Tư vấn chuyên môn: Bác sĩ Da Liễu - I Lê Thị Thu Hằng từ Bệnh viện Quốc tế Mytour Hải Phòng

Bệnh ghẻ vẫn là vấn đề lây lan trong cả gia đình và cộng đồng, do loài bọ ghẻ Sarcoptes scabiei gây ra. Bệnh lây truyền chủ yếu thông qua tiếp xúc trực tiếp da - da và qua các vật dụng như quần áo, chăn mền... Đặc biệt, ghẻ ở trẻ em phổ biến, thường xuất hiện dạng phát ban do bọ ghẻ gây ra và dễ lây lan trong môi trường học đường.

Bé có thể dễ dàng mắc phải ghẻ khi tiếp xúc với người mang bệnh, qua việc ôm, bắt tay... Sử dụng chung đồ chơi, khăn mặt hoặc ngủ cùng gối cũng tạo điều kiện cho cái ghẻ kí sinh trên da bé.

Bệnh bắt đầu bằng triệu chứng ngứa, ban ngày ít ngứa hơn và đêm ngứa mạnh, làm trẻ mất ngủ. Các mụn nước xuất hiện rải rác, hay còn gọi là ghẻ nước, màu trắng đục. Ở vùng da non, cái ghẻ đào hầm dưới da, tạo ra đường nhuyễn, cong khúc khuỷu, màu xám hoặc đen. Vị trí cái ghẻ thường ở nếp kẽ tay, mặt bên các ngón, cẳng tay, cùi chỏ, nách, quầng vú, rốn, bộ phận sinh dục, mông, đùi, háng.

Dấu hiệu bệnh ghẻ ở trẻ sơ sinh

Bệnh ghẻ thường xuất hiện 3 - 4 tuần sau khi lây nhiễm, tạo ra những tình trạng như:

• Trẻ khóc nhiều do cảm thấy khó chịu
• Những đốm đỏ lớn xuất hiện ở gót chân, giữa các ngón tay và ngón chân, cổ tay hoặc khuỷu tay.

Triệu chứng bệnh ghẻ ở trẻ tập đi

Các dấu hiệu của bệnh ghẻ ở trẻ khi đã tập đi khá tương tự so với trẻ sơ sinh. Tuy nhiên, vết ngứa cũng sẽ xuất hiện trên mặt, cạnh bên của gót chân. Ngoài ra, trẻ ở độ tuổi này đã đủ lớn để tự gãi, có thể dẫn đến nhiễm trùng trên da.

Dấu hiệu bệnh ghẻ ở trẻ lớn

Những dấu hiệu phổ biến của bệnh ghẻ ở trẻ ở độ tuổi lớn bao gồm:

• Nổi ban ở nách, bẹn, da bìu
• Mụn nước xuất hiện đều đặn ở vùng da mỏng như kẽ ngón tay, mặt trước cổ tay, cẳng tay, kẽ mông, mặt trong đùi và bộ phận sinh dục.
• Những đường nét màu nâu hoặc bạc, chạy dọc ở phía bên trong cổ tay.

Ở trẻ em, thường có những “đường hầm của bệnh ghẻ” ở lòng bàn tay, kẽ ngón tay, lòng bàn chân, bộ phận sinh dục, mông, da đầu. Ngoài ra, còn những triệu chứng không đặc hiệu như vết trầy xước do móng tay, mụn nước tụ lại thành mảng. Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể kéo dài và tái phát.

Điều trị bệnh ghẻ ở trẻ em cần được thực hiện ngay để ngăn chặn sự lây nhiễm trong cộng đồng, đặc biệt là cần điều trị cho cả người chăm sóc (cha, mẹ, ông bà...).

Thuốc thường được chọn để điều trị bệnh ghẻ ở hầu hết bệnh nhân là Benzoate benzyl 10%. Một số bác sĩ thường thoa thuốc trên toàn bộ cơ thể trừ mặt và đầu, thoa một lần duy nhất, để trong 24 giờ sau đó tắm và thay quần áo. Hoặc thoa 2 lần cách nhau 24 giờ, thuốc hiệu quả 90 - 95%. Hoặc sử dụng Elenotol scabecid (lindane), thoa một lần duy nhất, để 12 giờ rồi tắm.

Tuy nhiên, với trẻ em, cần giảm thời gian thoa thuốc, nếu sử dụng benzoate de benzyl thì không để lâu quá 12 giờ hoặc sử dụng lindane thì không để quá 6 giờ. Ở trẻ sơ sinh, cần đề phòng ngộ độc thần kinh từ benzoate, chỉ thoa một lần duy nhất và để không quá 6 giờ rồi tắm, còn với lindane thì để không quá 4 giờ và chỉ thoa một lần duy nhất.

Ngoài các loại thuốc điều trị, cần chăm sóc ngứa do ghẻ bằng cách sử dụng thuốc bôi và kháng histamine.

Mỡ lưu huỳnh 5-10% đặc biệt là cho trẻ dưới 2 tháng tuổi, an toàn và nhược điểm duy nhất là có mùi hôi.

Có thể áp dụng vỏ cây ba chạc đen tắm hoặc dầu hạt máu chó.

Biện pháp phòng tránh tốt nhất là tránh tiếp xúc với người bị bệnh, tránh ngủ chung, không dùng chung quần áo, chăn màn.

Vệ sinh cá nhân cho trẻ hàng ngày với xà phòng, đặc biệt là ở những khu vực như: kẽ giữa các ngón tay, bẹn, rốn...

Nếu trong gia đình hoặc nhóm có người mắc bệnh, cần thực hiện biện pháp điều trị bệnh ghẻ một cách triệt để để tránh lây lan.

Bác sĩ Thu Hằng đã có kinh nghiệm hơn 10 năm trong lĩnh vực da liễu. Với sự chuyên sâu và kinh nghiệm trong điều trị bệnh da cho cả người lớn và trẻ em, đặc biệt là các bệnh lây truyền qua đường tình dục và các bệnh da tự miễn và hiếm gặp. Bác sĩ đã đạt nhiều chứng chỉ và bằng cấp từ các trường đại học trong và ngoài nước như: Bằng chuyên khoa I - Da liễu, Đại học Y Hà Nội, Bằng DFMS - Da liễu, Đại học Paris XIII, Cộng hòa Pháp trước khi trở thành bác sĩ da liễu tại khoa Nội tổng hợp Bệnh viện Mytour Hải Phòng như hiện nay.