mẹ cần làm gì để kết thúc thời gian ở cữ một cách hợp lý?

Lễ đầy tháng bé gái cũng là dịp để mẹ hoàn thành thời gian ở cữ. Theo truyền thống, ông bà xưa thường thực hiện một nghi lễ kết thúc thời gian ở cữ cho mẹ bỉm sữa như sau:

Trước tiên, chuẩn bị một nồi nước sôi đặt giữa nhà. Sau đó, gia đình nung nóng một cây đinh rồi thả vào nồi để khói bốc lên. Người mẹ bế bé đi qua nồi nước sôi, đi qua đi lại. Nếu là bé gái, mẹ cần bước 9 lần, còn bé trai là 7 lần. Sau đó, mẹ sẽ bế bé đi khắp các phòng trong nhà.

Sau khi hoàn thành nghi thức hết cữ, mẹ có thể ra ngoài, đi chợ. Lần đầu ra ngoài, mẹ nên mua gạo, muối, tiền lẻ để thả ở các ngã ba, sông hồ với hy vọng con cái sau này sẽ luôn đủ đầy, no ấm.

Lễ cúng đầy tháng là một nghi thức tín ngưỡng mang đậm nét văn hóa truyền thống của người Việt. Hy vọng những chia sẻ trên sẽ giúp các bậc phụ huynh và gia đình chuẩn bị mâm cúng đầy tháng cho bé gái thật chu đáo và tươm tất!