1. ECG là gì và tầm quan trọng của nó
Trước khi đi sâu vào vấn đề về cách mắc điện cực cho ECG, hãy hiểu rõ một số kiến thức cơ bản về điện tâm đồ. Đây là công cụ mà các chuyên gia thường sử dụng để kiểm tra nhịp tim và hoạt động của tim.
ECG hỗ trợ các bác sĩ trong việc chẩn đoán bệnh tim mạch
Các dây truyền điện trong hệ thống dẫn truyền điện của tim giúp tim co bóp để đẩy máu đi cung cấp dưỡng chất cho cơ thể. ECG (viết tắt của điện tâm đồ) ghi lại những biến đổi này và giúp bác sĩ hiểu về hoạt động của tim qua các chỉ số như nhịp tim, phức bộ QRS, ST-T,...
Kết quả ECG giúp chẩn đoán các vấn đề về tim mạch như:
Nhận biết cơn đau tim nhờ kết quả điện tâm đồ
- Nhồi máu cơ tim: Điện tâm đồ là phương pháp quan trọng trong việc chẩn đoán tình trạng nhồi máu cơ tim. Khi cơ tim gặp tình trạng này, sẽ thiếu máu và dưỡng khí, gây tổn thương nhất định và ảnh hưởng đến truyền điện của cơ tim. Điều này sẽ phản ánh rõ trên kết quả điện tâm đồ.
- Thiếu máu cơ tim: Khi bị thiếu máu cơ tim, kết quả điện tâm đồ sẽ thay đổi, hình ảnh sóng T sẽ phẳng và âm.
- Rối loạn nhịp tim: Tình trạng này có thể xuất phát từ cơ tim, nút xoang, nút nhĩ thất hoặc các vấn đề về dẫn truyền 1 chiều của tim,... Những bất thường này sẽ rõ ràng trên kết quả ECG và từ đó, bác sĩ có thể chẩn đoán và theo dõi tình trạng rối loạn nhịp tim.
- Rối loạn dẫn truyền nhịp tim: Một số vấn đề về hệ thống dẫn truyền như mạch lạc dẫn truyền bị tổn thương,... gây rối loạn nhịp tim. Phương pháp điện tâm đồ giúp bác sĩ chẩn đoán và theo dõi tình trạng rối loạn dẫn truyền nhịp tim một cách chính xác.
- Chẩn đoán tim to vì cơ tim dãn hoặc dày: Kết quả ECG chỉ là một gợi ý và không đủ để chẩn đoán căn bệnh này. Nguyên nhân là do nhiều yếu tố gây nhiễu và ảnh hưởng đến kết quả. Do đó, để xác định bệnh tim to, bác sĩ sẽ sử dụng thêm các công cụ chẩn đoán khác.
- Chẩn đoán biến đổi sinh hóa máu: Khi nồng độ các chất như natri, kali, canxi... thay đổi, có thể ảnh hưởng và gây thay đổi trong kết quả điện tâm đồ.
- Chẩn đoán ngộ độc thuốc như digoxin, thuốc chống trầm cảm 3 vòng,...
2. Các trường hợp được chỉ định thực hiện ECG
Điện tâm đồ được sử dụng rộng rãi và được chỉ định cho nhiều trường hợp, bao gồm:
- Người cao tuổi: Nhóm người này có nguy cơ cao mắc các bệnh về tim mạch, vì vậy thường được chỉ định thực hiện điện tâm đồ.
Người cao tuổi cần được thực hiện điện tâm đồ
- Những người có vấn đề về huyết áp cao, mỡ máu cao.
- Bệnh nhân mắc tiểu đường.
- Người hút thuốc lá thường xuyên.
- Những người gặp phải một số dấu hiệu như đau ngực, cảm giác ngực bị ép buột, từng trải qua cơn ngất và phải nhập viện cấp cứu, thường xuyên gặp khó thở,... Ngoài ra, nhiều trường hợp mắc các bệnh về tim mạch đã được chẩn đoán thông qua phương pháp điện tâm đồ ngay cả khi không có biểu hiện bất thường.
3. Hướng dẫn cách lắp đặt điện tim
Dưới đây là hướng dẫn chi tiết về cách lắp đặt điện tim:
- Bệnh nhân sẽ được gắn 10 điện cực vào vùng da ngực, cánh tay và chân. Nếu bệnh nhân là nam và có lông ngực dày, cần cạo bớt để đảm bảo kết nối điện tốt. Việc đặt điện cực phải được làm sạch bằng cồn và đảm bảo đặt đúng vị trí để đạt được kết quả chính xác:
Cần chắc chắn kết nối các điện cực vào vị trí đúng.
+ Cánh tay phải phải được kết nối với điện cực màu đỏ.
+ Đừng quên kết nối điện cực màu vàng vào tay trái.
+ Điện cực màu đen cần được gắn vào chân phải.
+ Chắc chắn rằng điện cực màu xanh lá cây đã được gắn vào phần chân trái.
+ 6 điện cực ngực cần được đặt chính xác theo hướng dẫn của bác sĩ trong các vị trí khoang liên sườn.
- Sau khi gắn điện cực vào các vị trí đúng, quan trọng là để người bệnh nằm ngửa và thấp hơn một chút so với điện cực để tránh tạo ra lực căng trên dây.
- Máy tính sẽ hiển thị các xung điện di chuyển qua tim.
Việc đặt điện cực vào các vị trí chính xác có thể mất một vài phút, nhưng chỉ cần vài giây để có đồ thị kết quả. Ngoài ra, bác sĩ cũng có thể thực hiện đo holter điện tim để kiểm tra hoạt động điện của tim trong thời gian từ 1 đến 2 ngày.
Sau khi thực hiện điện tâm đồ, người bệnh có thể hoạt động bình thường. Trong trường hợp có kết quả không bình thường, bác sĩ có thể yêu cầu thực hiện một số loại điện tâm đồ khác hoặc siêu âm tim để đưa ra chẩn đoán chính xác.
Chỉ có bác sĩ có trình độ chuyên môn cao mới có thể đọc kết quả điện tâm đồ một cách chính xác.
Ngoài việc gắn điện cực vào tim, người bệnh cũng cần lưu ý một số điều sau khi thực hiện điện tâm đồ:
- Để bác sĩ có đủ thông tin, người bệnh cần cung cấp triệu chứng bệnh, tiền sử bệnh cá nhân và gia đình, các yếu tố nguy cơ tim mạch, lo lắng trong cuộc sống, và các loại thuốc đang sử dụng.
- Việc đo điện tim có thể thực hiện bất kỳ lúc nào mà không cần nhịn ăn trước đó.
- Trước khi thực hiện đo, hãy loại bỏ tất cả các loại trang sức kim loại khỏi cơ thể.
- Trong quá trình đo, hãy nằm yên và thả lỏng, tuân theo hướng dẫn của bác sĩ.
- Bác sĩ sẽ chỉ định thực hiện điện tâm đồ nhiều lần trong các thời điểm khác nhau đối với từng bệnh nhân cụ thể.