Trẻ bị tăng động gây lo lắng cho bậc phụ huynh. Làm sao để nhận biết và phân biệt tăng động và hiếu động?
Tăng động ở trẻ là gì?
Rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD) là vấn đề thường gặp ở trẻ. Đây là một rối loạn thần kinh phổ biến.
ADHD là một bệnh lý thần kinh. Đặc điểm chính là khó khăn trong kiểm soát hành vi và cảm xúc, dễ phấn khích và kích động.
Hậu quả của rối loạn tăng động giảm chú ý đối với việc học rất nghiêm trọng, vì trẻ không thể tập trung dẫn đến thành tích học tập kém. Mối quan hệ xã hội của trẻ cũng bị ảnh hưởng.
Tỷ lệ mắc bệnh này sẽ giảm khi trẻ trưởng thành, đặc biệt là ở các bé trai. Độ tuổi mắc bệnh thường là từ 3 đến 11 tuổi.
Dấu hiệu của trẻ bị rối loạn tăng động giảm chú ý
Để điều trị chứng rối loạn tăng động giảm chú ý ở trẻ, bố mẹ cần quan sát và chú ý những biểu hiện sau:
Giảm tập trung: Trẻ không chú ý khi được hướng dẫn. Thường xuyên lơ đễnh và mất tập trung. Dễ bị phân tâm và quên công việc đang làm.
Trẻ không muốn tham gia vào những trò chơi cần tập trung. Thậm chí, bé không chú ý giao tiếp với người khác và không nhớ nội dung cuộc trò chuyện.
Hậu quả của tình trạng này là trẻ khó khăn trong việc lắng nghe và không hoàn thành công việc. Bé trở nên thiếu kiên nhẫn và dễ bị lạc hứng bởi tiếng ồn hoặc đồ vật trước mắt.
Tăng động ở trẻ làm giảm khả năng tiếp thu kiến thức, trẻ không tập trung vào bài giảng và không nhớ được bài tập. Điều này dẫn đến thành tích học tập suy giảm.
Tăng động: Đây là dấu hiệu mà các bậc phụ huynh thường nhầm lẫn với hiếu động. Trẻ thường vận động và nghịch ngợm quá mức.
Cảm thấy khó chịu khi phải ngồi yên, luôn động đậy và thường xuyên chạy nhảy khắp nơi, nghịch phá với mọi thứ.
Trẻ bị tăng động thường khó khăn và rối bời khi tham gia vào trò chơi yên lặng. Thường nói nhiều, trả lời trước khi câu hỏi kết thúc và không kiên nhẫn khi chờ đợi.
Tính hấp tấp, bất cẩn: Dấu hiệu phổ biến của rối loạn tăng động ở trẻ là tính hấp tấp, vội vã, không quan tâm đến hậu quả của hành động.
Hành động vội vàng này có thể gây ra hậu quả tiêu cực, ví dụ như trẻ không quan tâm đến tín hiệu giao thông và vượt đường mà không cẩn thận.
Kiểm soát cảm xúc kém: Trẻ bị rối loạn tăng động thường khó kiểm soát cảm xúc. Họ dễ cáu giận, nổi nóng khi gặp phải tác động không mong muốn.
Do cảm xúc chi phối, trẻ dễ xung đột bạo lực với bạn bè hoặc gia đình. Điều này có thể làm cho trẻ cảm thấy cô đơn và khó hòa nhập với người khác.

Trẻ bị tăng động gặp khó khăn trong việc kết bạn
Nguyên nhân gây ra rối loạn tăng động giảm chú ý ở trẻ
Hiện nay, nguyên nhân gây ra bệnh rối loạn tăng động ở trẻ vẫn chưa được xác định rõ ràng. Tuy nhiên, một số yếu tố sau đây có thể gây ảnh hưởng:
Yếu tố môi trường: Môi trường ồn ào, đông đúc và căng thẳng từ gia đình có thể góp phần vào tình trạng này. Các thiết bị điện tử như tivi, trò chơi điện tử và Internet cũng có thể tác động tiêu cực.
Yếu tố sinh học: Do di truyền từ cha mẹ, các vấn đề sức khỏe của mẹ khi mang thai, ảnh hưởng đến não bộ khi sinh, và các vấn đề sức khỏe sau sinh.
Phân biệt giữa trẻ hiếu động và trẻ tăng động giảm chú ý
Trẻ bị tăng động
Những trẻ bị tăng động thường nằm trong độ tuổi khoảng từ 8 đến 11 tuổi. Họ thường năng động liên tục và có vấn đề về hành vi, cảm thấy bối rối khi phải ngồi yên.
Không kiểm soát được cảm xúc, dễ cáu gắt, tức giận, và gặp khó khăn trong việc sử dụng ngôn ngữ.
Không nghe lời, hay phạm lỗi mặc dù đã bị nhắc nhở, thường xen vào khi người khác nói chuyện.
Trẻ bình thường
Những đứa trẻ bình thường thường rơi vào độ tuổi biết đi, thường có những hành động nghịch ngợm và năng động trong nhà.
Khi ra ngoài, trẻ thường hơi ngại ngùng với người lạ, có thể ngồi yên trong khoảng 30 phút, không gây rối và tỏ vẻ lúng túng.
Có khả năng kiểm soát cảm xúc và hành vi của bản thân. Lắng nghe người lớn và biết nhận lỗi khi được nhắc nhở.
Có khả năng sử dụng ngôn ngữ để diễn đạt một cách bình thường và phù hợp, không xen vào cuộc trò chuyện của người khác.

Trẻ hiếu động thường bị nhầm lẫn với trẻ tăng động
Phương pháp chẩn đoán và đánh giá
Khi phát hiện trẻ có các dấu hiệu của hiếu động giảm chú ý, bố mẹ cần đưa trẻ đến gặp bác sĩ để tiến hành chẩn đoán và đánh giá, cũng như thiết lập phương pháp điều trị phù hợp cho trẻ.
- Cần đưa trẻ đến gặp các bác sĩ chuyên khoa nội tiết, thần kinh.
- Thực hiện một số bài kiểm tra tâm lý cho bé.
- Nghe các bác sĩ tư vấn về biện pháp điều trị phù hợp cho bé và lên kế hoạch tái khám.
Điều trị trẻ bị tăng động giảm chú ý
Sử dụng thuốc
Tùy thuộc vào tình hình và hành vi của trẻ, phụ huynh cần sử dụng các loại thuốc giảm tăng động và tăng khả năng tập trung cho trẻ, như thuốc an thần và kích thích.
Sử dụng thuốc giúp cân bằng và tăng cường các hợp chất trong não được gọi là chất truyền thông thần kinh. Những loại thuốc này giúp giảm các triệu chứng tăng động giảm chú ý trong thời gian ngắn.
Hãy tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ khi sử dụng thuốc để tránh những tác dụng phụ không mong muốn khi không có sự tư vấn của bác sĩ.
Sự giúp đỡ từ gia đình
Nhiều phụ huynh và anh chị em trong gia đình có thể đối phó với căng thẳng khi sống cùng trẻ bị tăng động bằng cách thể hiện tình thương và khen ngợi khi trẻ hành đúng.
Hãy kiên nhẫn giải thích những việc làm sai lầm của trẻ và áp dụng hình phạt phù hợp ngay lập tức. Hãy khuyến khích và tìm ra điểm mạnh của trẻ để động viên.
Điều chỉnh hành vi
Có thể tạo điều kiện để trẻ thay đổi hành vi tích cực. Khen ngợi và thưởng cho trẻ khi họ hành động tốt để động viên trẻ tiếp tục nỗ lực.
Bố mẹ nên dành nhiều thời gian trò chuyện và chơi cùng trẻ, nhắc nhở trẻ về các quy tắc khi ở nơi công cộng.
Tạo điều kiện cho trẻ tương tác với nhiều người để cải thiện mối quan hệ xã hội và phát triển kỹ năng ngôn ngữ.
Tâm lý trị liệu
Phụ huynh có thể giảm bớt áp lực cho trẻ bằng cách dạy trẻ kiên nhẫn, cách ứng xử với bạn bè khi chơi và luôn cho trẻ biết rằng họ luôn có người ở bên.
Cho trẻ tham gia vào các trò chơi đòi hỏi suy luận và hoạt động thể chất phù hợp, tránh những trò chơi kích thích như game điện tử hoặc trò chơi bạo lực.
Các trò chơi lành mạnh giúp trẻ cải thiện sức khỏe, tiêu hao năng lượng dư thừa và giảm bớt hành vi tăng động và nghịch ngợm.

Các trò chơi tư duy giúp trẻ giảm triệu chứng tăng động
Lời nhắn từ Mytour
Việc nhận diện trẻ tăng động đôi khi là một thách thức đối với phụ huynh, do triệu chứng thường bị nhầm lẫn với hiếu động.
Từ bài viết trên, Mytour đã chia sẻ một số thông tin hữu ích để phân biệt giữa trẻ tăng động và trẻ hiếu động, cũng như các biểu hiện phổ biến của trẻ bị tăng động.
Các phương pháp điều trị được đề cập chỉ mang tính chất tham khảo. Khi phát hiện dấu hiệu bất thường ở trẻ, hãy đưa con đến cơ sở y tế để được khám và chẩn đoán chính xác.
Bảo Nghi tổng hợp.